Άνθρωποι με διαφορετικό ύψος, διαφορετικά κιλά, διαφορετικό χρώμα, άνθρωποι με γυαλιά, άνθρωποι που περπατάνε διαφορετικά, άνθρωποι που μιλούν διαφορετικές γλώσσες , που πιστεύουν σε διαφορετική θρησκεία, άνθρωποι που ντύνονται διαφορετικά. Σε αυτή τη γη δεν είμαστε όλοι ίδιοι και αυτό θα έπρεπε να κάνει τη ζωή μας πιο ενδιαφέρουσα.
Όλα αυτά όμως είναι παιδιά και όλα τα παιδιά αυτά καλούνται σήμερα να συνυπάρξουν, να λειτουργήσουν και να εκπαιδευτούν στο ίδιο σχολείο. Είναι πολύ εύκολο να στοχοποιηθεί η σωματική διάπλαση, η εθνικότητα, ο τρόπος έκφρασης και ομιλίας αν δεν μάθουμε στα παιδιά να σέβονται την διαφορετικότητα.
Ο εκφοβισμός εμφανίζεται όταν δεν προσπαθούμε να κατανοήσουμε και να αποδεχθούμε ότι είμαστε διαφορετικοί και συνήθως θύμα γίνεται ο “αδύναμος” λόγω της “διαφορετικότητάς” του.Ο σχολικός εκφοβισμός – bullying είναι ένα διεθνές φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο το παιδί- θύτης επιθυμεί να πλήξει κάποιο άλλο εντός του σχολικού χώρου.
Πως γίνεται άραγε ένα παιδί να αρχίσει να σκορπάει το φόβο στο σχολείο; Το σχολείο δεν επάγει τον εκφοβισμό, αλλά αντανακλά την κοινωνική κατάσταση. Ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι απλά ένα σχολικό συμβάν, αλλά ένα κοινωνικό φαινόμενο.
Η πιο συχνή μορφή εκφοβισμού είναι ο λεκτικός εκφοβισμός (56.5%) που περιλαμβάνει την εξύβριση και την κοροϊδία, η αμέσως επόμενη μορφή είναι ο σωματικός εκφοβισμός ( 30.5%) που περιλαμβάνει χτυπήματα , σπρωξίματα, και τέλος, ο κοινωνικός εκφοβισμός, η απομόνωση και η κοροϊδία των μαθητών από όλη την τάξη (27.8%). Το 29% των μαθητών έχει υποστεί κάποια μορφή εκφοβισμού εντός του σχολικού περιβάλλοντος με συχνότητα δύο ως τρεις φορές το μήνα ή και περισσότερο.
Τα θύματα είναι συνήθως παιδιά αγχώδη, ήσυχα, ευαίσθητα, που σπάνια αντιδρούν ή αμύνονται, με βασικότερο χαρακτηριστικό τη σωματική τους αδυναμία. Οι θύτες είναι συνήθως παιδιά ανασφαλή, με χαμηλή ενσυναίσθηση, που αδυνατούν να ελέγξουν την παρορμητικότητά τους και χρησιμοποιούν την βία για να λύσουν τα προβλήματά τους .Επιδιώκουν με την συμπεριφορά τους να επιβληθούν στους συμμαθητές τους ενώ ικανοποιούνται όταν κακομεταχειρίζονται τους άλλους .Το σίγουρο είναι πως υπερέχουν σωματικά από το θύμα που επιλέγουν.
Πίσω από την βίαιη συμπεριφορά ενός παιδιού κρύβεται η σχέση του με τους γονείς ,τα πρότυπα της οικογένειας, η ανατροφή του και η εξοικείωση με τη βία. Άλλωστε πολύ συχνά οι θύτες είναι παιδιά που μεγαλώνουν με γονείς που τους κακοποιούν σωματικά και τους παραμελούν.
Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά αρχίζουν να δημιουργούνται οι διακρίσεις εξαιτίας των αντιλήψεων των ενηλίκων που τα επηρεάζουν. Οι γονείς αποτελούν τον καθρέφτη των παιδιών, αν αυτοί στοχοποιούν την διαφορετικότητα τότε αναμφίβολα και το παιδί τους θα τη στοχοποιήσει .
Όλοι έχουμε το δικαίωμα να αντιμετωπιζόμαστε με σεβασμό και ευγένεια. Το πώς φερόμαστε στους «διαφορετικούς», ορίζει τον βαθμό πολιτισμού της κοινωνίας μας. Στόχος όλων μας θα πρέπει να είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση τόσο η δική μας όσο και των παιδιών μας για το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας. Επιτυχία όμως θα είναι να αλλάξουμε τη συμπεριφορά των μαθητών, των γονέων και της κοινωνίας απέναντι στο ζήτημα της διαφορετικότητας.
Μην αυταπατάστε μόνον έτσι θα καταφέρουμε να πούμε στο σχολικό εκφοβισμό αποβάλλεσαι δια παντός από το σχολειό!
Γράφει η Λία Ρογγανάκη, Γενική Οικογενειακή Ιατρός, Πρόεδρος Περιφερειακής Επιτροπής Ισότητας των Φύλων της Περιφέρειας Θεσσαλίας
