Την Πέμπτη 15-2-2024 το Eργαστήριο Φυσικών Επιστημών του 4ου Λυκείου Καρδίτσας συνδέθηκε διαδικτυακά με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών, δηλαδή το CERN (Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire). Το CERN βρίκεται στη Γενεύη και είναι το μεγαλύτερο σε έκταση κέντρο πυρηνικών ερευνών στον κόσμο. Από τότε που ιδρύθηκε το 1954 (η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος) επιχειρεί να απαντήσει στα θεμελιώδη ερωτήματα του ανθρώπου σχετικά με την πρόλευση και τη σύσταση της ύλης και της ενέργειας. Ένας από τους κεντρικούς στόχους του είναι η προσομοίωση του Big Bang και των αρχικών στιγμών (στα … 10-27 δευτερόλεπτα έχουν φτάσει οι επιστήμονες) σχηματισμού του γνωστού, σε μας τουλάχιστον, Σύμπαντος. Επίσης, φιλοδοξεί να ενοποιήσει όλες τις μεγάλες θεωρίες της Φυσικής (Κλασική Μηχανική του Νεύτωνα, Ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Μάξγουελ, Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και Κβαντική Μηχανική των Πλανκ, Μπορ κ.α) σε μία ενιαία που θα εξηγεί όλες τις δυνάμεις-αλληλεπιδράσεις και τα φαινόμενα που διέπουν την ύλη. Χιλιάδες επιστήμονες από όλο τον πλανήτη συνεργάζονται, με αυτούς τους στόχους, αρμονικά και ανεξαρτήτως χρώματος και εθνικότητας για την πρόοδο της Επιστήμης και της Ανθρωπότητας.
Στο CERN έχει εγκατασταθεί, σε βάθος 100μ κάτω από την επιφάνεια της γης στα σύνορα Γαλλίας – Ελβετίας, ο μεγαλύτερος επιταχυντής αδρονίων (LHC) στον πλανήτη που έχει περίμετρο 27 χιλιόμετρα. Μέσα στον επιταχυντή και σε ατμοσφαιρικό κενό, κινούνται με ταχύτητες σχεδόν φωτός (0,9999c) και σε θερμοκρασία – 272οC, προς σύγκρουση αδιανόητα μεγάλος αριθμός (1014) πρωτονίων. Στα σημεία της σύγκρουσης, που είναι τέσσερα (4) σε όλο τον επιταχυντή, έχουν εγκατασταθεί κατά μήκος αντίστιχοι κυλινδρικοί ανιχνευτές των σωματίδιων και της ενέργειας που προκύπτουν από την τρομερή σύγκρουση. Οι ανιχνευτές ειναι υπερμεγέθεις κατασκευές με ύψος όσο μια εξαώροφη πολυκατοικία και μάζα χιλιάδων τόνων.
Οι μαθητές του 4ου ΓΕΛ “κατέβηκαν”, σε πραγματικό χρόνο, στον επιταχυντή και συγκεκριμένα στο πείραμα ATLAS με τον αντίστοιχο ανιχνευτή του, μαζί με δύο Έλληνες επιστήμονες τους κ. Δημήτρη Δαμιανόγλου (ΑΠΘ) και Χρυσόστομο Βαλντεράνη (Πανεπιστήμιο του Μονάχου) που εργάζονται εκεί πολλά χρόνια και τους ξενάγησαν σε αυτόν. Οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν από τα μεγέθη των μαγνητών, των πηνίων αλλά και το πλήθος των εκατομμυρίων καλωδίων που βρίσκονται στον τεράστιο ανιχνευτή μάζας 7000 τόνων, μήκους 46 μέτρων και ύψους 25μ. Οι μαθητές είχαν επίσης τη δυνατότητα να ξεναγηθούν στην αίθουσα των υπερ-υπολογιστών που χειρίζονται εκατοντάδες TerraBytes την ημέρα και στα προηγμένα συστήματα ασφάλειας που εξασφαλίζουν την εξουσιοδοτούμενη είσοδο στο CERN. Στο τέλος της ωριαίας ξενάγησης οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να θέσουν ερωτήματα στους δύο ερευνητές σχετικά με τη σημασία του CERN για την ανθρωπότητα αλλά και σχετικά με τα πειραματικά ευρήματα (πχ. για το σχηματισμό αντι-ύλης) του μεγάλου αυτού Πειράματος.
Την ημέρα εκείνη συνδέθηκαν με το ATLAS περίπου 30 σχολεία από όλη την Ελλάδα. Την πρωτοβουλία, τον συντονισμό και την οργάνωση της εικονικής επίσκεψης από πλευράς του 4ου Λυκείου είχε ο καθηγητής του σχολείου, βιολόγος κ. Στέλιος Αναστασόπουλος με τη συνεργασία των φυσικών κ. Χρήστου Παπαστάθη και Γιώργου Παράσχη.
