Η ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας του Δήμου Παλαμά πρέπει να βασίζεται κυρίως στην επεξεργασία των στοιχείων και απόψεων των φορέων των τοπικών κοινωνιών του Παλαμά. Για το σκοπό αυτό απαιτείται, η δημιουργία «Ομάδας Έργου», με τη συμμετοχή και πανεπιστημιακών, η οποία θα αναλάβει να μελετήσει και να προτείνει σε ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα την ανασυγκρότηση της οικονομικής δραστηριότητας, προτείνοντας συγκεκριμένες δράσεις για την αγροτική & κτηνοτροφική εκμετάλλευση καθώς και την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα προσδιορίζοντας τους αντίστοιχους φορείς και τις πηγές χρηματοδότησης.
Η πρότασή μας θα πρέπει να στοχεύει στην ανάταξη των οικονομικών δραστηριοτήτων καθώς και τη δημιουργία μιας νέας στρατηγικής για την περιοχή, προτείνοντας συγκεκριμένες δράσεις, που θα αναβαθμίσουν τόσο την πληγείσα όσο και την ευρύτερη περιοχή.
Για την σύνταξη της πρότασης θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν μια σειρά επαφών και συναντήσεων εργασίας με τους κοινωνικούς φορείς και εταίρους, που δραστηριοποιούνται ενεργά στους διάφορους τομείς της περιοχής (Αυτοδιοικητικοί φορείς, επιτροπές μετεγκατάστασης οικισμών, συλλογικοί οικονομικοί φορείς κλπ.) στο πλαίσιο χάραξης τοπικών πολιτικών, δεδομένου ότι αποτελούν τους βασικούς πρωταγωνιστές πάνω στους οποίους βασίζεται η ανασυγκρότηση της περιοχής μέσω της κινητοποίησης και αξιοποίησης του δυναμικού τους.
Οι προτάσεις που θα παρουσιασθούν πρέπει να έχουν καταρτιστεί με κριτήρια την αποτελεσματικότητά τους, τη δυνατότητα υλοποίησής τους άμεσα και μεσοπρόθεσμα οι οποίες σε συνδυασμό με τις πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ, θα αποτελέσουν το βασικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των συνεπειών των ακραίων καιρικών φαινομένων την επόμενη μέρα. Έτσι, η τοπική επιχειρηματικότητα μπορεί να βρεθεί σε πλεονεκτική θέση και φυσικά να γίνει πιο ανταγωνιστική.
Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία και τη γενική εικόνα της ευρύτερης περιοχής του Παλαμά, η περιοχή χαρακτηρίζεται από διαρθρωτική και αναπτυξιακή υστέρηση.
Τα κυριότερα προβλήματα που κυριαρχούν στη περιοχή του Παλαμά, (που σε πολλές περιπτώσεις είναι ευρύτερα) είναι:
- Ο έντονος χαρακτήρας του αγροτικού τομέα, ο οποίος βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία,
- Η συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης της τοπικής οικονομίας,
- Ο αδύναμος δευτερογενής τομέας που θα μπορούσε να προσθέσει υπεραξία στο παραγόμενο τοπικό προϊόν και να αποτελέσει ανάχωμα στη μετανάστευση του παραγωγικού δυναμικού,
- Η μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού και της απασχόλησης,
- Η σημαντική αύξηση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων,
- Η αύξηση της υποαπασχόλησης,
- Το χαμηλό επίπεδο ευημερίας,
- Οι αρνητικές πληθυσμιακές τάσεις και εγκατάλειψη της περιοχής,
- Οι ελλείψεις τεχνικών και κοινωνικών υποδομών, καθώς και
- Οι πολύ σοβαρές βλάβες που επήλθαν στις υποδομές λόγω της θεομηνίας DANIEL.
Το πέρασμα του Daniel από την ευρύτερη περιοχή του Παλαμά δημιούργησε τεράστιες καταστροφές, δυστυχώς, σε όλους τους τομείς του παραγωγικού κύκλου αλλά και στις δημόσιες υποδομές, όπως το οδικό δίκτυο, τις γέφυρες και το δίκτυο άρδευσης. Η γεωργία και η κτηνοτροφία της περιοχής έχει πληγεί ανεπανόρθωτα με χιλιάδες νεκρά ζώα και πουλερικά, κατεστραμμένες κυψέλες, εκατοντάδες χιλιάδες εκτάσεις πλημμυρισμένες ενώ σε μεγάλο βαθμό έχει καταστραφεί γεωργικός εξοπλισμός (τρακτέρ, ψεκαστικά, συστήματα άρδευσης κλπ) από τα φερτά υλικά των ποταμών, σε μια περίοδο κρίσιμη για τον αγροτικό κόσμο. Τεράστιο πλήγμα εκτός από τις αγροκτηνοτροφικές δραστηριότητες, υπέστησαν οι εμπορικές επιχειρήσεις καθώς και οι βιοτεχνικές εγκαταστάσεις.
Τα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από τη πολιτεία για να μπορέσει ο επιχειρηματικός και επαγγελματικός κόσμος να σταθεί στα πόδια του είναι να επισπευσθούν και να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καταγραφής των ζημιών, με σκοπό να αποζημιωθούν άμεσα οι πληγείσες αγροκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και οι επιχειρήσεις. Αυτό προϋποθέτει απλούς, σαφείς και τεκμηριωμένους εφαρμοστικούς κανόνες, πρότυπα και διαδικασίες που πρέπει να θεσμοθετηθούν από την πολιτεία.
Είναι γεγονός πλέον, ότι μετά τις απανωτές κρίσεις επείγει νέα χάραξη πολιτικής για την ανασυγκρότηση και την προώθηση της τοπικής οικονομίας της ευρύτερης περιοχής του Παλαμά.
Είναι ανάγκη να εκπονηθεί με συλλογικές και συμμετοχικές διαδικασίες ένα νέο Σχέδιο για την ευρύτερη περιοχή του Παλαμά, που να συμπυκνώνει στρατηγικές, διαχειριστική επάρκεια και αποτελεσματικότητα και θα διασφαλίζει την τοπική ανάπτυξη.
Για να δοθεί η αναγκαία ώθηση στις τοπικές αγορές και μέσω αυτών στην οικονομική ανάκαμψη της ευρύτερης περιοχής, απαιτείται η οικονομική ανάκαμψη των πληγεισών αγροτοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων.
Η ύφεση που θα πλήξει ακόμη περισσότερο το επόμενο διάστημα τον Παλαμά και την Καρδίτσα γενικότερα, θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των ποσοστών ανεργίας, η οποία θα έχει σωρευτικό αντίκτυπο στους αυτοαπασχολούμενους, στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Αναγκαιότητα για την πληγείσα περιοχή αποτελεί ο σχεδιασμός ενός Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος, το οποίο θα είναι αναλυτικό, εμπεριστατωμένο και θα προσανατολίζεται στα εξής:
- Παρεμβάσεις και μέτρα για την αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου της τοπικής οικονομίας,
- Κινητροδότηση για βιώσιμες επενδύσεις στη περιοχή, οικονομικά ανθεκτικές στην ύφεση και στον ανταγωνισμό, με σκοπό μόνιμες και σταθερές θέσεις εργασίας,
- Σύστημα ενισχυμένης μοριοδότησης των Περιφερειακών Προγραμμάτων στήριξης των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την θεομηνία, με σκοπό να ενταχθούν σε αυτά, όσες το έχουν πραγματική και άμεση ανάγκη.
- Αύξηση του ποσοστού επιδότησης του Αναπτυξιακού νόμου για προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων στην ευρύτερη περιοχή του Παλαμά,
- Δημιουργία νέων σταθερών θέσεων πλήρους απασχόλησης με κίνητρο τη μείωση της φορολογίας,
- Ολοκληρωτική απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ για τα επόμενα πέντε χρόνια,
- Στο τομέα της μεταποίησης, πρέπει να αναδειχθεί η ειδική πρόσβαση στη χρηματοδότηση ως προτεραιότητα πολιτικής και να προσφέρει επιπλέον υποστήριξη στο πλαίσιο των υφιστάμενων προγραμμάτων για τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχείρησης αλλά και της αυτοαπασχόλησης,
- Ο κυριότερος παράγοντας της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των επιχειρήσεων της περιοχής είναι το κόστος παραγωγής, το οποίο πλήττεται ιδιαίτερα από το ενεργειακό κόστος. Επομένως, είναι στρατηγική ανάγκη να ενισχυθούν οι εκμεταλλεύσεις και οι επιχειρήσεις για να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος με την δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων.
- Κατασκευή των απαραίτητων έργων υποδομής που αφορούν την αντιπλημμυρική προστασία (καθαρισμός ποταμών, ενίσχυση αναχωμάτων), τις μεταφορές, την υγεία, την εκπαίδευση, ύδρευση, αποχέτευση κλπ.
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα μπορεί να διαδραματίσει η δημιουργία Ειδικού Φορέα Διαχείρισης του Σχεδίου με τη συμμετοχή των συναρμόδιων υπουργείων, της Περιφέρειας και του Δήμου Παλαμά.
Η δομή αυτή:
- θα προωθεί και θα ενθαρρύνει πρωτοβουλίες των μικρομεσαίων και αυτοαπασχολούμενων,
- θα ενεργεί ως το βασικό σημείο αναφοράς μεταξύ του κράτους και των τοπικών γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, επιχειρήσεων & αυτοαπασχολούμενων,
- θα μεταφέρει τις καλές πρακτικές από άλλες περιοχές της χώρας,
- θα λειτουργεί ειδικό γραφείο ενημέρωσης πολιτών και επιχειρήσεων σχετικά με το πρόγραμμα και τις διαδικασίες πρόσβασης στα μέτρα οικονομικής βοήθειας (hub).
Συνεπώς, η συγκεκριμένη δομή θα πρέπει να έχει συντονιστικές αρμοδιότητες και βασικό στόχο το σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση της υλοποίησης της πολιτικής για το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων της ευρύτερης περιοχής του Παλαμά, και κυρίως στα θέματα πρόσβασης στη χρηματοδότηση και αξιοποίησης των εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων με στόχο την αύξηση της απασχόλησης, ιδιαίτερα των νέων, των γυναικών καθώς και των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
