Για να φτάσουμε στην ωρίμανση και στο ξεκίνημα του έργου, απαιτήθηκαν δεκάδες παρεμβάσεις, παραστάσεις και κινητοποιήσεις στα 15 και πλέον χρόνια που πέρασαν από τη στιγμή που το ΤΕΕ Κεντρικής Θεσσαλίας παρουσίασε για πρώτη φορά την ιδέα του μεγάλου αυτού έργου. Τα πλεονεκτήματά του πασιφανή.
Σήμερα όμως φτάσαμε στο σημείο μηδέν, δηλ. αν το έργο συνεχίσει ή εγκαταληφθεί. Όμως δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, ούτε αιφνιδιασμός οι εξελίξεις για τον Ε65. Το πρόβλημα ήταν γνωστό και μάλιστα από καιρό. Οι αφορμές ήταν η επιδείνωση της βιωσιμότητας του έργου, η αδυναμία των τραπεζών να το χρηματοδοτήσουν, οι προσφυγές για την «καφέ αρκούδα» και το «λύκο» από περιβαλλοντικές οργανώσεις και η αφερεγγυότητα του Δημοσίου να καταβάλλει έγκαιρα τη συμβατική χρηματοδοτική του συμβολή. Τότε (2011) άρχισε μια «περίεργη», «προκλητική» και «αντιφατική», όσον αφορά στους στόχους της, επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης, με περιτύλιγμα τη «μείωση της τιμής των διοδίων».
Το χρονικό του «προαναγγελθέντος θανάτου του Ε65», έχει ως εξής:
Στις 17/5/2011 με πρωτοβουλία του κ. Λέγκα είχε ζητηθεί να γίνει σύσκεψη όλων των φορέων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας για τις εξελίξεις στα αναπτυξιακά έργα του Νομού Τρικάλων.
Στις 29/11/2011 εκδηλώνεται και πάλι μια νέα προσπάθεια εγκατάλειψης της κατασκευής του πιο δύσκολου και κοστοβόρου τμήματος του Ε65 (Βόρειο Τμήμα), γεγονός που οδήγησε ελάχιστους βουλευτές να δηλώσουν ότι δεν θα ψηφίσουν τέτοια σύμβαση που θα έκανε «λοβοτομή» στο έργο και θα αλλοίωνε τον στρατηγικό χαρακτήρα του. Δυστυχώς μέσα σε αυτούς δεν ήταν οι κυβερνητικοί βουλευτές της Καρδίτσας.
Η ουσία όμως είναι ότι στην Κυβέρνηση δεν έχουν σε προτεραιότητα την ολοκλήρωση του Ε-65. Σε αυτό διευκόλυνε η προσφυγή στο ΣΤΕ από περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ, η οποία στο δικό της site λέει ότι : «Η προτεινόμενη χάραξη του Ε65 δημιουργεί σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους γεωγραφικής αποκοπής των υποπληθυσμών και της κατανομής των μεγάλων θηλαστικών. Στο τμήμα Νότια-Νοτιοανατολικά της Καρδίτσας μέχρι την Λαμία αποκόπτει την γεωγραφική συνέχεια της κατανομής του λύκου. Στο ανώτερο, βόρειο τμήμα του Ε65, από τη Γέφυρα Μουργκάνι έως τον Α/Κ σύνδεσης με την Εγνατία Οδό προκαλείται περαιτέρω κατάτμηση του βιότοπου της αρκούδας στον τομέα ανατολικής Πίνδου-Χασίων». Δηλαδή για την «αρκούδα» και το «λύκο» κινδύνευε το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της Δυτικής Θεσσαλίας.
Βέβαια η «αρκούδα» και ο «λύκος» ήταν οι προφάσεις. Διότι τελικά αποδεικνύεται ότι ο λόγος είναι καθαρά οικονομικός. Η Κυβέρνηση έχει να ολοκληρώσει 5 οδικούς άξονες στην χώρα. Με τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων δεν «βγαίνουν» όλοι. Έτσι φαίνεται ότι προσανατολίζεται να θυσιάσει ολόκληρο τον Ε-65 ή ένα σημαντικό τμήμα του.
Η Αποκάλυψη
Ξέρουμε όλοι την παροιμία «το ψέμα» ή μάλλον η μη διατυπωμένη αλήθεια «έχει κοντά ποδάρια». Γιατί η πρόφαση για την εγκατάλειψη του έργου κατέρρευσε. Το ΣτΕ πρόσφατα έδωσε το πράσινο φως για το επίμαχο τμήμα Καλαμπάκα-Παναγία, απορρίπτοντας τις σχετικές προσφυγές και με την απόφαση αυτή ανοίγει διάπλατα η κατασκευή όλου του άξονα και όχι «κουτσουρεμένου» όπως είχε αρχίσει να διαφαίνεται. Από τη στιγμή λοιπόν που τα περιβαλλοντικά προσκόμματα λύθηκαν, αποκαλύπτεται ότι για την ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου Ε65 το ζήτημα είναι καθαρά οικονομικό καθώς δεν θεωρείται από τις τράπεζες βιώσιμος ενώ η Κυβέρνηση δήλωσε ότι καταβάλλει …προσπάθεια να «διασωθεί» ένα τμήμα του. Αλλά και αυτό κατέρρευσε καθώς πριν λίγες μέρες όμως ο διευθύνων σύμβουλος της ΓΕΚ -ΤΕΡΝΑ τοποθετήθηκε δημόσια, υποστηρίζοντας ότι αν το έργο ακυρωθεί, το Δημόσιο θα κληθεί να καταβάλει 1 δισ. ευρώ αποζημιώσεων.
Τι κάνουν οι τοπικοί φορείς;
Από το 2010 που σταμάτησαν τα έργα στον Ε-65 δεν υπήρξε καμιά σοβαρή παρέμβαση από τοπικούς ή περιφερειακούς φορείς. Ύστερα από 2 χρόνια αφού διαφάνηκε ότι ο Ε-65 οδεύει προς εγκατάλειψη, πραγματοποιήθηκε η μοναδική συνάντηση Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2012, που είχαν οι περιφερειάρχες (από τις περιφέρειες των οποίων θα διέλθει ο αυτοκινητόδρομος), Δ. Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας, με τον αναπληρωτή υπουργό κ. Σταύρο Καλογιάννη. Προηγήθηκε κοινό υπόμνημα των περιφερειαρχών στο οποίο εξέφραζαν τον προβληματισμό και την ανησυχία τους για την τύχη του έργου και ζητούσαν την επανεκκίνησή του ενώ έθεταν ως προτεραιότητα την κατασκευή του τμήματος Μουργκάνι Καλαμπάκας – Εγνατία. Δυστυχώς στην απάντηση του ο κ. Καλογιάννης μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «η κατασκευή του έχει διακοπεί από τον Ιανουάριο του 2011, κυρίως διότι ανεστάλη η χρηματοδότηση του παραχωρησιούχου από τις δανείστριες τράπεζες. Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει το έργο στο σύνολό του – συνεχίζει ο Αν. Υπουργός – βρίσκονται υπό συζήτηση το τελευταίο δίμηνο, μεταξύ του ειδικού διαπραγματευτή κ.Βιδάλη, τον οποίο έχει ορίσει ο Πρωθυπουργός και του Παραχωρησιούχου. Συμπέρασμα: άλλα λόγια να αγαπιόμαστε καθότι ουσία μηδέν.
Μέσα σε όλα αυτά, προ ημερών ο Κοινοτικός Επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική, κ. Γιοχάνες Χαν, έδωσε διαβεβαιώσεις ότι οι Βρυξέλλες θέλουν το έργο. Τι συμπεραίνουμε λοιπόν; Ότι μάλλον το σοβαρότερο πρόβλημα δεν είναι ούτε περιβαλλοντικό ούτε οικονομικό, αλλά ότι γίνονται «παιχνιδάκια» στην πλάτη της Δυτικής Θεσσαλίας. Ουδείς λοιπόν εμπιστεύεται την Αθήνα και τα παιχνίδια που παίζει.
Η Δημοτική Αρχή όμως που ήταν όλο αυτό το διάστημα από το 2011; Απούσα ακόμα μια φορά από τα μεγάλα ζητήματα της Καρδίτσας. Για να είμαι πιο ακριβής ευαισθητοποιήθηκε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα που προκλήθηκε η σημερινή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου με τις υπογραφές του συνόλου των δημοτικών συμβούλων όλης της αντιπολίτευσης. Αποτέλεσμα; Μια σύσκεψη το Σάββατο 27-10-2012 στο Δημαρχείο Καρδίτσας στην οποία οι δημοτικοί σύμβουλοι δεν κληθήκαμε. Συγνώμη αλλά νομίζω ότι η δημοτική Αρχή δεν κινήθηκε όταν έπρεπε. Εκτιμώ ότι τώρα είναι πολύ αργά. Δεν μπορεί να ισχυρίζεται άγνοια. Ότι δεν γνώριζε το μέγεθος του προβλήματος. Ότι για όλα έφταιγε η κρίση. Βεβαίως η κρίση είχε και έχει καθοριστικές συνέπειες στην πορεία του έργου. Αντίστοιχες όμως συνέπειες έχει και στα τα υπόλοιπα έργα, που θα συνεχίσουν.
Συμπέρασμα
Αυτή τη στιγμή πρώτιστης σημασίας είναι το πραγματικό ενδιαφέρον για το έργο. Πιστεύουμε στο έργο αυτό, το θέλουμε, το «κυνηγάμε» και με ποιο τρόπο; Γιατί, απλά δεν αρκεί να το παρακολουθούμε μέσω δημοσιευμάτων. Εάν λειτουργήσουμε έτσι είναι βέβαιο ότι θα γίνουμε θεατές μιας αυξανόμενης -με γεωμετρική πρόοδο μάλιστα- αποκαθήλωσης όλων των αναπτυξιακών έργων που ξεκίνησαν στο Νομό μας. Και μπορεί εύκολα να ξηλώνονται δύσκολα όμως ξαναδημιουργούνται.
Η απώλεια του αναπτυξιακού προσανατολισμού οφείλει να αποκατασταθεί. Γιατί οι οδικοί άξονες δεν είναι έργα για να λύσουμε τα προβλήματα της γειτονιάς μας, ούτε του Νομού μας, ούτε της Περιφέρειάς μας. Είναι έργα που αυξάνουν το χωρικό ανταγωνισμό, περιορίζουν τα μονοπωλιακά πλεονεκτήματα, προκαλούν αναδιανεμητικές μεταβολές και μειώνουν τις ενδοπεριφερειακές ανισότητες, αυξάνουν την ανάπτυξη καθόσον η μόχλευση των 6.5 δις που θα γίνει μέσα από όλα τα συγχρηματοδοτούμενα έργα θα δημιουργήσει 15.000 νέες θέσεις εργασίας, μειώνοντας παράλληλα την ύφεση και κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες.
Προς στην κατεύθυνση αυτή ένας δρόμος υπάρχει:
να συγκροτηθεί ένα διεκδικητικό μέτωπο που με συνεννόηση και αποφασιστικότητα που θα φέρει ξανά το Ν. Καρδίτσας στο προσκήνιο. Μαζί με τον Ε-65 πρέπει να τεθούν και αποκλειστικά τοπικά ζητήματα της 60ΜΕ και της Σχολής Αστυφυλάκων. Τώρα πριν είναι αργά.
Βασίλης Σουφλάκος
Δημοτικός Σύμβουλος
