Ἀγαπητοί μου αδελφοί, Πρεσβύτεροι και Διάκονοι, Οσιώτατοι Μοναχοί και Μοναχές, Ευλογημένοι Χριστιανοί μου, «Επί της θείας φυλακής ο θεηγόρος Αββακούμ στήτω μεθ’ ημών και δεικνύτω φαεσφόρον άγγελον διαπρυσίως λέγοντα· σήμερον σωτηρία τω κόσμω, ότι αν έστη Χριστός ως παντοδύναμος». (Καταβασία δ΄ ωδής Κανόνος του Πάσχα)
Αφορμή στη σύνθεση του παρόντος ειρμού ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκη-νός παίρνει από τον προφήτη Αββακούμ, στον οποίο ανήκει η τέταρτη βιβλική ωδή. Το χωρίο συγκεκριμένα από το οποίο εμπνέεται λέγει: «θα αναβώ εις το φυλάκιό μου, θα σταθώ εις την σκοπιά μου· θα παραμονεύσω για να δω τί θα είπη εις εμέ, τι θα απαντήση εις τα παράπονά μου· Και ο Κύριος απεκρίθη…».
Με την επίκληση του ίδιου χωρίου του Αββακούμ αρχίζει τον 45ο λόγο του εις το άγιον Πάσχα και ο άγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Στο φυλάκιο μου θα σταθώ μαζί με τον Προφήτη σήμερα, με την δύναμη και την θεωρία πού μου δίνει το άγιο Πνεύμα και θα επισκοπεύσω και θα γνωρίζω, τί θα μου υποδείξει και τί θα μου πει ὁ Κύριος. Και κάθησα και επισκόπευσα· και ιδού ανήρ επί των νεφελών … και η όρασις ως όρασις αγγέλου …και εβόησε φωνή μεγάλῃ και είπε· Σήμερον σωτηρία τω κόσμω, όσος τε ορατός και όσος αόρατος».
Ο ιερός υμνωδός, ακολουθώντας τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, εφαρ-μόζει τα λόγια του προφήτου Αββακούμ στην Ανάσταση του Κυρίου και συγκε-κριμένα στην εξαγγελία της από τον άγγελο πού καθόταν πάνω στον αποκυ-λισθέντα λίθο του τάφου του Κυρίου, επιβεβαιώνοντας τις Μυροφόρες και όλους εμάς ότι· δεν είναι εδώ! Διότι ανέστη, όπως είπεν· Ελάτε και ίδετε τον τόπον, όπου εκεί το ο Κύριος (Ματθ. 28, 2,6).
Η Ανάσταση του Χριστού ως κατ’ εξοχήν θαυμαστό γεγονός, υπερβαίνει τούς όρους της φύσεως, είναι έργο της θείας παντοδυναμίας.
Ο Χριστός ηγέρθη εκ νεκρών κατά τον Απόστολο Παύλο «δια της δόξης του Πατρός» (Ρωμ.6,4) ἤ, σύμφωνα με άλλη διατύπωση του ιδίου Αποστόλου, «κατά την ενέργειαν του κράτους της ισχύος αυτού, ην ενήργησεν εν τω Χριστώ εγείρας αυτόν εκ νεκρών» (Εφ. 1, 19-20).
Ἡ σωτηρία του κόσμου ως πηγή και εγγύησή της έχει την Ανάσταση του Χριστού. Και ο Χριστός, επιλέγει ο ιερός Δαμασκηνός, αναστήθηκε ως Παντοδύ-ναμος Θεός.
Αδελφοί μου ηγαπημένοι,
Ὁ κόσμος μας έγινε δύσκολος, άκοσμος, έχασε την Χάρη του γιατί απομα-κρύνθηκε από την πηγή της Ζωής, της Χαράς, της Αναστάσεως. Εμφιλοχωρεί σε δύσκολους δρόμους αποστασίας, αμφισβήτησις και απιστίας.
Εις το όνομα της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιω-μάτων και του συμφέροντος των ανθρώπων οι ολίγοι επιβάλλονται στους πολ-λούς και δημιουργούν πόνο, θλίψη και αβεβαιότητα.
Όμως ο αναστημένος Σωτήρας μας Κύριος Ιησούς Χριστός ξεπροβάλει, αναδημιουργεί και δίνει βεβαιότητα, δύναμη, χαρά, πορεία στους ανθρώπους πού τον δέχονται.
Ας ακούσουμε λοιπόν τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο στον περίφημο 45ο λόγο του εις το άγιο Πάσχα για να ενσταλάξει στις καρδιές μας την Χαρά της Αναστάσεως.
[…] Αν είσαι Σίμων Κυρηναίος, σήκωσε το σταυρό και ακολούθησέ Τον. Αν κι Εκείνος λογιάσθηκε με τους ανόμους για χάρη σου και την αμαρτία σου, γίνε συ έννομος για χάρη Εκείνου. Προσκύνησε αυτόν πού κρεμάσθηκε στο σταυρό για σένα, έστω κι αν κρέμεσαι κι εσύ. Κέρδισε κάτι κι απ’ την κακία. Αγόρασε τη σωτηρία με το θάνατο. Μπες με τον Ιησού στον Παράδεισο, ώστε να μάθεις από τί έχεις ξεπέσει. Δες τις εκεί ομορφιές. Άσε το ληστή πού γογγύζει, να πεθάνει έξω μαζί με τη βλασφημία του. Κι αν είσαι Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, ζήτησε το σώμα απ’ το σταυρωτή. Ας γίνει δικό σου αυτό που καθάρισε τον κόσμο. Κι αν είσαι Νικόδημος, ὁ νυκτερινός θεοσεβής, ενταφίασέ τον με μύρα. Κι αν είσαι κάποια Μαρία ή η άλλη Μαρία ή η Σαλώμη ή η Ιωάννα, δάκρυσε πρωί – πρωί. Δες πρώτη την πέτρα σηκωμένη, ίσως δε και τούς αγγέλους κι αυτόν τον ίδιο τον Ιησού. Πες κάτι, άκουσε τη φωνή …. Κι αν σαν Θωμάς χωρισθείς απ’ τούς συγκεντρωμένους μαθητές, στους οποίους εμφανίζεται ο Χριστός, όταν τον δείς, μην απιστήσεις. Κι αν απιστήσεις, πίστεψε σ’ αυτούς πού στο λένε. Κι αν ούτε σ’ αυτούς πιστέψεις, δείξε εμπιστοσύνη στα σημάδια των καρφιών. Αν κατεβαίνει στον Άδη, κατέβα μαζί Του. Γνώρισε και τα εκεί μυστήρια του Χριστού, ποιό είναι το σχέδιο της διπλής καταβάσεως, ποιός είναι ὁ λόγος της: απλώς σώζει τούς πάντες με την εμφάνισή Του η κι εκεί ακόμα αυτούς που τον πιστεύουν; ως εξής: Δημιουργηθήκαμε, για να ευεργετηθούμε. Ευεργετηθήκαμε, επειδή δημιουργηθή-καμε. Μας δόθηκε ὁ Παράδεισος, για να ευτυχήσουμε. Λάβαμε εντολή, για να ευδοκιμήσουμε με τη διαφύλαξή της, όχι γιατί ὁ Θεός αγνοούσε αυτό που θα γινόταν, αλλά γιατί νομοθετούσε το αυτεξούσιο. Απατηθήκαμε, γιατί μας φθόνησαν. Ξεπέσαμε, γιατί παραβήκαμε την εντολή. Είμαστε αναγκασμένοι σε νηστεία, γιατί δε νηστεύσαμε…. Χρειασθήκαμε Θεό πού σαρκώθηκε και πέθανε, για να ζήσουμε. Νεκρωθήκαμε μαζί Του, για να καθαρισθούμε. Αναστηθήκαμε μαζί Του, επειδή μαζί Του και νεκρωθήκαμε. Συνδοξασθήκαμε, επειδή συναναστηθήκαμε.
Είναι πολλά μεν λοιπόν τα θαύματα της τότε εποχής: Θεός πού σταυρώνεται, ήλιος πού σκοτίζεται και πάλι ανατέλλει (γιατί έπρεπε και τα κτίσματα να συμπάσχουν με τον Κτίστη). Καταπέτασμα πού σχίζεται, αίμα και νερό πού χύνεται απ’ την πλευρά (το μεν αίμα, γιατί ήταν άνθρωπος, το δε νερό γιατί ήταν πάνω απ’ τον άνθρωπο). Γη, πού σείεται, πέτρες πού σχίζονται για χάρη της πέτρας (πού είναι ὁ Χριστός), νεκροί πού ανασταίνονται, ως επιβεβαίωση της τελευταίας και κοινής αναστάσεως.
Άλλ’ ω Πάσχα, το μέγα και ιερό, πού καθαρίζεις τον κόσμο όλο! Ὦ Λόγε Θεού και φώς και ζωή και σοφία και δύναμη! Γιατί χαίρομαι μ’ όλα σου τα ονόματα! Ὦ γέννημα κι ορμή και σφραγίδα του μεγάλου νου! Ω Λόγε πού νοείσαι κι άνθρωπε πού φαίνεσαι, ο οποίος φέρεις τα πάντα προσδεδεμένα στο λόγο της δυνάμεώς σου! Τώρα μένας δεχθείς το λόγο αυτό, όχι ως απαρχή, αλλ’ ως συμπλήρωση ίσως της δικιάς μας καρποφορίας, ευχαριστία το ίδιο κι ικεσία, για να μην κακοπάθουμε εμείς τίποτε περισσότερο πέρα απ’ τούς αναγκαίους κόπους κι ιερούς πόνους για τις εντολές σου, με τούς οποίους ζήσαμε μέχρι τώρα. (Μετάφραση π. Γ. Δορμπαράκη).
Η χαρά της Αναστάσεως ας πλημμυρίσει τις καρδιές όλων μας!
Χριστός Ανέστη αδελφοί μου!
