Στις 12 Φεβρουαρίου του 2022 και ημέρα Σάββατο με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το Δήμο Καρδίτσας, απεστάλη στους δημοτικούς συμβούλους προμελέτη με τίτλο «Μελέτη Παυσιλύπου πλατείας Πλαστήρα» με συνημμένο ένα βίντεο-παρουσίαση 15 λεπτών περίπου και μία πολυσέλιδη τεχνική έκθεση. Έως τις 18 Φεβρουαρίου, δηλαδή σε 6 (έξι) μόνον ημέρες, ζητούνταν από τους δημοτικούς συμβούλους να εκφράσουν τις παρατηρήσεις τους για την συγκεκριμένη μελέτη. Η Δημοτική αρχή με μία κίνηση απόλυτου αιφνιδιασμού και χωρίς καμία προειδοποίηση ή διαβούλευση, αποκάλυψε την πρόθεσή της για ένα μεγαλεπήβολο έργο και ζητούσε την συναίνεση του Δημοτικού συμβουλίου. Ακόμη όμως πιο προκλητικό ήταν το γεγονός ότι η συνεδρίαση του Δημοτικού συμβουλίου και η συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα πραγματοποιούνταν με τηλεδιάσκεψη. Όσες προσπάθειες έγιναν από μέρους μου για αναβολή του θέματος και δια ζώσης συνεδρίαση τουλάχιστον με τους επικεφαλής, δεν τελεσφόρησαν. Η Δημοτική αρχή ήταν αποφασισμένη. Οπότε προχώρησα στη σύνταξη ενός τεχνικού κειμένου με παρατηρήσεις-ερωτήματα και το απέστειλα για να συζητηθεί στο Δημοτικό συμβούλιο.
Η συνεδρίαση του Δημοτικού συμβουλίου πραγματοποιήθηκε τελικά στις 22 Φεβρουαρίου 2022 με τηλεδιάσκεψη. Η δημοτική αρχή με πρόσχημα το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα υποβολής πρότασης χρηματοδότησης στο Ταμείο Ανάκαμψης, αν και η πρόσκληση και η ενημέρωση από την ΚΕΔΕ και το ΥΠΕΚΑ πραγματοποιήθηκε έναν ολόκληρο χρόνο νωρίτερα, απολογήθηκε για το έκτατο του θέματος. Στα ερωτήματα που κατέθεσα, αναφέρθηκα αρχικά στην απουσία διαβούλευσης με την κοινωνία αλλά και τους θεσμοθετημένους φορείς της όπως το Τεχνικό επιμελητήριο (Τ.Ε.Ε.). Επιπλέον η Δημοτική αρχή ερωτήθηκε και με ποια επιστημονικά κριτήρια επιλέχθηκε το Παυσίλυπο, χωρίς όμως να λάβω κάποια επιστημονικά τεκμηριωμένη απάντηση. Ομοίως και στις επιμέρους παρατηρήσεις μου για το περιεχόμενο της προμελέτης, όπως στο εάν υπήρχε απόφαση από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.)-φυσικά και δεν υπήρχε- δεν υπήρξε απάντηση. Τα αρχιτεκτονικά σχέδια της προμελέτης, όπως και οι επιμετρήσεις με τα επιμέρους κόστη των εργασιών και ο προϋπολογισμός του έργου, δεν περιλαμβάνονταν στα αρχεία που εστάλησαν, ώστε το σώμα του συμβουλίου να αποφασίσει έχοντας μια ολοκληρωμένη εισήγηση. Οι αναφορές της τεχνικής έκθεσης για τον προϋπολογισμό των τριών πρώτων σεναρίων για εργασίες που δεν πρόκειται να υλοποιηθούν (όπως π.χ. μέρος των smart συστημάτων που προβλέπονταν και μέρος από τα δρομάκια του πάρκου κτλ.) ήταν παντελώς αόριστες. Σε ότι αφορά τα υδάτινα στοιχεία (σιντριβάνια) που προτείνονταν από την προμελέτη, τους επεσήμανα το υψηλό κόστος συντήρησης που μελλοντικά θα τα οδηγούσε σε μαρασμό και πως θα κατέληγαν ως χώροι απόθεσης απορριμμάτων. Ο αστικός εξοπλισμός από λευκό γρανίτη επίσης θα τύγχανε βανδαλικών ενεργειών. Η αντιπρότασή μου σε αυτά ήταν, πως προτιμότερο θα ήταν να υπάρξει μια περισσότερο λιτή αντιμετώπιση όσον αφορά το υδάτινο στοιχείο με μικρές παρεμβάσεις και γενικότερα πως το Παυσίλυπο χρειάζεται μια ήπιας μορφής ανάπλαση που δεν θα αλλοιώνει την σημερινή εικόνα του. Εν κατακλείδι, η προμελέτη παρουσίαζε μία «φαντασμαγορική» πρόταση επέμβασης στο Παυσίλυπο και την πλατεία Πλαστήρα η οποία σχεδιάστηκε πρόχειρα και με fast track διαδικασίες, με αποκλειστικό και μόνον σκοπό την απορρόφηση οικονομικών κονδυλίων.
Μετά από 3 άγονους διαγωνισμούς δημοπράτησης του έργου και μία ακυρωτική απόφαση της επιτροπής διαγωνισμού για ελλιπή δικαιολογητικά του μοναδικού οικονομικού φορέα που συμμετείχε στη διαδικασία, ορίστηκε προσωρινός ανάδοχος. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξε ακόμη και αντικατάσταση των μελών της επιτροπής διαγωνισμού από τη Δημοτική αρχή και τελικά με οριακή πλειοψηφία, διαπιστώθηκε η «πληρότητα των δικαιολογητικών». Στην Δημοτική επιτροπή τα μέλη της μειοψηφίας εκφράσαμε για ακόμη μία φορά την απόλυτη αντίθεσή μας στην υλοποίηση του έργου και συγχρόνως καταγγείλαμε την μεθόδευση που υπήρξε από μέλη της επιτροπής του διαγωνισμού με «πλασματική» βαθμολόγηση, ώστε να προχωρήσει ο διαγωνισμός.
Ο Σχεδιασμός του ευρύτερου δημόσιου χώρου αποτελεί δημόσιο αγαθό και χρειάζεται να αντιμετωπίζεται μέσα από νόμιμες διαδικασίες, που δεν επιδέχονται καμία αμφισβήτηση. Στο επίπεδο του Αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, η μόνη διαδικασία που είναι αποδεκτή σε διεθνές επίπεδο είναι αυτή των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών και η εφαρμογή τους επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Ακόμη και εάν τα συγκεκριμένα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, εξαιρέθηκαν του Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού από την κυβέρνηση, δεν μπορεί αυτό να αποτελεί άλλοθι για αναπλάσεις εμβληματικής σημασίας, όπως αυτή στο πάρκο του Παυσιλύπου που αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη μας Η μέθοδος μελέτης-κατασκευής που επέλεξε η Δημοτική αρχή, όπως και η απουσία σοβαρής δημόσιας διαβούλευσης δείχνει μία εμμονή και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία το αποτέλεσμα των πρόσφατων δημοτικών εκλογών.
Η Δημοτική μας παράταξη ήταν η πρώτη που ανέδειξε, τόσο στο Δημοτικό συμβούλιο όσο και στο δημόσιο διάλογο με αρθρογραφία στον τύπο, το συγκεκριμένο θέμα. Ευτυχώς οι εκπρόσωποι των «Φίλων του Παυσιλύπου» κινητοποιήθηκαν άμεσα και έχουν έως τώρα διοργανώσει ανοιχτές συγκεντρώσεις και παράλληλα με αλλεπάλληλα δημοσιεύματα προσπαθούν να ενημερώσουν την τοπική κοινωνία, για την «κακοποίηση» που πρόκειται να συμβεί στην περίπτωση εφαρμογής της μελέτης αυτής. Επιπλέον έχουν καταθέσει αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) κατά της 4ης δημοπράτησης του έργου. Καλούμε με τη σειρά μας τους ενεργούς πολίτες και την πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας, να εκφράσουν την έμπρακτη αντίθεση στο έργο αυτό και να υπερασπιστούν το άλσος του Παυσιλύπου, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη μας.
Γράφει ο Ξυλομένος Κωνσταντίνος, Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός MSc, Υποψ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας – Επικεφαλής Δημοτικής Παράταξης “ΑλλΑΓή_στην ΠΡάΞΗ” πρ. Αντιδήμαρχος
