Διανύουμε, σύμφωνα με τις απόψεις όλων των ειδικών, αλλά και από την καθημερινή μας εμπειρία, μια πρωτόγνωρη κρίση στην παγκόσμια οικονομία, που κανείς ακόμη δεν μπορεί να προβλέψει το μέγεθός της και την διάρκειά της.
Είναι κρίση του παγκόσμιου συστήματος της νεοφιλελεύθερης αγοράς των μονοπωλίων, των καρτέλ, της απεριόριστης κερδοφορίας, του συστήματος των golden boys.
Το σύστημα αφού κερδοσκόπησε άγρια, εκμεταλλευόμενο την υπεραξία της εργασίας των εργαζομένων και τους πολίτες καταναλωτές, αξιοποιώντας τα υπερκέρδη του, χρηματοδότησε την υποτιθέμενη ευμάρεια των πολιτών, με παροχή τραπεζικού και πλαστικού χρήματος, δημιουργώντας την «φούσκα» στην οικονομία, για να κερδοφορήσει για δεύτερη φορά πάνω σε εικονικά οικονομικά μεγέθη, πέραν της πραγματικής οικονομίας, υποθηκεύοντας το σήμερα και το μέλλον των επόμενων γενεών.
Η αχαλίνωτη επιθυμία για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κερδοφορία των επιχειρήσεων εξάντλησε την οικονομία της πλειοψηφίας των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει το σύστημα να απωλέσει τα υπερκέρδη του από την αδυναμία των πελατών-πολιτών να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος του στραγγαλισμού από το τραπεζικό σύστημα των χρηματοδοτήσεων των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων.
Το Θατσερικό οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης με απόλυτη και ανεξέλεγκτη ελευθερία στην διακίνηση κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών επέφερε τεράστια συσσώρευση κερδών στο υπερεθνικό κεφάλαιο, ιδιαίτερα στις μητροπόλεις του καπιταλισμού, όπου μεταφέρθηκαν τεράστια μεγέθη του παγκοσμίως παραγόμενου πλούτου, μέσω του διεθνοποιημένου και αλληλοεξαρτώμενου τραπεζικού συστήματος και των πολυεθνικών εταιρειών.
Η μετατροπή του διεθνούς καπιταλιστικού κεφαλαίου σε μεταπρατικό- παρασιτικό επέτρεψε υψηλότατες και απεριόριστες κερδοφορίες με όχημα τις χρηματιστηριακές επενδύσεις σε δομημένα και τοξικά ομόλογα σε βάρος των επενδύσεων στην πραγματική οικονομία. Τις «δουλειές» αυτές ανέλαβαν με το αζημίωτο βέβαια τα golden boys του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με τις ευλογίες όλων των συντηρητικών κυβερνήσεων, οπαδών του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, της απόλυτης ελευθερίας των αγορών, και της θεωρίας ότι ο ανταγωνισμός και μόνο, στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς είναι ικανός να βοηθήσει την ανάπτυξη προς όφελος των εργαζομένων και των καταναλωτών.
Η παγκοσμιοποίηση και στον τομέα της εργασίας μας κάνει καθημερινά μάρτυρες τραγικών καταστάσεων με τη μεταφορά ανθρώπινου δυναμικού, κάτω από άθλιες συνθήκες μεταφοράς και διαβίωσης, από τις φτωχές σε πλουσιότερες χώρες, και αντίθετα μεταφορά επιχειρήσεων και εργατικού εισοδήματος από τις πλουσιότερες στις φτωχές χώρες, όπου τα ημερομίσθια είναι απαράδεκτα χαμηλά. Εδώ η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας λειτουργεί με την αρχή των «συγκοινωνούντων δοχείων», με ότι αυτό συνεπάγεται για το εισόδημα και την απασχόληση των εργαζομένων.
Το σύστημα της πλήρους απελευθέρωσης των αγορών αποδείχθηκε ότι το μόνο που μπορεί να στηρίξει είναι τα υπερβολικά κέρδη των τραπεζών, των επιχειρήσεων και των πλουτοκρατών. Αποδείχθηκε ανίκανο να στηρίξει τα μικρά και μεσαία εισοδήματα και την λαϊκή κατανάλωση. Ακόμη και στην μητρόπολη του νεοφιλελευθερισμού τις Η.Π.Α. η οικονομική «φούσκα» υποστηρίζεται με δεκάδες τρις δολαρίων, από τα αποθέματα της οικονομίας της Κίνας, μια χώρα που θεωρείται και είναι απόλυτα συγκεντρωτική. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της πλήρους αποτυχίας του συστήματος της παγκοσμιοποίησης και της πλήρους απελευθέρωσης των αγορών είναι η πρόθεση της αμερικάνικης κυβέρνησης για κρατικοποιήσεις στο τραπεζικό σύστημα.
ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Στο Ν. Καρδίτσας η οικονομία βρίσκεται σε κρίση πολύ πριν μας προκύψει η παγκόσμια κρίση.
Για την τοπική οικονομία στο Ν. Καρδίτσας η παγκόσμια κρίση μόνο προβλήματα μπορεί να προσθέσει επάνω στα υπάρχοντα, που είναι χρόνια και ενδημικά και συνίστανται:
- Στην απόλυτη εξάρτιση του εισοδήματος του νομού από την πρωτογενή παραγωγή που η αξία της τα τελευταία χρόνια έχει καταρρεύσει και συνεχίζει να απαξιώνεται.
- Στην ανυπαρξία, δευτερογενώς, προστιθέμενης αξίας στο πρωτογενώς παραγόμενο προϊόν.
- Στον έλεγχο της αγοράς από τις μεγάλες αλυσίδες και τα πολυκαταστήματα, που δεν επενδύουν τα κέρδη τους στην περιοχή αλλά τα διοχετεύουν στις έδρες τους στο εσωτερικό ή το εξωτερικό.
- Ο αναπτυσσόμενος τομέας των υπηρεσιών δεν είναι ακόμη σε θέση να στηρίξει, σε μεγάλο βαθμό, την οικονομία του νομού.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Για την έξοδο της τοπικής οικονομίας από την κατάρρευση στην οποία βρίσκεται απαιτούνται σημαντικότατες τομές σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
- Απαιτείται άμεσα σχεδιασμός και νέα κατεύθυνση του πρωτογενούς τομέα για προϊόντα που ζητάει η αγορά, σε ποσότητες και ποιότητα, που να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες απαιτήσεις των αγορών.
- Επενδύσεις μέσω της συλλογικής δράσης των παραγωγών και ιδιωτικές, για την μεταποίηση και διάθεση των πρωτογενώς παραγόμενων προϊόντων, με στόχο να προστεθεί αξία και απασχόληση στην περιοχή.
- Δημόσιες επενδύσεις σε έργα υποδομής, σε όλους τους τομείς, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης, την μείωση του κόστους παραγωγής, των μεταφορών, της παροχής υπηρεσιών και στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
- Επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες για την σύγχρονη διοίκηση και διαχείριση όλων των παραγωγικών και υποστηρικτικών δομών της όλης οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής.
