Το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας, στο πλαίσιο των τιμητικών αφιερωμάτων που καθιέρωσε στις ετήσιες εκδηλώσεις «Μέρες παράδοσης», τιμά το Σάββατο 20-4-2024 και ώρα 19.30 στην αίθουσα Αφροδίτη του ξενοδοχείου ΚΙΕΡΙΟΝ την Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη για την τεράστια προσφορά της στην καταγραφή και ανάδειξη της άυλης και υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας. Στις αποσκευές η ακούραστη ερευνήτρια κουβαλάει ένα ογκώδες ερευνητικό, συγγραφικό και επιστημονικό έργο που αφορά στον λαϊκό πολιτισμό και όπως η ίδια διακηρύττει με πάθος, «για να γίνει πηγή έμπνευσης πρέπει και πάλι να γίνει γνωστός, ώστε ν’ αποτελέσει τομέα αιχμής για την εθνική μας οικονομία». Την παρουσίαση θα κάνει ο Ευάγγελος Καραμανές, Διευθυντής του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη γεννήθηκε το 1950 στην Τσαγκαράδα του Πηλίου στον νομό Μαγνησίας και είναι ένα από τα τρία παιδιά μιας αγροτικής Οικογένειας. Πέρασε τα μαθητικά της χρόνια στο Οικονομικό Γυμνάσιο (Νανοπούλειος Σχολή) της γενέτειράς της και αποφοίτησε ως αριστούχος μαθήτρια. Κατόπιν εισήχθη με υποτροφία του ΙΚΥ στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών). Μετά από πρόταση του καθηγητή της Λαογραφίας και προέδρου της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας Δημήτρη Λουκάτου και με υποτροφία του Ιδρύματος GottfriedvonHerderτου Αμβούργου, πήγε στη Βιέννη για μεταπτυχιακές σπουδές. Το 1990 ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνώνόπου υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή με θέμα «Νεοελληνική Μετρολογία. Παραδοσιακά μέτρα και σταθμά, 19ος-20ός αιώνας.
Υπηρέτησε το «ΚέντρονΕρεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών επί 40 χρόνια, τα τελευταία είκοσι ως εκλεγμένη Διευθύντρια. Αποχώρησε έχοντας παραδώσει ένα Κέντρο έτοιμο να υποδεχτεί τον 21 αιώνα. Ως Διευθύντρια του Κέντρου κατάφερε να εξασφαλίσει στέγη, να δημιουργήσει σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή και να διευρύνει τους τομείς δραστηριοτήτων του με τη δημιουργία θεματικών μουσείων (Μουσείον Άρτου στην Αμφίκλεια Φθιώτιδας, Μουσείο της Ελιάς στα Καψαλιανά Αρκαδίου Κρήτης, Μουσείο της ευρωπαϊκής ακριτικής παράδοσης), την πραγματοποίηση συνεδρίων, εκδόσεων και πολλά άλλα.
Η εμπειρία των 40 χρόνων στο Κέντρο Λαογραφίας, το οποίο εκείνη αποκαλεί «εθνικό θησαυρό του λαϊκού πολιτισμού», ήταν πολύτιμη με αποτέλεσμα να βοηθήσει τα μέγιστα στο να μην θεωρείται ο λαϊκός πολιτισμός μουσειακό είδος. Ο αγαπημένος της τομέας ήταν και είναι «ο υλικός βίος» και αυτόν υπηρέτησε διαχρονικά. Επί θητείας της δημιουργήθηκε στο Κέντρο Λαογραφίας ένα πλούσιο Αρχείο και, σε συνεργασία με τον Στέφανο Ήμελλο, ένα ειδικό «Ερωτηματολόγιο για τον υλικό βίο, ως συμπλήρωμα των «Ζητημάτων Λαογραφίας» του Γεωργίου Α. Μέγα».
Η κ. Πολυμέρου-Καμηλάκη θεωρεί ότι η Ακαδημία Αθηνών της πρόσφερε τον ιδανικό χώρο να εργαστεί με χαρά, πάθος και υψηλό φρόνημα. Με την συνταξιοδότηση της δεν σταμάτησε να νοιάζεται για τον λαϊκό πολιτισμό. Συνεχίζει την επιτόπια έρευνα διακηρύσσοντας με πάθος ότι πρέπει να διαφυλάξουμε την παράδοση αλλά και να αξιοποιήσουμε ό,τι καλό προέρχεται από την τεχνολογία για ένα καλύτερο μέλλον των ανθρώπων.
Από το 1991 μέχρι το 1994 δίδαξε τα μαθήματα της λαογραφίας και της Ιστορίας της παραδοσιακής τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ενώ από το 1994 μέχρι το 2000 δίδασκε ως λέκτορας λαογραφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ. Επιπλέον παραδίδει μαθήματα στο Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, σε ανοικτά πανεπιστήμια δήμων κ.α. Στο ερευνητικό της πεδίο εντάσσεται η μελέτη του «υλικού βίου» του Ελλήνων. Επίσης, συμμετείχε στην Επιτροπή «Ελλάδα 2021» ως μέλος της ολομέλειας
Το επιστημονικό έργο της Αικατερίνης Πολυμέρου-Καμηλάκη περιλαμβάνει οργάνωση συνεδρίων, μουσειακών χώρων και εκθέσεων, διαλέξεις, ανακοινώσεις σε συνέδρια, επιτόπιες λαογραφικές έρευνες, συγγραφή βιβλίων, επιμέλεια εκδόσεων κ.ά. Είναι συγγραφέας των παρακάτω βιβλίων: «Θεατρικά μελετήματα για το λαϊκό θέατρο-Από το κρητικό θέατρο στα νεοελληνικά δρώμενα της Αποκριάς», «Ο λαϊκός πολιτισμός και η λαϊκή παράδοση του Αιγαίου», «Ελαιοσοδεία-Μελέτες για τον πολιτισμό της ελιάς», «Αγγελική Χατζημιχάλη», Ο Νικόλαος Πολίτης και το ΚέντρονΕρεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας», «Του κόσμου τα τάματα», «Βασίλης Καζάνιος-Ζωγραφική, Χαρακτική», «Ο φόβος στην τέχνη και τη ζωή», « Ωδή στην ελιά», Επετερίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας», «Ιστορώντας την ελιά» κ. ά. Στις αποσκευές της έχε, επίσης, πολλές επιμέλειες και πλήθος εισηγήσεων σε συλλογικούς τόμους.
Σε ό,τι αφορά την προσωπική της ζωή είναι παντρεμένη με τον φιλόλογο και λαογράφο Παναγιώτη Καμηλάκη και έχει δύο παιδιά και πέντε εγγόνια.
