Με ενδιαφέρον διαβάσαμε τα θέματα που έθεσε η κ. Τζανακούλη. Τα θεωρούμε όντως σημαντικά ζητήματα στο δημόσιο διάλογο και απαντάμε παρακάτω ζητώντας συγνώμη για το μακροσκελές αλλά λόγω της πολυπλοκότητας των θεμάτων δεν γίνεται αλλιώς.
ΘΕΜΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
Η ΕΕ δυστυχώς για μας διαβάζοντας την μελέτη του κ. Αγοραστού αποφάσισε ότι το Ογκολογικό κέντρο θα γίνει σε άλλη περιοχή https://seeiist.eu. Αυτό οφείλεται στην ολιγωρία της διοίκησης Αγοραστού κυρίως μετά το 2016. Για τους εξής 4 λόγους ( σύμφωνα με την κριτική των ειδικών από την Γαλλία)
- Μιλάμε για επένδυση της κλίμακας που αναφέρεται στην μελέτη, ήτοι της τάξης των 100 εκατ. Αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν στο ΠΕΠ. Που θα τα βρούμε? Θα πάρουμε ομόλογο όπως γράφει στη μελέτη του κυρίου Αγοραστού? Με ποιανού άδεια?
- Πως είναι δυνατόν να επιτυγχάνονται σύμφωνα με τη μελέτη του κ. Αγοραστού ταμειακές ροές της τάξης των 195 εκατ. σε 15 χρόνια, όταν η παραγωγική ικανότητα του κέντρου είναι 6000 συνεδρίες / έτος με μέσο έσοδο 1000 ευρώ/συνεδρία, ήτοι έσοδα 6 εκατ. / έτος, όταν τα λειτουργικά έξοδα προϋπολογίζονται σε 3,6 εκατ. / έτος ( πάντα σύμφωνα με τη μελέτη του κ. Αγοραστού) χωρίς να γίνεται εκτίμηση του κόστους του επιστημονικού, ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού (!). Αν στα παραπάνω υπολογίσετε τις αποσβέσεις εγκαταστάσεων και εξοπλισμού (~5 εκατ. / έτος), το κόστος εξυπηρέτησης του ομολόγου ( κατά τη μελέτη πάντα) ακόμα και με το απίστευτο για τα σημερινά δεδομένα επιτόκιο 2,6% (~2.6 εκατ. / έτος), τότε μιλάμε για μια κατάσταση που θυμίζει το έργο Χαμένοι στο Διάστημα.
- Θα ήταν καλό να έχουμε μία εκτίμηση του μέσου χρόνου μεταξύ διαδοχικών συνεδριών ώστε να είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε πόσοι από τους 4100 επισκέπτες του Κέντρου / έτος θα χρειαστεί να διανυκτερεύσουν στη Λάρισα, αλλά επί της αρχής το νούμερο είναι μάλλον μικρό για να κάνει τη διαφορά στα ξενοδοχεία και να μιλήσουμε για ιατρικό τουρισμό. Γιατί ο κ. Αγοραστός στο συνέδριο της περιφέρειας το 2019 μίλησε για ιατρικό τουρισμό. Αυτά που είπε είναι λάθος.
- Σε πίνακα της μελέτης φαίνεται ότι η τεχνολογία που θα χρησιμοποιεί το Κέντρο είναι ανώτερη ως προς την έκβαση μόνο σε 2 από 9 περιπτώσεις ασθενειών: τι θα γίνεται σε περίπτωση που το Υπουργείο Υγείας δεν θα πληρώνει τις υπόλοιπες; Πώς θα εισπράττεται από αλλοδαπούς; Ποιοι αλλοδαποί θα γίνουν πελάτες του Κέντρου της Λάρισας; Από ποιες χώρες και με ποιες οικονομικές δυνατότητες; Πώς θα τους προσεγγίσουμε με δαπάνες προώθησης 20.000 ευρώ / έτος ( ετσι γράφει στην μελέτη του κυρίου Αγοραστού);
ΘΕΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
Το Τεχνολογικό κέντρο σύμφωνα με την μελέτη της ΓΓΕΤ θα είναι για την Αγροδιατροφή στη Θεσσαλία και τη χώρα.
Σήμερα, τα βιομηχανικά αγροδιατροφικά συστήματα χαρακτηρίζονται από περιορισμένη ανθεκτικότητα, καθιστώντας τα ευάλωτα σε αυξανόμενες απρόβλεπτες κλιματικές και κοινωνικοοικονομικές κρίσεις. Ένα ανθεκτικό σύστημα τροφής μπορεί να ανακάμψει γρήγορα ως απάντηση σε ένα άγχος ή σοκ που προκαλείται από παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή (ξηρασία, πλημμύρες, διακυμάνσεις της θερμοκρασίας) ή σοκ της αγοράς (ύφεση, COVID-19). Επίσης πρέπει να επικεντρώνεται στην παραγωγή περισσότερης ποικιλίας και όχι περισσότερων θερμίδων. Περισσότερες επιλογές υποκατάστασης στην παραγωγή και την κατανάλωση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των διακυμάνσεων των τιμών. Ανάλογα, επιδεικνύει υψηλό βαθμό ποικιλομορφίας, ανταπόκριση στην ανατροφοδότηση και ικανότητα αυτοοργάνωσης και μάθησης ως απάντηση στην αλλαγή.
Το κέντρο αυτό θα γίνει με χρήματα από το στόχο 1 του ΠΕΠ 20123-2027 με τις εξής στοχεύσεις.
- Διατήρηση και αειφορική αξιοποίηση ζωικών και φυτικών γενετικών πόρων της Θεσσαλίας.
- Αναγνώριση του ρόλου του γεωργού, ιδίως στο επίπεδο του θεματοφύλακα/πρώτου βελτιωτή και σεβασμός των δικαιωμάτων του στην επιλογή, χρήση του σπόρου και τρόπου παραγωγής. Ενεργή ενσωμάτωσή του στα ερευνητικά προγράμματα της περιφέρειας Θεσσαλίας αξιοποιώντας τις γνώσεις του.
- Μελέτες επίδρασης της ποικιλότητας σε όλα τα επίπεδα (έδαφος, αγρός, οικοσύστημα, αγορά) στην ανθεκτικότητα συστημάτων τροφής. Μελέτες αρνητικής επίδρασης άλλων παραγόντων (μονοκαλλιέργεια, χημικά, μη προσαρμοσμένες και μονογενοτυπικές ποικιλίες, γενετικά τροποποιημένα).
- Αύξηση της ποικιλότητας (είδη, ποικιλίες, γεωργική γνώση) στην παραγωγή τροφής με στόχο την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και τις κοινωνικοοικονομικές κρίσεις.
- Αντικατάσταση ενεργοβόρων καλλιεργειών με νέες που ανταποκρίνονται επιτυχώς σε χαμηλές εισροές με προτεραιότητα στις υδρολογικά και οικολογικά ευαίσθητες περιοχές.
- Διαφοροποίηση της τροφής με έμφαση σε προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, τοπικώς παραγόμενα, σε χαμηλές εισροές αξιοποιώντας τους τοπικούς φυτογενετικούς πόρους.
- Ενσωμάτωση ειδών, ποικιλιών και συστημάτων που διατηρούν και βελτιώνουν την γονιμότητα του εδάφους και παράγουν σταθερά σε χαμηλές εισροές και βιολογική γεωργία.
- Ανάπτυξη αγροοικολογικών μεθόδων παραγωγής, βιολογικής γεωργίας και ενσωμάτωση συμβατής με τα δεδομένα της χώρας σύγχρονης τεχνολογίας, προσβάσιμης κυρίως στους μικρούς καλλιεργητές. Δημιουργία δικτύων ελεύθερης γεωργικής γνώσης.
- Ενίσχυση ικανότητας και ανεξαρτησίας από εισροές, κυρίως μικρών καλλιεργητών, να παράγουν σε δυσμενή περιβάλλοντα.
10.Μείωση του κόστους παραγωγής (ακόμη και από βιολογικές εξωτερικές εισροές) αλλά και πιστοποίησης, διακίνησης και εμπορίας ενισχύοντας την Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία με τεχνικά και κοινωνικοοικονομικά εργαλεία στοχευμένης έρευνας.
11.Ανάπτυξη συμμετοχικής οργανικής και εξελικτικής βελτίωσης για την επιλογή κατάλληλων ποικιλιών για βιολογική γεωργία και χαμηλές εισροές με βάση την εθνική δεξαμενή φυτογενετικών πόρων και τις γνώσεις των γεωργών.
13.Παραγωγή σπόρου από τοπικές και βιολογικές ποικιλίες και πληθυσμούς ή ετερογενή υλικά που χαρακτηρίζονται από προσαρμοστικότητα στις τοπικές συνθήκες και ανθεκτικότητα στην κλιματική κρίση. Μεταφορά τεχνογνωσίας σε γεωργούς.
14.Ανάπτυξη μεθόδων οικοτεχνίας και διερεύνηση ανάπτυξης μοντέλων αυτάρκειας και εναλλακτικών τροφικών δικτύων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
15.Κοινωνικοοικονομικές μελέτες για την ενσωμάτωση των παραπάνω και ενεργή συμμετοχή όλων των εταίρων της αγροδιατροφικής αλυσίδας καθώς και των πολιτών.
16.Μελέτες επίδρασης νομοθετικού πλαισίου στον αγροδιατροφικό τομέα με έμφαση τον παραγωγό, τη γυναικεία επιχειρηματικότητα και τις μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις.
ΥΔΑΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Η οικονομία και κυρίως η αγροτική οικονομία που παραμένει η βάση της οικονομικής ζωής της Θεσσαλίας δεν μπορεί να σταθεί χωρίς αρδευτικό νερό. Οι ξηρικές καλλιέργειες έχουν μικρό κύκλο εργασιών (60-100 €/στρ) όταν οι αρδευόμενες εκστατικές φτάνουν στα 200-300€/στρ και φυσικά το όνειρο να φτάσουμε το Ισραήλ ή την Ολλανδία (1200-1800 €/στρ) είναι αδύνατο χωρίς αρδευτικό νερό. Καλλιέργειες υψηλής αξίας (οπωροκηπευτικά) και ζωοτροφές για τη κτηνοτροφία δεν παράγονται χωρίς νερό. Πολλοί αγρότες ήδη εγκαταλείπουν ποτιστικές καλλιέργειες λόγω υψηλού κόστους άρδευσης ενώ γεωτρήσεις συνεχώς εκβαθύνονται για να βρουν αποθέματα νερού. Έχει δημιουργηθεί μια ανισορροπία κόστους άρδευσης μεταξύ περιοχών της Θεσσαλίας και της χώρας.
Ο τομέας της Γεωργίας απορροφά πάνω από το 92% της συνολικής κατανάλωσης (για όλες τις χρήσεις) νερού στην περιοχή της Θεσσαλίας. Ταυτόχρονα με την πάροδο δεκαετιών στασιμότητας και πολιτικής ατολμίας όσον αφορά στην βιώσιμη κάλυψη των αναγκών άρδευσης, οι καλλιεργητές οδηγήθηκαν στην άναρχη και καταστροφική υπερεκμετάλλευση των επιφανειακών και (κυρίως) των μόνιμων υπόγειων αποθεμάτων νερού, με ανυπολόγιστες καταστροφές, υποθηκεύοντας κυριολεκτικά το μέλλον της περιοχής.
Το θέμα αυτό αποτελεί αναμφίβολα το ΜΕΓΙΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ της Θεσσαλίας, ενώ ταυτόχρονα οδηγεί σε δραματική εκτίναξη του κόστους παραγωγής, εξαντλώντας τους (μικρομεσαίους κυρίως) αγρότες και περιορίζοντας όλο και περισσότερο την ανταγωνιστικότητα των αγροτικών προϊόντων της Θεσσαλίας, εντός και εκτός της χώρας.
Απαιτείται συνεπώς ΑΜΕΣΑ η ανατροπή της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης με νέες πολιτικές και ανάλογες δράσεις προς τις ακόλουθες κατευθύνσεις :
α. Μείωση της κατανάλωσης νερού στις αρδεύσεις με κατάλληλες πολιτικές, αξιοποιώντας τις τεχνολογικές εξελίξεις και προσφέροντας σχετικά κίνητρα στους παραγωγούς για εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης νερού κ.ο.κ.
β. Άμεση εκπόνηση ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών (μετά την εξασφάλιση νερού σε αποδεκτό κόστος) για αύξηση του κύκλου εργασιών στη γεωργία και καθοδήγηση των αγροτών στην υιοθέτησή καλλιεργειών και πρακτικών που θα κάνουν ανταγωνιστικά τα προϊόντα τους στις Εθνικές και Διεθνείς αγορές.
γ. Παράλληλα με την μείωση της ζήτησης νερού η Πολιτεία οφείλει να εξασφαλίσει, με την κατασκευή έργων ταμίευσης νερού (π.χ. Φράγματα – ταμιευτήρες στο Μουζάκι, Πύλη, Νεοχωρίτης, Ενιπέας, Ελασσόνα, Πήλιο και άλλα μικρότερα έργα) την μέγιστη δυνατή συγκέντρωση υδάτων για όλες τις χρήσεις (άρδευση, ύδρευση κ.λ.π.), οδηγώντας το ταχύτερο δυνατόν στην εξισορρόπηση του υδατικού ισοζυγίου και την σταδιακή εξάλειψη των καταστροφικών ελλειμάτων νερού.
Δ. Παρ’ όλα αυτά η Θεσσαλία αντιμετωπίζει και το μεγάλο πρόβλημα του ελλείματος των 3 δις κυβικών μέτρων νερού. Για τον σκοπό αυτό, θεωρούμε σημαντικό να ολοκληρωθεί το έργο της Συκιάς, μέσω του οποίου θα μπορούν να διοχετεύονται στον θεσσαλικό κάμπο κατά μέγιστο 250 εκατομμύρια κ.μ. νερού ετησίως. (Η απόληψη νερού να γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην διαταράσσεται η οικολογική ισορροπία).
Η μεταφορά αυτή αποσκοπεί στην επίλυση 2 ζητημάτων που θεωρούμε ζωτικά για την Θεσσαλία
– Την ασφάλεια των υδατικών αποθεμάτων σε περίπτωση υδατικής κρίσης (ξηρασία)
– Στην ανάταξη του σοβαρού υδατικού ελλείματος όπως προαναφέρθηκε.
Εξυπακούεται όμως ότι η ολοκλήρωση και λειτουργία των περιμετρικών φραγμάτων καθώς και του φράγματος της Συκιάς, θα συμπληρώνεται απο συνοδά έργα υποδομών διαχείρισης νερού στον κάμπο της Θεσσαλίας.
