Τον κίνδυνο δεντροκαλλιεργητές και κτηνοτρόφοι στη Θεσσαλία να εγκαταλείψουν οριστικά το επάγγελμά τους, μετά το τεράστιο πλήγμα που επέφεραν οι τελευταίες καταστροφικές πλημμύρες, επεσήμαναν οι καθηγητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Αθανάσιος Μολασιώτης και του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας Αλέξανδρος Παπαχριστοφόρου, μιλώντας σε ημερίδα της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, στο πλαίσιο της Agrotica.
Ο κ. Παπαχρισφόρου, επίκουρος καθηγητής Εφαρμοσμένης Μελισσοκομίας, μίλησε για όλα τα παραπάνω, αλλά και για το αποτύπωμα των πλημμυρών στη μελισσοκομία, στο Ηχόραμα 100,8, στην εκπομπή «Μεσημεριανό Μαγκαζίνο» και στη Βάσω Μπαλαμπάνη, και τόνισε πολλά και ενδιαφέροντα.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Παπαχριστοφόρου στο Ηχόραμα 100,8:
Ερώτηση: Γιατί είναι υπαρκτός ο κίνδυνος εγκατάλειψης της δεντροκαλλιέργειας και της κτηνοτροφίας στη Θεσσαλία;
Απάντηση: Είναι πολύ εύκολη η απάντηση. Γιατί όταν κάποιος χάσει το ζωϊκό του κεφάλαιο, το παραγωγικό του κεφάλαιο, και αυτό δεν αντικατασταθεί, και δεν μιλάω μόνο για τα ζώα του αλλά και για τις υποδομές που έχει, τότε δεν έχει τη δύναμη, δεν έχει τους πόρους να συνεχίσει. Οπότε, τίθεται ένα ερώτημα εάν αυτό που έκανε τόσο καιρό, θα συνεχίσει να το κάνει.
Ερώτηση: Πως θα μπορούσε να στηριχτεί το ζωϊκό κεφάλαιο; Τι θα προτείνατε ως μέτρα;
Απάντηση: Όχι μόνο για το ζωϊκό αλλά και για το φυτικό κεφάλαιο. Η πρώτη απάντηση είναι, φυσικά, η αποζημίωση για να μπορέσει τουλάχιστον, σε κάποιο βαθμό, ο καλλιεργητής, ο αγρότης, ο εκτροφές να αποκτήσει ξανά τα ζώα ή τα δέντρα, όπου είναι εφικτό αυτό βέβαια, που είχε πριν και να συνεχίσει να κάνει αυτό που ξέρει. Έχει την τεχνογνωσία να το κάνει ο κάθε αγρότης.
Το δεύτερο είναι να αποκτήσει πάλι και τις υποδομές. Δηλαδή, για να το πω πολύ απλά, ένα τρακτέρ που χάθηκε δεν φθάνει μόνο να έχει αποζημίωση για τα δέντρα που λόγω πλημμυρών έχουν «πεθάνει», πρέπει να έχει και τα μέσα για να τα ξανακαλλιεργήσει και να τα δημιουργήσει ξανά.
Και το τρίτο και κυριότερο, και αυτό δεν είναι της δικής μας επιστήμης θέμα, είναι το να νιώθει ασφαλής ένας αγρότης γιατί μετά από αυτό που έγινε με τον Ιανό και επαναλήφθηκε με τον Daniel, θα επαναληφθεί στην επόμενη νεροποντή, στην επόμενη πλημμύρα.
Προτιμάμε να ξέρουμε ότι θα δοθούνε χρήματα για τις υποδομές, για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα που θα είναι πλέον με μεγάλη συχνότητα. Δεν θα είναι κάτι σπάνιο.
Αλλά να μην κοιτάμε τον ουρανό και να προσευχόμαστε να μην βρέξει, να μην πλημμυρίσουμε γιατί θα πάθουμε το ίδιο και θα καταστραφεί ό,τι φτιάξαμε για δεύτερη, τρίτη φορά.
Ερώτηση: Ποιο είναι το αποτύπωμα του Daniel στη μελισσοκομία και γιατί οι ζημιές είναι πολυδιάστατες;
Απάντηση: Εγώ θεωρώ αυτή την καταστροφή με τον Daniel τη μεγαλύτερη καταστροφή που έχει υποστεί η ελληνική μελισσοκομία μέχρι τώρα.
Όχι μόνο χάθηκαν εκατοντάδες μελίσσια, και ακριβώς το ίδιο βεβαίως έγινε και με τα ζώα, με το ζωϊκό κεφάλαιο, όχι μόνο χάθηκαν οι υποδομές αλλά σε κάποιες περιοχές καταστράφηκε εντελώς η μελισσοκομική χλωρίδα.
Αυτό σημαίνει ότι και τα μελίσσια που επιβίωσαν δεν μπορούν εύκολα να τραφούν, να αναπαραχθούν.
Αυτό έχει πολλαπλές επιπτώσεις. Ξεκινάει το αθέατο κομμάτι, η προσφορά της μέλισσας στο ευρύ κοινό, ότι ωραία, θα φτιάξει ο παραγωγός τα δέντρα του ξανά, αλλά ποιος θα τα επικονιάσει.
Η συνεισφορά της μέλισσας είναι πολυδιάστατη. Δεν είναι μόνο η παραγωγή των μελισσοκομικών προϊόντων. Η αξία της μέλισσας, η προσφορά της, αποτιμάται μέσω της επικονίασης. Επικονιάζει ένα τεράστιο ποσοστό φυτών που χρησιμοποιούμε στη διατροφή μας και, πέρα αυτό, επικονιάζει και την άγρια βλάστηση.
Το αν θα έχουμε περιβάλλον, αν θα αναγεννηθεί το περιβάλλον στις πληγείσες περιοχές και η βιοποικιλότητα, κατά έναν πολύ μεγάλο βαθμό, βασίζεται στη μέλισσα.
Ερώτηση: Με ποιόν τρόπο το Τμήμα Επιστήμης Ζωϊκής Παραγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προσπαθεί να στηρίξει τη μελισσοκομία αλλά και τη ζωϊκή παραγωγή της Θεσσαλίας;
Απάντηση: Με κάθε πρόσφορο τρόπο, με ό,τι μπορούμε να κάνουμε. Για παράδειγμα, έχει συσταθεί μια Επιτροπή από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών, από επιστήμονες από όλη τη χώρα, και από επιστήμονες του Τμήματος, όπου ο καθένας, μέσα από την ειδικότητά του (εγώ ανέλαβα το κομμάτι της μελισσοκομίας), θα κάνουμε προτάσεις, μια μελέτη για το τι μέλει γενέσθαι ώστε να μπορέσουμε να φθάσουμε σε μια αναγέννηση.
Δεν μιλάμε για αποζημίωση ή για ό,τιδήποτε. Μιλάμε για αποκατάσταση.
Αφιλοκερδώς όλοι επιστήμονες κατέθεσαν τις προτάσεις τους, έγινε μια πολύ ολοκληρωμένη μελέτη για το τι θα πρέπει να γίνει.
Από αυτά τα μέτρα, εννοείται ότι θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση για να γίνουν και να υπάρχουν και οι πόροι.
Από τη δικιά μας πλευρά, σε επίπεδο τεχνογνωσίας, εννοείται ότι θα σταθούμε δίπλα στους παραγωγούς, ο καθένας στον τομέα του, όπως εγώ στους μελισσοκόμους, με κάθε τρόπο. Παροχή τεχνογνωσίας, έρευνα στον τομέα που θέλουν και χρειάζονται οι μελισσοκόμοι για να αποκαταστήσουν πιο γρήγορα το ζωϊκό τους κεφάλαιο, για θέματα που τους απασχολούν άμεσα και είναι απόρροια των καταστροφών, ίσως και για θέματα που χρονίζουν και δεν επιλύονται.
Ειδικά για τη μελισσοκομία, οι μελισσοκόμοι είναι στους δρόμους όχι τόσο για τις αποζημιώσεις και την ανοικοδόμηση, που και αυτά είναι, αλλά έχουν πάθος με τον κλάδο τους και θέλουν να φτιάξουν τα μελίσσια από αγάπη.
Έχουν θέματα, κυρίως, με τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Δηλαδή, το μέλι που δεν είναι μέλι ή το μέλι που βαφτίζεται ελληνικό και δεν είναι ελληνικό και μπαίνει με τιμές αδιανόητα χαμηλές στην ελληνική αγορά. Αυτό δημιουργεί τρομακτική πίεση στα μίλια, στις τιμές, στις ποσότητες που μπορεί να διαθέσουν οι παραγωγοί και είναι αυτό που, κυρίως, απογοητεύει τους παραγωγούς και τους απομακρύνει από το επάγγελμα και όχι τόσο οι φυσικές καταστροφές με τον άλφα ή βήτα τρόπο σε ένα ποσοστό που με την αρωγή του κράτους θα καταφέρει να καλύψει.
Το να μην μπορεί να διαθέσει το μέλι του, γιατί στην αγορά εισάγονται τεράστιες ποσότητες μη ελληνικού μελιού ή μη μελιού και αφήνουν έξω από την αγορά ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής παραγωγής, που είναι εξαιρετική ποιοτικά και είναι ασύγκριτα τα πλεονεκτήματά της και στην υγεία και στη διατροφή των καταναλωτών, εκεί πονάμε, εκεί έχουμε πρόβλημα. Και εκεί πρέπει να λάβουμε μέτρα πριν είναι αργά.