Ο επίσημος ορισμός αναφέρει ως εναλλακτικό τουρισμό, τον τουρισμό που επιδιώκει την αποφυγή αρνητικών και τη δημιουργία θετικών κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η νέα αυτή κατηγορία τουρισμού αναπτύσσεται σε φυσικά και αδιατάρακτα οικοσυστήματα. Στην πλειοψηφία τους οι δραστηριότητες που εντάσσονται στον εναλλακτικό τουρισμό λαμβάνουν χώρα σε προστατευόμενες περιοχές, δηλαδή περιοχές χερσαίες ή υδάτινες που διατηρούν την ποικιλομορφία στο τοπίο, την πλούσια βιοποικιλότητά τους και σε μεγάλο βαθμό τη φυσικότητά τους καθότι βρίσκονται κάτω από ειδικό νομοθετικό καθεστώς.
Οι προστατευόμενες περιοχές, που αριθμούν περί τις 100.000 περιοχές στον πλανήτη και καταλαμβάνουν περισσότερο από το 10% του χέρσου τμήματός του, στην Ελλάδα αποτελούνται από: 10 Εθνικούς Δρυμούς, 20 μέχρι σήμερα ανακηρυγμένα Εθνικά Πάρκα, 19 Αισθητικά Δάση, 51 Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης, 585 Καταφύγια Άγριας Ζωής, 2 περιοχές Προστασίας της Φύσης, 5 περιοχές Οικοανάπτυξης, 11 Υγροτόπους ενταγμένους στη Σύμβαση Ραμσάρ, 215 Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά, 443 περιοχές στο δίκτυο ΦΥΣΗ 2000 (σήμερα 202 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) και 241 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)). .
Ο νομός Καρδίτσας, έχει στην περιφέρειά του σημαντικές προστατευόμενες περιοχές όπως: δύο (2) περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ 2000 (περιοχή Λίμνης Ταυρωπού GR1410001 και Αγράφων GR1410002), ένα (1) Αισθητικό δάσος (του Γεωργίου Καραϊσκάκη), επτά (7) Καταφύγια Άγριας Ζωής, ένα (1) εκτροφείο θηραμάτων και δύο (2) Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Οι κυριότερες μορφές εναλλακτικού τουρισμού είναι: ο οικοτουρισμός, ο αγροτοτουρισμός, ο φυσιολατρικός & περιπατητικός τουρισμός, ο ορεινός τουρισμός, ο τουρισμός περιπέτειας στη φύση, ο πολιτιστικός, ο ορειβατικός, ο εκπαιδευτικός, ο ιαματικός, ο θρησκευτικός, ο συνεδριακός, ο γαστρονομικός και ο οινολογικός τουρισμός. Πρόκειται για δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν κυρίως στις προστατευόμενες περιοχές.
ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο οικοτουρισμός γεννήθηκε στη δεκαετία του 1970 και είχε ως στόχο να συμβάλει στην προστασία και διατήρηση των πολυτίμων οικοσυστημάτων των χωρών προσφέροντας μια νέα εναλλακτική πηγή εισοδήματος ως αντιστάθμισμα των οικονομικών δραστηριοτήτων που απαγορεύονταν ως αντικρουόμενες και ασύμβατες με την προστασία των φυσικών πόρων
Το έτος 2002 ανακηρύχτηκε ως διεθνές έτος οικοτουρισμού και πραγματοποιήθηκε διεθνής συνδιάσκεψη στο Κεμπέκ (Μάιος 2002), με κύριο συμπέρασμα από τα διεθνή δεδομένα ότι: ο οικοτουρισμός για να λειτουργήσει προς όφελος του φυσικού και κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος, πρέπει να υπόκειται σε ορισμένες αρχές που υποστηρίζονται από ένα σύστημα διαχείρισης διαφορετικά είναι ένας απλός τουρισμός στη φύση ή άλλη μορφή τουρισμού.
Ο επίσημος ορισμός που δίνεται από την Εθνική Επιτροπή Οικοτουρισμού (2002), αναφέρει ότι:
Οικοτουρισμός είναι ο τουρισμός που αναπτύσσεται σε οικολογικά σημαντικές περιοχές, δεν υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής, προωθεί την προστασία και διαχείριση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, σύμφωνα με νομικά ή άλλου τύπου αποτελεσματικά μέτρα, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί τη συνοχή του κοινωνικού ιστού.
Η συμβολή του οικοτουρισμού σε μια περιοχή συνίσταται στην :
- προστασία του περιβάλλοντος
- προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
- αειφορία
- ευημερία της τοπικής κοινωνίας
- προώθηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης
- ανάπτυξη συμμετοχικών δραστηριοτήτων από τους τουρίστες
Ο οικοτουρισμός (έχει φιλοσοφία βιοκεντρική και όχι ανθρωποκεντρική) μπορεί να αναπτυχθεί στην υπάρχουσα υποδομή της ελληνικής επικράτειας, η οποία αριθμεί: περισσότερα από 36 Μουσεία και εκθέσεις Φυσικής Ιστορίας (καταγραφή Ευθυμίου κ.α. 2005) η κατανομή των οποίων δίνεται στο σχήμα 1, 11 κέντρα πληροφόρησης για τους ισάριθμους υγροτόπους της Σύμβασης Ραμσάρ, 56 Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Στο Ν. Καρδίτσας υπάρχουν: ένα (1) Αγροτικό Μουσείο (Ιτέα), ένα (1) Κέντρο Χλωρίδας και Πανίδας των Αγράφων της Πίνδου και δύο (2) Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε Μουζακίου & Κ.Π.Ε Νεοχωρίου)
Σχήμα 1. Διάγραμμα κατανομής Μουσείων Φυσικής Ιστορίας ανά γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας (Ευθυμίου κ.α., 2005)
ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο αγροτουρισμός, που είναι η δεύτερη σε ανάπτυξη εναλλακτική μορφή τουρισμού στην ελληνική περιφέρεια, περιλαμβάνει συμμετοχή σε αγροτικές δραστηριότητες, διαμονή σε αγροτικά καταλύματα, κατανάλωση τοπικών προϊόντων και υπηρετείται από τους συνολικά 122 γυναικείους αγροτουριστικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς (καταγραφή Ευθυμίου, 2008).
Οι δραστηριότητες των γυναικείων αγροτικών συνεταιρισμών καταλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα από την παραγωγή παραδοσιακών εδεσμάτων, ποτών, τη συλλογή αρωματικών και φαρμακευτικών ειδών (βότανα), την παραγωγή χειροτεχνιών μέχρι και τη λειτουργία αγροτουριστικών καταλυμάτων που έχουν ανακατασκευαστεί ή χτιστεί με επιδοτούμενα προγράμματα χρηματοδότησης.
Στο νομό Καρδίτσας δραστηριοποιούνται δύο (2) γυναικείοι συνεταιρισμοί, αυτοί, του Ιτάμου και του Νεοχωρίου. Παράλληλα πολλές φάρμες και μεγάλα αγροκτήματα μπορούν να αναπτυχθούν προς την κατεύθυνση του αγροτουρισμού όπως αυτός λειτουργεί στη μεσευρώπη, δηλαδή με διαμονή των επισκεπτών μέσα στη φάρμα και τη συμμετοχή στις εργασίες της.
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο οικολογικός τουρισμός περιλαμβάνει επισκέψεις σε περιοχές με οικολογικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον, παρατήρηση πουλιών, συλλογή βοτάνων, ξενάγηση σε προστατευόμενες περιοχές.
Για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων του οικολογικού τουρισμού, στο νομό Καρδίτσας λειτουργεί ένας βοτανικός κήπος στο Νεοχώρι, το δασικό χωριό Δρυάδες στο δήμο Ιτάμου, τα δύο Κ.Π.Ε, στο Μουζάκι και το Νεοχώρι και οι προστατευόμενες περιοχές που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Επίσης στη διοικητική περιφέρεια του νομού υπάρχουν τρεις λίμνες (Ν. Πλαστήρα, Σμοκόβου και Στεφανιάδας), που προσφέρονται για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων οικολογικού τουρισμού και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ
Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι μορφές εναλλακτικού τουρισμού όπως ο περιηγητικός ή περιπατητικός, ο ορειβατικός και ο αναρριχητικός τουρισμός. Η εξυπηρέτηση αυτών των κατηγοριών Ε.Τ. μπορεί να γίνει :
- τόσο από τα δυο ευρωπαϊκά μονοπάτια (Ε4, Ε6) που διασχίζουν τη χώρα μας από βορά προς νότο, όσο και από τα εθνικά και τοπικά μονοπάτια που έχουν χαραχθεί στον ορεινό όγκο και χρειάζεται κάποια από αυτά να βελτιωθούν.
- από τα 100 περίπου ενεργά ορειβατικά κυρίως, καταφύγια, που υπάρχουν σε όλη τη χώρα και η κατανομή τους ανά περιφέρεια δίνεται στο σχήμα 2.
- και από τον μεγάλο αριθμό των σπηλαίων, των φαραγγιών, των φυσικών και τεχνητών λιμνών και ποταμών που απαντώνται στη χώρα μας
ως μια υποκατηγορία μπορεί να θεωρηθεί και ο τουρισμός άγριας ζωής, που έχει να κάνει με την παρατήρηση, τη μελέτη και απόκτηση εμπειριών σχετικά με είδη της πανίδας.
Στο νομό Καρδίτσας υπάρχουν τρία (3) ορειβατικά καταφύγια (Καραμανώλη – Αγράφων, Ο.Χ.Ο.Κ και Ελατάκος) από τα δέκα που έχουν καταγραφεί στην περιφέρεια Θεσσαλίας. Τα σπήλαια που έχουν καταγραφεί στη Θεσσαλία είναι περίπου έξι (6), ενώ στο νομό Καρδίτσας υπάρχουν τρεις (3) σημαντικές σπηλιές (σπηλιά Καραϊσκάκη, Γάκη και Καϊμακιά).
.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ και ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Πρόκειται για τις δραστηριότητες και εκδηλώσεις που αναδεικνύουν και προβάλουν την πολιτιστική ταυτότητα και το περιβάλλον κάθε περιοχής, στην ευρύτερη γεωγραφική και ιστορική περιφέρεια.
Οι εκδηλώσεις και τα σεμινάρια πολιτιστικού, ιστορικού, πνευματικού και μορφωτικού χαρακτήρα, η συμμετοχή σε τοπικές γιορτές και έθιμα, αποτελούν τον πολιτιστικό και μορφωτικό τουρισμό. Υπάρχει πλούσια δραστηριότητα πολιτιστικών εκδηλώσεων από τους πολιτιστικούς, ιστορικούς, λαογραφικούς συλλόγους και άλλους φορείς του νομού Καρδίτσας, όπως το «φεστιβάλ Λίμνης Πλαστήρα» που διοργανώνει την τελευταία δεκαετία σε ετήσια βάση, η νομαρχία Καρδίτσας.
Η ύπαρξη σημαντικών βυζαντινών μνημείων (εκκλησίες, κάστρα), ο μεγάλος αριθμός πέτρινων γεφυριών, και το πλήθος των ιστορικών και αρχαιολογικών τόπων του νομού, προσφέρουν δυνατότητες για ανάπτυξη ιστορικού και πολιτιστικού τουρισμού.
ΙΑΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο ιαματικός τουρισμός ή τουρισμός υγείας είναι ο τουρισμός που περιλαμβάνει επισκέψεις σε ιαματικές πηγές, συμμετοχή σε σεμινάρια θεραπείας, φυσικής διαβίωσης και υγιεινής διατροφής. Πολλές από τις ιαματικές πηγές (έχουν καταγραφεί πάνω από 40) βρίσκονται μέσα στα όρια ή πολύ κοντά σε προστατευόμενες περιοχές (Ν. Απολλωνία, Λ. Υπάτης). Σήμερα λειτουργούν στην ελληνική επικράτεια περί τα 22 υδροθεραπευτήρια εκ των οποίων τα 20 ανήκουν στον Ε.Ο.Τ. Στο νομό Καρδίτσας υπάρχουν σε λειτουργία τα ιαματικά λουτρά Σμοκόβου και της Καϊτσας τα οποία και πρέπει να αναπτυχθούν και αναδειχθούν..
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο θρησκευτικός τουρισμός αναπτύσσεται σε περισσότερους από 250 λατρευτικούς προορισμούς, η πλειοψηφία των οποίων βρίσκεται στην Περιφέρεια και ιδίως στον ορεινό χώρο. Τα βήματα του αποστόλου Παύλου είναι ένα σύγχρονο δίκτυο περιοχών θρησκευτικού τουρισμού. Η μεγάλη επισκεψιμότητα στα θρησκευτικά προσκυνήματα έχει άμεση ή έμμεση επίδραση στις προστατευόμενες περιοχές καθότι πολλά από αυτά βρίσκονται εντός ή πλησίον των ορίων τους. Ο μεγάλος αριθμός των βυζαντινών και ιστορικών ναών και ιστορικών μοναστηριών που υπάρχουν στο νομό Καρδίτσας σε συνδυασμό με μοναστικές πολιτείες όμορων νομών παρουσιάζουν μια άνθιση του θρησκευτικού τουρισμού και της επισκεψιμότητας στο νομό. Η σωστή προβολή της θρησκευτικής υποδομής σε ομόδοξους λαούς μπορεί να αυξήσει την επισκεψιμότητα στο νομό καθόλο το έτος και ιδιαίτερα στις μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης, όπως το ορθόδοξο ελληνικό Πάσχα με τα τόσο ωραία αλλά άγνωστα σε άλλους ορθόδοξους λαούς, ελληνικά έθιμα.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Μια άλλη δυναμικά αναπτυσσόμενη δραστηριότητα είναι ο συνεδριακός τουρισμός. Η οργάνωση συνεδρίων και ημερίδων με περιβαλλοντικό, πολιτιστικό και ιστορικό περιεχόμενο, προσελκύει εισηγητές και ακροατές συχνά από ολόκληρη την περιφέρεια Θεσσαλίας και όχι μόνο. Η νέα αυτή κατηγορία εναλλακτικού τουρισμού, η οποία έχει αποτελέσει αντικείμενο εργασίας εθνικών και διεθνών συνεδρίων, συχνά ακολουθείται από ξενάγηση των συνέδρων και συνοδών τους σε προστατευόμενες περιοχές, σε ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής διοργάνωσης του συνεδρίου. Η πόλη της Καρδίτσας είναι ένα πολύ καλά οργανωμένο αστικό κέντρο με πολύ καλές δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές για την υποστήριξη εθνικών και διεθνών συνεδρίων. Τα τελευταία χρόνια δημιουργείται συνεχώς νέα και σύγχρονη συνεδριακή υποδομή και στην ευρύτερη περιοχή της πόλης.
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ & ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο γαστρονομικός και ο οινολογικός τουρισμός έχει ως στόχο να αναδείξει τα τοπικά προϊόντα και οργανώνει εκδηλώσεις γευσιγνωσίας. Οι δρόμοι του κρασιού είναι ένα πετυχημένο πρόγραμμα που στόχο έχει να γνωστοποιήσει τα τοπικά οινοποιία στην ελληνική περιφέρεια και να δημιουργήσει ένα δίκτυο μεταξύ τους.
Στα πλαίσια αυτής της κατηγορίας εναλλακτικού τουρισμού γίνεται σε ετήσια βάση η γιορτή κρασιού στο Μεσενικόλα, η γιορτή-εκδήλωση Μανιταριού που έχει διοργανωθεί κατ΄ επανάληψη στο Νεοχώρι, ενώ υπάρχει η δυνατότητα να στηριχθεί και ενισχυθεί η διοργάνωση ανάλογων εκδηλώσεων που θα προβάλλουν τα τοπικά προϊόντα και εδέσματα.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα και οι ευκαιρίες για την ανάπτυξη στο νομό Καρδίτσας και ευρύτερα στην ελληνική περιφέρεια, των εναλλακτικών μορφών τουρισμού εντοπίζονται :
- Στον πλούτο και την ποικιλία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων
- Στη δυναμική αυτών των μορφών τουρισμού (ο τουρισμός είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία)
- Στη διαρκώς αυξανόμενη περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του κοινού
- Στην στήριξη από το υφιστάμενο εθνικό και διεθνές θεσμικό πλαίσιο των προστατευόμενων περιοχών
- Στα προσφερόμενα οικονομικά κίνητρα – ενισχύσεις από εθνικά και κοινοτικά κονδύλια
- Στη συσσώρευση τεχνογνωσίας και εμπειριών από τον οικοτουρισμό και αγροτουρισμό
- Στην προσέγγιση της τουριστικής αγοράς με τον παραγωγό
- Στη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας σε πολλούς νέους τομείς υπηρεσιών
- Στην ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας με την συγκράτηση στις εστίες του και την απασχόληση μεγάλου ποσοστού του τοπικού εργατικού δυναμικού
- Στην ανάπτυξη νέων οικονομικών δραστηριοτήτων και επενδύσεων σε οικονομικά προβληματικές και απομονωμένες, ορεινές κυρίως, περιοχές.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
Η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση για εναλλακτικές μορφές τουρισμού στη χώρα μας σε συνδυασμό με την πλούσια ποικιλία σε αριθμό και κατηγορίες προστατευομένων περιοχών, δείχνουν τη έντονη δυναμική που παρουσιάζει ο εναλλακτικός τουρισμός. Αυτή η δυναμική καταγράφεται και στην συνεχώς αυξανόμενη επισκεψιμότητα και τη μεγάλη ζήτηση για διαμονή στα καταλύματα που λειτουργούν στις λίμνες και τον ορεινό, όγκο του νομού Καρδίτσας.
Για να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος που αφορούσαν το μαζικό τουρισμό και για να διατηρηθεί και ενισχυθεί το θετικά δυναμικό κλίμα, χωρίς την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας στην περιοχή, και με τη μικρότερη όχληση του τοπίου θα πρέπει να ληφθούν κάποια απαραίτητα μέτρα στην οργάνωση (χωρική και χρονική) του εναλλακτικού τουρισμού.
Τα απαραίτητα και αναγκαία μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε επίπεδο νομού είναι :
- ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός μιας οργανωμένης παρέμβασης για την προώθηση υποδομών εναλλακτικού τουρισμού, εφόσον έχει προσδιοριστεί ο μέγιστος αριθμός επισκεπτών σε σχέση με την φέρουσα ικανότητα της κάθε περιοχής.
- Θεσμοθέτηση και ίδρυση Φορέα Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών του νομού, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Στις αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης να περιλαμβάνονται:
- Η σύνταξη προδιαγραφών για τις υπηρεσίες εναλλακτικού τουρισμού (κάτι παρόμοιο με την προδιαγραφή των αγροτουριστικών δράσεων)
- Η Πιστοποίηση παρεχόμενων υπηρεσιών εναλλακτικού τουρισμού
- Η θέσπιση και καθιέρωση Σήματος Ποιότητας Αγροτουρισμού
- Η κατάρτιση σεμιναρίων για απόκτηση περιβαλλοντικής και οικολογικής συνείδησης των επισκεπτών, των κατοίκων και των εργαζομένων στις προστατευόμενες περιοχές
- Η εκπαίδευση των εργαζομένων στην παροχή υπηρεσιών Εναλλακτικού τουρισμού
- η οργάνωση και λειτουργία σε ετήσια βάση οικολογικών θερινών σχολείων στις προστατευόμενες περιοχές του νομού.
- Η στήριξη της βιωσιμότητας των υπαρχόντων υποδομών οικοτουρισμού
- Καθιέρωση – χορήγηση Ευρωπαϊκού οικολογικού Σήματος (eco-label) στις υπηρεσίες οικοτουριστικών καταλυμάτων
- η ανάπτυξη συνεργασίας και δικτύωσης τόσο μεταξύ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται με τον Ε.Τ. όσο και με άλλους τοπικούς φορείς (Φ.Δ.), Υπηρεσίες και Οργανισμούς
- Οργάνωση και αξιοποίηση όλων των υποδομών (μεταφορικών, κτηριακών) στις προστατευόμενες περιοχές, ώστε ο νομός Καρδίτσας να αποτελέσει οικοτουριστικό προορισμό και για αλλοδαπούς.
- Η διεκδίκηση ενός σημαντικού ποσοστού από το 25% των ευρωπαίων τουριστών που επιλέγει εναλλακτικές μορφές τουρισμού, καθότι πρόκειται για ποιοτικό τουρισμό με μεγάλη δυναμική και θετικές προοπτικές
- Η ίδρυση νέων γυναικείων αγροτουριστικών συνεταιρισμών πρέπει να προωθηθεί και ενισχυθεί
- Η δικτύωση των γυναικείων συνεταιρισμών σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο
- Η ίδρυση παρατηρητηρίου και δικτύου σημείων προώθησης του οικοτουριστικού & αγροτουριστικού προϊόντος
10. Η συμμετοχή και προβολή του νομού σε εθνικές και διεθνείς εκθέσεις τουρισμού
11. Η διοργάνωση και ενίσχυση προβολής του νομού με νέες οικολογικές γιορτές, γιορτές αγροτουρισμού και γιορτές τοπικών προϊόντων.
12. Ο ικανοποιητικός αριθμός των προστατευόμενων περιοχών του νομού, παρέχει ευρύ πεδίο δράσης με προοπτικές ανάπτυξης.
13. Χρήση πρωτότυπων για τη χώρα μας υποδομών Ε.Τ. π.χ. Περιήγηση με ηλιακές βάρκες στις λίμνες, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η όχληση και η επιβάρυνσή τους, η δημιουργία υποδομής για πρόσβαση και συμμετοχή στον εναλλακτικό τουρισμό των Α.Μ.Ε.Α.
Η ιεράρχηση και εφαρμογή αυτών των προτάσεων σε συνδυασμό με την άριστη συνεργασία των άμεσα ή έμμεσα εμπλεκομένων φορέων και ενδιαφερόμενων πολιτών να ασχοληθούν και επενδύσουν στον εναλλακτικό τουρισμό, μπορούν να φέρουν γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα και να μετατρέψουν το νομό Καρδίτσας, που βρίσκεται στο κέντρο της Ελλάδας και σε ίση περίπου απόσταση (χρονική και χιλιομετρική) από τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, σε πόλο έλξης απαιτητικών επισκεπτών καθόλη τη διάρκεια του έτους.
Η παραπάνω δημοσίευση στηρίχθηκε στην εισήγηση που έκανε ο συγγραφέας στην Ημερίδα με θέμα τον τουρισμό που διοργάνωσε η Νομαρχία Καρδίτσας στις 30-5-2009.
