Η νύχτα της 25ης προς την 26η Νοεμβρίου 1942 πέρασε στην ιστορία ως η νύχτα του μεγάλου σαμποτάζ, της ανατίναξης της σιδηροδρομικής γέφυρας του Γοργοποτάμου [ στη Φθιώτιδα κοντά στη Λαμία]
Στα επίσημα ιστορικά κείμενα, όπως αυτό που παραθέτουμε στη συνέχεια [απόσπασμα από το ΔΟΚΙΜΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ του ΚΚΕ, Α΄τόμος 1918-1949] διαβάζουμε μεταξύ άλλων:
«Στις 25-26 του Νοέμβρη 1942 πραγματοποιήθηκε το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ ενάντια στους κατακτητές. Εκατόν πενήντα αντάρτες του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής το Άρη Βελουχιώτη, 60 αντάρτες του ΕΔΕΣ,με επικεφαλής τον Ναπολέοντα Ζέρβα και 12 Άγγλοι σαμποτέρ επετέθηκαν αιφνιδιαστικά κατά της Ιταλικής φρουράς στη μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοπόταμου, κοντά στη Λαμία. Εξουδετέρωσαν την εχθρική σύναμη και ανατίναξαν τη γέφυρα.
Σύμφωνα με το σχέδιο της επιχείρησης, τμήμα του ΕΛΑΣ από 65 άνδρες ανέλαβε να εξουδετερώσει το νότιο βάθρο της γέφυρας, που το φρουρούσαν 80 Ιταλοί. Τμήμα του ΕΔΕΣ από 45 άνδρες ανέλαβε να εξουδετερώσει το βόρειο βάθρο, που φρουρούσαν 30 άνδρες. Δύο άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ από 15 άνδρες το καθένα και με ένα Βρετανό σαμποτέρ, ανέλαβαν να καταλάβουν θέσεις στη σιδηροδρομική γραμμή, σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από τη νότια και βόρεια πλευρά της γέφυρας, για να εμποδίσουν την προσέγγιση εχθρικής βοήθειας.
Ένα τμήμα του ΕΛΑΣ από 30 άνδρες παράμεινε σαν εφεδρεία, ένα άλλο με 15 άνδρες είχε προορισμό να καταλάβει την ξύλινη οδική γέφυρα του Σπερχειού και τέλος ένα τμήμα σαμποτέρ από 4-5 άγγλους, 8 άνδρες του ΕΛΑΣ και 4 του ΕΔΕΣ ανέλαβαν την ανατίναξη της γέφυρας.
Ο ΕΛΑΣ που ανελαβε το νότιο βάθρο έκανε ορμητική έφοδο και σε 18 λεφτά εξουδετέρωσε την αντίσταση του εχθρού. Ο ΕΔΕΣ που ανάλαβε να καταλάβει το βόρειο βάθρο, δεν μπόρεσε να εκπληρώσει την αποστολή του και άρχισε να αποσύρεται.Με παρέμβαση του τμήματος του ΕΛΑΣ που αποτελούσε την εφεδρική δύναμη και ύστερα από σκληρό αγώνα, καταλήφθηκε και το βόρειο βάθρο κι έτσι δόθηκε η δυνατότητα στο τμήμα σαμποτέρ να υπονομεύσει και να ανατινάξει τη γέφυρα του Γοργοπόταμου.
Με την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου , διακόπηκε για έξι εβδομάδες η μοναδική σιδηροδρομική αρτηρία προς το λιμάνι του Πειραιά, που μέσω αυτής το χιτλερικό επιτελείο εφοδίαζε τα στρατεύματα του Ρόμελ στη βόρεια Αφρική.Δόθηκε έτσι πολύτιμη βοήθεια στα αγγλικά στρατεύματα που πολεμούσαν κατά των χιτλερικών και ιταλικών στρατευμάτων στην Αφρική»
Το γεγονός της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου το εκμεταλεύτηκαν «αγρίως» οι αστοί ιστοριογράφοι και οι πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης γενικότερα. Έχουν γραφεί τόμοι ολόκληροι με διθυράμβους και εγκώμια, για τα ………… θαύματα που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι Έλληνες όταν ομονοήσουν και αγωνιστούν ενωμένοι για το ίδιο σκοπό.Αλλά, ποια είναι η ιστορική αλήθεια για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου,και τι είδους « ομοψυχεία » ήταν αυτή που επιτεύχθηκε μεταξύ των ανταρτών, του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ, και των αρχηγών τους, Άρη Βελουχιώτη και Ναπολέοντα Ζέρβα?
Αυτόπτες μάρτυρες, που έλαβαν μέρος τη νύχτα εκείνη στη επιχείρηση της γέφυρας του Γοργοπόταμου, όπως ο Μήτσος Δημητρίου [ Νικηφόρος], ο Σπύρος Μπέκιος και άλλοι , στα απομνημονευματά τους που έγγραψαν αργότερα, περιγράφουν ως εξής τα πραγματικά περιστατικά: Σύμφωνα με το σχέδιο της επιχείρησης , που το κατέστρωσε μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια ο Άρης, και το ενέκρινε χωρίς την παραμικρή διόρθωση ο επικεφαλής των Αγγλων σαμποτέρ, συνταγματάρχης Έντι Μάγερς, ενώ το τμήμα του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής το καπετάνιο Κωστούλα, που ανέλαβε να εξουδετερώσει την αντίσταση της Ιταλικής φρουράς στο νότιο βάθρο της γέφυρας, « καθάρισε » όπως λέμε , σε 18 λεφτά, την υπόθεση, τα…… παλληκάρια του Ζέρβα , που τους ανατέθηκε η εξουδετέρωση του βόρειου βάθρου [προς τη Λαμία], με τις πρώτες ντουφεκιές των Ιταλών λάκισαν.Γύρισαν πίσω άπρακτοι στο σταθμό διοίκησης και πανικόβλητοι έλεγαν στον αρχηγό τους το Ζέρβα: «Πάμε να φύγουμε! Δε γίνεται τίποτα…… Αυτοί από κει μας έρριχναν τις σφαίρες σαν βροχή……..» « Και τι θέλατε , βρε, να σας ρίχνουν? Τριαντάφυλλα?», τους κατσάδιασε οργισμένος ο Άρης. Και με αστραπιαία ενέργεια έριξε στη μάχη την εφεδρική δύνανη του ΕΛΑΣ που είχε κρατήσει κοντά του, για να εξουδετερώσει με ορμητική έφοδο την αντίσταση των Ιταλών και στο βόρειο βάθρο, ώστε να μπορέσουν οι σαμποτέρ να υπονομεύσουν τις βάσεις της γέφυρας και να κάνουν την ανατίναξη.
Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια . Την παραδέχτηκε άλλωστε, αργότερα και ο ίδιος ο Γουντχάουζ [ συναρχηγός στην ουσία μαζί με τον Μάγερς]. Στο βιβλίο του «Μήλον της έριδος» γράφει μεταξύ άλλων : «Χωρίς το Άρη, η επιχείρηση στο Γοργοπόταμο δεν θα πετύχαινε».
Κι΄ομως, το πρωί της επόμενης μέρας, το ραδιόφωνο του Λονδίνου μετέδιδε επί λέξη: « Άγγλοι σαμποτέρ, σε συνεργασία με ανταρτικάς δυνάμεις του συνταγματάρχου Ζέρβα, ανατίναξαν στην Ελλάδα τη σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοπόταμου», αποσιωπόντας εντελώς την αποφασιστική συμβολή του Άρη Βελουχιώτη και των ανταρτών του ΕΛΑΣ στη επιτυχεία της επιχείρησης .
Η αλήθεια, λοιπόν, για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου είναι μία , και κανείς , όσο κακόπιστος και όσο πορωμένος διαστρεβλωτής και παραχαράκτης της ιστορίας και αν είναι , δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Άν δε υπήρχαν εκείνη τη νύχτα στον Γοργοπόταμο τα παλληκάρια του ΕΛΑΣ και ο αθάνατος αρχηγός τους, Γοργοπόταμο δεν θα είχαμε σήμερα οι Έλληνες να τιμούμε και να δοξάζουμε.
Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ με αφορμή τη φετινή επέτειο της ανατίναξης της γέφυρας , διοργανώνει εκδήλωση την Κυριακή 1η Δεκέμβρη στον τόπο της μάχης [Γοργοπόταμο Λαμίας]
ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΥΤΣΙΛΗΣ
Προεδρος του παραρτήματος Καρδίτσας , της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής
Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας
