Βρισκόμαστε στον 2ο χρόνο από τους ισχυρούς σεισμούς που προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές σε κατοικίες, σχολικές μονάδες, υποδομές στη Θεσσαλία και πιο συγκεκριμένα στις Π.Ε. Λάρισας (Δήμο Τυρνάβου, Ελασσόνας) και Τρικάλων (Ζάρκο, Φαρκαδόνα κ.α.)
Οι ισχυροί σεισμοί έφεραν στην επιφάνεια την πλήρη έλλειψη έργων αντισεισμικής προστασίας και προσεισμικών ελέγχων, την απουσία ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης των συνεπειών από φυσικές καταστροφές, με όλα τα αναγκαία μέσα και το προσωπικό, όλων των εμπλεκόμενων μηχανισμών, της κυβέρνησης, της περιφέρειας και του δήμου. Ένα χρόνο μετά, εκατοντάδες άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν με την αγωνία για το πότε θα μπουν ξανά σε καινούρια σπίτια, για το πως θα ορθοποδήσουν, διαπιστώνοντας παράλληλα τις μεγάλες καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά ακόμα και τα στοιχειώδη μέτρα ανακούφισης που τους είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα:
1) Οι συνθήκες διαβίωσης στα κοντέινερ παραμένουν δύσκολες, με δεκάδες οικογένειες να παγώνουν όταν κάνει κρύο και να “βράζουν” όταν κάνει ζέστη.
2) Ακόμα και για όσα σπίτια ή άλλα κτίσματα κρίθηκαν κατεδαφιστέα, δεν έχει προχωρήσει η κατεδάφιση τους, (με εξαίρεση τον Δήμο Τυρνάβου και συγκεκριμένα το Δαμάσι όπου έχουν προχωρήσει σε κατεδαφίσεις), αλλά ούτε η απομάκρυνση των μπαζών. Παράλληλα, δεν έχουν προχωρήσει οι μελέτες και η κατασκευή νέων σπιτιών, αφού οι αποζημιώσεις που έχουν εξαγγελθεί (80% κρατική επιδότηση και 20% άτοκο δάνειο του ιδιοκτήτη) δεν επαρκούν, με αποτέλεσμα οι πληγέντες να πρέπει να πληρώσουν οι ίδιοι, πέφτοντας έτσι στα νύχια τραπεζών και κατασκευαστικών εταιρειών. Πολλές οικογένειες που τα σπίτια τους κρίθηκαν είτε “κόκκινα” είτε “κίτρινα” δεν έχουν καταθέσει ακόμα φάκελο διότι δυσκολεύονται να πληρώσουν την αμοιβή σε ιδιώτη μηχανικό.
3) Μεγάλες επίσης είναι οι καθυστερήσεις των αποζημιώσεων που είχαν εξαγγελθεί, αφού οι διαδικασίες μπλέχτηκαν σε πολυδαίδαλους και γραφειοκρατικούς μηχανισμούς. Επίσης, οι σεισμόπληκτοι διαπιστώνουν ότι εφαρμόστηκαν μία σειρά από “κόφτες” με αποτέλεσμα να αποκλειστούν εκατοντάδες οικογένειες. Έτσι, σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις για οικοσυσκευή και επιδιορθώσεις δεν αποζημιώθηκε το 100% της ζημιάς, αλλά στους περισσότερους έχει δοθεί (π.χ στο Ζάρκο) ένα μικρό μέρος της αποζημίωσης και σε άλλους καθόλου.
Παράλληλα, το γεγονός ότι με άγνωστα κριτήρια δόθηκε μικρή αποζημίωση σε περιπτώσεις μεγάλων ζημιών και το αντίστροφο, δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Χαρακτηριστικά σε σπίτι που χαρακτηρίστηκε “κόκκινο” δόθηκαν 1000 ευρώ για οικοσυσκευή, ενώ σε σπίτια που έχουν χαρακτηριστεί “πράσινα” δόθηκαν τα διπλάσια ποσά. Αντίστοιχα, αρκετοί δεν έλαβαν το ποσό των 600 ευρώ που αιτήθηκαν οι σεισμόπληκτοι με διάφορες δικαιολογίες σε διάφορες πληγείσες περιοχές. Για παράδειγμα στο Ζάρκο από τις 87 αιτήσεις αρκετοί δεν το έλαβαν, στα χωριά του πρώην Δήμου Ελασσόνας (Βερδικούσια, Παλαιόκαστρο, τα χωριά του πρώην Δήμου Ποταμιάς) δεν δόθηκε σε όλους τους πληγέντες. Έτσι στο Δήμο Ελασσόνας από τις 2190 αιτήσεις για τα 600 ευρώ εγκρίθηκαν μόλις οι 1000 ενώ συνολικά το έκτακτο επίδομα και το ποσό για επισκευές έλαβαν 500 πληγέντες. Επίσης, η μοναδική επιχείρηση Μύλος στο χωριό Αμούρι αποκλείστηκε από την επιχορήγηση για την ολοκληρωτική καταστροφή του. Αντίστοιχα η αποκατάσταση των σχολείων από τις καταστροφές δεν έχει ολοκληρωθεί, με εξαίρεση το Δημοτικό Σχολείο στο Δάμασι.
Τα ανωτέρω αποτελούν μόνο ένα τμήμα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι σεισμόπληκτοι και κυρίως επιβεβαιώνουν πως το κράτος και η κυβέρνηση αντιμετωπίζουν την προστασία του λαού ως κόστος. Για το λόγο αυτό θέλουν να μειώσουν ή και να απαλλαγούν τόσο από τα μέτρα πρόληψης όσο και από τα μέτρα αποκατάστασης .
Ερωτώνται οι κ. Υπουργοί σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση ώστε:
– Να καταβληθεί το βοήθημα των 600 ευρώ σε όσους σεισμόπληκτους δεν δόθηκε.
– Να καταβληθούν σύντομα οι αποζημιώσεις στο 100% των ζημιών σε α΄ και β΄ κατοικία, αποθήκες, καταστήματα χωρίς τις προϋποθέσεις που καθιστούν αδύνατη την όποια επισκευή-ανακατασκευή από τους ιδιοκτήτες.
– Να μηδενιστούν τα χρέη των σεισμόπληκτων από δάνεια στις κατεστραμμένες κατοικίες για αγορά πρώτης κατοικίας, αναστολή πληρωμών σε ρεύμα, ύδρευση, τηλεφωνία, για όσους υπέστησαν ζημιές, σε σπίτια, καταστήματα, γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις μέχρι να αποκατασταθούν.
– Να επισπευσθούν οι κατεδαφίσεις των ετοιμόρροπων σπιτιών, άλλων κτιρίων, καθώς και η απομάκρυνση μπάζων χωρίς επιβάρυνση των σεισμοπλήκτων.
– Να επισκευαστούν όλα τα σχολικά κτίρια.