Στα Γραφεία της ΕΔΑ ΘΕΣΣ στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε η Ευρωβουλευτής, Εισηγήτρια σε πολλαπλές νομοθετικές παρεμβάσεις για την ενέργεια και υποψήφια Βουλευτής ΝΔ. Α΄ Θεσσαλονίκης κα Μαρία Σπυράκη στο πλαίσιο της συνάντησης εργασίας που πραγματοποιήθηκε με τον Γενικό Διευθυντή κ. Λεωνίδα Μπακούρα και στελέχη της Εταιρείας. Στο επίκεντρο της ατζέντας τέθηκαν μεταξύ άλλων ζητήματα που αφορούν στον Κανονισμό Εκπομπών Μεθανίου της ΕΕ, την Ενεργειακή Απόδοση των κτιρίων, τα ανανεώσιμα αέρια και τη Βιωσιμότητα της Εταιρείας και των Υποδομών της.
Στη συζήτηση τέθηκαν ορισμένα βασικά σημεία που έρχονται ως επόμενα βήματα από την Ευρώπη και άπτονται του ενδιαφέροντος των Διαχειριστών.
Το πρώτο αφορά στον νέο Κανονισμό Εκπομπών Μεθανίου, που ως Εισηγήτρια (Rapporteur) της Ευρωπαϊκής Ένωσης η κα Σπυράκη έχει εργασθεί εκτενώς κατά το 2021 προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής στρατηγικής για το Μεθάνιο. Η στρατηγική που καταρτίσθηκε για πρώτη φορά, φέρει την υπογραφή της ίδιας και βασίζεται σε διακριτούς πυλώνες με προτεραιοποίηση όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής της νέας τεχνολογίας.
Ο πρώτος πυλώνας αφορά το κομμάτι της ενέργειας και των δικτύων. Σχετικά με το σύστημα Παρακολούθησης, Υποβολής Εκθέσεων και Επαλήθευσης εκπομπών (MRV) ο νέος κανονισμός θα πρέπει να στηρίζεται τόσο σε ένα σύστημα αναφοράς προερχόμενο από τα κράτη μέλη όσο κα στη συνύπαρξη με έναν Ανεξάρτητο φορέα Επαλήθευσης, ώστε και οι δύο μαζί να συνεργάζονται για τον έλεγχο και την παρακολούθηση των σχετικών αναφορών. Αυτό πρακτικά να δίνει τη δυνατότητα σχηματισμού μιας ευρύτερης εικόνας των διαρροών και στη συνέχεια να εφαρμόζονται στοχευμένες Επιθεωρήσεις ελέγχου και επιδιόρθωσης διαρροών, λαμβάνοντας υπόψιν τα ελάχιστα όρια για την εφαρμογή αυτών των υποχρεώσεων.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στο χειρισμό των αναφορών και τον τρόπο δημιουργίας ενός κεντρικού ελέγχου σχετικά με την εικόνα των διαρροών που υπάρχει στο εσωτερικό και το εξωτερικό της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, η κα Σπυράκη τόνισε ότι είναι εξίσου σημαντικό, τα κριτήρια ελέγχου και οι υποχρεώσεις να διέπουν και το εξωτερικό περιβάλλον, δηλαδή να εφαρμόζονται και κατά την εισαγωγή του φυσικού αερίου από τρίτες χώρες.
Υπό αυτό το πρίσμα συμπλήρωσε ότι: «Στην προσπάθεια αντιμετώπισης των εκπομπών μεθανίου δε θα εξαιρεθεί κανένας κλάδος συμπεριλαμβανομένης της αγροτικής παραγωγής και της διαχείρισης απορριμμάτων. Ωστόσο στην Ενέργεια μπορούν να αντιμετωπιστούν πιο εύκολα οι μεγάλης – κλίμακας διαρροές επί τη βάσει της αποδοτικής συνεργασίας των Διαχειριστών αλλά και της ωριμότητας της τεχνολογίας και των υποδομών».
Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής κ. Λεωνίδας Μπακούρας επεσήμανε την ανάγκη να τροποποιηθούν ορισμένες διατάξεις του Κανονισμού, όπως άλλωστε υποστηρίζει και ο φορέας Ευρωπαίων Διαχειριστών για τη βιωσιμότητα GD4S, ώστε η αποτελεσματική μείωση των εκπομπών μεθανίου να επιτευχθεί μέσα σε ένα πλαίσιο τεχνικών κανόνων και συνθηκών που είναι βιώσιμες τόσο για τους Διαχειριστές όσο και για τους καταναλωτές. Περαιτέρω θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διαφοροποιήσεις για τους τομείς της αλυσίδας αξίας του αερίου δηλαδή για τα ανάντη, ενδιάμεσα και κατάντη συστήματα.
Στη συνέχεια, ο κ. Μπακούρας τόνισε ότι: «στο πλαίσιο της συμμετοχής της ΕΔΑ ΘΕΣΣ στουςGD4S, έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας, για την ανάλυση των κρίσιμων σημείων και των επιπτώσεων που επιφέρει ο Κανονισμός στη λειτουργία των Διαχειριστών και αφορούν σε ειδικότερα θέματα όπως η συχνότητα επιθεωρήσεων ελέγχου και επιδιόρθωσης διαρροών, οι Διαδικασίες Παρακολούθησης, Υποβολής Εκθέσεων και Επαλήθευσης εκπομπών καθώς και σε εργασίες Εξαέρωσης του Δικτύου. Εμείς ως Εταιρεία, από τις αρχές του νέου έτους αναμένεται να ξεκινήσουμε την έρευνα διαρροών σε όλο το δίκτυο μας με μια νέα καινοτόμα τεχνολογία που φέρει ο Μέτοχος μας η Italgas για τον ακριβή εντοπισμό και την αναφορά των εκπομπών Μεθανίου».
Όπως επεσήμανε ο Γενικός Διευθυντής: «το μέλλον των υποδομών δικτύων φυσικού αερίου μπορεί να αποφέρει διττό όφελος. Αφενός την απεξάρτηση από τις Ρωσικές Προμήθειες με τη χρήση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, αξιοποιώντας τις νευραλγικές υποδομές LNG της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο η Εταιρεία σχεδιάζει για την επόμενη 5ετία την τροφοδότηση όλων των νέων Απομακρυσμένων Δικτύων με LNG που θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού.
Αφετέρου την ένταξη των ανανεώσιμων αερίων (βιομεθανίου, υδρογόνου) στις υφιστάμενες υποδομές για την επίτευξη μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης με το μικρότερο δυνατό κόστος. Η ΕΔΑ ΘΕΣΣ έχει προβλέψει στον επιχειρησιακό της σχεδιασμό επενδύσεις για την αναπροσαρμογή, την αναβάθμιση και την ψηφιοποίηση των υποδομών, που θα υποστηριχθούν περαιτέρω μέσω της εξειδίκευσης και της τεχνογνωσίας της Italgas. Στόχος είναι η ενίσχυση της απόδοσης και της αξιοπιστίας του δικτύου που θα επιτρέψουν επιπλέον τη διανομή των ανανεώσιμων αερίων (βιομεθάνιο, πράσινο υδρογόνο)επιταχύνοντας παράλληλα την κυκλική οικονομία και την απανθρακοποίηση του τελικού ενεργειακού μείγματος. Υποδομές οι οποίες καθίστανται βιώσιμες, καθώς σήμερα μεταφέρουν φυσικό αέριο ενώ στο άμεσο μέλλον θα διανέμουν αυξανόμενες ποσότητες ανανεώσιμων αερίων.
Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωβουλευτής χαρακτήρισε την έγχυση του Βιομεθανίου ως το «nextbigthing»για την ΕΔΑ ΘΕΣΣ, το οποίο θα συνεισφέρει στην επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου των 35 bcm που τίθεται στο σχέδιο δράσης REPowerEU. Κι αυτό γιατί το Βιομεθάνιο αποτελεί για την Ευρωπαϊκή Ένωση μια λύση που αφορά και τη διαχείριση των απορριμμάτων από τις αγροτικές καλλιέργειες όπου στην Ελλάδα υπάρχει επίσης ζήτημα κλίμακας και συγκέντρωσης. Παράλληλα πρόσθεσε: «χαίρομαι πολύ που αυτά που προωθώ σε επίπεδο νομοθεσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έχω αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος του επαγγελματικού μου χρόνου στις Βρυξέλλες γίνονται σήμερα πραγματικότητα από την ΕΔΑ ΘΕΣΣ, στο σπίτι μου – στη Θεσσαλονίκη. Αυτό που δεν έχουμε σήμερα είναι business case και θα πρέπει να εργαστούμε στη κατεύθυνση δημιουργίας μονάδων κλίμακας αλλά και καλλιέργειας προϋποθέσεων για την επιδότηση των σχετικών εγκαταστάσεων και τη δημιουργία κινήτρων για την υλοποίηση των επενδύσεων. Θα ήθελα να τονίσω ότι ο ρόλος της ΕΔΑ ΘΕΣΣ στη διαδικασία αυτή θα είναι καταλυτικός και να σας ευχαριστήσω που ως μια μοντέρνα και αποτελεσματική εταιρεία, παρακολουθείτε ενεργά και ευθυγραμμίζεστε με τις επιδιώξεις μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως Ευρωβουλευτής, βρίσκομαι σε ανοιχτή επαφή με άλλους συναδέλφους σας Διαχειριστές (DSOs) στην Ευρώπη και θέλω να γνωρίζετε πως έχετε ένα σύμμαχο στις Βρυξέλλες στο έργο σας για την ενεργειακή μετάβαση».
Στο σημείο αυτό, η κα Σπυράκη εξήρε τις σημαντικές προσπάθειες της ΕΔΑ ΘΕΣΣ προς την κατεύθυνση συμπερίληψης επενδύσεων στον αναπτυξιακό της σχεδιασμό για την αναβάθμισης των υποδομών ώστε αυτές να είναι hydrogen-ready. Γεγονός που αποτελεί προαπαιτούμενο για να συνεχιστεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα η χρηματοδότηση των επενδύσεων των διαχειριστών παρά τις προκλήσεις και τα προβλήματα που σχετίζονται με την ωρίμανση της τεχνολογίας. Όπως δήλωσε σχετικά η Ευρωβουλευτής: «αυτό που ανακοινώθηκε ως Τράπεζα Υδρογόνου τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Στρασβούργο από την κα VonDerLeinen ενδιαφέρει άμεσα τους Διαχειριστές, καθώς αποτελεί μια διαδικασία που συγκεντρώνονται τα project υδρογόνου και εσείς ως Διαχειριστές έχετε κάθε δυνατότητα μέσα από την δραστηριότητα σας και γνωρίζοντας το καθεστώς του “Unbundling” να είστε οι υποδοχείς υδρογόνου σε τοπικό επίπεδο. Άλλωστε τα projects πρέπει να ξεκινούν από μικρή κλίμακα (smallscale) ώστε να μπορούν συμβαδίσουν με την ωριμότητα τόσο της τεχνολογίας όσο και της ανάπτυξης των υποδομών».
Σχολιάζοντας σχετικά ο Γενικός Διευθυντής ανέφερε ότι για να καταστεί επιτυχής η αναθεώρηση της δέσμης μέτρων Gas Package, το νομοθετικό πακέτο θα πρέπει να παρέχει την δυνατότητα στους διανομείς αερίου να υποστηρίξουν την ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου επεκτείνοντας τις δραστηριότητές τους και στη διανομή υδρογόνου. Κατά συνέπεια οι προβλέψεις της Οδηγίας και του Κανονισμού σχετικά με το καθεστώς Διαχωρισμού των Διαχειριστών «Unbundling Regime» θα πρέπει να ακολουθούν τους υφιστάμενους ρυθμιστικούς κανόνες που εφαρμόζονται αποτελεσματικά για τους διανομείς αερίου και να άρει τυχόν αδικαιολόγητους φραγμούς, ώστε οι διανομείς αερίου να εξελιχθούν σε διανομείς υδρογόνου βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Σχετικά με την ενεργειακή απόδοση του κτιριακού τομέα, αμφότεροι συμφώνησαν ότι αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες όχι μόνο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ, αλλά και για τη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, την αύξηση της ασφάλειας του εφοδιασμού και την προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Αναφερόμενος σχετικά ο Γενικός Διευθυντής τόνισε ότι τα θέματα της ενεργειακής απόδοσης -“ως μια πηγή ενέργειας από μόνη της»- θα ενισχυθούν ακόμα περισσότερο τώρα με την έλευση της Itaglas στην ελληνική αγορά. Ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων, αξιοποιώντας έξυπνες λύσεις θέρμανσης αλλά και έτοιμες να υποδεχθούν ανανεώσιμα αέρια, θα συμβάλει σημαντικά τόσο στην επίτευξη των στόχων απανθρακοποίησης όσο και στην μείωση του προφίλ κατανάλωσης τουλάχιστον κατά 25% στις κατοικίες και 35% στα δημόσια και δημοτικά κτίρια.
Ολοκληρώνοντας η κα Σπυράκη πρόσθεσε ότι «η πιο φθηνή ενέργεια είναι εκείνη που δεν έχουμε καταναλώσει ακόμη. Επειδή σαν χώρα είμαστε πολύ χαμηλά στην ενεργειακή απόδοση σε ότι αφορά τα δημόσια κτίρια, έχουν τεθεί δεσμευτικοί στόχοι οι οποίοι μεταφράζονται σε μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις για τα επόμενα χρόνια».
Στο τελευταίο μέρος της συνάντησης εργασίας ο Γενικός Διευθυντής ανέδειξε τη δέσμευση της Εταιρείας για τη βελτιστοποίηση των επιδόσεών της σύμφωνα με τις παραμέτρους ESG. Η ΕΔΑ ΘΕΣΣ έχει θέσει στόχους βιωσιμότητας που ενσωματώνονται στη στρατηγική της τόσο κατά την εκτέλεση των λειτουργιών της όσο και για την ανάπτυξη των υποδομών. Υπό αυτό το πρίσμα ο κ. Μπακούρας ανέφερε ότι «η Εταιρεία, συμπεριλαμβάνει ένα διακριτό πλάνο ενεργειών, στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της επόμενης 5ετίας, με σκοπό την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και τον περιορισμό των άμεσων και έμμεσων εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου».
