Πριν μερικές ημέρες, ο επικεφαλής της Ομάδας Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χορστ Ράιχενμπαχ, παρουσιασε την πρώτη τριμηνιαία έκθεσή του για την Ελλάδα. Τα ευρήματα ήταν εν μέρει αναμενόμενα, αλλά τα μεγέθη είναι τρομακτικά. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: το κράτος σημειώνει απώλειες της τάξης των 60 δις. ευρώ από ανείσπρακτους φόρους, ποσό μεγαλύτερο από το 50% του ποσού που απαιτείται για το «κούρεμα» του χρέους.
Τα επιμέρους στοιχεία που αναφέρονται στην έκθεση είναι τραγικά: την χρονιά που μας πέρασε, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δήλωσαν εισόδημα μεγαλύτερο του 70% του συνολικού εισοδήματος, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρηματίες δήλωσαν εισόδημα που αναλογεί σε ποσοστό 17% και 13% αντίστοιχα. Τα ποσοστά αυτά εμφανίζονται μειωμένα σε σύγκριση με εκείνα του 2009, ενώ παράλληλα και ο φόρος που κατέβαλαν αυτές οι κατηγορίες επαγγελματιών ήταν μειωμένος σε σχέση με τα περσινά στοιχεία.
Τα ευρήματα αυτά είναι ακόμα πιο εξοργιστικά, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, τα συνήθη υποζύγια, που καταβάλλουν τους περισσότερους φόρους, είναι εκείνοι που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες περικοπές στα εισοδήματά τους∙ αν αναλογιστούμε ότι κάποια από τα μέτρα λιτότητας που έχουν επιβληθεί, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, θα τα είχαμε γλιτώσει, αν είχαμε καταφέρει να πατάξουμε τους φοροφυγάδες.
Είναι προφανές ότι η φοροδιαφυγή παραμένει ο βασικότερος λόγος για την οικονομική κατάρρευση της χώρας, παράλληλα με τη διαφθορά, που εκτείνεται σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου βίου, με συνέπεια οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί να έχουν, ως τώρα, δυστυχώς, αποτύχει. Ο οργή των πολιτών είναι εύλογη, και απόλυτα δικαιολογημένη, και το αίτημα του λαού για απονομή δικαιοσύνης είναι επιτακτικό.
Τις τελευταίες ημέρες, πάντως, ακούμε ειδήσεις που ικανοποιούν κατά κάποιο τρόπο το αίσθημα δικαίου του Έλληνα πολίτη, που, ενώ είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του, αναγκάζεται να πληρώνει «τα σπασμένα» άλλων, πιο «μεγάλων» και ισχυρών: αλλεπάλληλες συλλήψεις μεγαλοοφειλετών ανακοινώνονται από την ελληνική αστυνομία, επιχειρηματιών που χρωστούν υπέρογκα ποσά στο ελληνικό δημόσιο. Είτε πρόκειται για μεγαλοεκδότες, είτε για μεγαλοεπιχειρηματίες, το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί, που οφείλουν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ στη κράτος, θα κληθούν να απολογηθούν και να επανορθώσουν. Είναι ένα πολύ θετικό βήμα, γιατί δείχνει στην πράξη ότι παύουν πια να απολαμβάνουν τα «προνόμιά» τους ατιμώρητοι όσοι καταληστεύουν το κράτος.
Πρόκειται για μια καλή αρχή, αλλά ο αγώνας δεν έχει κερδηθεί. Η καταστολή του οικονομικού εγκλήματος δεν θα πρέπει να υποκαθιστά τους ελεγκτικούς μηχανισμούς που υπολειτουργούν, αλλά να τους συμπληρώνει. Αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι ένα φορολογικό σύστημα που θα είναι δίκαιο και αποτελεσματικό και που θα αποτελέσει ουσιαστική παρέμβαση στον τρόπο λειτουργίας των οικονομικών υπηρεσιών, αλλά και του καθενός από εμάς.