Πρόκειται για την πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία για την προώθηση κοινωνικά ισοδύναμων μέτρων για την ανακούφιση των πολιτών σε περίοδο μακράς κρίσης και ύφεσης αφού προβλέπει ίδιο μηχανισμό άντλησης πρόσθετων εσόδων, χωρίς επιβολή νέων φόρων, αντιθέτως δε με κίνητρα επιστροφής φόρου 5%. Προσθέτως δε, στην παράγραφο 4 του άρθρου 4, προτείνεται το 20% των πρόσθετων εσόδων από την αναμενόμενη μείωση της υπεξαίρεσης του ΦΠΑ να αποδίδεται σε κοινωνικές πολιτικές αντιστάθμισης απωλειών μισθών και συντάξεων κάτω του ορίου της φτώχειας, στήριξης των ανέργων, αύξησης της απασχόλησης, στήριξης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων και τέλος, της στήριξης της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας των νέων.
Η πρόταση νόμου προβλέπει κατάλληλα κίνητρα για τη διεύρυνση της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων συναλλαγών στην Ελλάδα και, πιο συγκεκριμένα, των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, όπως επίσης και ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της απόδοσης του Φ.Π.Α. με στόχο την αύξηση των εσόδων του κράτους από τον περιορισμό της μη απόδοσης του Φ.Π.Α.
Η Πρόταση Νόμου είναι πρωτότυπη και καινοτομική ως προς τα επιδιωκόμενα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου, αφού για πρώτη φορά Σχέδιο Νόμου προτείνει αύξηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού χωρίς νέους φόρους, και μάλιστα με μείωση του ΦΠΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, ως κίνητρο μέσω της μείωσης φόρου ή της επιστροφής φόρου.
Είναι κοινή πεποίθηση όλων των συνυπογραφόντων βουλευτών ότι ο ελληνικός προϋπολογισμός δεν θα λύσει το δημοσιονομικό του πρόβλημα με την διαρκή επιβολή νέων φόρων, αλλά με τη δραστική αντιμετώπιση του δομικού προβλήματος της φοροδιαφυγής.
Κορυφαία θέση στη διαφυγή εσόδων καταλαμβάνει η υπεξαίρεση χρημάτων του δημοσίου από ΦΠΑ, ύψους περίπου 20 δις ευρώ ετησίως, δεδομένου ότι, όσοι δεν τον καταβάλλουν, ιδιοποιούνται χρημάτων του δημοσίου, που τους έχουν εμπιστευτεί οι πολίτες καταναλωτές και συναλλασσόμενοι.
Έχουν συγκεντρωθεί στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο στις ΗΠΑ πιλοτικά επιτυγχάνουν την αύξηση των εσόδων από αντίστοιχο φόρο (sales tax), μέσω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Η εφαρμοστική μέθοδος επιτρέπει, σε περίπτωση συναλλαγής μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών, τον άμεσο και ταυτόχρονο με την αγοροπωλησία ή την συναλλαγή διαχωρισμό του φόρου από το υπόλοιπο ποσό των καταθέσεων, σε ξεχωριστό λογαριασμό, από τον οποίο το κράτος εισπράττει ηλεκτρονικά και άμεσα το ποσοστό που του αναλογεί.
Ως αποτέλεσμα έχουμε:
α) την άμεση δυνατότητα του δημοσίου να εισπράξει ποσοστό των παρακρατηθέντων φόρων (ΦΠΑ)
β) την πλήρη διαφάνεια στην συναλλαγή, ώστε να αναμένουμε τη μεγάλη αύξηση των φορολογικών εσόδων, τόσο από την πηγή άμεσης φορολογίας εισοδήματος, όσο και από την αύξηση του ΦΠΑ, λόγω δραστικής μείωσης της φοροδιαφυγής. Δηλαδή, η ηλεκτρονική συναλλαγή θα δώσει άμεσα και ταυτόχρονα έσοδα από τον ΦΠΑ στο Υπουργείο Οικονομικών μέσω χωριστών λογαριασμών, ενώ θα πολλαπλασιάσει τα συνολικά έσοδα, αφού καμία ηλεκτρονική συναλλαγή δεν μπορεί να διαφύγει, ώστε εκτός του αυξημένου ΦΠΑ, να έχουμε και αύξηση του φόρου εισοδήματος φυσικών ή νομικών προσώπων.
Επειδή το ποσοστό των συναλλαγών μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών (cash card) είναι στην Ελλάδα πολύ μικρό (9%), είναι αναγκαίο να εφαρμοστούν κίνητρα μείωσης του ΦΠΑ, όταν και μόνο η συναλλαγή θα γίνεται μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών. Να σημειωθεί ότι ο μέσος όρος του ποσοστού των αντίστοιχων συναλλαγών σε ΗΠΑ & Ευρώπη είναι από 50 έως και 70%.
Περιληπτικά οι προτάσεις μας είναι:
1. Εφαρμογή και στην Ελλάδα του ηλεκτρονικού προγράμματος άμεσης και ταυτόχρονης με τις συναλλαγές είσπραξης του ΦΠΑ, με την καθιέρωση χωριστού λογαριασμού ΦΠΑ των εμπόρων, απ’ όπου το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους θα εισπράττει άμεσα ποσοστό του ΦΠΑ, μέσω λογισμικού προγράμματος, που θα εφαρμόζουν οι τράπεζες για τον αυτόματο διαχωρισμό του ΦΠΑ από το υπόλοιπο ποσό εισπράξεων και την ανάλογη παρακράτηση του ποσοστού υπέρ του Δημοσίου. Αυτό το σύστημα είναι απλό να το εφαρμόσουν και στην Ελλάδα οι εταιρείες που διαχειρίζονται πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες, εφαρμόζεται δε και στις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα, την Αργεντινή κ.α. με επιτυχία, ενώ πολλά Ευρωπαϊκά Κράτη, όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία, είναι στην πρώτη φάση εφαρμογής.
2. Προτείνεται η καθιέρωση μέτρων υποχρεωτικών, πχ. η μείωση του επιτρεπτού ορίου συναλλαγών με μετρητά από 1500 ευρώ σε 300 ευρώ, που καθιέρωσε πρόσφατα η Βουλγαρία και εφάρμοσε στο παρελθόν τόσο η Νότια Κορέα όσο και η Αργεντινή, ενώ παρέχεται η εξουσιοδότηση στον αρμόδιο Υπουργό Οικονομικών να μειώνει περισσότερο το όριο των 300 ευρώ.
Παρέχονται επίσης και κίνητρα, όπως η μείωση του ΦΠΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, σε όσους και μόνο όσους επιλέγουν τη χρήση πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών για τις συναλλαγές τους, ιδιαίτερα για αυτές κάτω των 300 ευρώ, με στόχο, μέσω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, να πολλαπλασιαστούν τα έσοδα του κράτους από την ανάλογη μείωση της κλοπής (υπεξαίρεση) του ΦΠΑ που υπερβαίνει ετησίως τα 20 δις. Ταυτόχρονα, το δημόσιο καθιστά διαφανείς τις συναλλαγές και άμεση και εφικτή την είσπραξη ποσοστού του ΦΠΑ. Η μέθοδος αυτή εφαρμόστηκε στο παρελθόν σε πολλές άλλες χώρες, όπως φαίνεται στην αιτιολογική έκθεση. Οι μελέτες δείχνουν αύξηση των φορολογικών εσόδων σταδιακά από 2-4% του ΑΕΠ, για κίνητρο μείωσης των φόρων επί των πωλήσεων για 2-5 μονάδες, σε συνδυασμό με τις υποχρεωτικές διατάξεις μείωσης του επιτρεπτού ορίου των συναλλαγών με μετρητά. Αν μάλιστα το bonus της μείωσης του υψηλού ΦΠΑ (23%) καθιερωθεί μόνο για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, εν όψει του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, τότε το Δημόσιο θα έχει την ευκαιρία, χωρίς ουσιαστικά να χάσει ούτε ένα ευρώ, να δοκιμάσει τα επιτυχημένα αυτά συστήματα μέτρων στη χώρα μας.
Άλλωστε, είναι κοινή πεποίθηση όλων ότι η πάταξη της φοροκλοπής και της φοροδιαφυγής είναι η μόνη απομένουσα πηγή νέων φορολογικών εσόδων, που μπορεί να αναμένει το Υπουργείο Οικονομικών, πέραν του αναντίρρητου γεγονότος ότι θα έπρεπε να ήταν εξαρχής ο κύριος στόχος άντλησης εσόδων, εκ λόγων φορολογικής δικαιοσύνης και κοινωνικής ευαισθησίας των πολιτικών μας.
3. Προτείνεται επίσης για συναλλαγές μέχρι του προβλεπομένου ορίου της παραγράφου 3 του άρθρου 20 του Ν. 3842/2010 (Φ.Ε.Κ. 58/Α’), οι οποίες αφορούν την αγορά αγαθών ή τη λήψη υπηρεσιών στο εσωτερικό, διενεργούμενες αποκλειστικά με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών, οι κάτοχοι αυτών να συμμετέχουν σε αυτόματη μηνιαία κλήρωση με έπαθλο χρηματικά ποσά που θα πιστώνονται αυτομάτως στις κάρτες τους.
4. Επίσης, προτείνεται μέρος του ποσού από την ετήσια αύξηση των εσόδων που θα προέλθουν από την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 1 και 2 του παρόντος νόμου, να κατευθυνθεί σε κοινωνικές πολιτικές, με αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, έτσι ώστε να αντισταθμιστούν οι μειώσεις των μισθών και των συντάξεων των πλέον οικονομικά αδυνάμων πολιτών και να υλοποιηθούν προγράμματα καταπολέμησης της φτώχιας, αύξησης της απασχόλησης, στήριξης των ανέργων, στήριξης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας των νέων. Το ποσό αυτό υπολογίζεται : α) για ετήσια αύξηση μέχρι του ποσού των 5 δις ευρώ ποσοστό 20%, β) για το ποσό πάνω από 5 δις έως 10 δις ευρώ ποσοστό 15%, και γ) για το ποσό πάνω από 10 δις ευρώ ποσοστό 10%.