Ένα πολύ σημαντικό αυτοδιοικητικό φόρουμ διεξήχθη από 20/9/2021 – 23/9/2021, στην παραδοσιακή κοινότητα Καλοπαναγιώτη της Κύπρου, με πρωτοβουλία του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων, σε συνεργασία με το Δίκτυο ΟΤΑ «Πίνδος» και το Ινστιτούτο Έρευνας και Ανάπτυξης Μεσογειακών Νησιώτικων Ορεινών Περιοχών «MountMed» που εδρεύει στη Μεγαλόνησο.
Κατά τις ενδιαφέρουσες εργασίες και δράσεις που έγιναν, ο Δήμαρχος Μουζακίου κ. Θεοφάνης Στάθης είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τους συμμετέχοντες αυτοδιοικητικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους, νέους τρόπους και καινοτόμες πρακτικές που αφορούν στην τοπική ανάπτυξη.Αυτός ήταν άλλωστε και ο σκοπός των διοργανωτών με την επιλογή να γνωρίσουν οι Δήμαρχοι της Πίνδου από κοντά ένα από ταπιο σύγχρονα Ευρωπαϊκά αναπτυξιακά επιτεύγματα στην ορεινή ζώνη της Κύπρου και να ενημερωθούν λεπτομερώς για τις παραμέτρους και τα εξελικτικά στάδια.
Πρότυπο τοπικής ανάπτυξης
Η κοινότητα Καλοπαναγιώτη στο όρος Τροόδος στη Λεμεσό (περιλαμβάνει πέντε διαφορετικές περιοχές με επίκεντρο το όρος Όλυμπος με την ψηλότερη κορυφή 1952 μέτρα στην Κύπρο), μαζί με τα χωριά Πλάτρες και Αγρός, αποτέλεσαν για τους Δημάρχους εξαιρετικά παραδείγματα ιστορικής ανάπτυξης και αναζωογόνησης αγροτικών κοινοτήτων, με γραφικά σοκάκια και μονοπάτια, υπέροχη θέα, διώροφα παραδοσιακά κτίρια με κεραμοσκεπές, ξωκλήσια και πλούσιο δασικό περιβάλλον.
Ειδικά δε στον Καλοπαναγιώτη, τα τελευταία χρόνια έχει εφαρμοστεί ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καινοτόμα προγράμματα ανασύστασης ανασυγκρότησης και ανάπτυξης ορεινής κοινότητας που εφαρμόστηκε ποτέ στην Κύπρο. Στη βάση του προγράμματος αυτού έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες συντήρησης και ανακαίνισης σε πολλά δημόσια κτίρια και σπίτια της κοινότητας με σκοπό τη μετατροπή του χωριού σε ένα παραδοσιακό οικισμό ανεπηρέαστο από το σύγχρονο πολιτισμό.
Η επιτυχία του μοντέλου που εφαρμόστηκε στον Καλοπαναγιώτη επιβραβεύτηκε επανειλημμένα και προκρίνεται ως παράδειγμα αναβίωση της ορεινής κοινότητας τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ευρώπη. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ιστοσελίδα της παρουσιάζει το χωριό ως λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση για την εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων, ώστε να αναζωογονηθούν κι άλλες αγροτικές κοινότητες αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων τους.
Ο Καλοπαναγιώτης έχει καθιερωθεί πλέον ως πρότυπο αναβίωσης ορεινής κοινότητας, ενώ ταυτόχρονα η δυναμική αυτή έχει επεκταθεί και στις γειτονικές κοινότητες όπου παρατηρείται η δημιουργία νέων επιχειρήσεων για υποστήριξη της οικοδομικής και τουριστικής βιομηχανίας που έχει αναπτυχθεί με όλα τα συνεπακόλουθα οφέλη.
Μνημόνιο συνεργασίας
Το επιστέγασμα των διαβουλεύσεων στο φόρουμ ήταν η υπογραφή Μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Ινστιτούτου «MountMed», του Δήμου Μουζακίου και των άλλων Δήμων της Πίνδου – κεντρικών Τζουμέρκων, Γεωργίου Καραϊσκάκη, Μετσόβου, Μετεώρων, Αγράφων, Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα, Πύλης, Αμφιλοχίας και Βορείων Τζουμέρκων.
Το Μνημόνιο υπεγράφη από τους Δημάρχους των προαναφερθέντων Δήμων και τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Ινστιτούτου, σε ειδική τελετή η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο «Οικία Εθνομάρτυρα Λαυρεντίου», στον Καλοπαναγιώτη, παρουσία των Προέδρων του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου, κ. Σεραφείμ Φελέκη, και του Ινστιτούτου «MountMed», κ. Αντρέα Μακρή, καθώς και μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα, οι οποίοι είναι αιρετοί εκπρόσωποι των Περιφερειακών Συμβουλίων Ηπείρου και Θεσσαλίας.
Την τελετή τίμησαν με την παρουσία τους η Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Κλέλια Βασιλείου, ο Πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων κ. Αντρέας Κιτρομηλίδης, ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Καλοπαναγιώτη, κ. Λάμπρος Λάμπρου, ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης κ. Χριστόδουλος Χατζηγεωργίου, καθώς και εκπρόσωποι της Ελληνικής Πρεσβείας, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υφυπουργείου Τουρισμού, του Τμήματος Δασών, της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους και της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Τροόδους.
Στο πλαίσιο της τελετής υπογραφής του Μνημονίου Συνεργασίας παρουσιάστηκε το παράδειγμα του Καλοπαναγιώτη από τον αναμορφρωτή του κ. Γιαννάκη Παπαδούρη, τέως κοινοτάρχη και τέως Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.
Επίσης, έγινε παρουσίαση του Γεωπάρκου Τροόδους, Μέλους του Δικτύου των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO και της συμβολής του στην ανάπτυξη και ελκυστικότητα του βουνού, από τον Διευθυντή της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους, κ. Πέτρο Χατζηκώστα.
Ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου «MountMed», Δρ. Δημήτρης Γούσιος, συμμετείχε στην τελετή με την εισήγηση: «Μια εθνική πολιτική για τα βουνά – Μεταφορά εμπειρίας από το Τρόοδος στην Πίνδο».
Οι πρόνοιες του Μνημονίου Συνεργασίας συνοψίζονται κυρίως στη συναντίληψη αμφότερων των συμβαλλόμενων μερών για την προώθηση ενός ευρύτερου φάσματος δράσεων, όπως πρωτοβουλίες περιβαλλοντικού, κοινωνικού, και πολιτιστικού περιεχομένου, μέσω της έρευνας και της καινοτομίας.
Μέσα από το Μνημόνιο Συνεργασίας αναμένεται να αναπτυχθούν πολύτιμες συνέργιες, πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και οικονομίες κλίμακας στο κρίσιμο πεδίο της ανάπτυξης και ευημερίας των ορεινών Κοινοτήτων της Κύπρου και των ορεινών Δήμων της Πίνδου.
Να σημειωθεί ότι το Ινστιτούτο «MountMed» δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία ερευνητών και επιστημόνων από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (Ελβετία, Αυστρία, Γαλλία, Ελλάδα), με εξειδίκευση και προσανατολισμό στη βιώσιμη ορεινή ανάπτυξη, υπό τη στήριξη του Ιδρύματος Γιαννάκη Παπαδούρη. Αποτελεί μη κυβερνητικό, μη κερδοσκοπικό, κοινωφελή οργανισμό με κοινωνικό και ανθρωπιστικό χαρακτήρα.
Συναντήσεις με Υπουργούς
Ο Δήμαρχος Μουζακίου κ. Θ. Στάθης, στη διάρκεια του φόρουμ, είχε και εποικοδομητικές συναντήσεις τόσο με τον Υπουργό Γεωργίας,Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Κώστα Καδή, όσο καιμε τον Υφυπουργό Τουρισμού κ. Σάββα Περδίο, με τους οποίους αντάλλαξε ιδέες και προτάσεις για τις προοπτικές εφαρμογής των καλών αναπτυξιακών πρακτικών της Κύπρου, στους Δήμους της Καρδιτσιώτικης υπαίθρου.
Οι Υπουργοί δήλωσαν πως το γεγονός της επίσκεψης Ελλήνων Δημάρχων στη Μεγαλόνησο είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτούς, μα και τιμητικό για την περιοχή αναφοράς των συνεδριακών και ενημερωτικών δράσεων του φόρουμ.
Δήλωση Δημάρχου Μουζακίου
Για τη συμμετοχή του Δήμου Μουζακίου στο φόρουμ της Κύπρου, ο Δήμαρχος κ. Θ. Στάθης δήλωσε: «Σύντομα η πανδημία του νέου κορωνοϊού θα είναι παρελθόν για τη χώρα μας και ολόκληρο τον κόσμο. Η συζήτηση για την επόμενη μέρα έχει ήδη ξεκινήσει στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Δημοτική αρχή οφείλει και ετοιμάζει άμεσα τη δική της ολοκληρωμένη πρόταση, της οποίας βασικός πυλώνας είναι η πλήρη αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ελληνικής υπαίθρου. Κι’ αυτό επειδή ο Δήμος μας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ΟΤΑ με έντονα αγροτουριστικά χαρακτηριστικά, που εάν αναδειχθούν και αξιοποιηθούν σωστά, μπορούν να τον απογειώσουν σε αναπτυξιακό και οικονομικό επίπεδο. Με αυτό το σκεπτικό αποφασίσαμε τη συμμετοχή μας στο αυτοδιοικητικό φόρουμ της Κύπρου και την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με το Ινστιτούτο «MountMed» της Μεγαλονήσου. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τους οικοδεσπότες μας για την άψογη διοργάνωση και ζεστή φιλοξενία.Θα ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες κινήσεις μας το επόμενο διάστημα, διότι πιστεύουμε ότι ο Δήμος Μουζακίου θα πρέπει να ενισχύσει την εξωστρέφειά του και να έχει δυναμική παρουσία σε συνεργατικές πρωτοβουλίες που τον βοηθούν να αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στη νέα εποχή όπως προσδοκούν οι δημότες μας».