Το σεμινάριο «Πολυπολιτισμικό σχολείο – Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού (Μετανάστες-ROMA), «άνοιξε» ο κ. Σουφλάκος Βασίλης (Διευθυντής του ΣΔΕ Καρδίτσας). Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια επιχειρείται η ομαλή ένταξη των ευπαθών ομάδων (μετανάστες και Ρομά) στα ελληνικά σχολεία. Οι ευπαθείς ομάδες στρέφονται προς το σχολείο γιατί αντιλαμβάνονται ότι μόνο μέσω της παιδείας μπορούν να βγουν από τον κοινωνικό αποκλεισμό. Η είσοδος όμως στην εκπαίδευση των ανθρώπων αυτών δεν έγινε με τέτοιο τρόπο, ώστε οι γνώσεις που τους παρέχει το ελληνικό σχολείο να αφομοιωθούν στον βαθμό που θα έπρεπε. Τούτο το αντιμετωπίζεται στο ΣΔΕ Καρδίτσας όπου οι Ρομά και μετανάστες μαθητές δείχνουν ιδιαίτερο ζήλο στο να μάθουν την ελληνική γλώσσα. Το ΣΔΕ Καρδίτσας αποτελεί σήμερα ένα πολυπολιτισμικό σχολείο. Όλοι οι εκπαιδευτικοί δίνουν καθημερινά μάχη, ώστε να αποδομηθούν τα τείχη της δυσπιστίας και της ξενοφοβίας.
Στη συνέχεια ο κ. Καρανίκας Θωμάς (Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Καρδίτσας), ανέλυσε ότι μακριά από κάθε ίχνος ρατσισμού και ξενοφοβίας, αλλά και από κάθε λογής αντιλήψεις που τροφοδοτούν αντιδράσεις ρατσισμού, οφείλουμε να καταστήσουμε τους εαυτούς μας πιο ανοικτούς και πιο ανθρώπινους, αποδεχόμενοι τους μετανάστες και Ρομά και εντάσσοντάς τους στην ελληνική κοινωνία όσο πιο ομαλά και ανώδυνα μπορούμε. Το πιο χρήσιμο «εργαλείο» είναι η ίδια η γλώσσα μας, γι’ αυτό οφείλουμε ως εκπαιδευτικοί να γνωρίσουμε πώς πρέπει να διδάξουμε τη γλώσσα μας, ώστε να τους μετατρέψουμε από απλούς γνώστες της ελληνικής γλώσσας , σε κοινωνούς του συστήματος αξιών που αυτή εμπεριέχει. Φυσικά, αυτή είναι μια καθημερινή μάχη του ίδιου του εκπαιδευτικού, καθώς έχουμε να διανύσουμε ακόμη δρόμο, να αντιμετωπίσουμε ελλείψεις στον τομέα που αφορά στη διδασκαλία μαθημάτων σε ομάδες κοινωνικά και πολιτιστικά «ιδιαίτερες», ώστε να επιτύχουμε την ουσία της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης.
κ. Γκόβαρης Χρήστος (καθηγητής Παν/μίου Θεσσαλίας) αναφέρθηκε στα χαρακτηριστικά μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας και στις παιδαγωγικές προκλήσεις από τη σκοπιά της Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής. Καταρχάς, θα πρέπει να γνωρίσουμε τους «πολιτισμικά διαφορετικούς» μαθητές μας καθώς και τις μαθησιακές προσδοκίες αυτών ώστε να μπορέσουμε να στηρίξουμε τη μάθησή τους. Προέχει κατ’ αρχήν να τους αποστιγματοποιήσουμε γιατί ο κοινωνικός αποκλεισμός υποχωρεί όταν καταλάβουμε τον τρόπο ζωής τους. Σημαντικά εργαλεία του εκπαιδευτικού είναι να γνωρίζει και να εφαρμόζει τη βιογραφική μάθηση για την αποδυνάμωση των στερεοτύπων, την κατανόηση της διαφορετικότητας και την ανακάλυψη κοινών πολιτισμικών στοιχείων. Συμπληρωματικά ο κ. Νικόλαος Πουτσιάκας (συνεργάτης Προγράμματος «Εκπαίδευση παιδιών Ρομά»), ανέλυσε τις κρατούσες αντιλήψεις» για τους Ρομά, τους μύθους που έχουν πλαστεί αλλά και συνάμα ποιες είναι οι πραγματικότητες.
Η εισήγηση του κ. Μήτσης Ναπολέοντα (καθηγητής Παν/μίου Θεσσαλίας) είχε δυο άξονες. Ο πρώτος αφορούσε τη διαδικασία που ακολούθησε το Πρόγραμμα «Ένταξη Τσιγγανοπαίδων στο Σχολείο». Επιχειρήθηκε η συστηματική ανάπτυξη της επικοινωνιακής προσέγγισης στη διδασκαλία της γλώσσας και εξειδικεύθηκαν προβληματισμοί για τη γλωσσική Ρομά μαθητών, με στόχο την ευχερέστερη ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Για την υποστήριξη της διδασκαλίας συντάχτηκε η διδακτική σειρά «Μιλώ και Γράφω Ελληνικά» που κατανέμεται σε τρία επίπεδα διδασκαλίας Α΄, Β΄ και Γ΄. Φυσικά, όσα αναφέρθηκαν για τους Ρομά μαθητές ισχύουν και για τους μετανάστες, καθώς η ελληνική γλώσσα και για τις δυο ομάδες αυτές είναι δεύτερη γλώσσα (μετά τη μητρική τους). Βασική αποστολή της εκπαίδευσης είναι, ως γνωστόν, να καλλιεργεί στα νέα άτομα δεσμούς με βάση κοινά σημεία αναφοράς, κοινές αξίες και αρχές, επιδιώκοντας με τον τρόπο αυτόν την κοινωνικοποίησή τους. Ο δεύτερος άξονας, αφορούσε την επίδειξη πραγματικών παραδειγμάτων στη διδασκαλία της γλώσσας, κάνοντας χρήση του εκπαιδευτικού υλικού. Μοιράστηκε στους συμμετέχοντες το σχετικό υλικό και με επιλεγμένα μαθήματα δόθηκαν κατευθύνσεις για την αξιοποίηση αυτού στο μάθημα.
Κατόπιν, ακολούθησε ζωντανός διάλογος των εισηγητών με τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς. Ήταν μια διαδικασία την οποία χάρηκαν ιδιαίτερα οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, καθώς τέθηκαν ερωτήματα, συζητήθηκαν προβληματισμοί και αποσαφηνίστηκαν πολλά ζητήματα.
Τον επίλογο του σεμιναρίου μας τον προσέφερε η διευθύντρια του ΣΔΕ Βόλου κα. Κοντοζήση Ελένη. Συνόψισε τα συμπεράσματα και προσκάλεσε τους συμμετέχοντες σε ανάλογες δράσεις που θα γίνουν στο Βόλο.
Ως ΣΔΕ Καρδίτσας ευχαριστούμε θερμά όλους τους όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση του σεμιναρίου το οποίο εντάσσεται στους στόχους της Δια Βίου Μάθησης, της εξωστρέφειας της εκπαίδευσης και της αποστολής μας η οποία συμπυκνώνεται στη φράση που ακούμε συχνά από τους Ρομά/μετανάστες μαθητές μας: «δάσκαλε θέλω να μάθω γράμματα» και εννοούν την ελληνική γλώσσα.
Σουφλάκος Βασίλειος
Φυσικός – MSc Τηλεπικοινωνίες
Διευθυντής ΣΔΕ Καρδίτσασ
