Το παρόν και το μέλλον της αγροτικής παραγωγής στη Θεσσαλία ανέλυσε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δ. Κουρέτας, μιλώντας στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στη Λάρισα με θέμα «Οικονομία – Αγροτική Παραγωγή – Κλιματική Αλλαγή στην Περιφέρεια Θεσσαλίας» και στην οποία μίλησαν επίσης ο Υπουργός και ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κ. Χατζηδάκης και Θάνος Πετραλιάς, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λ. Αυγενάκης και ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χ. Τριαντόπουλος.
Ο κ. Κουρέτας αφού έκανε μια αναλυτική παρουσίαση των ζωνών καλλιέργειας, όπως αυτές έχουν αναπτυχθεί στη Θεσσαλία τα τελευταία χρόνια (Βαμβάκι, Σιτηρά, Καλαμπόκι, μόνιμες καλλιέργειες, κηπευτικά, όσπρια, αρωματικά φυτά, ζώνες βοοειδών και αιγοπροβάτων), επικεντρώθηκε στην υποστήριξη των «θεσσαλικών γεωργιών» λέγοντας ότι υπάρχει ανάγκη για ιδιαίτερες και προσαρμοσμένες συμβουλές (Εμπλοκή της Περιφέρειας στην εκπαίδευση και στις συμβουλές, σύνδεση με την έρευνα & προώθηση της καινοτομίας όλων των τύπων), εξασφάλιση ποιοτικών και ιδιότυπων προϊόντων (Αναγνώριση γαιοτόπων, Συμμετοχικά Συστήματα Εγγύησης, Δικτύωση των καινοτόμων δράσεων και νέων καλλιεργειών με αγορές, χωροθέτηση και επενδύσεις σε αποθηκευτικούς χώρους, ψυγεία κτλ και υποστήριξη της μεταποίησης στη βιομηχανία, τη βιοτεχνία και την οικοτεχνία) καθώς και συγκεκριμένα εργαλεία χρηματοδότησης (τομεακά και Περιφερειακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ, Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ) ενώ κατέθεσε και το αίτημα για ειδική πρόβλεψη (quota) χρηματοδοτήσεων για την Θεσσαλία.
Αναφερόμενος στις προκλήσεις του μέλλοντος ο Περιφερειάρχης μίλησε για την ανάδειξη μιας νέας, ενδογενούς, βιώσιμης προσέγγισης για την αγροτική ανάπτυξη, βασισμένη στους πόρους της Θεσσαλίας, τη θεσμική ενδυνάμωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας ως μηχανισμού για την αποτελεσματική υποστήριξη της αγροτικής ανάπτυξης με Έρευνα και καινοτομία & σύνδεση με την παραγωγή, Εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινων πόρων, Διακριτή και διαφοροποιημένη υποστήριξη στις έξι κύριες αγροτικές ζώνες. Αναφέρθηκε επίσης στη μεσοπρόθεσμη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και η μακροπρόθεσμη ανάσχεση των επιπτώσεών της, όπως η μείωση διαθεσιμότητας αρδευτικού νερού, η ερημοποίηση εδαφών και οι θερμοκρασιακές επιπτώσεις στο δυναμικό γεωργικής παραγωγής. Τόνισε ακόμα την ανάγκη για αύξηση της προστιθέμενης αξίας της γεωργικής παραγωγής. Παρουσιάζοντας τα πεδία παρέμβασης της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ο κ. Κουρέτας αναφέρθηκε στην αντιπλημμυρική προστασία, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος, την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στη γεωργική παραγωγή, τη φυτική παραγωγή, τη ζωική παραγωγή και τις ενεργειακές καλλιέργειες, τη διαχείριση των βοσκοτόπων, την προστασία του περιβάλλοντος και τη θεσμική ενδυνάμωση καθώς και την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση.
Ειδικότερα, σ’ ότι αφορά την κάλυψη του υδατικού ελλείμματος για την άρδευση 2,5 εκατ. στρεμμάτων και την αντιπλημμυρική προστασία, ο κ. Κουρέτας τόνισε ότι το υδατικό έλλειμμα της Θεσσαλίας υπολογίζεται στα 465 εκατ. κυβικά μέτρα και παρουσίασε τρεις δέσμες μέτρων για την ανάσχεση του.
Στην πρώτη δέσμη για την μείωση του ελλείμματος κατά 110 εκατ. κυβικά μέτρα τα προτεινόμενα έργα είναι:
- Κατάργηση επιφανειακής άρδευσης με κανάλια
- Κλειστούς αγωγούς
- Πλήρη επέκταση της στάγδην άρδευσης
- Γεωργία ακριβείας (αισθητήρες, χρέωση)
- Ορθές καλλιεργητικές πρακτικές (χλωρή λίπανση – αμειψισπορά, κλπ)
Στη δεύτερη δέσμη για την κάλυψη 67 εκατ. κυβικά μέτρα
Δρομολογημένα έργα
- Δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού ταμιευτήρα Κάρλας
- Φράγματα Ληθαίου, Ναρθακίκου, Κακλιτζόρεμα, Δελερίων, Αμπελακίων, Αγιοκάμπου, Μπελμά, Ξεριά Αλμυρού
Και στην τρίτη δέσμη για την κάλυψη 290 εκατ. κυβικών μέτρων ανέφερε
- Φράγμα Πύλης
- Φράγμα Μουζακίου
- Φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων
- Ταμιευτήρες Κάρλας & Κραννώνα
- Τεχνητός εμπλουτισμός Χάλκης
- Νεοχωρίτης
- Πεδινές λιμνοδεξαμενές
- Μεταφορά από Αχελώο
- Έργα ορεινής υδρονομίας
Σχετικά με την αξία της γεωργικής παραγωγής της Θεσσαλίας, ο Περιφερειάρχης τόνισε ότι η Θεσσαλία κατέχει το 21% της φυτικής παραγωγής της χώρας με 776 εκατ. ευρώ αξίες, το 13% της ζωικής παραγωγής με αξίες 330,8 εκατ. ευρώ και η συνολική ακαθάριστη αξία του πρωτογενούς τομέα της Θεσσαλίας φτάνει το 1,12 δις. Ευρώ. Στόχος της Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι η αύξηση της αξίας της φυτικής παραγωγής στα 2 δις μέχρι το 2030 και της ζωικής παραγωγής στα 500 εκατ. μέχρι το ίδιο διάστημα.
Παρεμβάσεις
Ειδικότερα ο κ. Κουρέτας παρουσίασε σειρά παρεμβάσεων στη χοιροτροφία που αφορούν στη μείωση του κόστους διατροφής και βελτίωση σιτηρεσίου, την ανάπτυξη της συνεργασίας με τους συνεταιρισμούς (συμβολαιακή γεωργία) στο πεδίο της παραγωγής ζωοτροφών, την αντιμετώπιση των νοσολογικών προβλημάτων με βελτίωση των συνθηκών σταβλισμού και διατροφής και τη στήριξη μεταποίησης, τυποποίησης και πιστοποίησης χοιρινού κρέατος καθώς και την προώθηση του χοιρινού στην εγχώρια αγορά.
Ανακοίνωσε επίσης σειρά παρεμβάσεων για τη μελισσοκομία, οι οποίες αφορούν την ανάδειξη και αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του Θεσσαλικού μελιού, την ανασυγκρότηση του μελισσοκομικού κεφαλαίου και των μελισσοκομικών υποδομών, την ανάπτυξη μελισσοκομικής χλωρίδας (προσαρμογή στη ξηρασία και κλιματική αλλαγή), τη μελέτη, χωροθέτηση και δημιουργία μελισσοκομικών πάρκων, την προώθηση έρευνας με βάση τις ανάγκες των μελισσοκόμων, τη βελτίωση του γενετικού υλικού και τη δημιουργία συστήματος παρακολούθησης των μελισσιών (υγεία, βιολογία και συμπεριφορά).
Στις παρεμβάσεις για τη βόσκηση και τις ζωοτροφές, ο κ. Κουρέτας μίλησε για την εξασφάλιση των αναγκών της θεσσαλικής αιγοπροβατοτροφίας, μελισσοκομίας και αγελαδοτροφίας με την αξιοποίηση των δημόσιων βοσκοτόπων και της Γεωργικής γης των εκμεταλλεύσεων αλλά και τη στήριξη συνεργασίας γεωργών/κτηνοτρόφων με εμπλοκή των Συνεταιρισμών.
Για τις παρεμβάσεις στις ενεργειακές καλλιέργειες ο κ. Κουρέτας μίλησε για τα κίνητρα για καλλιέργεια ενεργειακών φυτών (με ελάχιστες εισροές) σε ερημοποιημένες ή υπό ερημοποίηση περιοχές, την παραγωγή ενέργειας ή βιοκαυσίμου και υποκατάσταση ενεργειακών αναγκών σε θερμοκήπια, χοιροστάσια – βουστάσια, κτλ και τη χρήση τηλεθέρμανσης.
Τέλος σχετικά με την θεσμική ενδυνάμωση και την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση ο κ. Κουρέτας αναφέρθηκε Εφαρμογή της Έξυπνης Εξειδίκευσης, ιδίως όσον αφορά τις προτεραιότητες (Αγροδιατροφικό σύμπλεγμα και Αειφορία-Ανθεκτικότητα-Βιωσιμότητα) την ίδρυση Κέντρου Διακυβέρνησης Αγροδιατροφικών Μεταβάσεων για την εξειδίκευση των πολιτικών στις ιδιαιτερότητες της Θεσσαλίας, τον συντονισμός της συνδιαμόρφωσης και συνεχούς επικαιροποιήσης του σχεδίου για την αγροτική ανάπτυξη της Θεσσαλίας, τη διασφάλιση συμμετοχικών και διαφανών διαδικασιών διαβούλευσης και λήψης απόφασης, την υποστήριξη των καινοτομικών προσπαθειών των αγροτικών συνεταιρισμών για τη δικτύωσή τους και την σύνδεσή τους με την έρευνα και την αγορά, τη διευκόλυνση και επιτάχυνση της διάχυσης της καινοτομίας από την έρευνα στην παραγωγή την οργάνωση και προώθηση προγραμμάτων συμβουλών και κατευθύνσεων και τη στήριξη των Συνεταιρισμών και της διασύνδεσης γεωργίας-κτηνοτροφίας.
Κοστολόγηση
Κοστολογώντας τις παρεμβάσεις ο Περιφερειάρχης ανέφερε ότι το σύνολο των προτεινόμενων έργων φτάνει τα 2,85 δις ευρώ τα οποία αναλύονται σε 1,35 δις που αφορούν την αντιμετώπιση του υδατικού ελλείμματος, 785 εκατ. για τα αντιπλημμυρικά έργα 500 εκατ. για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της γεωργικής παραγωγής 200 εκατ. για την προστασία του περιβάλλοντος και 15 εκατ. για την θεσμική ενδυνάμωση και την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση.
