Οι βιβλιοθήκες αποτελούν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της επικοινωνίας των ανθρώπων. Στα παλιά χρόνια, η γνώση καταγραφόταν στο μυαλό ατόμων που γινόταν κατά κάποιο τρόπο οι θεματοφύλακές της και οι γέφυρες μετάδοσής της από τη μια γενιά στην άλλη ή ανάμεσα σε αυτούς που γεννούσαν τις ιδέες από τη μια μεριά και σε αυτούς που είχαν ανάγκη από την άλλη. Το ποσό των πληροφοριών, που μπορεί να περάσει με τον τρόπο αυτό είναι περιορισμένο. Η κοινωνία άρχισε να προχωρά, όταν οι διαφόρων ειδών πληροφορίες άρχισαν να καταγράφονται σε μορφές σχετικής διάρκειας και θα μπορούσαν έτσι να αντικαταστήσουν τον ζωντανό «σοφό άνθρωπο». Η καταγραμμένη γνώση άρχισε να συγκεντρώνεται και να φυλάγεται με φροντίδα. Αντί για την ατομική αποθήκευση των γνώσεων, έχουμε τώρα την συλλογική αποθήκη. Αντί για τον ζωντανό σοφό άνθρωπο, έχουμε την βιβλιοθήκη. Οι βιβλιοθήκες, επομένως, είναι η συλλογική μορφή της κοινωνίας. Όσο οι γνώσεις με το πέρασμα του χρόνου πολλαπλασιάζονταν, τόσο η αξία των βιβλιοθηκών μεγάλωνε. Στις μέρες μας, η ποσότητα των επιστημονικών πληροφοριών είναι τόση, ώστε κανένας επιστήμονας δεν μπορεί πια να παρακολουθήσει ούτε ένα ελάχιστο κλάσμα τους. Είναι φανερό λοιπόν ότι ο ρόλος της βιβλιοθήκης είναι τόσο σημαντικός, ώστε μπορούμε να πούμε ότι μια κοινωνία σήμερα δεν μπορεί να ζήσει χωρίς βιβλιοθήκες.
Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καρδίτσας «Η Αθηνά»
Στην Καρδίτσα λειτουργεί από το 1927 ο Σύλλογος της Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η Αθηνά». Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα πνευματικά ιδρύματα της Δυτικής Θεσσαλίας με αξιόλογη και πολύπλευρη προσφορά. Στην πολύχρονη ανοδική του πορεία έχουν καταγράφει σημαντικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες (λειτουργία νυχτερινής σχολής, θεατρικού τμήματος, χορωδίας, παρουσιάσεις συγγραφέων και βιβλίων, εκδηλώσεις για να τιμηθούν άνθρωποι της περιοχής για την προσφορά τους στα γράμματα και γενικά για το πνευματικό έργο τους, οργάνωση συνεδρίων και ημερίδων, εκδόσεις). Η βιβλιοθήκη σήμερα διαθέτει μια πλούσια συλλογή βιβλίων (21.000 τόμους περίπου), αρχείο των τοπικών εφημερίδων και έναν σημαντικό αριθμό παλαιτύπων. Φαίνεται πως η εποχή του μεσοπολέμου που έχει καταγράφει σαν εποχή πνευματικής αναδιοργάνωσης και στην ελληνική επαρχία, διευκόλυνε την υλοποίηση των καταστατικών στόχων της βιβλιοθήκης «Να καταστήση προσιτόν εις το κοινόν παν βιβλίον ‘η άλλο μέσον χρήσιμον δια την διαπαιδαγώγησιν αυτού». Για την πολύτιμη προσφορά της βραβεύτηκε το 1987 από την Ακαδημία Αθηνών.
Στέγαση
Ο ιστορικός Σύλλογος Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η Αθηνά» κατά την ίδρυση του τον Σεπτέμβρη του 1927 στεγάστηκε στο κτίριο του «Πάλλας», κατά τη διάρκεια του πολέμου του ’40 σε διάφορα παραπήγματα κοντά στο σημερινό 1ο Λύκειο Καρδίτσας και μέσα σε άθλιες συνθήκες, ενώ στη συνέχεια, ο Μητροπολίτης Ιεζεκιήλ προέβη στην παραχώρηση οικοπέδου για τη στέγαση της, αυτό που στεγάζεται ακόμη και σήμερα, στο οποίο και έχει εγκατασταθεί και το Δημαρχείο Καρδίτσας. Από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καρδίτσας, γίνεται συστηματική προσπάθεια συγκέντρωσης βιβλίων και περιοδικών που αφορούν στην περιοχή μας, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους κατοίκους της περιοχής, τους επιστήμονες και ερευνητές. Στον ίδιο χώρο φυλάσσεται επίσης σε ειδικές προθήκες μια συλλογή παλαιών και σπάνιων βιβλίων Ιστορικής και ερευνητικής αξίας που χρονολογούνται από το 1640 μέχρι και το 1900. Τα τελευταία χρόνια η Βιβλιοθήκη προσπαθεί να εκσυγχρονιστεί και να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες της, ώστε να συμμετέχει ενεργά στην “Κοινωνία της Πληροφορίας” που εγκαινιάζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Βιβλιοθηκονόμος – Υπεύθυνη της Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η Αθηνά» κ. Βούλα Σδρόλια, τόνισε ότι ο χώρος που αυτή τη στιγμή στεγάζεται η βιβλιοθήκη, δεν επαρκεί για να καλύψει τις σημερινές ανάγκες αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης όλου του έντυπου υλικού καθώς και των νέων αγορών, στις οποίες προβαίνει κάθε τόσο η βιβλιοθήκη. Υπογράμμισε πως είναι επιτακτική η ανάγκη εύρεσης ενός δεύτερου χώρου που θα χρησιμοποιηθεί ως αποθηκευτικός ‘η ως χώρος τοποθέτησης των αρχείων των εφημερίδων (το οποίο είναι βιβλιοδετημένο από τον πόλεμο έως σήμερα). Παρ’ όλες τις δυσκολίες, η κ. Σδρόλια μιλά με πολύ συγκίνηση για τη βιβλιοθήκη, αφού -όπως λέει- ήταν πρωτοπόρα στην πνευματική αναβάθμιση της πόλης καθώς υπήρξε χώρος συνάθροισης των συμπολιτών μας προκειμένου να δανειστούν ένα βιβλίο, να μελετήσουν τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, αρχαίους συγγραφείς κ.α., ενώ αναφέρει τους σημαντικούς ανθρώπους που δόξασαν τον τόπο μας και πέρασαν από το συγκεκριμένο χώρο (Πλαστήρας, Μητροπολίτης Ιεζεκιήλ, συγγραφείς, βουλευτές κλπ), καθώς και τις εκδηλώσεις που έλαβαν χώρα εκεί προς τιμήν ανθρώπων των γραμμάτων όπως ο Νικ. Βρεττάκος, Έλλη Αλεξίου, Γιάννης Ρίτσος, Μαρώ Λοιζου κλπ.
Πόλος έλξης
Ακόμη και σήμερα η Λαϊκή Βιβλιοθήκη «Η Αθηνά» αποτελεί πόλο έλξης για ερευνητές, μαθητές, φοιτητές, νέους και γενικότερα φίλους του βιβλίου. Με ιδιαίτερη επιμέλεια συγκροτήθηκε με τη βοήθεια του Φιλολόγου – Καθηγητή κ. Δημήτρη Καραγιαννάκη η συλλογή των Καρδιτσιωτών συγγραφέων όπως και βιβλία που αναφέρονται στην περιοχή μας. Το υλικό της βιβλιοθήκης μηχανογραφήθηκε μέσα από ένα αυτοματοποιημένο σύστημα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης ώστε να είναι εύκολη η αναζήτηση των αρχείων, ενώ η κ. Σδρόλια επισημαίνει ότι η άσχημη οικονομική κατάσταση της βιβλιοθήκης (αφού λειτουργεί κυρίως με δωρεές) δεν της επιτρέπει να «ανοιχτεί» περισσότερο.
Στατιστικά στοιχεία
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που κρατά η βιβλιοθήκη, τα ενεργά μέλη της είναι 5.000, στα οποία υπερτερούν οι γυναίκες ηλικίας από 25 έως 70 και τα παιδιά (μαθητές γυμνασίου, λυκείου, φοιτητές για εκπόνηση εργασιών). Καθημερινά σχεδόν τη βιβλιοθήκη επισκέπτονται ηλικιωμένοι άνθρωποι για να διαβάσουν τις τοπικές εφημερίδες.
Ο κ. Χαλάτσης
Επικοινωνήσαμε επίσης με τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η Αθηνά» κ. Αστέρη Χαλάτση ο οποίος στη σύντομη δήλωση του ανέφερε: «Η Λαϊκή Βιβλιοθήκη θα συνεχίσει το πνευματικό και πολιτιστικό έργο στην πόλη μας με ένα πλούσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων που έχουμε αναλάβει σαν Δ.Σ. σύμφωνα βέβαια με τις προτάσεις των αναγνωστών μας. Οι δυσκολίες είναι πολλές αλλά προχωράμε δυναμικά για την επίλυση αυτών των προβλημάτων ώστε να αναδείξουμε στους νέους της πόλης το σημαντικό ρόλο των βιβλίων στην καθημερινή μας ζωή».
