Πως αντιδράμε σε περίπτωση σεισμού ως εργαζόμενοι σε μουσείο; Πως στερεώνουμε προθήκες και ελεύθερα εκθέματα; Πως φτιάχνουμε έναν κατάλογο με τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης; Τι πρέπει να προβλέπει το σχέδιο εκκένωσης ενός μουσείου, όχι μόνο σε σχέση με τις συλλογές που διαχειρίζεται αλλά και με τους ανθρώπους (επισκέπτες και εργαζόμενους);
Είναι κοινό μυστικό ότι η σύνταξη σχεδίων για την αντιμετώπιση καταστροφών, ανθρωπογενών ή φυσικών, δεν αποτελεί προτεραιότητα των περισσότερων μουσείων. Η ανάγκη της χώρας μας να εναρμονιστεί με διεθνείς οδηγίες και πρακτικές τα τελευταία χρόνια, έστρεψαν το τελευταίο διάστημα πιο συστηματικά την προσοχή των ελληνικών μουσείων στο θέμα της ασφάλειας των συλλογών τους. Ας μην ξεχνάμε τα φυσικά φαινόμενα που ενέσκηψαν πρόσφατα, όπως π.χ. ο σεισμός στην Κω, με τις καταστροφικές του συνέπειες εκτός των άλλων, και για τα εκθέματα των μουσείων του νησιού.
Ο προβληματισμός αυτός αποτέλεσε και την αφορμή για την άσκηση ετοιμότητας που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 22 Μαρτίου, στο Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείου ‘‘Λ. & Ν. Σακελλαρίου‘‘ του ΔΟΠΑΚ, σε συνεργασία με το Karditsa Earthquake Project (ΚΕΡ) για την αντιμετώπιση σεισμών του 1ο ΕΠΑΛ, καθώς και το Δημόσιο ΙΕΚ της πόλης. Πολύτιμη εμπειρία για την φετινή άσκηση υπήρξε η τεχνογνωσία που αποκτήθηκε πέρυσι μέσω του ΚΕΡ, προγράμματος που λειτούργησε πιλοτικά με στόχο να ευαισθητοποιήσει το κοινό και ιδιαίτερα τη σχολική κοινότητα απέναντι στο συνηθισμένο για την Ελλάδα φυσικό αυτό φαινόμενο.
Η ομάδα εργασίας του 1ου ΕΠΑΛ ξεναγήθηκε αρχικά στο μουσείο πόλης εστιάζοντας παράλληλα στα συστήματα ανάρτησης και στερέωσης των εκθεμάτων του μουσείου. Αφού άντλησαν από την υπεύθυνη του μουσείου, Φωτεινή Λέκκα, τις απαραίτητες πληροφορίες, οι μαθητές πρότειναν, με την καθοδήγηση του καθηγητή τους, Ιωάννη Παπαϊωάννου, ιδέες για μια ασφαλέστερη, σε περίπτωση σεισμού, μόνιμη έκθεση, και επισήμαναν κενά ασφάλειας, λάθη και παραλείψεις. Στη συνέχεια συμμετείχαν μαζί με το προσωπικό του μουσείου σε σενάριο εκκένωσης του κτηρίου.
Οι μαθητές είχαν ακόμη την ευκαιρία να συνδεθούν μέσω skype με τον καθηγητή σεισμολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρο του ΟΑΣΠ, κ. Ευθύμιο Λέκκα, ο οποίος στην ανάλυσή του για το φυσικό φαινόμενο του σεισμού εστίασε ιδιαίτερα στην επικινδυνότητά του για τα εκθέματα των μουσείων, εκθέτοντας πρακτικές που εφαρμόζονται κυρίως στο εξωτερικό.
Το σενάριο εκκένωσης του κτιρίου και η συζήτηση γύρω από τις επιπτώσεις που θα είχε ένας ενδεχόμενος σεισμός στα εκθέματα του συγκεκριμένου μουσείου επαναλήφθηκε το απόγευμα της ίδιας μέρας από τον επιστημονικό υπεύθυνο του ΚΕΡ με τους εκπαιδευόμενους Φύλακες Μουσείων και Αρχαιολογικών Χώρων του Δημόσιου ΙΕΚ.
Αξίζει να τονίσουμε ότι τέτοιες συνεργασίες και δικτυώσεις ανάμεσα σε φορείς εκπαίδευσης και πολιτισμού μόνο θετικά αποτελέσματα μπορούν να φέρουν · αφενός συμπληρώνουν με βιωματικό τρόπο προγράμματα σπουδών, αφετέρου διασφαλίζουν τις συλλογές των μουσείων, αξιοποιώντας την πολύτιμη τεχνογνωσία που παράγεται στην τεχνολογική και στη δια βίου εκπαίδευση. Δράσεις συμπληρωματικές, που η “συνύπαρξή” τους θα ήταν πολύ χρήσιμο να κατοχυρωθεί και θεσμικά.
