Ι) Ιστορική Αναδρομή:
Το κτήριο της Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσας κατασκευάστηκε το χρονικό διάστημα 1925 – 1930 επί Δημάρχου Αστέριου Αλλαμανή. Τα σχέδια της αγοράς είναι τουλάχιστον κατά μια δεκαετία παλαιότερα, ο Δήμος Καρδίτσας όμως, για οικονομικούς λόγους, αδυνατούσε να τα υλοποιήσει. Στην πραγματικότητα, το 1904, μόλις 23 χρόνια μετά την απελευθέρωση της πόλης, επί Δημάρχου Στέργιου Λάππα, άρχισε να χτίζεται στη σημερινή θέση ένα κτήριο δημοτικής αγοράς από μάρμαρο. Το σχέδιο αυτό όμως εγκαταλείφθηκε σύντομα, (το 1906) λόγο έλλειψης χρημάτων.Το σημερινό κτήριο είναι ένα από τα τελευταία έργα της εταιρίας Hennebique Francois του Coignet, η οποία κατασκεύασε αναρίθμητα έργα από σκυρόδερμα και γυαλί σ’ ολόκληρη την Ευρώπη.
Είναι εμφανέστατα γνήσιος απόγονος των έργων των μηχανικών που κατασκεύασαν κτήρια πραγματικά επαναστατικά προορισμένα για χρήσεις δημόσιες, όπως αίθουσες εκθέσεων, ταχυδρομεία, στοές περίπτερα και ημι-υπαίθρια θέατρα.
Ταυτόχρονα όμως το κτήριο είναι κτισμένο στις απαρχές του μοντέρνου κινήματος που απηχεί ήδη τις βασικές αρχές του, την πιουριστική μηχανική αισθητική, που όμως παραμένει κλασική στην έκφρασή της.
Ο Αστέριος Αλλαμανής κοσμοπολίτης Δήμαρχος που έφερε τα σχέδια από το Παρίσι – είναι ο εκφραστής της θέλησης της πρόσφατα απελευθερωμένη από τον τουρκικό ζυγό πόλης, να γίνει κοινωνός του πνεύματος της εποχής, υιοθετώντας αυτούσιο ένα στοιχείο της έκφρασής του. Ένα δημόσιο κτίριο από την Ευρώπη.
Το κτίριο τοποθετήθηκε στον Ιστό της πόλης με καθαρά πολεοδομικά κριτήρια, καταλαμβάνοντας τον ελεύθερο χώρο μιας πλατείας όπου από παράδοση δεκαετιών γίνονταν η λαϊκή αγορά, στην καρδιά ακριβώς της εμπορικής ζωής της πόλης.
Με το πέρασμα του χρόνου, το κτίριο εκτός από τη δραματική φυσική του φθορά αντιμετώπιζε και τη συρρίκνωση των χρήσεων. Το 1987 (εξήντα χρόνια περίπου μετά την κατασκευή του) το Δημοτικό Συμβούλιο της Καρδίτσας επί δημαρχίας Δημητρίου Αρχοντή, αποφάσισε την προκήρυξη Πανελληνίου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για την αποκατάσταση του κτιρίου.
Η τελευταία αποκατάσταση ήταν στις 27 Ιουλίου 1998 επί Δημάρχου Αθανασίου Κανταρτζή.
Η δημοτική αγορά της Καρδίτσας παραδόθηκε πάλι στη χρήση, ως ένα μοναδικό για τα Ελληνικά δεδομένα αρχιτεκτονικό έργο, ένα μνημειακό κτίριο ευρωπαϊκής εμβέλειας.
Έτσι, το κτίριο “που ήρθε από την Ευρώπη” επιστρέφει σ’ αυτήν ως αποκατεστημένο μνημείο της Ευρωπαϊκής κληρονομιάς.
II) ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ
Είναι ένα οικοδόμημα με καθαρή γεωμετρία και συμμετρία στους άξονες Ανατολή – Δύση, Βορράς – Νότος και αυστηρό κάναβο. Είναι κτίριο διαφανές και απόλυτα ορθολογικό, ένα καθαρό αρχιτεκτονικό έργο με αξιώματα σχεδιασμού που βασίζονται στα βασικά σχήματα της γεωμετρίας.
Είναι ένα απολύτως τετράγωνο κτίσμα με πλευρά κάτοψης 55 μ.
Το ελεύθερο ύψος του είναι 18 μ.
Η διάταξή του είναι πυραμιδωτή
Ισόγειο ύψους 5.90 μ.
Περιμετρικός διάδρομος ως όροφος ύψους 8,10 μ.
Στέγη που στηρίζεται σε φεγγίτη ύψους 11.50 μ.
Η στέγη είναι μεταλλική με γυάλινη πλήρωση
Τα δομικά στοιχεία, κολόνες, δοκοί, πλάκες είναι από οπλισμένο σκυρόδερμα.
ΙΙΙ) Ευρωπαϊκή διάκριση:
Το κτίριο είναι ένα από τα 40 (σε σύνολο χιλίων προτάσεων) μνημεία που πέτυχαν την ενίσχυση από το Πειραματικό Σχέδιο για τη διατήρηση και την Προβολή της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Κοινότητας για το 1992.
Η επιτροπή που απαρτίζονταν από αρχιτέκτονες όλων των κρατών – μελών συνήλθε στις Βρυξέλλες και έκρινε πως το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσας – μνημείο των πρόσφατων χρόνων – αξίζει και πρέπει να σωθεί και να αποτελέσει κληρονομιά για τις μελλοντικές γενιές, ένα ορόσημο στο διαχρονικό ταξίδι της πόλης.
Σε ειδική τελετή που έλαβε χώρα στο Δημαρχείο των Βρυξελλών, το Δεκέμβριο του 1992, ο τότε Δήμαρχος Καρδίτσας Αθανάσιος Κανταρτζής, παρέλαβε βραβείο που πιστοποιεί την ένταξη του κτιρίου ανάμεσα στα μνημεία της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, ενώ ταυτόχρονα βραβεύτηκε η προσπάθεια του Δήμου για τη συντήρηση του κτιρίου και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου.
Άλλη μια διάκριση για το Δήμο ήρθε στο πλαίσιο του προγράμματος RAFHAEL 1997. Επιλέχθηκε για χρηματοδότηση το καινοτόμο σε ευρωπαϊκό επίπεδο πιλοτικό σχέδιο με τίτλο “Διαχείριση και Ανάπτυξη Εμπορικών και Καλλιτεχνικών Δράσεων στο πρόσφατα αναστηλωμένο Μνημειακό Κτίριο της Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσας”
Πηγή: www. karditsa-net.gr
