Τη Δευτέρα, 2 Φεβρουαρίου, από τις 12.30 έως τις 14.30, στο 3ο Γενικό Λύκειο της Καρδίτσας, οι Σχολικοί Σύμβουλοι του Νομού Βαρβάρα Παναγιωτίδου (ΠΕ4), Θωμάς Μπεχλιβάνης (ΠΕ2) και Ντρίζος Δημήτριος (ΠΕ3), ενημέρωσαν τους καθηγητές των Φυσικών Επιστημών, τους Φιλολόγους και τους Μαθηματικούς, που διδάσκουν στην Α΄ Λυκείου των ΓΕΛ και ΕΠΑΛ, σχετικά το Διεθνές Πρόγραμμα για την Αξιολόγηση των Μαθητών (Programme for International Student Assessment – συντομογραφικά Pisa).
Το πρόγραμμα αυτό εφαρμόζεται στα πλαίσια του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) από το 2000, επαναλαμβάνεται κάθε τρία χρόνια και έχει ως βασικό στόχο να προσδιορίσει την ικανότητα εφαρμογής των γνώσεων και των δεξιοτήτων που έχουν αποκτήσει στο σχολείο οι δεκαπεντάχρονοι μαθητές για την επίλυση προβλημάτων της καθημερινής ζωής. Σχεδιάζει, για το σκοπό αυτό, την αξιολόγησή τους στα παρακάτω τρία πεδία μάθησης:
- Την Κατανόηση Κειμένου (ικανότητα των μαθητών να χρησιμοποιούν γραπτό υλικό, να το ερμηνεύουν, να σκέφτονται πάνω σ’ αυτό και να καταλήγουν σε συμπεράσματα – Γλωσσικός Γραμματισμός).
- Τα Μαθηματικά (ικανότητα αναπαραγωγής της διδαχθείσας μαθηματικής γνώσης, με έμφαση σε αυτή της εφαρμογής της σε προβλήματα της καθημερινής ζωής – Μαθηματικός Αλφαβητισμός).
- Τις Φυσικές Επιστήμες (ικανότητα των μαθητών να κατανοούν κομβικές επιστημονικές έννοιες, να αναγνωρίζουν επιστημονικές ερωτήσεις και να διατυπώνουν συμπεράσματα, που βασίζονται σε ολοκληρωμένες αποδείξεις – Επιστημονικός Αλφαβητισμός).
Τα συμπεράσματα της αξιολόγησης των μαθητών από την εφαρμογή του προγράμματος PISA αποτυπώνουν τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών συστημάτων των χωρών που συμμετέχουν, οδηγούν σε συγκρίσεις μεταξύ τους σε ένα πλήθος εκπαιδευτικών θεμάτων και αποτελούν σημαντικό εργαλείο για το σχεδιασμό της εκπαιδευτικής πολιτικής που αφορά στη βελτίωση και την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Η χώρα μας συμμετείχε, μαζί με 40 περίπου χώρες, μερικές μη μέλη του ΟΟΣΑ, και τις τρεις φορές στην αξιολόγηση αυτή (2000, 2003, 2006) και τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά (κατέλαβε και τις τρεις φορές μία από τις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ). Φέτος (Άνοιξη του 2009) ετοιμάζεται να συμμετάσχει για τέταρτη φορά, γι αυτό και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ενημέρωσε έγκαιρα τους Σχολικούς Συμβούλους ΠΕ2, ΠΕ3 και ΠΕ4 για τη σπουδαιότητα της αξιολόγησης, ώστε να καθοδηγήσουν τους καθηγητές των ειδικοτήτων τους, που διδάσκουν στην Α΄ Λυκείου (δευτερευόντως και στη Γ΄ Γυμνασίου), στην προσαρμογή της διδασκαλίας τους προς τα κριτήρια και τις απαιτήσεις του Προγράμματος PISA.
Για τη φετινή αξιολόγηση του Προγράμματος δεν επιλέχθηκε κανένα σχολείο του Ν. Καρδίτσας. Και οι τρεις Σύμβουλοι του Νομού όμως έκριναν σκόπιμο και ωφέλιμο να ενημερώσουν τους καθηγητές των ειδικοτήτων τους, όχι μόνο γιατί πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για τις μελλοντικές αξιολογήσεις, αλλά κυρίως γιατί τα κριτήρια του Προγράμματος και η προσαρμογή τους σε αυτά αντανακλούν την ανάγκη των αναπροσαρμογών του εκπαιδευτικού μας συστήματος, ώστε να γίνει ελκυστικό στους μαθητές, να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες της κοινωνίας και να συμβάλλει στη δημιουργία πολιτών άξιων να αντιμετωπίζουν με συνείδηση και ευθύνη τις προκλήσεις των καιρών.
Η συνάντηση των Σχολικών Συμβούλων με τους καθηγητές των αντίστοιχων ειδικοτήτων ξεκίνησε με μια γενική ενημέρωση από τη Σύμβουλο ΠΕ4 Βαρβάρα Παναγιωτίδου για το Πρόγραμμα Pisa και για τον Επιστημονικό Αλφαβητισμό, ενώ οι Σύμβουλοι ΠΕ2 Μπεχλιβάνης Θωμάς και ΠΕ3 Ντρίζος Δημήτριος μίλησαν αντιστοίχως για τους γενικούς άξονες της αξιολόγησης των μαθητών στον Γλωσσικό Γραμματισμό και τον Μαθηματικό Αλφαβητισμό. Στη συνέχεια, η κάθε ειδικότητα με τον αντίστοιχο Σύμβουλο, σε διαφορετικούς χώρους, μελέτησε κριτήρια και θέματα προηγούμενων ετών του Προγράμματος, ώστε οι καθηγητές να αντιληφθούν με απτά παραδείγματα τους τρόπους αξιολόγησης του Προγράμματος. Αυτό που τονίστηκε και από τους τρεις Συμβούλους, και έγινε εμφανές κατά την παρουσίαση των παραδειγμάτων, είναι το γεγονός ότι οι στόχοι του Προγράμματος Pisa δεν διαφέρουν ουσιαστικά από τους στόχους που ορίζουν τα δικά μας Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών στα τρία αντικείμενα μάθησης, γεγονός που υποδεικνύει τις αδυναμίες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος να τους επιτύχει με πληρότητα και επάρκεια.
Στη βάση αυτή, αναπτύχθηκε ένας γόνιμος διάλογος και προβληματισμός τόσο για τις αδυναμίες αυτές όσο και για τις απαραίτητες αναπροσαρμογές του εκπαιδευτικού μας συστήματος και της διδακτικής πράξης σε μοντέλα που να αντιστοιχούν στις πραγματικές ανάγκες καλλιέργειας και ανάπτυξης των μαθητών μας στο πλαίσιο της σύγχρονης πραγματικότητας.
Οι Σχολικοί Σύμβουλοι του Ν. Καρδίτσας
Βαρβάρα Παναγιωτίδου, ΠΕ4
Θωμάς Μπεχλιβάνης, ΠΕ2
Δημήτριος Ντρίζος, ΠΕ4
