Ο κυκλώνας «Ιανός» θα μείνει στην Ιστορία ως η χειρότερη καταστροφή στα χρονικά της Καρδίτσας αλλά και των κοινοτήτων της λίμνης Πλαστήρα. Μέσα σε 14 ώρες έπεσε τόση βροχή, η οποία γέμισε σε ένα μόλις βράδυ η λίμνη Πλαστήρα. Περισσότερα από 60 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού (!) και ανυπολόγιστος όγκος φερτών υλών κατέληξαν στη λίμνη. Με το φως της επόμενης μέρας ήλθε στο φως μία καταστροφή που ξεπερνούσε κάθε φαντασία.
Μέσα σε ένα βράδυ, χάθηκε συλλογικός μόχθος δεκαετιών: Δημόσια, δημοτικά και ιδιωτικά έργα που έκτισαν με κόπο οι προηγούμενες γενιές, αφανίστηκαν. Δρόμοι εξαφανίστηκαν, υδραγωγεία και δίκτυα διαλύθηκαν, αποχετευτικά δίκτυα κατέληξαν στη λίμνη. Γεφύρια και τείχη έπεσαν. Σπίτια πλημμύρισαν, καλλιέργειες που ήταν στην περίοδο συλλογής θάφτηκαν στη λάσπη. Αγροτικοί και δασικοί δρόμοι έγιναν ρέματα. Καταγράφηκαν περισσότερες από 180 καταγεγραμμένες καταπτώσεις έγιναν στις 12 κοινότητες και τους 15 οικισμούς. Αμέτρητα χιλιόμετρα δρόμων έγιναν αδιάβατοι. Δεκάδες κατοικίες πλημμύρισαν, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οι κατολισθήσεις έφθασαν τις σκεπές. Κάποια σπίτια πήραν κλίσεις και έγιναν ακατοίκητα, ενώ ορισμένες επιχειρήσεις καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Θετική έκπληξη ήταν ότι για πρώτη φορά τα αντανακλαστικά του Κράτους υπήρξαν άμεσα και καθοριστικά στη διαχείριση της κρίσης. Κράτος – Περιφέρεια Θεσσαλίας, Δήμοι, Οργανισμοί, αλλά και ο Ιδιωτικός Τομέας, με τη συνεργασία τους απέδωσαν σημαντικά αποτελέσματα. Εξαιρετικός ο συντονισμός του Γ.Γ. κ. Χρήστου Τριαντόπουλου, (ο οποίος επισκέφθηκε το Δήμο μας αρκετές φορές), δίνοντας λύσεις. Δυστυχώς για το Δήμο μας τα προβλήματα συνεχίστηκαν με καθιζήσεις σε οικισμούς της Καρίτσας με κυριότερη αυτό της Αγίας Μαρίνας.
Με 4 τεχνικά δελτία ζητήσαμε χρηματοδότηση έργων προϋπολογισμού 7.6 εκ. ευρώ και πήραμε 4.25 εκ. ευρώ. Αναλυτικό υπόμνημα υποβάλλαμε στην Κυβέρνηση, για να γνωρίζουν όλοι τα έργα και το κόστος αυτών. Συνοπτικά μέσα σε ένα χρόνοκατασκευάσαμε δεκάδες τεχνικά έργα σε όλες τις κοινότητες, προϋπολογισμού 3.574.200. Διαθέσαμε 425.000 ευρώ για μισθώσεις μηχανημάτων για άρσεις καταπτώσεων, διανοίξεις δρόμων, αποκαταστάσεις αγροτικής και δασικής οδοποιίας πολλών χιλιομέτρων.Για μελέτες έργων, καθώς και για γεωλογικές μελέτες για την κατολίσθηση στην Αγία Μαρίνα Καρίτσας, 161.000 ευρώ. Για υπηρεσίες, 47.000 ευρώ, για προμήθειες ειδών και υλικών 25.000 ευρώ, απασχόληση 12 ατόμων έκτακτου εργατικού προσωπικού 17.000 ευρώ.
Όλα τα έργα έγιναν με πρόχειρους διαγωνισμούς με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και παρά τη δυσκολία να βρεθούν συνεργεία, πετύχαμε γρήγορη και αξιόπιστη κατασκευή έργων, άμεση απορρόφηση των χρημάτων, γεγονός που μας επέτρεπε να ζητάμε νέες πιστώσεις, άμεση αποκατάσταση της πρόσβασης στα χωριά και επάνοδο στην κανονική ζωή.
Η μέση έκπτωση που πετύχαμε ήταν: Για τα έργα – 15% (κατασκευαστικά) και μάλιστα σε περίοδο πραγματικά έκτακτης ανάγκης και μάλιστα σε δύσκολα και μη προσβάσιμα σε μηχανήματα σημεία. Για τα χωματουργικά κατ’ ελάχιστον -20% από το κρατικό τιμολόγιο και για τις μελέτες – 30%.
Για πρώτη φορά στα χρονικά του υποστελεχωμένου Δήμου Λίμνης Πλαστήρα εκτελέστηκαν τόσα πολλά έργα ταυτόχρονα και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό το έργο. Θα ήταν παράλειψη να μην ευχαριστήσουμε τα στελέχη και τους συνεργάτες μας, Κρατικές Υπηρεσίες, την Περιφέρεια Θεσσαλίας, τους τοπικούς πολιτικούς, τον υπουργό κ. Τσιάρα και τους βουλευτές κ. Α. Σκόνδρα και Γ. Κωτσό, τα κλιμάκια όλων των πολιτικών κομμάτων που βρέθηκαν στο Δήμο μας και μας στήριξαν πολιτικά και ηθικά. Προπαντός δεν θα ξεχάσουμε την συγκινητική προσφορά των χιλιάδων ανώνυμων που δημιούργησαν κίνημα αλληλεγγύης που μεταφράστηκε σε βοήθεια, υλική και ηθική.
Ένα χρόνο μετά, κοιτάζοντας όσα πετύχαμε νοιώθουμε όπως ο δρομέας που έχει ακόμα δρόμο να φθάσει στο τέρμα: Ναι, έγιναν πολλά, ωστόσο είναι ακόμα σε εκκρεμότητα έργα για την οριστική επίλυση, όπως αυτό της ύδρευσης. Επιβάλλεται η ολοκλήρωση του οδικού κυκλώματος της Λίμνης Πλαστήρα, με έμφαση την ανατολική πλευρά που έχει έντονα τα σημάδια της εγκατάλειψης. Είναι αδήριτη ανάγκη η ένταξη έργων του Δήμου Λίμνης Πλαστήρα στο πρόγραμμα «Τρίτσης» της μελέτης για την αγροτική οδοποϊία. Είναι αιτήματα με πλήρη μελετητική ωριμότητα, τα οποία οφείλει το Κράτος να χρηματοδοτήσει.
Αφήσαμε για το τέλος την οικολογική καταστροφή που συντελέστηκε στη λίμνη Πλαστήρα με την συσσώρευση ανυπολόγιστων ποσοτήτων φερτών υλών που μπάζωσαν τον πυθμένα. Επιβάλλεται όσο ποτέ άλλοτε, η μέτρηση της χωρητικότητας της λίμνης και με βάση αυτή η θέσπιση νέου οικολογικού ορίου και ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου της λίμνη Πλαστήρα. Είμαστε βέβαιοι ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα εντάξει στις προτεραιότητες την προστασία της λίμνης Πλαστήρα, χρηματοδοτώντας τη μελέτη.
Προπαντός όμως επιβάλλεται η ένταξη κατασκευής του φράγματος Μουζακίου, έργο υψηλής σημασίας με αντιπλημμυρικό χαρακτήρα, αρδευτική και ενεργειακή αξία, με θετικό αποτύπωμα στο Περιβάλλον, την Οικονομία και την Κοινωνία.
Μόνο υπό το πρίσμα αυτό ο «Ιανός» θα αποτελέσει αφετηρία και μοχλό Ανάπτυξης, ενώ αντίθετα τυχόν υπαναχώρηση, συνιστά ακόμα μια χαμένη ευκαιρία για την Καρδίτσα και μια καταδίκη να ζήσει ξανά και πάλι την ίδια τραγωδία.
Γράφει ο Παναγιώτης Νάνος, δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα
