Αντιεπιστημονική και με πολύ λανθασμένη στόχευση χαρακτηρίζουν οι «Φίλοι του Παυσιλύπου» την προμέλετη για την ανάπλαση του Παυσιλύπου και ζητούν να γίνει άμεσα δημόσια διαβούλευση με όλους τους φορείς και την κοινωνία της Καρδίτσας. Ήδη, εξάλλου, έχουν καταθέσει αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της τέταρτης δημοπράτησης του έργου.
Το μεσημέρι της Πέμπτης, στην αίθουσα της ΠΕΔ, εκπρόσωποι των «Φίλων του Παυσιλύπου» παραχώρησαν συνέντευξη τύπου αναλύοντας τις θέσεις και τις απόψεις τους επί της σχεδιαζόμενης ανάπλασης.
Ειδικότερα, τονίστηκαν τα ακόλουθα:
«Είναι γνωστή από τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα, παρεμβάσεις, συνεντεύξεις τύπου και τις δύο ανοιχτές συγκεντρώσεις η γενικότερη προσπάθειά μας να ενημερώσουμε τους κατοίκους της πόλης σχετικά με την εγκληματική παρέμβαση στο πάρκο Παυσίλυπο και την γειτονική πλατεία Πλαστήρα που αποφάσισε η δημοτική αρχή.
Οι τρεις πρώτες αποτυχημένες απόπειρες δημοπράτησης του έργου με το (για ειδικές μόνον περιπτώσεις) σύστημα μελέτης – κατασκευής δεν προβλημάτισαν τον δήμο Καρδίτσας, και έτσι προχώρησε και σε τέταρτη (!!) δημοπράτησή του, στην οποία συμμετείχε ένας και μόνον ενδιαφερόμενος (ο ίδιος που απορρίφθηκε στην 3η δημοπράτηση).
Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μας η δημοτική αρχή δεν δέχθηκε να οργανώσει μια δημόσια διαβούλευση όπου θα μπορούσαν να κατατεθούν αποτρεπτικές της καταστροφής παρεμβάσεις, προτάσεις προς την κατεύθυνση της πραγματικής ανάπλασης που θα στοχεύουν στην αναβάθμιση του πρασίνου, στην βελτίωση της άρδευσής του, στην κατασκευή έργων που πράγματι χρειάζονται για την βελτίωση της λειτουργίας του, όπως π.χ. την ανακαίνιση και αλλαγή χρήσης του κτιρίου που σήμερα στεγάζει το Ληξιαρχείο, και όχι την εγκατάσταση του πανάκριβου και εξεζητημένου αστικού εξοπλισμού (καθιστικά, παγκάκια, καλαθάκια, διαχωριστικά κλπ), του δυσκολοσυντήρητου τεχνολογικού εξοπλισμού, του δυσλειτουργικού και απολύτως ανεπαρκούς συστήματος συλλογής ομβρίων υδάτων για την άρδευση του πάρκου και της πλατείας.
Αυτοί ήταν οι λόγοι που μας ανάγκασαν να καταθέσουμε πριν κάποιες μέρες αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της 4ης δημοπράτησης του έργου προσπαθώντας να εμποδίσουμε τις ανεπίτρεπτες παρεμβάσεις που προβλέπουν η προμελέτη και τα τεύχη της διακήρυξης.
Πριν αναφερθούμε πιο αναλυτικά στις ενστάσεις μας σχετικά με τα προβλεπόμενα της μελέτης για ακόμη μια φορά να τονίσουμε ότι η ευθύνη για τον κίνδυνο να χαθεί τελικά η πίστωση των 8,0 εκατ. ευρώ του προγράμματος Τ.Α.Α. / Ελλάδα 2.0 ανήκει καθ’ ολοκληρία στην δημοτική αρχή η οποία όταν δημοπράτησε για 4η φορά το έργο των Απρίλιο του 2024 στο άρθρο 12 της διακήρυξης σαφώς αναφέρει ότι η διάρκεια της κατασκευής του θα είναι δύο έτη. Δηλαδή με τις καλύτερες προϋποθέσεις και εφόσον αυτή τη φορά βρεθεί ανάδοχος το έργο θα τελειώσει περίπου 1 χρόνο μετά την λήξη του προγράμματος.
Ερχόμενοι τώρα στην συγκεκριμένη προμελέτη θέλουμε να σημειώσουμε ότι προβλέπει την ανάπλαση του Πάρκου Παυσιλύπου και της πλατείας Πλαστήρα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προφανής η σημασία του πάρκου και της πλατείας για το αστικό συγκρότημα της πόλης της Καρδίτσας.
Στην προσπάθειά της να πετύχει τους στόχους της, η προμελέτη αποτυγχάνει. Και τούτο γιατί:
- Δεν υιοθετεί τις αρχές του περιβαλλοντικού σχεδιασμού
- Θεωρεί ότι αναπλάθει την περιοχή, ενώ με τις προτάσεις της εξασθενεί η αστική ανθεκτικότητα απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής απορρύθμισης, της οικονομικής κρίσης, της πανδημικής κρίσης και της κοινωνικής συνοχής
- Φραστικά και μόνον επικαλείται ότι πρόκειται για πρόταση που αξιοποιεί βιοκλιματικά στοιχεία για την δημιουργία βιώσιμου μικροκλίματος που μειώνει το αποτύπωμα του CO2. Κανένα από τα στοιχεία της μελέτης δεν συνηγορούν σ’ αυτό, εκτός ίσως από την αναφερόμενη στην Τεχνική Περιγραφή παρέμβαση (σελ 60 έως 69) στο κτίριο του αναψυκτηρίου (προτείνετε κατασκευή φυτεμένου δώματος και επένδυση κατακόρυφων τοίχων με πράσινο), που όμως τελικά είναι εκτός αντικειμένου του έργου (βλέπε Διακήρυξη : α.α. 35, σελ 29).
- Όπως προκύπτει από την ανάλυση του σχεδίου γενικής διάταξης ο χώρος της πλατείας Πλαστήρα καταστρέφεται. Ουσιαστικά καταργείται. Αφήνεται μόνο ένας ‘‘διάδρομος’’ κυκλοφορίας ανάμεσα στο χώρο ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων και του προβλεπόμενου ‘‘υδάτινου στοιχείου’’. Η πλατεία γίνεται τελικά ένας στενός διάδρομος κυκλοφορίας.
Αναλυτικότερα:
- Εκσκαφές εντός του πάρκου
Στις σελίδες 8 και 9, της Τεχνικής Περιγραφής προβλέπονται μεταξύ άλλων α) εκσκαφές σε βάθος 1,00μ για την κατασκευή υδάτινων καναλιών και σιντριβανιών (εκτιμώμενη επιφάνεια εντός του πάρκου περίπου 500,00μ2), β) εκσκαφές σε βάθος 3,00μ για την κατασκευή του συστήματος συλλογής ομβρίων υδάτων (εκτιμώμενη επιφάνεια περίπου 530,00μ2), γ) εκσκαφές σε βάθος 45 εκ για κατασκευή τεχνικών έργων και δ) εκσκαφές σε μη σαφώς οριζόμενο βάθος (όμως οπωσδήποτε σε μεγαλύτερο των 60 – 70 εκ) και σε πολύ μεγάλο (μη προσδιοριζόμενο από την μελέτη) μήκος για την τοποθέτηση αγωγών συλλογής ομβρίων υδάτων, δικτύου άρδευσης και δικτύου ηλεκτρολογικών σωληνώσεων εντός των οποίων θα διέρχονται καλώδια.
Όλες αυτές οι εκσκαφές θα επιφέρουν τεράστιες ζημιές καταστρέφοντας το ριζικό σύστημα σχεδόν όλων των δένδρων, ζημιές που σίγουρα θεωρούνται πολύ πιο σημαντικές από την κοπή κάποιων δένδρων.
Αν συνυπολογίσουμε όλα όσα προσθέσαμε σχετικά με τις εκσκαφές, τις παρεμβάσεις συντήρησης του πρασίνου και την άρδευσή του, καταλήγουμε ότι αν τελικά εφαρμοστεί η παρούσα μελέτη, το πράσινο τελικά σαφώς θα υποβαθμιστεί αν δεν εξαφανισθεί σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.
- Άρδευση
Για την άρδευση όλου του πάρκου προβλέπεται η κατασκευή υπόγειου δικτύου άρδευσης που περιλαμβάνει δίκτυο αγωγών, διανεμητές, εκτοξευτήρες, ηλεκτροβάνες, συστήματα προγραμματισμού και ελέγχου κλπ, ενώ για την πλατεία Πλαστήρα προβλέπεται σύστημα άρδευσης με σταλάκτες (σύστημα στάγδην) (σελ 70 έως 76 Τεχνικής Περιγραφής). Το απαιτούμενο νερό άρδευσης προβλέπεται ότι θα προέρχεται από την διαχείριση ομβρίων υδάτων (σελ 79 έως 86 της Τεχνικής Περιγραφής). Το νερό θα συλλέγεται σε δύο γεωκυψελοειδή συστήματα διαχείρισης, ένα στην πλατεία Πλαστήρα και ένα στην παιδική χαρά που τοποθετείται υπόγεια σε βάθος 3μ (βλέπε σελ 8 Τεχνικής Περιγραφής).Το σύστημα της πλατείας Πλαστήρα θα έχει δυνατότητα συλλογής περίπου 435μ3, ενώ γι’ αυτό της παιδικής χαράς δεν προσδιορίζεται επακριβώς η ποσότητα του συλλεγόμενου νερού. Η παράθεση ειδικών τεχνικών λεπτομερειών είναι εξαντλητική, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν προβλέπει τα βασικά, δηλ. τον απαιτούμενο όγκο άρδευσης και τον βαθμό επάρκειας του προτεινόμενου συστήματος. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι παρατιθέμενες προδιαγραφές, τεχνικές περιγραφές και λοιπές λεπτομέρειες αφορούν άλλη μελέτη που αναφέρεται στις οδούς Παπανδρέου, 18ης Αυγούστου και Τρικάλων, οδοί που απέχουν αρκετές εκατοντάδες μέτρα από το προς μελέτη πάρκο Παυσίλυπο και παρεισέφρησαν από αμέλεια των συντακτών της μελέτης εδώ (ή συνειδητή προσπάθεια υποκλοπής), ενώ είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν μπορούν να εφαρμοστούν στην άρδευση του συγκεκριμένου πάρκου.
Σε κάθε περίπτωση το προτεινόμενο σύστημα άρδευσης, εκτός του ότι είναι αντιγραφή άλλης μελέτης, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να καλύψει τις ανάγκες άρδευσης όλου του χώρου, καθώς επίσης και την απαιτούμενη ανανέωση του νερού που θα υπάρχει εντός του εκτεταμένου υγρού στοιχείου, συνολικής επιφάνειας περίπου 1.000,00μ2
Προς στήριξη των ισχυρισμών μας, παραθέτουμε ενδεικτικά κάποια στοιχεία που συλλέξαμε από τους καθ’ ύλη αρμόδιους, τους εργαζόμενους στην άρδευση και στην συντήρηση του πρασίνου στο Παυσίλυπο. Συγκεκριμένα ο συνολικός χώρος παρέμβασης απαιτεί σε μια συνηθισμένη θερινή ημέρα ποσότητα περίπου 200μ3 για άρδευση. Άρα τα συστήματα συλλογής ομβρίων νερών στην καλύτερη περίπτωση επαρκούν για 3 συνήθεις θερινές ημέρες. Ποιος μπορεί να μας βεβαιώσει ότι το καλοκαίρι κάθε τρεις ημέρες θα βρέχει και μάλιστα με τέτοια ένταση που οι υπόγειες δεξαμενές να συγκεντρώνουν την απαιτούμενη ποσότητα των 500-600μ3;
Επίσης σήμερα, λόγω βλάβης στην μια και μόνη βαθειά γεώτρηση που υπάρχει στο πάρκο, η άρδευση γίνεται με χρήση πόσιμου νερού που λαμβάνεται από το δίκτυο ύδρευσης της πόλης (!!), πράγμα τελείως απαράδεκτο, δεδομένου ότι το κόστος του πόσιμου νερού ύδρευσης είναι υψηλό, αλλά κυρίως έχει άλλο προορισμό, αφού οι εγκαταστάσεις διύλισης έχουν συγκεκριμένες δυνατότητες για να καλύπτουν τις ανάγκες ύδρευσης της πόλης Καρδίτσας, εν μέρει της πόλης Σοφάδων, καθώς και 40 κοινοτικών διαμερισμάτων. Η μελέτη δυστυχώς δεν περιέλαβε (ενώ εύκολα θα μπορούσε) την προμήθεια και εγκατάσταση μιας νέας γεώτρησης βάθους 80-100 μέτρων με δυνατότητα παροχής ανάλογη με τις ανάγκες άρδευσης, συνολικού εκτιμώμενου κόστους περίπου 70 έως 90.000 ευρώ, μέσα σε έναν προϋπολογισμό ύψους 8,00 εκατ. ευρώ.
- Παρεμβάσεις στο πράσινο
Στην Τεχνική Περιγραφή (σελ 55 έως 59) προτείνεται η φύτευση όλο και όλο 17 νέων δένδρων ύψους 2,00 έως 2,50 μέτρα με περίμετρο κορμού από 8 έως 12 εκ. του μέτρου. Επίσης στις σελίδες 76 έως 78 παρατίθενται εν συντομία κάποιες προτάσεις συντήρησης και περιποίησης του φυτικού υλικού του πάρκου, για τις οποίες ο προϋπολογισμός δεν προβλέπει τίποτα, έστω και για το πρώτο χρονικό διάστημα μέχρι την παραλαβή του έργου.
Στον προϋπολογισμό του έργου και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο 5/ Εργασίες Πρασίνου (σελ 7 του προϋπολογισμού) οι μόνες δαπάνες που προβλέπονται για εργασίες πρασίνου είναι 52.394,65 ευρώ για εγκατάσταση χλοοτάπητα γκαζόν και 5.000,00 ευρώ για νέα δένδρα (προφανώς τα 17 που αναφέραμε). Αν υπολογίζουμε, την προσαύξηση των γενικών εξόδων και οφέλους εργολάβου (18%) και τον ΦΠΑ (24%), η δαπάνη για το πράσινο προσεγγίζει το ποσό των 84.000 ευρώ σε έναν προϋπολογισμό 8,00 εκατ. ευρώ, ήτοι μόλις το 1% του έργου, ενός έργου που αφορά ανάπλαση άλσους (!!). Τέλος, στην Τεχνική Περιγραφή (σελ 9) προβλέπεται μεταξύ άλλων η αποξήλωση και απομάκρυνση όλων των θάμνων και πάρκου, χωρίς όμως όπως είδαμε ο προϋπολογισμός να προβλέπει την φύτευση νέων στις ίδιες ή σε άλλες θέσεις.
- Συρρίκνωση χώρου παιδικής χαράς
Ο αναφερόμενος επανασχεδιασμός της ευρύτερης περιοχής της παιδικής χαράς με διαμόρφωση του χώρου απέναντι από την είσοδο του Δημαρχείου, προβλέπει την συρρίκνωση του σημερινού χώρου της παιδικής χαράς προκειμένου να δημιουργηθεί ο εξαιρετικά εκτεταμένος χώρος που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο τεράστιους υγρούς χώρους (σιντριβάνια) συνολικής επιφανείας περίπου 500,00μ2. Αν και σκοπίμως δεν αναφέρεται, είναι πλέον ή σίγουρο από τα προβλεπόμενα στο σχέδιο γενικής διάταξης, ότι για την κατασκευή των υγρών χώρων θα απαιτηθεί η κοπή ενός αριθμού δένδρων. Το περίεργο είναι ότι η (απολύτως αναγκαία κατά νόμο) υπάρχουσα σήμερα περίφραξη της παιδικής χαράς, δεν προβλέπεται να αποκατασταθεί (δες διακήρυξη σελίδα 29, α.α 34) .
- Υδάτινο στοιχείο
Προβλέπεται ένα εξαιρετικά εκτεταμένο υδάτινο στοιχείο που περιλαμβάνει αφενός ένα αβαθές κανάλι στην πλατεία Πλαστήρα το οποίο επεκτείνεται και στην οδό Μυρμιδόνων έκτασης περίπου 500μ2 με 42 πίδακες, καθώς και τρία σιντριβάνια (δύο στον χώρο της σημερινής παιδικής χαράς και ένα στην πλατεία του αναψυκτηρίου) συνολικής επιφάνειας άλλων 520μ2 περίπου με 26 πίδακες.
Το προτεινόμενο υδάτινο στοιχείο είναι προβληματικό από τις προδιαγραφές του και μόνον, αφού πρόκειται κατ’ ουσία για ένα αβαθές κανάλι με στάσιμο νερό. Το νερό αν δεν ρέει και δεν ακούγεται, ‘‘δεν λέει’’. Δημιουργείται έτσι ένα αυλάκι που καταλήγει να γίνει χώρος απόρριψης σκουπιδιών εστία μόλυνσης και ανάπτυξης κουνουπιών. Έχουμε ήδη αναφερθεί στις παράπλευρες ζημιές καταστροφής του ριζικού συστήματος των δένδρων και στην ανάγκη κατανάλωσης επιπλέον νερού για τον καθαρισμό του και την αναγκαία ανανέωσή του.
- Τεχνολογικός εξοπλισμός
Η εγκατάσταση τόσων πολλών ηλεκτρονικών συστημάτων smart (έξυπνα παγκάκια, σταθμοί πληροφόρησης, τεράστιες ηλεκτρονικές οθόνες, σημεία ασύρματης πρόσβασης, έξυπνες διαβάσεις κλπ / βλέπε σελ 99 έως 117 της Τεχνικής Περιγραφής) στο πάρκο, είναι σίγουρο ότι θα επιφέρουν τεράστιες αλλαγές στην χρήση του, αλλά και στα χαρακτηριστικά των επισκεπτών του. Πέραν τούτου όμως, για την λειτουργία πολλών από τα παραπάνω συστήματα που είναι αναγκαίο να αποκτήσουν επαφή με τις ηλιακές ακτίνες (πηγή ενέργειας), θα απαιτηθεί η δημιουργία ξέφωτων που μπορεί να επιτευχθεί στην καλύτερη περίπτωση με εκτεταμένο κλάδεμα και στην χειρότερη με κοπή δένδρων.
- Επιστρώσεις δαπέδων
Από την γενική διάταξη και την τεχνική περιγραφή προκύπτει ότι προβλέπονται σχεδόν σε όλες τις επιφάνειες διαστρώσεις με σκληρά υλικά όπως σκυρόδεμα, πλακίδια, κυβόλιθοι, χυτά δάπεδα, ξύλα τύπου deck, ενώ ελάχιστα τετραγωνικά μέτρα επιστρώνονται με φυσικά υλικά, όπως φαίνεται στον πίνακα επιστρώσεων της σελίδας 42 του τεύχους της τεχνικής περιγραφής από όπου προκύπτει ότι από τα 24.936,83μ2 μόνον τα 113,50μ2 είναι χώμα, πράγμα ανήκουστο για πάρκο.
- Αστικός εξοπλισμός
Στην σελ 9 της Τεχνικής Περιγραφής προβλέπεται αποξήλωση όλων των υφιστάμενων καθιστικών και λοιπού αστικού εξοπλισμού Θεωρούμε ότι η αποξήλωση των υφιστάμενων καθισμάτων είναι λάθος δεδομένου ότι αρμόζουν απόλυτα στην σημερινή μορφή του πάρκου και με κάποιες απαραίτητες επισκευές – ανακαινίσεις μπορούν να καταστούν απολύτως λειτουργικά πάλι. Το ίδιο ισχύει και για το μεγαλύτερο μέρος του αστικού εξοπλισμού (καλάθια απορριμμάτων, κολωνάκια κλπ). Η αντικατάστασή τους με τον προβλεπόμενο στην προμελέτη (σελ 88 έως 98 Τεχνικής Περιγραφής) υπερμοντέρνου σχεδιασμού και μορφής με εξεζητημένα υλικά (ανασυσταμένο μάρμαρο λευκού γρανίτη) εξοπλισμό που παράγει παγκοσμίως αποκλειστικά και μόνον η ιταλική εταιρία BELLITALIA, θεωρούμε ότι δεν έχει καμία σχέση και καμία θέση στο πάρκο ΠΑΥΣΙΛΥΠΟ, αφού θα του προσδώσει (μαζί και με τις άλλες παρεμβάσεις) μορφή περιβάλλοντα χώρου υπερπολυτελούς ξενοδοχείου.
- Στέγαστρα τραποεζοκαθισμάτων στην πλατεία Πλαστήρα.
Το προτεινόμενο σύστημα πέργκολας των τραπεζοκαθισμάτων (σελ 14 της Τεχνικής Περιγραφής) είναι αντιοικολογικό, καθώς προτείνεται η κάλυψή του με γυαλί (οροφοκάλυψη και πλαγιοκάλυψη) που επιφέρει αύξηση της θερμοκρασίας στο περιβάλλον και καθίσταται δυσλειτουργικό, αφού με την πτώση των φύλλων και της σκόνης που θα επικάθονται γίνεται εστία μόλυνσης.
- Νέα βάση αγάλματος Πλαστήρα
Ο επιχειρούμενος σχεδιασμός νέας βάσης για το άγαλμα Πλαστήρα (σελ 28 / α.α. 27 της Διακήρυξης) αλλοιώνει την αισθητική πρόταση του γλύπτη του έργου για την ανάδειξη του έφιππου ανδριάντα του Πλαστήρα.
