Για τις ασυνήθιστες για την εποχή υψηλές θερμοκρασίες που βιώνουμε αυτό το διάστημα και το πώς εξηγείται το φαινόμενο αλλά και για το πόσο έχει αυξηθεί γενικά ο μέσος όρος θερμοκρασίας και το ποια είναι τα σενάρια για το μέλλον και το πόσο κοντά μας είναι οι μεγάλοι καύσωνες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα μίλησε αποκλειστικά στο Ηχόραμα 100,8 ο Διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος. Ο καθηγητής ήταν καλεσμένος, την Τρίτη 2 Απριλίου, στην εκπομπή «Μεσημεριανό «Μαγκαζίνο» με τη Βάσω Μπαλαμπάνη καταθέτοντας ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία όπως και τις απόψεις για όλα όσα μας απασχολούν και μας ανησυχούν.
Ο κ. Λαγουβάρδος ρωτήθηκε, επίσης, για την εξειδικευμένη μετεωρολογική πρόγνωση που θα παρέχει η Περιφέρεια Θεσσαλίας, το πώς θα λειτουργεί και πόσο σημαντική θα είναι κυρίως για τους αγρότες αλλά και για όλους τους πολίτες.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Λαγουβάρδου στο Ηχόραμα 100,8:
Ερώτηση: Από τον Μάρτιο του 2010 είχαμε να δούμε τόσο υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες που, σε συνδυασμό με τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης, έχει δημιουργηθεί μια αποπνικτική ατμόσφαιρα. Έτσι είναι; Είναι ένα φαινόμενο που συνηθίζεται να παρουσιάζεται αυτούς τους μήνες;
Απάντηση: Καταρχήν, ο Μάρτιος που μας πέρασε ήταν από τους πιο ζεστούς που είχαμε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και σε πολλές περιοχές είναι ο ένατος συνεχόμενος μήνας με θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά.
Επομένως, είναι κάτι το οποίο δείχνει μια παγίωση υψηλών θερμοκρασιών.
Ειδικά τις τελευταίες ημέρες έχουμε πολύ υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας και τώρα στην Καρδίτσα βλέπω στους σταθμούς που έχουμε στην ευρύτερη περιοχή, έχουμε ήδη ξεπεράσει του 28 βαθμούς Κελσίου. Είναι οχτώ βαθμοί πάνω από τα κανονικά επίπεδα οι τιμές.
Να πω εδώ ότι οι θερμοκρασίες θα παρουσιάσουν μια μικρή υποχώρηση τις επόμενες ημέρες, θα παραμείνουν, όμως, τουλάχιστον μέχρι τις 9 με 10 Απριλίου σε υψηλότερα για την εποχή επίπεδα.
Θα έχουμε μπροστά μας αρκετές ζεστές ημέρες και χωρίς βροχή επίσης.
Τώρα, τι θα συμβεί στο δεύτερο δεκαήμερο, δεν ξέρουμε.
Ταυτόχρονα, έχουμε και μεταφορά σκόνης. Είχαμε και την περασμένη εβδομάδα και έχουμε και τώρα.
Αυτό είναι πιο συνηθισμένο διότι αυτή την εποχή έχουμε μεταφορά σκόνης.
Δεν είναι πολύ έντονο. Δηλαδή, οι συγκεντρώσεις δεν είναι πολύ μεγάλες.
Αλλάζει όμως η μεταφορά των ανέμων και αρχίζει να καθαρίζει η σκόνη από τους ελληνικούς ουρανούς. Τουλάχιστον μέχρι το Σαββατοκύριακο.
Δεν αποκλείεται, βέβαια, να έχουμε εκ νέου, στη συνέχεια, μεταφορά σκόνης, γι ΄ αυτό επαναλαμβάνω δεν είναι κάτι αφύσικο.
Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχουμε τέτοια φαινόμενα μέσα στους ανοιξιάτικους μήνες.
Αυτό που είναι αφύσικο είναι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Ερώτηση: Ποιες ήταν οι υψηλότερες θερμοκρασίες που καταγράφηκα; Στην Καρδίτσα την 1η Απριλίου ο υδράργυρος έδειξε 29,2 βαθμούς Κελσίου. Ισχύει αυτό;
Απάντηση: Ακριβώς. Οι θερμοκρασίες, αυτή τη στιγμή, δείχνουν ότι έχουνε ξεπεραστεί οι 30 βαθμοί σε κάποιες περιοχές όπως το Άργος, η Κρήτη και η Φθιώτιδα.
Η μεγαλύτερη μέχρι τώρα θερμοκρασία στην Καρδίτσα έχει ξεπεράσει τους 28 βαθμούς αλλά θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε που θα καταλήξουν.
Γιατί το δυτικό ρεύμα που έχουμε βοηθά στην άνοδο της θερμοκρασίας στα ανατολικά τμήματα της Θεσσαλίας, γι ΄ αυτό και σήμερα (Τρίτη 2 Απριλίου) είδαμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές της Θεσσαλίας.
Προσοχή, βέβαια, και για τις πυρκαγιές γιατί ξεκινάμε πολύ νωρίς να φοβόμαστε τους μεγάλους δείκτες επικινδυνότητας.
Η θερμοκρασία θα υποχωρήσει λίγο και πιστεύω ότι μέσα στις επόμενες μέρες θα είναι τα πράγματα καλά για τις πυρκαγιές αλλά θα παραμείνουν πολύ υψηλές οι θερμοκρασίες.
Ερώτηση: Η κακοκαιρία Daniel, που η Θεσσαλία τη βίωσε με τον πιο σκληρό τρόπο και εξακολουθεί να μετράει τις πληγές της, κατέδειξε ότι τα πράγματα μπορούν όντως να γίνουν πολύ άσχημα, λόγω της εξελισσόμενης κρίσης. Πόσο σας ανησυχεί η αύξηση του μέσου όρου της θερμοκρασίας Και τι δείχνουν τα στοιχεία;
Απάντηση: Προφανώς μας ανησυχεί γιατί αν κοιτάξουμε τη μέση τάση τα τελευταία 30 χρόνια, βλέπουμε ότι η θερμοκρασία στη χώρα έχει ανέβει πάνω από ενάμιση βαθμό και, μάλιστα, περιοχές όπως είναι τα εσωτερικά, στις ηπειρωτικές περιοχές, αυτή η αύξηση έχει προσεγγίσει και τους δύο βαθμούς.
Είναι μια πολύ μεγάλη αύξηση μέσα σε τριάντα χρόνια.
Από την άλλη, βλέπουμε μεγαλύτερη αύξηση και συχνότερη εμφάνιση των έντονων καιρικών φαινομένων που γίνονται και πιο βίαια όπως, για παράδειγμα, τα πολύ υψηλά επίπεδα βροχής που είδαμε στη Θεσσαλία.
Επομένως, είμαστε σε μια κατάσταση η οποία συνδέεται και με την αύξηση της θερμοκρασίας προφανώς. Και του αέρα και της θάλασσας.
Επομένως, είμαστε μπροστά σε μια κατάσταση η οποία εξελίσσεται με πολύ γρήγορη αύξηση της θερμοκρασίας και αύξηση της συχνότητας εμφάνισης των έντονων καιρικών φαινομένων.
Επομένως, θα πρέπει να δράσουμε και να αναπτύξουμε δράσεις και υπηρεσίες οι οποίες να έχουν τουλάχιστον μια καλύτερη προειδοποίηση και ενημέρωση απέναντι στα έντονα καιρικά φαινόμενα.
Ερώτηση: Τα σενάρια για το μέλλον ποια είναι; Θα έχουμε καύσωνες που μπορεί να φθάσουν ή και να ξεπεράσουν ακόμα και τους 47 βαθμούς Κελσίου, όπως διαβάζουμε; Τελικά, όλα αυτά τα σενάρια που αφορούν στην ξηρασία και την ερημοποίηση, που ανησυχούν ιδιαίτερα τη Θεσσαλία, είναι πολύ πιο κοντά από όσο θα θέλαμε να πιστέψουμε;
Απάντηση: Είναι πιο κοντά. Δεν ξέρω αν θα φθάσουμε τους 47 βαθμούς, θα έχουμε, όμως, όλο και πιο συχνούς καύσωνες. Καύσωνες μεγάλης διάρκειας και με υψηλές θερμοκρασίες.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτά που συμβαίνουν τώρα είναι προάγγελος του τι θα συμβεί το καλοκαίρι. Δεν ξέρουμε πως θα είναι το φετινό καλοκαίρι.
Αλλά αν κοιτάξουμε τις κλιματικές προβολές τις επόμενες δεκαετίες, εάν δεν λάβουμε δραστικά μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών των ρύπων του θερμοκηπίου, όλος ο πλανήτης θα ζήσει σε καταστάσεις που θα είναι πολύ δύσκολες. Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα.
Ερώτηση: Ειδικά για τη Θεσσαλία, ισχύει ότι ο φετινός χειμώνας ήταν ο πιο ζεστός από το 1960 και μετά;
Απάντηση: Δεν έχω στοιχεία για τόσο μακριά. Στη χώρα μας γενικά και στη Θεσσαλία πιθανότατα ναι, ήταν ο πιο ζεστός χειμώνας που καταγράψαμε στη χώρα μας.
Οπότε, εκτιμώ ότι θα είναι και η Θεσσαλία μέσα σε αυτές τις περιοχές.
Ο Νοέμβριος, ο Δεκέμβριος και ο Φεβρουάριος ήταν εξαιρετικά ζεστοί μήνες. Για την εποχή τους βέβαια. Με μικρά διαλείμματα κρύου και με βροχές οι οποίες ήταν σχετικά περιορισμένες.
Ερώτηση: Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες ότι σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο, όπου είστε Διευθυντής Ερευνών, θα παρέχεται εξειδικευμένη μετεωρολογική πρόγνωση μέσω ενός ειδικού διαδραστικού χάρτη βοηθώντας τόσο σε επίπεδο πρόγνωσης όσο και σε επίπεδο παρακολούθησης, σε πραγματικό χρόνο. Πως θα λειτουργεί αυτή η υπηρεσία και πόσο σημαντική είναι;
Απάντηση: Έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει την πρώτη φάση, δηλαδή έχουμε εγκαταστήσει νέους σταθμούς ώστε, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, να συμπληρώσουμε το δίκτυο το δικό μας στην περιοχή.
Αυτή τη στιγμή, έχουμε περίπου 30 σταθμούς, λίγο παραπάνω στην περιοχή της Θεσσαλίας, και έχουμε κάνει και την πρώτη μορφή της διαδραστικής εφαρμογής η οποία δείχνει σε πραγματικό χρόνο τις προγνώσεις για τις επόμενες ώρες και ημέρες.
Πάμε τώρα να δούμε τη δεύτερη φάση την οποία σχεδιάζουμε με την Περιφέρεια, δηλαδή πως θα εμπλουτίσουμε αυτή την υπηρεσία πια με περισσότερους σταθμούς και σε άλλα σημεία, ορεινά αλλά και πεδινά τα οποία τα θέλουμε γιατί εκεί συγκεντρώνεται το νερό που, στη συνέχεια, δημιουργεί τις πλημμύρες αλλά και στα πεδινά για την υποστήριξη των καλλιεργειών.
Και σε αυτή τη διαδραστική υπηρεσία που λειτουργεί ήδη στο πρώτο της μέρος, θα προστεθούν και άλλες πληροφορίες που αφορούν τους αγρότες, αυτόματες ειδοποιήσεις και θέματα πολιτικής προστασίας αλλά και θέματα αγροτών.
Θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους αγρότες. Θέλουμε να βοηθήσουμε γιατί είναι ο τομέας εκείνος ο οποίος πλήττεται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή και από τα έντονα καιρικά φαινόμενα.
Οφείλουμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο που θα καλύπτει και τις δικές τους ανάγκες.
Προφανώς δεν είναι ένα εργαλείο πολιτικής προστασίας. Χρειάζεται πέντε, δέκα, δεκαπέντε μέρες το χρόνο που έχουμε έντονα φαινόμενα αλλά όλο το διάστημα του χρόνου θα δίνει πολύ χρήσιμες πληροφορίες και με παρακολούθηση, όπως είπατε, και με πρόγνωση ώστε όλοι να πάρουν την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση που μπορεί να δώσει αυτή τη στιγμή. Να βλέπει τις πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο.
Αυτό θα γίνει σε συνδυασμό με ένα κέντρο επιχειρήσεων που οργανώνει, αυτή τη στιγμή, η Περιφέρεια την οποία εμείς έχουμε τη θέληση και τη βούληση να βοηθήσουμε με προϊόντα και με υπηρεσίες, με χρήσιμα εργαλεία, ώστε να πάρουν τις αποφάσεις και κατά τη διάρκεια εξέλιξης ενός έντονου καιρικού γεγονότος και, φυσικά, θα προκύψουν και άλλες δράσεις, πιο ήπιες, για την αγροτική παραγωγή, για τον τουρισμό και ό,τιδήποτε άλλο εκτιμάει η Περιφέρεια και οι κάτοικοι της Περιφέρειας ό,τι άλλο χρειάζονται.
