Στις 23 Φλεβάρη του 1943, σ΄ένα σπίτι στους Αμπελόκηπους, στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας 3, πραγματοποιήθηκε μετά από πρόταση της ΟΚΝΕ, της νεολαίας του ΚΚΕ, σύσκεψη οργανώσεων νεολαίας που κατέληξε στην απόφαση ίδρυσης της ΕΠΟΝ με χαρακτήρα εθνικοαπελευθερωτικό, αντιφασιστικό, προοδευτικό, αντιπολεμικό, φιλειρηνικό. Η δράση της αγκαλιάστηκε από την πλειοψηφία της ελληνικής νεολαίας.
Η ΕΠΟΝ ιδρύθηκε σε συνθήκες Κατοχής, παρά την ασφυκτική πίεση που επέβαλαν οι απαγορεύσεις, η τρομοκρατία, η ωμή βία των κατακτητών και των δοσίλογων συνεργατών τους. Ήταν αποτέλεσμα και συνέχεια της ορμητικής ανάπτυξης του εργατικού–λαϊκού κινήματος, του ηρωικού απελευθερωτικού αγώνα του λαού μας, με καθοριστική τη συμμετοχή της εργατικής και σπουδάζουσας νεολαίας.
Η μέρα ίδρυσης της ΕΠΟΝ συνέπεσε με την επέτειο ίδρυσης του ηρωικού Κόκκινου Στρατού, που τσάκιζε στα μέτωπα του πολέμου το χιτλερικό τέρας και άνοιγε τον δρόμο για την απελευθέρωση των λαών της Ευρώπης από τη φασιστική σκλαβιά.
Το ΚΚΕ και η νεολαία του, η ΟΚΝΕ, υπήρξαν η ψυχή, ο καθοδηγητής και ο κύριος αιμοδότης του μεγαλειώδους ηρωικού αγώνα των ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ. Ο ρόλος της ΟΚΝΕ, η οποία διέθεσε όλες τις δυνάμεις της για τη συγκρότηση της ΕΠΟΝ, ήταν καθοριστικός.
Η αριθμητική ανάπτυξη και αγωνιστική εξέλιξη της ΕΠΟΝ ήταν πρωτοφανής. Από 10000 που ήταν τα μέλη της την ημέρα που οι οργανώσεις αποφάσισαν την ίδρυση της, έφτασε μέσα σε ένα χρόνο να συγκαταλέγει στις γραμμές της περισσότερους από 600000 νέους και νέες της πατρίδας μας.
Τα μέλη της ΕΠΟΝ έδρασαν με απαράμιλλο ηρωισμό και αυτοθυσίαστον αγώνα κατά του κατακτητή, με το χωνί, με τις προκηρύξεις, με τον παράνομο τύπο και με το όπλο στο χέρι, δίνοντας ακόμα και την ίδια τους τη ζωή. Χιλιάδες ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες βρήκαν ηρωικό θάνατο στα χιτλερικά στρατόπεδα, τις διαδηλώσεις, τις σκληρές μάχες με τους κατακτητές και τους ταγματασφαλίτες. Χιλιάδες νεολαίοι έγιναν πρότυπα αγωνιστικής διαπαιδαγώγησης και στάσης ζωής.
Οι ηρωικοί μαχητές της θρυλικής ΕΠΟΝ ήταν πρώτοι στη μάχη για την επιβίωση του λαού, τη μόρφωση, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό κόντρα στη λογική του συμβιβασμού που καλλιεργούσαν τότε στη νεολαία μας ο συνεργαζόμενος με τους ΝΑΖΙ κατακτητές αστικός πολιτικός κόσμος, αλλά κι αυτοί που εγκατέλειψαν το λαό στο έλεος των κατοχικών φεύγοντας για τη Μ. Ανατολή ή το Λονδίνο.
Ως παράρτημα Καρδίτσας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ τιμούμε την επέτειο ίδρυσης της ΕΠΟΝ δηλώνοντας αμέριστη στήριξη στους σημερινούς αγώνες της νεολαίας και όλων των εργαζόμενων για κάλυψη των αναγκών τους, για μέτρα προστασίας της υγείας από την πανδημία, για μόρφωση, για εργασία, για το εισόδημα των λαϊκών οικογενειών, κατά της κρατικής καταστολής, κατά των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων, για αποδέσμευση από ΝΑΤΟ-ΕΕ, για να φύγουν οι Βάσεις του θανάτου.
Χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας, να μείνει όρθιος ο λαός σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και πανδημίας και να βάλει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις. Να περάσει στην αντεπίθεση οργανώνοντας την πάλη του για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του, για την οριστική ανατροπή των εκμεταλλευτών του.
Χαιρετίζουμε τις μαζικές κινητοποιήσεις μαθητών, σπουδαστών, φοιτητών, γονιών και εκπαιδευτικών, εργαζόμενων ενάντια στις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις και τα αντιεκπαιδευτικά νομοσχέδια της ΝΔ σήμερα, του ΣΥΡΙΖΑ χθες, που έχουν στόχο την ενίσχυση των ταξικών φραγμών στη μόρφωση των παιδιών των εργατικών λαϊκών οικογενειών, να μετατρέψουν τα πανεπιστήμια σε φρούρια, με αστυνομικούς και καταστολή, που μέσα αλωνίζει η επιχειρηματική δράση υπονομεύοντας τις λαϊκές ανάγκες.
Καταγγέλλουμε το πρόγραμμα με τον τίτλο «Μνήμες από την κατοχή στην Ελλάδα» που συνέταξαν οι αστικές τάξεις Γερμανίας – Ελλάδας, για να το εντάξουν ως διδασκαλία της ιστορίας στα σχολεία και με στόχο την αλλοίωση της ιστορικής μνήμης εκπαιδευτικών και μαθητών. Το πρόγραμμα αυτό εντάσσεται στην προσπάθεια αναθεώρησης-παραχάραξης της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που κάνει η Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια. Επίσημη ιδεολογία της Ε.Ε. είναι ο αντικομμουνισμός, η θεωρεία των δύο άκρων, η ταύτιση φασισμού-κομμουνισμού. Απαιτούμε το πρόγραμμα «Μνήμες από την κατοχή στην Ελλάδα» να μην ενταχθεί ως διδασκαλεία της ιστορίας στα σχολεία.
Η θρυλική ΕΠΟΝ, του απαράμιλλου ηρωισμού αγώνας της, ενέπνευσε όλες τις επόμενες γενιές και συνεχίζει να εμπνέει σήμερα τη νεολαία μας, το λαό μας. Θα συνεχίσει και αύριο να αποτελεί παράδειγμα αγωνιστικής στάσης, προσφοράς, αυτοθυσίας, αλληλεγγύης. Θα αποτελεί αποστομωτική απάντηση σ’ όσους καλλιεργούν την ηττοπάθεια και τον συμβιβασμό μπροστά στις δυσκολίες της λαϊκής πάλης.
Η ιστορία της ΕΠΟΝ, η ιστορία όλης της δεκαετίας του ΄40, διδάσκει επίσης ότι όταν ο λαός θελήσει και αποφασίσει να στηριχτεί στις ανεξάντλητες δυνάμεις του, ακόμα και σε συνθήκες που ο αντίπαλος μοιάζει ανίκητος, μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω, να αλλάξει τους συσχετισμούς και να νικήσει.
