Αγαπητοί μου αδελφοί, Πρεσβύτεροι και Διάκονοι, Οσιώτατοι Μοναχοί και Μοναχές, Ευλογημένοι Χριστιανοί μου, είναι γνωστή ἡ περιπέτεια του προφήτου Ιωνά, όπως επίσης και ο ευχαριστήριος ύμνος πού «εκ της κοιλίας του κήτους» απηύθυνε προς τον Θεό για τη θαυμαστή διάσωσή του (2, 1-10). Ἡ προσευχή αυτή απετέλεσε την έκτη βιβλική ωδή της Εκκλησίας. Ο Ιωνάς, η επί τρείς ημέρες παραμονή του στην κοιλιά του θαλασσίου κήτους και ἡ θαυμαστή έξοδος του από αυτό, αποτελούν προεικονίσεις του Κυρίου, της τριήμερης ταφής και της ένδοξης Αναστάσεώς Του.
Όπως ο Ιωνάς «κατέβη εις γην, ης οι μοχλοί αυτής κάτοχοι αιώνιοι» (2,7), έτσι και ὁ Χριστός μετά το σταυρικό Του θάνατο «κατήλθεν εν τοις κατωτάτοις της γης» ·το νεκρό σώμα Του στον τάφο και η αθάνατη ψυχή Του στον Άδη. Με την κάθοδό Του αυτή ο Κύριος νίκησε τον Άδη· συνέτριψε τούς μοχλούς του πού μέχρι τότε παρέμεναν απαραβίαστοι, άνοιξε τις πύλες του και ελευθέρωσε όλους εκείνους πού κρατούσε δέσμιους.
Εκτός από την ιστορία του Ιωνά, είναι πιθανό ο ιερός Δαμασκηνός να εμπνεύστηκε στη σύνθεση του παρόντος ειρμού και από τα όσα γράφει στο 45ο κεφάλαιό του ὁ προφήτης Ησαΐας, κατανοώντας τα προφανώς σε μια χριστολογι-κή προοπτική: «Εγώ έμπροσθεν σου πορεύσομαι και όρη ομαλιώ, θ ύ ρ α ς χ ά λ κας σ υ ν τ ρ ί ψ ω κ α ί μ ο χ λ ο ύ ς σ ι δ η ρ ο ύ ς σ υ γ κ λ ά σ ω και δώσω σοι θησαυρούς σκοτεινούς, αποκρύφους…» (45, 2-3).
Όταν πλέον ο Χριστός συνέτριψε τούς μοχλούς του Άδη και κατέλυσε την εξουσία του, «εξανέστη του τάφου τριήμερος», όπως ακριβώς και ο προφήτης Ιωνάς βγήκε από την κοιλιά του κήτους μετά από την τριήμερη παραμονή του σ’ αυτό. Έτσι πραγματοποιήθηκε με θαυμαστή ακρίβεια ό,τι και ο ίδιος ο Κύριος προείπε για τον εαυτό Του: «Ώσπερ γάρ εγένετο Ιωνάς ὁ προφήτης εν τη κοιλίᾳ του κήτους τρεις ημέρας και τρεις νύκτας, ούτως έσται και ο υιός του ανθρώπου εν τη καρδίᾳ της γης τρεις ημέρας και τρεις νύκτας» (Ματθ. 12, 40).
Όπως μας διδάσκει ο άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς: οι άνθρωποι καταδίκασαν τον Θεό εις θάνατον, ο Θεός όμως με την ανάστασή Του “καταδικάζει” τους αν-θρώπους εις αθανασίαν. Για τα χτυπήματα, τούς ανταποδίδει τούς εναγκαλι-σμούς, για τις ύβρεις, τις ευλογίες, για τον θάνατο, την αθανασία. Ποτέ δεν έδειξαν οι άνθρωποι τόσο μίσος προς τον Θεόν, όσο όταν Τον σταύρωσαν, και ποτέ δεν έδειξε ὁ Θεός τόσην αγάπη προς τους ανθρώπους όσην όταν ανέστη. Οι άνθρωποι ήθελαν να καταστήσουν τον Θεό θνητό, αλλά ο Θεός διά της αναστάσεώς Του κατέστησε τούς ανθρώπους αθανάτους. Ανέστη ο σταυρωθείς Θεός και απέκτεινε τον θάνατο. Ο θάνατος ουκ έστι πλέον. Η αθανασία κατέκλυσε τον άνθρωπο και όλους τους κόσμους του….
Όλη η ιστορία του Χριστιανισμού δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ιστορία ενός και μοναδικού θαύματος, του θαύματος της του Χριστού αναστάσεως.
Ο άνθρωπος γεννιέται αληθινά, όχι όταν τον φέρει στον κόσμο ἡ μητέρα του, αλλά όταν πιστεύσει στον Αναστάντα Σωτήρα Χριστό, διότι τότε γεννιέται στην αθάνατη και αιώνια ζωή, ενώ η μητέρα γεννά το παιδί προς θάνατο, για τον τάφο. Η ανάσταση του Χριστού είναι ἡ μητέρα όλων μας, όλων των Χριστιανών, ἡ μητέρα των αθανάτων. Δια της πίστεως στην ανάσταση του Κυρίου γεννιέται εκ νέου ο άνθρωπος, γεννιέται για την αιωνιότητα.
Η χαρά της Αναστάσεως ας πλημμυρίσει τις καρδιές όλων μας!
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ αδελφοί μου!
Με αναστάσιμες ευχές
Ο Μητροπολίτης Σας
† Ὁ Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων
Τιμόθεος
