Στο παρόν δελτίο αναφέρονται οι σοβαρότερες ασθένειες και σηµαντικότεροι εχθροί που είναι δυνατό να αντιµετωπίσει η τρυφερή βλάστηση της καλλιέργειας µήκους µεταξύ 15─30 εκ., δηλ. την περίοδο κατά την οποία οι ανθοταξίες επιµηκύνονται και αναπτύσσονται πλήρως.
Περονόσπορος
Τα ανωτέρω βλαστικά στάδια της καλλιέργειας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε προσβολές από τη µυκητολογική ασθένεια Οι καιρικές συνθήκες την εποχή αυτή χαρακτηρίζονται από έντονη αστάθεια µε τοπικές βροχοπτώσεις, κυρίως στα ηµιορεινά και ορεινά, υψηλές υγρασίες τις βραδινές ώρες και θερµοκρασίες ελαφρώς υψηλότερες από ότι συνήθως για την εποχή. Σε αµπελουργικές περιοχές όπου η ασθένεια ενδηµεί, αυτές οι καιρικές συνθήκες ευνοούν τη γρήγορη εξάπλωσή της. Για το λόγο αυτό, σε περιοχές που η ασθένεια έχει ήδη εµφανιστεί ή εµφανίζεται συχνά και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ευαίσθητες ποικιλίες, συστήνετε η συνέχιση της προστασίας των καλλιεργειών µε ένα κατάλληλο και εγκεκριµένο µυκητοκτόνο. ∆εν συνιστάται η χρήση χαλκούχου σκευάσµατος στα στάδια αυτά, διότι προκαλείται καθυστέρηση στη βλάστηση. Συνιστάται η ορθολογική εναλλαγή µυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειµένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δηµιουργίας ανθεκτικότητας του µύκητα. ∆εδοµένου ότι αυτή την εποχή ο ρυθµός επιµήκυνσης της βλάστησης είναι ιδιαίτερα ταχύς, η προστασία των αµπελώνων από το παθογόνο είναι επιβεβληµένη στις υγρές περιοχές και για όσο διάστηµα επικρατούν βροχοπτώσεις.
Επίσης, σε κάθε περιοχή η προστασία των αµπελώνων από την ασθένεια πρέπει να είναι γενικευµένη, ώστε να µην υπάρχουν εστίες πολλαπλασιασµού και διασποράς µολυσµάτων του µύκητα. Επισηµαίνεται ότι τα κονίδια του µύκητα είναι αεροσπόρια, µε αποτέλεσµα να µεταφέρονται µε τον άνεµο και να µολύνουν σε µεγάλες αποστάσεις. Σε περιοχές όπου η ασθένεια δεν ενδηµεί, καθώς και σε ανθεκτικές ποικιλίες, συνιστάται η επισκόπηση του αµπελώνα αµέσως µετά την επικράτηση συνθηκών περονοσπόρου (απαιτείται η συνεχής και επί αρκετές µέρες επικράτηση σχετικής υγρασίας µεγαλύτερης από 85% και θερµοκρασία από 13─270 C).
Συστήνεται άµεσα ψεκασµός µόνο στην περίπτωση που διαπιστώνονται προσβολές (εξανθίσεις του µύκητα). Σηµειώνεται ότι η καταπολέµηση του περονοσπόρου µπορεί να συνδυαστεί µε εκείνη του ωιδίου.
Καλλιεργητικά µέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα µέσα στον αµπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωµα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συµβάλουν καθοριστικά στον περιορισµό της σοβαρότητας της ασθένειας. Τέτοια µέτρα είναι: 1) η επαρκής αποστράγγιση του εδάφους, 2) η καταστροφή των ζιζανίων και 3) το σωστό βλαστολόγηµα και ξεφύλλισµα.
Ωίδιο
Ο ρυθµός αύξησης της βλάστησης είναι υψηλός την εποχή αυτή και ο κίνδυνος µολύνσεων από την ασθένεια είναι µεγάλος. Οι καιρικές συνθήκες των αµέσως επόµενων ηµερών φαίνεται ότι ευνοούν τη γρήγορη εξάπλωση του µύκητα. Γενικά, συνιστάται προσοχή σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδηµεί καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες. Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται για προληπτικούς λόγους η συνέχιση της προστασίας των καλλιεργειών από την ασθένεια µε ένα κατάλληλο και εγκεκριµένο µυκητοκτόνο.. Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιµο οι αµπελουργοί να επισκοπούν τον αµπελώνα µία φορά την εβδοµάδα, να προβαίνουν σε µία εκτίµηση της προσβολής (ποσοστό πρέµνων µε προσβολή) και να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβληµένους βλαστούς. Πιθανή επανάληψη του ψεκασµού κατά τη διάρκεια αυτών των σταδίων είναι συνάρτηση της επανεκτίµησης της προσβολής, των καιρικών συνθηκών, της ευαισθησίας της ποικιλίας και της διάρκειας δράσης του µυκητοκτόνου. Η ένταση της ασθένειας µειώνεται µε µία σειρά καλλιεργητικών µέτρων, µεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέµατα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισµό και την έκθεση στο φως της βλάστησης και των βοτρύων. Συνιστάται να δοθεί µεγάλη σηµασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειµένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δηµιουργίας ανθεκτικότητας του µύκητα. Η καταπολέµηση του ωδίου µπορεί να συνδυαστεί µε αυτή του περονοσπόρου.
Ευδεμίδα
Η πρώτη πτήση του εντόµου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, µε ιδιαίτερα αυξηµένους αριθµούς συλλήψεων ακµαίων στις περισσότερες αµπελουργικές περιοχές του Τυρνάβου. Την εποχή αυτή η ευδεµίδα δεν αποτελεί κίνδυνο για την αµπελοκαλλιέργεια, διότι τα ακµαία της διαχειµάζουσας γενιάς γεννούν και οι προνύµφες τους αναπτύσσονται ως επί τω πλείστον σε πολλούς άλλους ξενιστές. Οι προνύµφες της πρώτης γενιάς που προσβάλλουν τα άνθη, κατά κανόνα δεν προκαλούν οικονοµικής σηµασίας ζηµιές στην παραγωγή. Οι ανθοταξίες έχουν µεγάλο αριθµό ανθέων, σε σχέση µε τον αριθµό των ραγών που τελικά σχηµατίζονται σε αυτές. Η καρπόδεση, αφορά συνήθως ένα ποσοστό από 30% έως 50% των ανθέων. Φαίνεται, ότι η όποια ζηµιά στα άνθη από τις προνύµφες της ευδεµίδας, προκαλεί µία εξισορροπητική µείωση της φυσικής ανθόρροιας. Ανάλογα µε την ποικιλία, το πρέµνο µπορεί να αναπληρώνει σε ορισµένες περιπτώσεις, έως και το 50% των ανθέων της ανθοταξίας. Επίσης, την εποχή αυτή δραστηριοποιείται πληθώρα φυσικών εχθρών (αρπακτικά και παρασιτοειδή), που ελέγχουν σε σηµαντικό ποσοστό τους πληθυσµούς του εντόµου. Για το λόγο αυτό δεν συνιστάται η καταπολέµηση του εντόµου σε αυτά τα βλαστικά στάδια, αλλά και γενικότερα η καταπολέµηση των προνυµφών της ανθόβιας γενιάς.
Τετράνυχοι
Προσβάλλουν το φύλλωµα προκαλώντας χλωρωτικές κηλίδες. Σε έντονες προσβολές τους καλοκαιρινούς µήνες τα φύλλα αποκτούν υπόφαιο χρώµα. Συνιστάται η συστηµατική παρακολούθηση για την διαπίστωση της παρουσίας των τετρανύχων, αλλά και των ωφελίµων ακάρεων (οικ. Phytoseiidae) και εντόµων. Η παρακολούθηση γίνεται µε συστηµατικές δειγµατοληψίες εβδοµαδιαίως, ως εξής: από 20 πρέµνα / στρέµµα (µε έµφαση στις εξωτερικές γραµµές), επιλέγεται 1 φύλλο / πρέµνο. Το φύλλο επιλέγεται µεταξύ 2 ου──4 ου µεσογονατίου για την περίοδο της έντονης βλαστητικής δραστηριότητας, ενώ για το υπόλοιπο διάστηµα (άνθιση—τρύγος) διαλέγουµε το 4ο φύλλο. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται πάντα µε την βοήθεια µεγεθυντικού φακού. Επέµβαση µε κατάλληλα και εγκεκριµένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, συνιστάται µόνο σε έντονες προσβολές (> 70% φύλλων προσβεβληµένα) και εφόσον η αναλογία αρπακτικά : φυτοφάγα είναι µικρή (< 1: 5). Επίσης, συνιστάται η καταστροφή των ζιζανίων µέσα και γύρω από τους αµπελώνες.
Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειµένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσµατική αντιµετώπισή τους, µε το µικρότερο οικονοµικό και περιβαλλοντικό κόστος.
