Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί επιδημία του σύγχρονου κόσμου. Εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου ένας στους τέσσερεις πάσχουν από αρτηριακή υπέρταση . Το 42% των Ελλήνων έχουν υπέρταση. Από τους υπερτασικούς ασθενείς, περισσότεροι από το 30% είναι αδιάγνωστοι και λιγότεροι από τους μισούς είναι καλά ρυθμισμένοι με θεραπεία. Ο «σιωπηλός δολοφόνος» όπως αποκαλείται δεν προκαλεί συμπτώματα .Έτσι περίπου οι μισοί από τους υπερτασικούς δεν γνωρίζουν το πρόβλημα τους και το γεγονός αυτό τους θέτει σε μεγάλο κίνδυνο.
Η « μεγάλη» πίεση, όπως την αποκαλεί ο κόσμος ονομάζεται ιατρικά συστολική αρτηριακή πίεση. Αντίστοιχα η «μικρή» πίεση κατά τον κόσμο, είναι η διαστολική αρτηριακή πίεση. Αρτηριακή υπέρταση ονομάζεται η νόσος στην οποία η πίεση του αίματος είναι σταθερά μεγαλύτερη από τις επιθυμητές τιμές.
Αφού την γνωρίσαμε ας την μετρήσουμε σωστά. Η πίεση θα πρέπει να λαμβάνεται μετά από τουλάχιστον πέντε λεπτά ξεκούρασης και ηρεμίας. Αποφύγετε κατανάλωση καφέ ή αναψυκτικών με καφεΐνη καθώς και κάπνισμα για τριάντα λεπτά πριν από τη μέτρηση.
Στηρίξτε το χέρι σας στο μπράτσο της πολυθρόνας ή στο τραπέζι και τοποθετήστε σωστά την περιχειρίδα του πιεσόμετρου στο βραχίονα, περίπου στο ύψος της καρδιάς, λίγο πιο πάνω από τον αγκώνα. Οι μετρήσεις για να συγκρίνονται σωστά θα πρέπει να πραγματοποιούνται πάντα στο ίδιο χέρι και καλύτερα σε αυτό στο οποίο μετράτε την υψηλότερη πίεση από τα δύο.
Είναι καλύτερο να γίνονται τρεις μετρήσεις. Την πρώτη δεν την υπολογίζουμε. Χρησιμοποιούμε τον μέσο όρο των δύο μετρήσεων που έχουν γίνει με ένα λεπτό διαφορά.
Οι λάθος μετρήσεις είναι συνηθισμένες και συνήθως προκαλούν άγχος γι αυτό καλό είναι να γνωρίζετε πως αν δεν στηρίζετε το χέρι σας και απλά ‘κρέμεται’ ,τότε η πίεση μπορεί να βρεθεί αυξημένη. Λάθος μέγεθος περιχειρίδας μπορεί να δώσει λάθος μετρήσεις. Αν είναι μικρότερο από ότι χρειάζεται, η πίεση θα βρεθεί υψηλότερη από ότι πραγματικά είναι. Αν είναι μεγαλύτερο από το κανονικό, η πίεση θα βρεθεί χαμηλότερη.
Προσοχή να μη φοράτε στενά ρούχα στο χέρι που θα μετρήσετε την πίεσή σας. Οι συσκευές που μετρούν την πίεση από τον καρπό δεν είναι τόσο ακριβείς όσο αυτές που μετρούν την πίεση από τον βραχίονα.
Η αρτηριακή υπέρταση σε βάθος χρόνου μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία. Ως συνέπεια μπορούν να εκδηλωθούν καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος , αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ,νεφρική ανεπάρκεια, αμφιβληστροειδοπάθεια ή ανευρύσματα .Ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν υπέρταση παρουσιάζουν οι ηλικιωμένοι ,τα άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος με κληρονομικό ιστορικό υπέρτασης και τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Η αναγκαιότητα της πρόληψης ,της έγκαιρης διάγνωσής και της παρακολούθησής της πίεσης είναι αποδεδειγμένη, έτσι η Περιφέρεια Θεσσαλίας με στόχο την θωράκιση της Δημόσιας Υγείας οργανώνει δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, ενώ δεν σταματά με πράξεις να στηρίζει το κρατικό σύστημα υγείας.
Πρέπει να γίνει στόχος μας να προλάβουμε ή να ελέγξουμε την υπέρταση υιοθετώντας
ένα υγιεινό τρόπο ζωής. Υγιεινή διατροφή με πολλά φρούτα, λαχανικά με αποφυγή λιπαρών τροφών ,μείωση του αλατιού και του αλκοόλ, τακτική σωματική άσκηση (βάδισμα για τουλάχιστον μισή ώρα), διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους ,διακοπή του καπνίσματος.
Μύθοι όπως κατανάλωση σκόρδου ή αποφυγή πορτοκαλιών δεν μειώνουν την πίεση ενώ αντίθετα απώλεια βάρους 5 κιλών μπορεί να διορθώσει μια
αυξημένη πίεση. Η θεραπεία της υπέρτασης είναι καθημερινή και όχι περιστασιακή ή μεταβαλλόμενη ανάλογα με τις τιμές που βρίσκει ο ασθενής στο σπίτι.
Καλό είναι πριν επισκεφθείτε τον Καρδιολόγο σας να καταγράψετε τις μετρήσεις δυο φορές την ημέρα για τουλάχιστον τέσσερεις εργάσιμες ημέρες.
Γράφει η Αγλαΐα( Λία) Ρογγανάκη, Αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής μέριμνας, Πρόεδρος Περιφερειακής Επιτροπής Ισότητας των Φύλων Περιφέρειας Θεσσαλίας, RΔιδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΔΠΘ