Σε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση, σε περιφερειακό επίπεδο, με στόχο τον σχεδιασμό και την εφαρμογή δύο ολοκληρωμένων δράσεων α) την αναπροσαρμογή των θεσσαλικών γεωργιών στις τοπικές παραγωγικές συνθήκες με βάση την αναγεννητική γεωργία και β) την υποστήριξη μιας πολιτικής υποδοχής πληθυσμού σε κοινότητες της υπαίθρου, προχωρά η Τerra Τhessalia, σε συνεργασία με ένα διεθνές δίκτυο οργανισμών έρευνας και μηχανισμών υποστήριξης.
H Terra Thessalia αποτελεί μη Κερδοσκοπικό Φορέα μέλη του οποίου είναι: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Συνεταιριστικές Τράπεζες Καρδίτσας και Θεσσαλίας, Αναπτυξιακές Εταιρείες Καρδίτσας (ΑΝΚΑ) και Τρικάλων (ΚΕΝΑΚΑΠ), Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, Σύνδεσμος Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας.
Στο πλαίσιο αυτό η Τerra Τhessalia έχει αναλάβει ποικίλες πρωτοβουλίες. Αναλυτικότερα, παρουσίασε πρόσφατα στο Υπουργείο Γεωργίας κατόπιν προσκλήσεως, την πρόοδο του Προγράμματος της Αναγεννητικής Γεωργίας για το βαμβάκι το οποίο εφαρμόζεται επιτυχώς, από το 2022 στο Συνεταιρισμό Ενιπέα καθώς και τη συνεισφορά του στην αναδιάρθρωση της θεσσαλικής γεωργίας.
Στη συνέχεια, υποδέχθηκε την Επιτροπή Παρακολούθησης του προαναφερόμενου προγράμματος Αναγεννητικής Γεωργίας.
Και το πιο σημαντικό, επειδή αυτές οι πολιτικές απαιτούν ζωντανή την ύπαιθρο, η Τerra Τhessalia προωθεί την πολιτική υποδοχής νέου πληθυσμού σε περιοχές της υπαίθρου σε συνεργασία με Δήμους και άλλους συλλογικούς φορείς.
Για το πολύπλευρα σημαντικό αυτό εγχείρημα μίλησε στο Ηχόραμα 100,8 ο Καθηγητής Ανάπτυξης και Χωροταξίας του Ύπαιθρου Χώρου Δημήτρης Γούσιος.
Ο κ. Γούσιος ήταν καλεσμένος στην εκπομπή «Μεσημεριανό Μαγκαζίνο» (καθημερινά 14:00-15:00) με τη Βάσω Μπαλαμπάνη όπου ανέλυσε διεξοδικά τους σκοπούς των παρεμβάσεων της Τerra Τhessalia.
Ο καθηγητής Δημήτρης Γούσιος
Πιο αναλυτικά, ο Καθηγητής Ανάπτυξης και Χωροταξίας του Ύπαιθρου Χώρου Δημήτρης Γούσιος. τόνισε στο Ηχόραμα 100,8 τα ακόλουθα:
«Ο φορέας αυτός προέκυψε από μια ευρωπαϊκή συνεργασία, πριν δέκα χρόνια περίπου, στο πλαίσιο της έρευνας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και συμμετέχουν σε αυτόν οργανισμοί με αρκετό ενδιαφέρον, όπως είναι η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, οι Συνεταιριστικές Τράπεζες Θεσσαλίας και Καρδίτσας, οι Αναπτυξιακές Εταιρείες επίσης, η ΑΝΚΑ και το ΚΕΝΑΚΑΠ.
Επειδή ακριβώς προήλθε από ένα δίκτυο ευρωπαϊκό, ο στόχος είναι να μπορέσει να συνδυάσει και να παντρέψει, από τη μια μεριά γνώσεις που έχει η περιοχή μας, Θεσσαλία και Ελλάδα, γνώσεις και εμπειρίες που υπάρχουν στην Ευρώπη.
Η δουλειά η δική μας δεν είναι να εισάγει γνώσεις και πρακτικές.
Είναι να δει τι θα μπορούσε να στηρίξει και να βοηθήσει σε πρωτοβουλίες που λαμβάνονται στην περιοχή τη δική μας και αφορά περισσότερο τον ύπαιθρο χώρο γιατί αυτός είναι που πάσχει σε σχέση με την πόλη.
Ο τρόπος που παρήγαμε μέχρι τώρα δημιουργούσε προβλήματα στο περιβάλλον.
Τώρα είναι πιο ορατό αυτό και το βλέπουμε και εμείς στη Θεσσαλία με τις πλημμύρες του Danielκαι του Ιανού πιο μπροστά.
Άρα, λοιπόν, στην Ευρώπη υπάρχει μια πολιτική εδώ και 20 χρόνια μέσα από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και στην Ελλάδα τώρα τελευταία να μπορέσουμε να εναρμονίσουμε τις σχέσεις της γεωργικής παραγωγής με τη φύση.
Η αναγεννητική γεωργία είναι κάτι πολύ απλό σαν ορισμός.
Είναι η προσπάθεια να μπορέσουμε να βελτιώσουμε το έδαφος ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα στις καλλιέργειες, στην κατανάλωση νερού (να τη μειώσουμε), στη μείωση λιπασμάτων και, από την άλλη μεριά, να προσφέρουμε στην ίδια τη φύση τη δυνατότητα να συμβάλει σε αυτή τη βελτίωση της γονιμότητας.
Αυτό είναι εύκολο γιατί το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να καλύψεις το γυμνό έδαφος μεταξύ δύο καλλιεργειών, το χειμώνα και το καλοκαίρι.
Αυτό το καταφέραμε. Είμαστε από τα μεγαλύτερα παραδείγματα στην Ευρώπη.
Ήδη, εφαρμόζεται σε 700 στρέμματα στα Φάρσαλα και έχει αποτελέσματα.
Αλλά εκείνο που δεν περιμέναμε τόσο ήταν ότι εφαρμόζοντας αυτή την πρακτική της κάλυψης του εδάφους, επειδή είμαστε Μεσόγειος και δεν είμαστε Βόρειος Ευρώπη, είδαμε ότι έχουμε πολύ μεγάλη παραγωγή στη χορτομάζα (σανού, χόρτου).
Αυτό πήγαμε να πούμε και στο Υπουργείο. Ότι, εκτός από την εφαρμογή αυτού του προγράμματος για την αναγεννητική γεωργία, και που τώρα είναι ένας στόχος από πολλές επιχειρήσεις να έχουν προϊόντα αναγεννητικής γεωργίας, εμείς εδώ είδαμε ότι μπορούμε να στηρίξουμε μια κτηνοτροφία που ήδη έχει δυσκολίες.
Και είναι πολύ σημαντικό γιατί μπορεί να μειώσει πάρα πολύ το κόστος.
Όλη αυτή η προσπάθεια, μέσα από την Terra Thessalia, είχε αποτέλεσμα γιατί παντρέψαμε γνώσεις, εμπειρίες και στελέχη από τη Θεσσαλία, την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Η Terra Thessalia δεν είναι απλά ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, είναι το γεγονός ότι έχει κάνει ένα δίκτυο σε όλη την Ευρώπη που βοηθάει τη Θεσσαλία χωρίς κόστος γιατί είμαστε άνθρωποι που αγαπάμε αυτό που κάνουμε.
Όσο για την υποστήριξη μιας πολιτικής υποδοχής πληθυσμού σε κοινότητες της υπαίθρου, δεν είναι μόνο ότι αδειάζει ένας χώρος. Αυτή είναι μια διαπίστωση.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι ότι εξασθενεί η κοινωνική πλευρά της υπόθεσης.
Ο κόσμος νιώθει μόνος του, αρχίζει και υπάρχει το πρόβλημα το ψυχολογικό, ΄΄αδειάζει ο τόπος, οπότε εγώ τι κάνω εδώ;΄΄
Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και δεν έχουμε καταλάβει ακόμα που μπορεί να οδηγήσει.
Η λύση είναι ότι για να έρθει κόσμος εδώ, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ήταν πριν τριάντα χρόνια.
Σήμερα, η τεχνολογία, οι μεταφορές έχουν μειώσει αυτή τη μεγάλη απόσταση.
Στις κοινωνίες τις σημερινές, αυτό που έχει σημασία είναι και το πλαίσιο ζωής. Που ζεις, με ποιες συνθήκες.
Και η ανεργία είναι ένας παράγοντας που δεν τον λαμβάνουμε υπόψη.
Σήμερα πολλοί συνάδελφοί μας και συμπατριώτες είναι στην πόλη αλλά με προβλήματα, άνεργοι πολλές φορές, έλλειψη στέγης και τα σχετικά.
Άρα, λοιπόν, το ζήτημα είναι πολύ απλό. Κάποιος, έστω και λίγοι, να συγκρίνει και να πει ότι τελικά ΄΄μήπως να πάω να ζήσω σε ένα χωριό΄΄.
Το θέμα είναι τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να το κάνουμε.
Γιατί δεν μπορεί η Καρδιτσομαγούλα να αδειάζει. Δεν μπορεί να αδειάζει το Καρποχώρι.
Γιατί η Ευρώπη γεμίζει τα χωριά και εδώ δεν γεμίζουν;
Άρα, είναι και θέμα παιδείας».
Παρουσίαση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
Η Τerra Τhessalia, παρουσίασε στον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταμενίτη:
Α) Αποτελέσματα του διεθνούς προγράμματος αναγεννητικής γεωργίας στο Βαμβάκι
Το Σχέδιο αποτελεί προϊόν τριετούς εφαρμογής στην περιοχή Φαρσάλων και Ορχομενού. Τα ενδιαφέροντα αποτελέσματα αφορούν τη σημαντική βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους, στη μείωση της χρήσης λιπασμάτων, της κατανάλωσης νερού κτλ. Το βαμβάκι αναγεννητικής γεωργίας έχει ήδη αποκτήσει αξία και εξάγεται ήδη εκκοκκισμένο στο εξωτερικό.
Β) Προτάσεις βελτίωσης του οδηγού εφαρμογής του οικολογικού προγράμματος για την εδαφοκάλυψη ως προς τη χρήση της παραγόμενης χορτομάζας.
Γ) Σχέδιο ένταξης της αναγεννητικής γεωργίας στην θεσσαλική γεωργική εκμετάλλευση
Την πρόταση της Terra Τhessalia διαμόρφωσε διεθνής ομάδα ειδικών στην οποία κεντρικό ρόλο είχαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2024 σε Δήμους της Θεσσαλίας, θα οργανωθούν συναντήσεις ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων με παραγωγούς σχετικά με το Σχέδιο.
Υποδοχή της Επιτροπής Παρακολούθησης του Σχεδίου Αναγεννητικής Γεωργίας στα Φάρσαλα
Η διεθνής ομάδα του πιλοτικού Σχεδίου «Αναγεννητική Γεωργία για το βαμβάκι» (Earthworm Foundation- Εμπορική Εταιρεία) επισκέφθηκε την έδρα του Συνεταιρισμού Ενιπέα. Οργανώθηκαν επισκέψεις στα αγροτεμάχια (500 στρ) του Σχεδίου και συναντήσεις με τους παραγωγούς. Η Διοίκηση του Συνεταιρισμού και η επιστημονική ομάδα της Τerra Τhessalia παρουσίασαν τις νέες δράσεις α) μετάβασης προς το εγγυημένο βιολογικό βαμβάκι και β) ένταξης επιπλέον τοπικών προϊόντων στην Αναγεννητική Γεωργία (όσπρια, σιτάρι, τομάτα, ζωοτροφές). Τα προϊόντα αυτά όπως και το βαμβάκι θα εξαχθούν σε χώρες της Ε.Ε., μέσω της Earthworm Foundation και της εξαγωγικής εταιρείας «Συνεταιριστικές Εξαγωγές ΑΕ» της ΕΘΕΑΣ.
Διεθνής συνεργασία για μια πολιτική υποδοχής νέου πληθυσμού σε περιοχές της Θεσσαλικής υπαίθρου
Η Τerra Τhessalia κινητοποιώντας το διεθνές δίκτυό της έχει ξεκινήσει τη διαμόρφωση ενός σχεδίου δράσης για την υποδοχή νέου πληθυσμού σε κοινότητες της υπαίθρου. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Τerra Τhessalia υποδέχθηκε στη Θεσσαλία τους κάτωθι:
- Εμμανουέλλα Κοράτι, Διευθύντρια του Γαλλικού Φορέα «Επιστροφή στη Γη»
- Λοράν Ριέτορ, Διευθυντής Ινστιτούτου Ανάπτυξης Εδαφικών Περιοχών κεντρικής Γαλλίας
- Γιανγκ Φαμ, Συντονιστής της Δεξαμενής Σκέψης: κοινωνική Καινοτομία και αναπτυξιακές τοπικές ανάγκες.
Οι ανωτέρω συνοδευόμενοι από Στελέχη της Τerra Τhessalia και ερευνητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, πραγματοποίησαν τεχνικές συναντήσεις με :
α) τους Δημάρχους Μετεώρων κ. Αβραμόπουλο Ε, και Σοφάδων κ Κατσή Δ,
β) το Συνεταιρισμό ΕΝΙΠΕΑ,
γ) εκπροσώπους συλλόγων αποδήμων και
δ) πρόσφατα εγκατασταθέντες κατοίκους και παραγωγούς σε χωριά της υπαίθρου (Ρεντίνα, Φουρνά, Φάρσαλα, Τρίκαλα, Μουζάκι, Μετέωρα, Μέτσοβο, Δεμάτι, κτλ).
Για την προώθηση του σχεδίου θα επιλεγούν περιοχές εφαρμογής με κριτήριο την εκδήλωση ενδιαφέροντος των φορέων του κάθε τόπου (τοπική αυτοδιοίκηση, αιρετοί, πολιτιστικοί σύλλογοι, σύλλογοι αποδήμων, συνεταιρισμοί, ομάδες πρωτοβουλίας κατοίκων, κ.α).
