ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ (Παλαιόκαστρο), ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ, ΞΙΝΟΝΕΡΙ (Ζουλευκάρι), ΦΡΑΓΚΟ, ΓΕΩΡΓΙΚΟ, ΠΟΡΤΙΤΣΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Ο Δήμος Μητρόπολης βρίσκεται στα κεντρικό τμήμα του Νομού, νοτιοδυτικά της πόλης της Καρδίτσας. Tα Δημοτικά Διαμερίσματα της Μητρόπολης, Γεωργικού, Κρύας Βρύσης, Ξινονερίου και Φράγκου, βρίσκονται εξ ολοκλήρου στην πεδινή ζώνη. Στην ορεινή ζώνη, μέρος της οροσειράς της Πίνδου, υπάγονται τα Δ.Δ του Αγίου Γεωργίου και Πορτίτσας. Ο Δήμος χαρακτηρίζεται ημιορεινός και η κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι η γεωργία και κατά δεύτερον η κτηνοτροφία. Τα κυριότερα προϊόντα της περιοχής είναι το βαμβάκι, ο καπνός, τα σταφύλια, το κρασί, το τσίπουρο και τα κηπευτικά. Ο συνολικός πληθυσμός ανέρχεται στους 4.573 μόνιμους κατοίκους, ενώ η συνολική έκταση στα 57.894 στρέμματα. Η έδρα του Δήμου, η Μητρόπολη, είναι γνωστό ότι στην αρχαιότητα υπήρξε η «Πόλις των Μητροπολιτών» και χρονολογείται από το 500 π.χ. Ο σημερινός οικισμός είναι κτισμένος επάνω στον αρχαίο οικισμό. Στην περιοχή βρίσκονται σημαντικά μνημεία κυρίως της αρχαιότητας.
Eντός του Δήμου λειτουργούν οι παρακάτω Υπηρεσίες:
Υγεία και Πρόνοια
Σήμερα στο Δήμο λειτουργούν τα παρακάτω ΝΠΔΔ και πολιτιστικοί φορείς:
Αθλητισμός:
Στο Δ.Δ Μητρόπολης υπάρχει υπαίθριο αμφιθέατρο, 1000 περίπου θέσεων.
ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ (Παλαιόκαστρο)
Περιγραφή
Η Μητρόπολη αποτελεί την έδρα του Δήμου Μητροπόλεως και απέχει από την πρωτεύουσα του νομού, την Καρδίτσα, μόλις 9 χλμ.
Η Μητρόπολη είνα χτισμένη στην είσοδο της αρχαίας διάβασης που οδηγούσε από την πεδιάδα της δυτ. Θεσσαλίας προς το οροπέδιο της Νεβρόπολης (σημερινή Λίμνη Πλαστήρα) και τη νότια Πίνδο. Η πόλη απέκτησε μεγάλη ισχύ στο τέλος του 3ου και στις αρχές του 2ου αι. π.Χ. Κυριεύτηκε από τον Φλαμίνιο το 198 π.Χ. Στον Προκόπιο στο έργο του «Περί κτισμάτων», αναφέρεται η ανακαίνιση των τειχών της πόλης από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Η ονομασία Παλαιόκαστρο είχε δοθεί στον οικισμό από τους Τούρκους το 1420 μ.Χ. που κατέλαβαν τότε την Μητρόπολη και γκρέμισαν τα τείχη της αρχαίας πόλης. Το όνομα Μητρόπολη ξαναδόθηκε το 1881 με την απελευθέρωση. Πρόσφατα στη θέση «λιανοκόκκαλα», αποκαλύφθηκε αρχαίος ναός του Απόλλωνα. Σώζεται επίσης η οικία του λοχαγού Κουτζαμάνη, ήρωα του Αλβανικού Μετώπου. Σε απόσταση 4 χλμ. από την Μητρόπολη υπάρχει και ένα λιθόκτιστο γεφύρι που ενώνει τη Μητρόπολη με το Μοσχάτο. Ο επισκέπτης αξίζει να περιηγηθεί στο Λαογραφικό Μουσείο της γειτονικής Πορτίτσας όπου εκτίθεται πλούσιο υλικό, με παραδοσιακά αντικείμενα και εργαλεία.
Παραγωγή – Οικονομία
Ο αριθμός των κατοίκων της (2.000 άτομα) αυξάνεται το καλοκαίρι κατά 200 περίπου άτομα. Οι μόνιμοι κάτοικοι αντλούν το εισόδημά τους από την κτηνοτροφία και τη γεωργία, και συγκεκριμένα από την καλλιέργεια σιταριού (σκληρού και μαλακού), καπνών, καλαμποκιού σε αρδευόμενες εκτάσεις και την παραγωγή κρασιού και τσίπουρου από τους αμπελώνες τους.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Στη θέση του σημερινού ομώνυμου οικισμού, που αποτελεί και την έδρα του σημερινού Δήμου της Mητρόπολης βρισκόταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της αρχαιότητας στην περιοχή του νομού της Kαρδίτσας, η αρχαία Mητρόπολης.
H αρχαία πόλη σύμφωνα με τη αρχαία φιλολογική παράδοση, ιδρύθηκε με συνοικισμό τριών κωμών της περιοχής. O χρόνος του συνοικισμού της μπορεί να τοποθετηθεί στο α΄ μισό του 4ου αι. π.X., αφού η αρχαιότερη επιγραφική μαρτυρία που αναφέρεται στη Mητρόπολη είναι μια επιγραφή από τους Δελφούς του 358 π.X.
H Mητρόπολη έγινε μία από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλης στη NΔ Θεσσαλίας μαζί με το Kιέριο και τους Γόμφους και η μεγάλη της ακμή μπορεί να τοποθετηθεί κατά την ελληνιστική περίοδο, οπότε και άλλες πόλεις συνοικίζονται με τη Mητρόπολη.
Σήμερα δεν είναι δυνατόν να δει κανείς εκτεταμένα ερείπια της αρχαίας πόλης, επειδή το σύγχρονο χωριό καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της. Aπό τα ισχυρά της τείχη ελάχιστα απομεινάρια έχουν διασωθεί, από τα οποία στάθηκε δυνατό να διαπιστωθεί ότι τα τείχη της είχαν τη μορφή ενός κανονικού δεκαεξάπλευρου σχήματος, ενταγμένου καλά μέσα σε μια καμπύλη του σημερινού ποταμού Γαβρία.
Aκόμη στα αυτοκρατορικά χρόνια ανήκουν τμήματα δύο ρωμαϊκών λουτρών με θαυμάσια ψηφιδωτά δάπεδα, που έχουν αποκαλυφθεί με ανασκαφή. Στο ψηφιδωτό δάπεδο του λουτρού που βρέθηκε στην οδό Aλ. Παπάγου, εκτός από τα σύνθετα διακοσμητικά γεωμετρικά μοτίβα υπάρχουν και δύο μεγάλοι ψηφιδωτοί πίνακες με θέματα από την ελληνική μυθολογία (η αρπαγή της Eυρώπης και η πειθώ της Eλένης για να ακολουθήσει τον Πάρι στην Tροία). Oι δύο πίνακες συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλύτερα δείγματα ψηφιδωτών παραστάσεων, που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, για την εμπνευσμένη τους σύνθεση και την υψηλή ψηφοθετική τους τεχνική.
Aπό τις σωστικές ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα, γνωρίζουμε ότι η αρχαία πόλη υφίσταται μέχρι τον 6ο αι. μ.X. τουλάχιστον επιβεβαιώνοντας τις φιλολογικές μαρτυρίες που αναφέρουν την ανακαίνιση των τειχών της Mητρόπολης την περίοδο του Iουστινιανού (6ος αι. μ.X.) και την ύπαρξη ομώνυμης επισκοπής.
Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στην περιοχή της Mητρόπολης είναι ο αρχαϊκός περίπτερος δωρικός ναός του Aπόλλωνα, που ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου αι. π.X. O ναός βρίσκεται δύο περίπου χιλιόμετρα δυτικά της αρχαίας πόλης, στην κοινοτική έκταση του Mοσχάτου. Aποτελεί το μοναδικό δείγμα μνημειακής αρχιτεκτονικής των αρχαϊκών χρόνων σε ολόκληρη τη Θεσσαλία. O ναός είχε πέντε κίονες στις στενές πλευρές και έντεκα στις μακρές και το συνολικό μήκος του (σώζεται σε μήκος 30,60 μ.) υπολογίζεται σε λίγο περισσότερο από 31 μέτρα, ήταν δηλαδή ένας εκατόμπεδος ναός. Bασικό χαρακτηριστικό των κιόνων είναι η ανάγλυφη διακόσμηση του εχίνου των κιονόκρανων με ανοιχτά και κλειστά άνθη λωτού. O στενόμακρος σηκός είχε λίθινους ορθοστάτες κάτω και πιο ψηλά οι τοίχοι του ήταν κτισμένοι με ωμά πλιθιά. H στέγη του ναού αποτελούνταν από πήλινα κεραμίδια κορινθιακού τύπου και στο κάτω μέρος της κατέληγε σε ανάγλυφα, βαμμένα με κόκκινο χρώμα, ακροκέραμα. Στο εσωτερικό του σηκού υπήρχε μια κιονοστοιχία από πέντε ξύλινους κίονες. Στο μέσον του μήκους του ναού σώθηκε το λίθινο βάθρο των λατρευτικών αγαλμάτων, πάνω στο οποίο βρέθηκε το αρχαϊκό μπρούντζινο άγαλμα του Aπόλλωνα, που απεικονίζεται στη μορφή ενός πάνοπλου οπλίτη. O ναός ήταν σε λειτουργία μέχρι το 2ο αι. π.X., οπότε μια ισχυρή πυρκαγιά τον κατέστρεψε οριστικά για να μην χρησιμοποιηθεί ποτέ πια.
Tο 1999 έχει κυκλοφορήσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το ναό του Aπόλλωνα, το οποίο εντάσσεται στη σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων με την επωνυμία MEΛINA- Eκπαίδευση και Πολιτισμός των Yπουργείων Παιδείας & Πολιτισμού και της Γενικής Γραμματείας Λαϊκής Eπιμόρφωσης.
Έθιμα – Παραδόσεις
Ο ναός του Αγ. Γεωργίου έχει χτιστεί δίπλα στον παλιότερο ναό που χαρακτηρίστηκε διατηρητέος και του οποίου το τέμπλο είναι ένα αριστούργημα τέχνης. Κάτω από το δάπεδο του ναού υπάρχει στοά, για την οποία η παράδοση αναφέρει πως οδηγούσε έξω από τον οικισμό στη θέση «λιανοκόκκαλα», όπου και αποκαλύφθηκε πρόσφατα ο αρχαίος ναός του Απόλλωνα.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Γάργαρο νερό αναβλύζει μέσα από τις ρίζες γέρικων πλατάνων στις πηγές «Κυπριώτι» και «Καραλίμπα». Τον οικισμό διασχίζει ο ποταμός Γάβρα, με πλατάνια και ιτιές στις όχθες του. Στον προτελευταίο λόφο της οροσειράς των Αγράφων που απλώνεται μέχρι την Μητρόπολη, έχει χτιστεί ο κοινοτικός ξενώνας. Σε απόσταση 5 χλμ. βρίσκεται το Άλσος «χίλια δέντρα», μια πηγή όασης και δροσιάς με ταβέρνες και καφενεία προς εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Επίσης 5 χλμ. Α της Μητρόπολης υπάρχει σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Στις 23/4 πανηγυρίζει ο ναός του Αγ. Γεωργίου στην κεντρική πλατεία. Τέλη Μαΐου έχει καθιερωθεί το ετήσιο παραδοσιακό πανηγύρι του Αγ. Νικολάου στο ομώνυμο εκκλησάκι. Εκεί κάθε χρόνο μαγειρεύεται το «πλιγούρι» και δύο καζάνια με αυτό το φαγητό περιμένουν τους επισκέπτες, ενώ ακολουθεί γλέντι με παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα. Τέλος, το Δεκαπενταύγουστο, στην κεντρική πλατεία της Μητρόπολης διοργανώνεται γλέντι, στο οποίο συμμετέχουν τοπικά χορευτικά συγκροτήματα. Δύο έθιμα, η γουρνοχαρά και ο χορός των γυναικών στο πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου, έχουν σωθεί στο χρόνο και είναι ενδιαφέροντα για τον ξένο επισκέπτη. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μητρόπολης είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία χορευτικού συγκροτήματος με παραδοσιακές στολές.
ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Περιγραφή
Χτισμένο σε 330 μ. υψόμετρο συναντάμε τον Αγ. Γεώργιο, που ανήκει στο Δήμο Μητρόπολης. Ο Άγ. Γεώργιος απέχει από την Καρδίτσα 12 χλμ. και έχει χαρακτηριστεί ιστορικός διατηρητέος οικισμός σύμφωνα με Υπουργική απόφαση.
Παραγωγή – Οικονομία
Ο αριθμός του μόνιμου πληθυσμού -450 άτομα που ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (σιτηρά), την αμπελουργία (παραγωγή κρασιού και τσίπουρου) και την κτηνοτροφία- κατά τους θερινούς μήνες με τους επισκέπτες, αυξάνεται περίπου σε 1.200 άτομα. Στο χωριό κατασκευάζονται ακόμη ξυλόσβαρνες.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Ο πρώτος οικισμός βρισκόταν σε διαφορετική θέση από το σημερινό, σε υψόμετρο 650 μ. και σε απόσταση 5 χλμ.
Η σύνθεση του πληθυσμού του παλιού οικισμού περιελάμβανε αρβανιτόβλαχους, Σουλιώτες, Μανιάτες κ.ά. Ο οικισμός εκείνος ύστερα από αλλεπάλληλες καταστροφές, εγκαταλείφθηκε στα μέσα του 18ου αι. και οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, όπου βρίσκεται σήμερα ο οικισμός.
Έχει στενά δρομάκια και παλιά αρχοντικά λιθόκτιστα και διώροφα.
Η κεντρική πλατεία του Αγ. Γεωργίου φέρει το όνομα του Κων/νου Χατζημήτρου που καταγόταν από εδώ και διετέλεσε Δήμαρχος Καρδίτσας. Βόρεια του οικισμού, σε απόσταση 1,5 χλμ., σώζεται και ένας ενδιαφέρων ιδιωτικός νερόμυλος. Στον οικισμό υπάρχουν και δύο γεφύρια.
Έθιμα – Παραδόσεις
Εντός του οικισμού βρίσκεται ο ναός του Αγ. Γεωργίου που ιδρύθηκε το 1964. Η παλιά εκκλησία (1898) της Κοίμησης της Θεοτόκου, βρίσκεται στον παλιό οικισμό. Εκτός οικισμού βρίσκονται και οι ναοί Αγ. Γεωργίου, Αγ. Παρασκευής και Προφήτη Ηλία.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Τοποθεσίες του χωριού με ιδιαίτερη θέα είναι οι κορυφές «Κουκουριάκος», «Ταμπούρια», «Κουνάκια» και «Αγ. Παρασκευή» (βράχος). Η κορυφή «Κουνάκια» είναι στα 700 μ. υψόμετρο και θεωρείται ιδανική θέση για αιωροπτερισμό και ανάλογα σπορ (παρά πέντε, αετός κ.ά.). Το Φαράγγι της Ντίρας βρίσκεται στα όρια των οικισμών Αγ. Γεωργίου και Πορτίτσας.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Στις 20 Ιουλίου (του Προφήτη Ηλία) συγκεντρώνονται οι ντόπιοι στο εκκλησάκι για τη Θεία Λειτουργία και την αρτοκλασία. Στις 26 Ιουλίου (της Αγ. Παρασκευής) γίνεται η Θεία Λειτουργία και αρτοκλασία στο ναό, στο χώρο του παλιού οικισμού. Το Δεκαπενταύγουστο πανηγυρίζει ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στον παλιό οικισμό με διήμερο γλέντι. Την Κυριακή των Μυροφόρων τέλος γίνεται πανηγύρι μετά τη Θεία Λειτουργία, όπου διανέμεται δωρεάν παραδοσιακό πλιγούρι με γίδα. Οι εκδηλώσεις και τα έθιμα των Απόκρεω έχουν ένα τοπικό χρώμα: ανάβεται ο «Αφανός» και γύρω από αυτόν χορεύουν μεταμφιεσμένοι οι νέοι του χωριού. Τα Φώτα αναβιώνουν τα «ρουγκάτσια». Κάθε δεύτερη μέρα του Πάσχα τελούνται τα «Σίγνα». Το έθιμο, τέλος, της «Βερβερίτσας» διεξάγεται κατά τη διάρκεια της ανομβρίας. Το χωριό έχει 4 δραστήριους Συλλόγους: τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Αγ. Γεωργίου, τον Αγροτικό Συνεταιρισμό, τον Αθλητικό Όμιλο «Ελπίδα» και το Σύλλογο Γυναικών.
ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ
Περιγραφή
Στο Δήμο Μητρόπολης ανήκει σήμερα η Κρύα Βρύση, που βρίσκεται σε απόσταση 7 χλμ. ΝΔ της Καρδίτσας.
Παραγωγή – Οικονομία
Ο πληθυσμός της Κρύας Βρύσης -540 άτομα- αντλεί το εισόδημά του κυρίως από γεωργικές και οικοδομικές εργασίες. Τα προϊόντα που καλλιεργούνται είναι βαμβάκι, καλαμπόκι, σιτάρι, κριθάρι κ.ά.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Μικρό αλλά γραφικό χωριό η Κρύα Βρύση, αποτελούσε οικισμό του Ξινονερίου. Μεταφέρθηκε στην τωρινή θέση από την αρχική το 1902 από τον τότε Μπέη Σαλή, διοικητή της περιοχής, ο οποίος έκτισε και διώροφο κονάκι. Γύρω στο 1940 ο οικισμός αποσπάστηκε από το Ξινονέρι και έγινε αυτόνομη ξεχωριστή Κοινότητα. Σήμερα, στη θέση «Λατομείο» Δ του οικισμού στους πρόποδες του λόφου «Μύλος», βρίσκεται η πηγή της «Κρύας Βρύσης» από την οποία πήρε και το όνομά του ο οικισμός. Στην πλατεία θα συναντήσουμε το Ηρώο Πεσόντων και το ενδιαφέρον Δημοτικό Σχολείο (1925-7) που λειτούργησε για ένα διάστημα στο κονάκι του Μπέη.
Έθιμα – Παραδόσεις
Ο ναός της Ζωοδόχου Πηγής είναι καινούριος, χτισμένος στη θέση παλιότερου και βρίσκεται έξω από το χωριό, στους πρόποδες του λόφου «Μύλος».
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Δυτικά του χωριού υπάρχει μεγάλο σπήλαιο, αναξιοποίητο και ανεξερεύνητο. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, σε αυτό υπάρχουν δύο μεγάλες αίθουσες με σταλαγμίτες και σταλακτίτες.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Το χωριό πανηγυρίζει την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα. Την ημέρα πραγματοποιούνται θρησκευτικές εκδηλώσεις ενώ το βράδυ στην πλατεία διεξάγεται παραδοσιακό γλέντι. Την καλοκαιρινή περίοδο επίσης και συγκεκριμένα το μήνα Αύγουστο, πραγματοποιούνται ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις: θεατρικές παραστάσεις και παραδοσιακοί χοροί από παραδοσιακά συγκροτήματα και χορευτικούς Συλλόγους του Δημοτικού Διαμερίσματος και της γύρω περιοχής, με τη φροντίδα του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Κρύας Βρύσης.
ΞΙΝΟΝΕΡΙ (Ζουλευκάρι)
Περιγραφή
Το Ξινονέρι ανήκει σήμερα στο Δήμο Μητρόπολης και απέχει 8 χλμ. από την Καρδίτσα.
Παραγωγή – Οικονομία
Οι 600 περίπου κάτοικοί του ζουν κατά κύριο λόγο από τη γεωργία και την κτηνοτροφία και κάποιοι περιστασιακά εργάζονται ως εργάτες.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Παλιά το χωριό ονομαζόταν Ζουλευκάρι. Στα όρια του χωριού με το Δημοτ. Διαμέρισμα Αγ. Γεωργίου, σε ένα λόφο έκτασης 13.750 τ.μ., έχει αποκαλυφθεί θολωτός μυκηναϊκός τάφος. Στην περιοχή πραγματοποιούνται αρχαιολογικές ανασκαφικές εργασίες που θα καταστήσουν στο μέλλον επισκέψιμο το μνημείο. Στο Ξινονέρι σώζονται κάποια διώροφα πλινθόκτιστα κτίρια, μάρτυρες παλιότερης τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης, καθώς και πέτρινα διώροφα σπίτια.
Έθιμα – Παραδόσεις
Στο χωριό υπάρχει το ξωκλήσι του Αγ. Παντελεήμονα.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Νότια του Ξινονερίου δεσπόζει το δάσος με τις βελανιδιές, έκτασης 300 περίπου στρεμμάτων και με αρκετή πανίδα, στην οποία κυριαρχούν οι λαγοί και οι αλεπούδες.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Κάθε χρόνο στις 20 Μαΐου στην πλατεία του Ξινονερίου πραγματοποιούνται διήμερες εορταστικές εκδηλώσεις στο πανηγύρι από μεταφορά του εορτασμού του Αγ. Νικολάου. Την παραμονή το βράδυ γίνεται παραδοσιακό γλέντι και ανήμερα τελείται η καθιερωμένη Θεία Λειτουργία και η λιτάνευση της εικόνας του αγίου. Στις 27 Ιουλίου στο ξωκλήσι του Αγ. Παντελεήμονα, πραγματοποιούνται διήμερες εορταστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό του αγίου. Την παραμονή το βράδυ διεξάγεται παραδοσιακό γλέντι στον προαύλιο χώρο από το ξωκλήσι, στην τοποθεσία «Λόφος του Μύλου». Ανήμερα, μετά τη Θεία Λειτουργία και αρτοκλασία, διανέμεται στους πιστούς παραδοσιακό πλιγούρι και ακολουθεί χορός. Στο χωριό εδρεύει Αθλητικός Οργανισμός που φροντίζει για τα έργα των αθλητικών εγκαταστάσεων και Πολιτιστικό Κέντρο, υπεύθυνο για την οργάνωση των εορταστικών εκδηλώσεων.
ΦΡΑΓΚΟ
Περιγραφή
Το Φράγκο ανήκει στο Δήμο Μητρόπολης. Απέχει 11 χλμ. από την Καρδίτσα, την πρωτεύουσα του νομού.
Παραγωγή – Οικονομία
Στο χωριό κατοικούν 460 άτομα χειμώνα-καλοκαίρι. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι αγρότες και ορισμένοι ασχολούνται και με οικοδομικές εργασίες.
Έθιμα – Παραδόσεις
Στο Φράγκο υπάρχει το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Από το λόφο του Προφήτη Ηλία η θέα προς τον ορεινό όγκο του νομού είναι μοναδική.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Δύο φορές γιορτάζει το χωριό. Ανήμερα του Αγ. Αθανασίου στις 18/1 τελείται Θεία Λειτουργία και μετά ακολουθεί γλέντι στην πλατεία του χωριού. Επίσης στις 20/7, του Προφήτη Ηλία, γίνεται Θεία Λειτουργία στον ομώνυμο λόφο και ξωκλήσι λίγα χιλιόμετρα έξω από τον οικισμό και ακολουθεί γλέντι με παραδοσιακούς χορούς και συγκροτήματα. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου πραγματοποιούνται και πολιτιστικές εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού. Συνήθως προσκαλούνται θεσσαλικές θεατρικές ομάδες από το Τοπικό Συμβούλιο. Στο Φράγκο ιδιαίτερα ενδιαφέρων είναι ο καραγκούνικος χορός που χορεύεται από τους κατοίκους του χωριού στις ανάλογες εκδηλώσεις. Στο χωριό εδρεύουν Ποδοσφαιρικός Σύλλογος και Μορφωτικός Σύλλογος, ο οποίος φροντίζει για τις διάφορες εκδηλώσεις.
ΓΕΩΡΓΙΚΟ
Περιγραφή
Το Γεωργικό ανήκει στο Δήμο Μητρόπολης και απέχει από την Καρδίτσα μόνο 7 χλμ.
Παραγωγή – Οικονομία
Οι 590 κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με γεωργικές καλλιέργειες, οικοδομικές εργασίες, εμπόριο φρούτων και λαχανικών και κάποιοι είναι υπάλληλοι.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Στα όρια των κτηματικών εκτάσεων του Γεωργικού και του Ξινονερίου, σε ένα λόφο που είναι ο τελευταίος των ριζών των Aγράφων, βρίσκεται ένας μεγάλος θολωτός μυκηναϊκός τάφος που είχε αποκαλυφθεί από το 1917. O τάφος που είναι από τους καλύτερα διατηρημένους θολωτούς τάφους σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, σώζει ακέραιη τη θόλο (9 περίπου μέτρα είναι η διάμετρος και το ύψος της), το καλυμμένο με τα τεράστια υπέρθυρα στόμιο (μήκους 10,30 μ.) και το δρόμο του (10,60 μ.).
H αρχαιολογική έρευνα που ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια στο μνημείο, αποκάλυψε για πρώτη φορά στη Θεσσαλία ίχνη λατρείας των προγόνων σε θολωτό τάφο, η αρχή της οποίας μπορεί να προσδιοριστεί μέσα στον 6ο αι. π.X.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου ο Μορφωτικός Σύλλογος Γεωργικού διοργανώνει πανηγύρι στην εκκλησία του χωριού. Τα χορευτικά τμήματα του Συλλόγου χορεύουν φορώντας παραδοσιακές φορεσιές, διανέμεται δωρεάν φαγητό σε όλους τους επισκέπτες και ύστερα γλεντούν όλοι μαζί. Το τριήμερο 18-20 Αυγούστου ο Μορφωτικός Σύλλογος διοργανώνει Έκθεση Αγροτικών προϊόντων του χωριού. Παράλληλα γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή χορευτικών τμημάτων του Συλλόγου καθώς και έκθεση φωτογραφίας και λαογραφικών αντικειμένων. Την τελευταία Κυριακή του Οκτώβρη διοργανώνεται στο Γεωργικό εκδήλωση για την απόσταξη του τσίπουρου. Ο Μορφωτικός Σύλλογος του Γεωργικού εκτός από τα χορευτικά συγκροτήματα, έχει ακόμα θεατρικό σχήμα. Επίσης έχει εκδώσει ένα μικρό ιστορικό του χωριού και ετοιμάζει προς έκδοση, φωτογραφικό λεύκωμα.
ΠΟΡΤΙΤΣΑ
Περιγραφή
Η Πορτίτσα υπάγεται στο Δήμο Μητροπόλεως. Απέχει μόλις 12 χλμ. από την Καρδίτσα και 4 χλμ. από την Μητρόπολη.
Παραγωγή – Οικονομία
Οι λιγοστοί (30) κάτοικοί της το χειμώνα, ανέρχονται το καλοκαίρι σε 300 με την επιστροφή κατοίκων που έχουν φύγει από το χωριό και την έλευση παραθεριστών. Ο μόνιμος πληθυσμός αντλεί το εισόδημά του από την αμπελουργία και την κτηνοτροφία.
Ιστορία – Μνημεία – Αξιοθέατα
Ιδρύθηκε κατά την παράδοση στις αρχές του 19ου αι. από Ηπειρώτες σε 400 μ. υψόμετρο και κατοικήθηκε στη συνέχεια και από ορεινούς Αγραφιώτες. Στο λόφο του Αη-Λιά σώζονται σε καλή κατάσταση τείχη ακροπόλεως. Από τα νεότερα μνημεία της αξιόλογη είναι η Βρύση του Αγ. Προκόπιου, για την οποία λέγεται ότι είναι πολύ παλιά (τέλη βυζαντινής περίοδου) και επισκευάστηκε το 1905. Γενικά, η Πορτίτσα με την πλατεία της, τα παλιά σπίτια, τα στενά δρομάκια και το Λαογραφικό μουσείο αποτελεί ένα γραφικό και άξιο επίσκεψης τόπο.
Στη θέση «Bιμπερότρυπα» λίγο ψηλότερα από το σύγχρονο οικισμό της Πορτίτσας βρίσκεται αρχαίος τειχισμένος οικισμός, που σύμφωνα με ευρήματα που προέρχονται από την περιοχή του νεκροταφείου, κατοικείται από τα αρχαϊκά ως και τα ελληνιστικά χρόνια. Στην κορυφή του λόφου, όπου είναι ιδρυμένη η πόλη, υπάρχει μια λαξευμένη στο βράχο δεξαμενή νερού.
Έθιμα – Παραδόσεις
Ο Ι.Ν. Κοίμησης της Θεοτόκου, μονόχωρο κτίσμα με χρονολογία 1843 στο πέτρινο κατώφλι της Ν εισόδου, αγιογραφήθηκε το 1854. Ο Ι.Ν. του Αγ. Δημητρίου, σε απόσταση 300 μ. από τον οικισμό, χτίστηκε το 1834.
Φυσική Ομορφιά – Δραστηριότητες
Το τοπίο στην περιοχή είναι όμορφο. Σπάνια χλωρίδα υπάρχει στο Φαράγγι Βροντάρι, μήκους 300 περίπου μέτρων, στο δασικό δρόμο Πορτίτσας – Αγ. Γεωργίου (2 χλμ. από το χωριό), ενώ πάνω από την Πορτίτσα υπάρχει και το δάσος Κ΄ρι. Από την ασβεστολιθική κορυφή Βομπιρότρυπα σε υψόμετρο 762 μ. επί του όρους Στεφάνι, η θέα προς το θεσσαλικό κάμπο είναι μαγευτική. Ωραία θέα έχει ο επισκέπτης και από το λόφο του Αη-Λιά. Στη θέση «Αλώνια» υπάρχει λιθόστρωτο καλντερίμι (περιβαλλοντικό μονοπάτι) μήκους 1 χλμ. που φτάνει ως την πλατεία του χωριού.
Πολιτισμός – Εκδηλώσεις
Στις 5 Ιανουαρίου ομάδες μεταμφιεσμένων γυρίζουν τα σπίτια των Πορτιτσιανών, αναβιώνοντας το έθιμο «Ρογκατσάρια». Την Καθαρή Δευτέρα στον Αη-Λιά, με πρωτοβουλία του Συλλόγου προσφέρονται νηστίσιμα φαγητά και κρασί, ενώ δημοτική ορχήστρα παίζει παραδοσιακούς σκοπούς και τραγούδια. Τη 2η μέρα του Πάσχα τελείται η «Σίγνα». Η Πορτίτσα πανηγυρίζει στις 8 Ιουλίου στη μνήμη του Αγ. Προκοπίου. Την παραμονή της γιορτής και ανήμερα, διεξάγεται γλέντι στην κεντρική πλατεία με δημοτική ορχήστρα. Η «Γουρνοχαρά» τέλος, στις 26/12, περιλαμβάνει σφάξιμο γουρουνιών και προσφορά κρέατος και κρασιού. Ένα πολύ ενδιαφέρον γεγονός που σχετίζεται με το χωριό είναι το «Πνεύμα». Το 1927-8 δημιουργήθηκε ιστορία και σάλος περί εμφάνισης πνευματιστικού φαινομένου στο σχολείο του χωριού. «Το Πνεύμα» είναι και η ονομασία του τοπικού Συλλόγου που εδρεύει στην Πορτίτσα.
Πηγή: www.ecoguide.gr
