Κατά τη φετινή σχολική χρονιά 2023 – 2024, οι αθρόες εγγραφές και επανεγγραφές μαθητών Ρομά ηλικίας ως δεκαέξι (16) ετών στην Α΄ Γυμνασίου, λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας με τη σύνδεση φοίτησης και επιδομάτων, οδήγησαν σε υπέρβαση του ορίου και της δυναμικότητας του 1ου Ημερήσιου Γυμνασίου Σοφάδων.
Ο αριθμός των μαθητών στο σχολείο αυτό ξεπέρασε τις δυνατότητες κανονικής φοίτησης του διδακτηρίου. Παρά το γεγονός, ωστόσο, της αύξησης τμημάτων γενικής παιδείας και της λειτουργίας Ζ.Ε.Π. (Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας) η κατάσταση δεν μπορεί να αποφορτιστεί αποτελεσματικά. Μια δίκαιη, εφαρμόσιμη και αποτελεσματική λύση οφείλει να λάβει υπόψιν της την ισομερή διασπορά των μαθητών, με την κατανομή τους σε ήδη λειτουργούντα τμήματα άλλων σχολικών μονάδων, την ομαλή ενσωμάτωσή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα και κατ΄ επέκταση στην κοινωνία και την αποφυγή της γκετοποίησης – απομόνωσης αυτών των ομάδων μαθητών. Η πρόσφατη απόφαση της ΔΔΕ Καρδίτσας (10112/27-10-2023) κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.
Όπως εξάλλου προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία (Υ.Α. 79942/ΓΔ4/21-5- 2019 (ΦΕΚ 2005/Β/31-5-2019, άρθρο 12), η άρση της υπεραριθμίας των μαθητών σε μία σχολική μονάδα γίνεται με αυτεπάγγελτη, υποχρεωτική μετεγγραφή τους σε άλλες σχολικές μονάδες, σύμφωνα με τα χωροταξικά δεδομένα και τις προτιμήσεις των κηδεμόνων των μαθητών. Έτσι, πέρα από την αποκατάσταση του υπερβάλλοντος αριθμού μαθητών στο 1ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Σοφάδων, υλοποιείται στην πράξη το εκπαιδευτικό όραμα και η πολιτική για ένα διαφοροποιημένο σχολείο, ένα σχολείο συμπεριληπτικό που σέβεται και αγκαλιάζει την ετερότητα.
Όπως ήδη εφαρμόζεται με θετικά αποτελέσματα, εδώ και μερικά χρόνια, στο 7ο Γυμνάσιο Καρδίτσας, αλλά και σε δημοτικά σχολεία της περιοχής μας. Καλούμε όλους τους παράγοντες της εκπαιδευτικής κοινότητας στις τοπικές κοινωνίες, μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς και κηδεμόνες να αγκαλιάσουν όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως πολιτισμικής ή εθνοτικής προέλευσης, ξεπερνώντας στερεότυπα και συμπεριφορές που ωθούν συγκεκριμένους μαθητές να αισθάνονται το σχολικό περιβάλλον ως εχθρικό και αφιλόξενο και να το εγκαταλείπουν εύκολα. Εξάλλου αυτό οφείλει να κάνει το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας, να ενσωματώνει δηλαδή ουσιαστικά στους κόλπους του όλους τους μαθητές, προσφέροντάς τους ποιοτική παιδεία, υψηλού επιπέδου.
Παραμένει το πραγματικό διακύβευμα που αφορά στην ισότιμη ένταξη των Ρομά στον κοινωνικό ιστό, με την κατάργηση των έμμεσων ή άμεσων διακρίσεων και την αποφυγή του στιγματισμού τους. Αυτό βέβαια έγκειται στις συνέργειες και πρωτοβουλίες όλων των πολιτών και της Πολιτείας γενικότερα.