ΑΝΘΗΡΟ (Κατούσι/Μπουκοβίτσα), ΕΛΛΗΝΙΚΑ (Μαρτεντζικό/Παλαιοχώρια), ΚΑΛΗ ΚΩΜΗ (Μολεντζικό/Παλαιοχώρι).
O Δήμος Δυτικής Αργιθέας συνορεύει βόρεια με το νομό Τρικάλων, ανατολικά με το Δήμο Μουζακίου και την Ανατολική Αργιθέα, δυτικά με το Ν. Άρτας και νότια με το Ν. Ευρυτανίας. Η συνολική έκταση του δήμου είναι 373 χιλιάδες στρέμματα.
ΑΡΓΙΘΕΑ (Κνίσοβο)
Περιγραφή
Αργιθέα (Κνίσοβο) Γενική περιγραφή: Το παραδοσιακό χωριό Αργιθέα, 62 χλμ. Δ από την Καρδίτσα και 32 χλμ. από το Μουζάκι, είναι χτισμένο σε κοίλωμα μέσα σε έλατα, σε υψόμετρο 950 μ., και ανήκει στο Δήμο Αργιθέας..
Παραγωγή – Οικονομία
Οι 400 κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με αγροτικές εργασίες και τα καταστήματα του χωριού.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Το χωριό παλιά ονομαζόταν Κνίσοβο. Στην αρχαιότητα υπήρξε η πρωτεύουσα της Αθαμανίας. 2 χλμ. Δ του χωριού, στη θέση «Ελληνικά» αποκαλύφθηκαν αναλημματικοί μεγάλοι τοίχοι 15 μ. και τοίχοι οικιών, τμήμα τείχους, τμήμα βάθρου αγάλματος, το ανατολικό νεκροταφείο της πόλης και άλλο νεκροταφείο δυτικά (4ος-1ος αι.π.Χ.), κιβωτιόσχημων τάφων (περισσότεροι από 180) από ντόπιες ασβεστολιθικές πλάκες, με πλούσια κτερίσματα, τα οποία φυλάσσονται στο Μουσείο Βόλου.
Βρέθηκε επίσης συλημένο και κατεστραμμένο ταφικό μνημείο, επιτύμβια στήλη και άλλα ενεπίγραφα τμήματα. Πρόκειται για έναν από τους πιο αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους της Αθαμανίας.
Τέλος, στη θέση «Καναλά» σώζεται μονότοξο γεφύρι.
Έθιμα – Παραδόσεις
Στο χωριό υπάρχουν οι παρακάτω εκκλησίες: Αγ. Ιωαν. του Προδρόμου που χτίστηκε το ΄20, Αγ. Δημητρίου, Αγ. Γεωργίου, Προφήτη Ηλία, Παναγίας και Αγ. Παρασκευής.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Η Αργιθέα διασχίζεται από τον Αργιθεάτη ποταμό, παραπόταμο του Αχελώου που έχει μήκος 5 χλμ. και σμίγει στο κέντρο του χωριού με τον Πλατανιά που έχει μήκος 6 χλμ. και πηγάζει από τη θέση Καραβούλα. Στα νερά τους υπάρχουν πέστροφες. Κοντά στον οικισμό περνά το μονοπάτι Ε4. Οι γύρω κορυφές προσφέρουν εκπληκτική θέα. Η «Καραβούλα» στα 1.900 μ., η κορυφή «Κανάλες» στα 1.700 μ., η κορυφή «Τύμπανος» στα 1.800 μ. και η κορυφή «Πύργος» σε υψόμετρο 1.650 μ. Άλλα σημεία με ιδιαίτερη θέα είναι η «Τσιούκα», ο Προφήτης Ηλίας, ο Άγ. Γεώργιος και τα Αλώνια.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Στις 20 Ιουλίου κάθε χρόνο, του Προφήτη Ηλία, στην Αργιθέα διεξάγεται παραδοσιακό πανηγύρι.
Στην Αθήνα εδρεύει ο Σύλλογος Αργιθεατών ο «Τύμπανος», που ασχολείται κυρίως με πολιτιστικές δραστηριότητες.
Στα χωριά της Δ. Αργιθέας
Αφήνοντας τα χωριά της περιοχής Μουζακίου, στην κορυφή του δρόμου για την Άρτα υψώνεται ο Τύμπανος, 1800 μέτρα ύψος και δύσκολος το χειμώνα. Στο βάθος, στη σμίξη του Αργιθεάτη και του Πλατανιά (παραπόταμοι του Αχελώου) η πρωτεύουσα της αρχαίας Αθαμανίας, το χωριό Αργιθέα, περιτριγυρισμένο από τις βουνοκορφές Καραβούλα (1900), Κανάλες (1700) και τον Τύμπανο. Χωμένο σε βουνοκορφές το Μεσοβούνι με τους ποταμούς Λαγγαδιώτη και Φρουξιλιώτη. Το Θερινό με τις πανύψηλες κορυφές “Αχλαδιά” “Νένα-Καυκιά” κ.α , απ όπου το μάτι φτάνει στο Θεσσαλικό κάμπο. Το χωριό Καρυά με το ξακουστό πέτρινο γεφύρι “Καμάρα” και τον ποταμό Τριζολιώτη. Το “ζωντανό” Ανθηρό με τα μοναστήρια και τις ταβέρνες προσφέρει ξεκούραση και ανάπαυση. Η πορεία από κει και πέρα για την Άρτα και τα χωριά Πετρωτό, Καλή Κώμη και Ελληνικά γίνεται πιο δύσκολη.
Κύριες δραστηριότητες στην περιοχή
Η ορειβασία, οι παραποτάμιες πεζοπορίες και το ψάρεμα στους παραπόταμους του Αχελώου χαρίζουν μοναδικές εμπειρίες. Τα παραδοσιακά πανηγύρια και οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται το καλοκαίρι, τα πολλά και περίτεχνα πέτρινα γεφύρια και μοναστήρια της περιοχής αποτελούν μοναδικά αξιοθέατα για τον επισκέπτη. Επισκεφτείτε την “Καμάρα”, τοξωτό γεφύρι στο ρέμα της Κορομηλιάς. Περισσότερες πληροφορίες στον κάθε οικισμό της περιοχής.
ΕΔΡΑ: Ανθηρό (Κατούσι/Μπουκοβίτσα)
Περιγραφή
Το Ανθηρό είναι έδρα του Δήμου Αργιθέας, χτισμένο σε 900 μ. υψ. Σ’αυτό υπάγεται ο οικισμός της Μεταμόρφωσης (Κατουσίου). Απέχει από την Καρδίτσα 75 χλμ., από το Μουζάκι 50 χλμ. και από την Πύλη Τρικάλων 36 χλμ. (για τα δύο τελευταία, το μεγαλύτερο τμήμα του δρόμου είναι ασφαλτοστρωμένο).
Παραγωγή – Οικονομία
Ο πληθυσμός του Ανθηρού αποτελείται από 350 άτομα το χειμώνα και 1.500 περίπου άτομα το καλοκαίρι. Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού αντλούν το εισόδημά τους από αγροτικές εργασίες, την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία, τη μεταποίηση ξύλου, άλλοι είναι οικοδόμοι και κάποιοι συνταξιούχοι και ορισμένοι διατηρούν εποχιακά καταστήματα. ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ οπωσδήποτε πλαστό (με αλεύρι καλαμποκιού, χόρτα και λάδι ή βούτυρο) και ξυνόγαλο. ΑΓΟΡΑΣΤΕ μέλι ελάτου, τυρί φέτα και ρίγανη. ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, το μοναστήρι της Γεννήσεως της Θεοτόκου (Μονή Κατουσίου), το δάσος Καρακίτσιου, την κορυφή Πηγάδι, το νερόμυλο, τη γέφυρα του Κοράκου, το πετρόχτιστο γεφύρι του 14ου αι., τις πηγές Γκούρας, τον πεστροφογεννητικό σταθμό και το Μουσείο με τα εκκλησιαστικά κειμήλια. ΕΠΙΔΟΘΕΙΤΕ σε ορειβασία στις κοντινές κορυφές.
Χρήσιμες Πληροφορίες
Σημεία με ιδιαίτερη θέα είναι οι κορυφές των βουνών, Τσιούκα και Πηγάδι. Και επίσης οι κορυφές «Ρήγα» και «Γιακαντή» η κορυφή «Πουλημένος», η κορυφή «Καυκί» και η κορυφή «Λούτσα». Στο Ανθηρό υπάρχουν και δύο σπήλαια: της Κλεφτόβρυσης και του Σταυρού.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχε μεγάλο ακμάζον χωριό στην ίδια θέση, γεγονός που μαρτυρούν τα ερείπια των σπιτιών που βρέθηκαν στις αρχές του αιώνα (η βρύση στο κέντρο του χωριού, οι δύο ερειπωμένες εκκλησίες, καθώς και η Μονή Κατουσίου). Τα παλιότερα σπίτια του χωριού, διώροφα πετρόκτιστα γύρω στα 1910, από τα οποία διατηρούνται σε καλή κατάσταση τρία, χτίστηκαν από Ηπειρώτες μαστόρους. Αξιόλογο επίσης μνημείο της περιοχής είναι η γέφυρα του Κοράκου, ( χτισμένη το 1514-5) που γεφύρωνε τον Ασπροπόταμο και ένωνε τη Θεσσαλία με την Ήπειρο.Υπήρξε το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι του ελληνικού χώρου και ανατινάχτηκε το Μάρτιο του 1949 κατά τη διάρκεια του Εμφύλιου. Υπάρχει και ένα άλλο πετρόχτιστο γεφύρι του 14ου αι. μονότοξο, 1,5 χλμ. από την Αγορασιά.
Έθιμα – Παραδόσεις
Το μοναστήρι της Γεννήσεως της Θεοτόκου (Μονή Κατουσίου) βρίσκεται ανάμεσα στους οικισμούς Λαγκάδι και Μεταμόρφωση, σε βουνοπλαγιά και σε υψόμετρο 1.200 μ., 4 χλμ. ΒΔ. Από επιγραφές του κυρίως ναού, του καθολικού και των εικόνων, το μοναστήρι πρέπει να χτίστηκε γύρω στο 1600. Το μνημείο είναι σε καλή κατάσταση και διασώζει τρίκογχο ναό χωρίς τρούλο και τοιχογραφίες του 1663 ενώ το περίτεχνο τέμπλο φυλάσσεται στο Εκκλησιαστικό – Ιστορικό – Λαογραφικό μουσείο του χωριού. Το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με καθολικό-τρίκογχο ναό, διασώζει τοιχογραφίες του 1682. Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο κέντρο του οικισμού, ιδρύθηκε γύρω στο 1500 και ξαναχτίστηκε το 1892. Επίσης στο Ανθηρό συναντάμε το εκκλησάκι του Αγ. Μάρκου, χτισμένο στα ερείπια του παλιού ναού, και άλλες εκκλησίες.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Γύρω από το χωριό υπάρχουν πλούσια δάση με οξιές και έλατα. Συγκεκριμένα το δάσος «Καρακίτσιου», με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Το δάσος «Κατσάνος», το δάσος «Καλατόρι». Υπάρχουν επίσης δάση «Βλάχας», «Κλεφτόβρυσης», «Δραμπάλας» και «Παπαρούνας-Κανάλια». Πολλές είναι και οι πηγές με τρεχούμενο νερό. Ο Κατουσιώτης ή Ανθηριώτης ποταμός, με τις πέστροφες, τις μπριάνες και τις ασπρίτσες και πλούσια ορνιθοπανίδα, πηγάζει από τη θέση Κρανιές του οικισμού Μεταμόρφωση. Στη διαδρομή του υπάρχουν νερόμυλοι.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Οι πανηγυρικές εκδηλώσεις είναι πολλές. Την 1η Ιουλίου, των Αγ. Αναργύρων, στον οικισμό Λαγκάδι, στις 17 Ιουλίου, της Αγ. Μαρίνας, στον οικισμό Κριτσάρι, στις 20 Ιουλίου, του Προφήτη Ηλία, ενώ μεγάλο πανηγύρι διεξάγεται στο Ανθηρό στη γιορτή της Αγ. Παρασκευής στις 26/7. Στις 6 Αυγούστου, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, διεξάγεται παραδοσιακό πανηγύρι στον ομώνυμο οικισμό. Την ημέρα αυτή γίνεται επίσης η συνάντηση των απανταχού Κατουσιωτών. Στις 8 Σεπτεμβρίου στο Γενέσιον της Θεοτόκου, πανηγυρίζει η Ιερά Μονή Κατουσίου. Με δαπάνη των ενοριτών προσφέρεται σε όλους τους προσκυνητές γίδα βραστή ή πρόβατα. Κατά περιόδους πραγματοποιούνται επίσης ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις στο Ανθηρό με πρωτοβουλία του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου (χορευτικά, θέατρο, αγωνίσματα κ.ά.). Τρεις Σύλλογοι δραστηριοποιούνται στο Ανθηρό. Ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Ανθηρού, ο Εκπολιτιστικού Συλλόγος των απανταχού Κατουσιωτών και ο Σύλλογος Λαγκαδίου. ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία, της Αγ. Παρασκευής στις 26/7, της Μεταμόρφωσης στις 6/8 και το πανηγύρι του μοναστηριού στις 8/9.
ΕΛΛΗΝΙΚΑ (Μαρτεντζικό/Παλαιοχώρια)
Περιγραφή
ΤαΕλληνικά ανήκουν στο Δήμο Αργιθέας. Απέχει 115 χλμ. από την Καρδίτσα και 80 από το Μουζάκι και είναι χτισμένο σε 950 μ. υψόμετρο.
Παραγωγή – Οικονομία
Το χειμώνα στα Ελληνικά διαμένουν περίπου 100 άτομα που ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ το καλοκαίρι ο αριθμός των κατοίκων ανέρχεται σε 500 άτομα.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Το χωριό κατοικούνταν από πάρα πολύ παλιά και οι παλιότερες ονομασίες του ήταν Μαρτεντζικό και Παλαιοχώρια. Στο σύνολό τους τα σπίτια του χωριού είναι πέτρινα, χτισμένα από τεχνίτες ντόπιους και ηπειρώτες. Το αξιοθέατο των Ελληνικών είναι σίγουρα η «Παλαιοκαμάρα Κορακονησίου», μια πέτρινη μονότοξη γέφυρα στον ποταμό Αρέντιο ή Πολυνερίτη, 5 χλμ. ΝΔ του χωριού, που διασώζεται σε σχετικά καλή κατάσταση. Βρίσκεται σε μια απόσταση 500 μ. από τον Αχελώο και φθάνει κανείς εκεί μόνο από μονοπάτι. Κτίστηκε πιθανόν το έτος 1241 και από το γεφύρι φαίνεται το φαράγγι του Αχελώου και το Παλαιόκαστρο.
Έθιμα – Παραδόσεις
Η ενοριακή εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στο ρυθμό της βασιλικής, κτίστηκε το 1950 και στο ναό υπάρχουν εκκλησιαστικά κειμήλια από το 1600 περίπου.
Στα Ελληνικά ο επισκέπτης θα δει επίσης τους παρακάτω ναούς: του Προφήτη Ηλία, της Αγ. Βαρβάρας, του Αγ. Ιωάννη, του Αγ. Δημητρίου και του Αγ. Κωνσταντίνου.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Δασική έκταση 9.000 στρεμμάτων καλυμμένη σχεδόν ολόκληρη με έλατα, κέδρους, δρυς, πουρνάρια, δάφνες και άλλα δέντρα, δεσπόζει επιβλητικά στο φυσικό τοπίο των Ελληνικών. Ο ποταμός Πλατανιάς πηγάζει από τη θέση «Χαλβάνια» και ρέει στη βορειοανατολική πλευρά του χωριού προς Καλή Κώμη και ο ποταμός Αρέντιος στα σύνορα Ελληνικών-Πολυνερίου, δυτικά χαμηλά σμίγει με τον Αχελώο, όπου υπάρχει τοξωτή γέφυρα και το Παλαιόκαστρο. Η «Κατούνα» βόρεια των Ελληνικών, είναι ένας ιδιόκτητος βιότοπος έκτασης 4.500 στρεμμάτων. Η πηγή «Καμαρούλα» με την πετρόκτιστη παραδοσιακή βρύση βρίσκεται 300 μ. από το κέντρο του χωριού. Υπάρχει ακόμη η πηγή «Σπίτια», ενώ ο «Πλάτανος Κορακονησίου» είναι μια άλλη παραδοσιακή βρύση. Από την κορυφή «Συντικάκι-Μάνινα» σε 1.400 μ. υψόμετρο μπορεί κάποιος να απολαύσει όλη τη γύρω θέα. Από την κορυφή «Μαυροβούνι» περνά ο δρόμος προς Βαλκάνο Τρικάλων. Η τοποθεσία «Σημείο» προσφέρει μοναδική θέα του ρου του Αχελώου (φαράγγι).
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Το Δεκαπενταύγουστο στο κέντρο του χωριού διεξάγεται διήμερο παραδοσιακό πανηγύρι. Επίσης ανάμεσα στον Ιούλιο και τον Αύγουστο ορίζεται μία ημερομηνία για διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων του Συλλόγου Απανταχού Ελληνικιωτών, με δωρεάν διανομή φαγητού και μουσική. Υπάρχει και η Αδελφότης Ελληνικών-Καλής Κώμης που δραστηριοποιείται επίσης σε τοπικά θέματα.
ΚΑΛΗ ΚΩΜΗ (Μολεντζικό/Παλαιοχώρι)
Περιγραφή
Η Καλή Κώμη ανήκει στο Δήμο Αργιθέας και σ’ αυτή υπάγεται και ο οικισμός Περιβόλι. Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση 65 χλμ. από το Μουζάκι και 27 χλμ. από το Ανθηρό και είναι χτισμένο σε 610 μέτρα υψόμετρο.
Παραγωγή – Οικονομία
Οι 60 μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, ο αριθμός αυτών όμως κατά τους θερινούς μήνες αυξάνεται και ανέρχεται σε 350 άτομα.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Η παλιότερη ονομασία του χωριού ήταν Μολεντζικό και Παλαιοχώρι. Σήμερα στην Καλή Κώμη διασώζονται ένας ενδιαφέρων νερόμυλος που λειτουργούσε μέχρι το 1996 και πετρόκτιστα σπίτια, ηλικίας πάνω από 100 χρόνων. Υπάρχουν και δύο πεζογέφυρες.
Έθιμα – Παραδόσεις
Ο επισκέπτης αξίζει να δει την εκκλησία του Αγ. Νικολάου, που χτίστηκε το 1917, με το αξιόλογο τέμπλο της. Άλλες εκκλησίες είναι της Παναγίας, του Αγ. Κων/νου και του Αγ. Δημητρίου.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Οι τέσσερις πηγές του χωριού δροσίζουν και ξεδιψούν με το γάργαρο νερό τους τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Πρόκειται για την πηγή «Τόσκα» με πρόσβαση από μονοπάτι, την πηγή «Ιτιά» πάνω στον κεντρικό δρόμο, την «Πούρια» επίσης από μονοπάτι και την πηγή «Λάβρος» στο δρόμο Καλής Κώμης-Ανθηρού. Στο χωριό υπάρχουν οι βρύσες «Ιτιά», «Βρυσούλα», «Τόσκα», «Λεπτοκαρούλα». Τα ποτάμια της περιοχής είναι ο Πλατανιάς και το Κρανιώτικο. Από τις γύρω κορυφές, «Μπότση», «Καλατόρι», «Καυκιά» και «Σταυρό» η θέα είναι μαγευτική. Άλλα σημεία με ιδιαίτερη θέα είναι το «Σαμάρι» και η θέση «Μπούτσος» που είναι η ψηλότερη κορυφή του βουνού Μπότση, απ_ όπου βλέπει κανείς πολύ μακριά στους νομούς Τρικάλων-Καρδίτσας-Άρτας και Ιωαννίνων. Αρκετά είναι και τα δάση γύρω από την Καλή Κώμη. Είναι το δάσος «Καλατόρι-Μέγας Κάμπος» και το δάσος «Μαυροράχη-Καφτούρες» με έλατα και οξυές. Όλα τα παρακάτω σπήλαια είναι ανεξερεύνητα: Βουζιά, Παπά του Ρογγί, Βαένι, Ζνάρα, Μπάλα και Φήβα.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Παραδοσιακά πανηγύρια διεξάγονται στις 25/7 (Κοίμηση της Αγ. Άννας) και στις 20/5 στην πλατεία του χωριού, ενώ στις 8/9 (Γενέσιο της Θεοτόκου) στο Περιβόλι. Εκδηλώσεις γίνονται στις 23/8 στο Αρματολίκι, στις 26/10 στον Άγ. Δημήτριο και στις 21/5 στον Άγ. Κωνσταντίνο. Ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Απανταχού Καληκωμητών «Ο Άγ. Νικόλαος» που εδρεύει στην Καλή Κώμη, οργανώνει όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις στο χωριό.
Πηγή: www.ecoguide.gr
