Μια νέα μορφή εξάρτησης
Όπως συμβαίνει με κάθε σπουδαία ανακάλυψη, έτσι και με το ίντερνετ εκτός από χρήσιμο εργαλείο γνώσης και ενημέρωσης, όταν δε χρησιμοποιείται σωστά ελοχεύει πολλούς κινδύνους. Οι κίνδυνοι και οι απειλές από την κακή χρήση του θα λέγαμε ότι είναι εξίσου τόσοι όσες και οι δυνατότητές του. Ειδικότερα, πιο επιρρεπή σε αυτούς τους κινδύνους είναι τα παιδιά και οι έφηβοι τουλάχιστον μέχρι την ενηλικίωσή τους, στα δεκαοχτώ έτη.
Το ίντερνετ με την φαντασιακή διάσταση που προσλαμβάνει για τους έφηβους, οι οποίοι το αντιλαμβάνονται ως ένα χώρο όπου υπάρχει λεκτική αλληλεπίδραση, όπου οι άνθρωποι είναι κυρίως ότι θα ήθελαν και όχι ότι είναι, συνεπώς η πραγματική ατομική υπόσταση φαίνεται να είναι απούσα (ή ήσσονος σημασίας). Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα ‘‘χάσμα” ανάμεσα στην πραγματική τους ταυτότητα και τη φανταστική. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας όπου και διαμορφώνεται η ταυτότητά τους, οι νέοι προσπαθούν να κατανοήσουν τον εαυτό τους και τους άλλους, να δημιουργήσουν φιλίες και κοινωνικές σχέσεις. Επομένως, αυτό το ‘‘χάσμα” ανάμεσα στην πραγματική και τη φανταστική τους ταυτότητα, μπορεί να τους δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα κοινωνικοποίησης αλλά και προσδιορισμού της ίδιας τους της ταυτότητας.
-Συμπτώματα
Τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς να αναζητήσουν για να αναζητήσουν αμέσως τη βοήθεια των ειδικών είναι τα ακόλουθα: αφιερώνουν υπερβολικό χρόνο στο ίντερνετ με απομόνωση και μείωση του χρόνου δραστηριοτήτων -επίσης και του χρόνου που περνούν με οικογένεια-φίλους, παραμελούν τις υποχρεώσεις τους, εμφανίζουν απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης και απουσίες από το σχολείο. Μπορεί να αδιαφορούν για την προσωπική τους υγιεινή, να έχουν συχνούς πονοκεφάλους, αδυναμία και να ξενυχτούν μπροστά στον υπολογιστή.
-Ο ρόλος των γονέων και των εκπαιδευτικών
Παρόλο που τα κρούσματα εξάρτησης εφήβων από το ίντερνετ σε τοπικό επίπεδο, και γενικότερα στις επαρχιακές πόλεις είναι ελάχιστα, όπως μας αναφέρουν εκπαιδευτικοί του τομέα της πληροφορικής, εντούτοις υπάρχει μία αυξανόμενη τάση εξάρτησης των μαθητών από αυτό τα τελευταία χρόνια. Οι γονείς οφείλουν να είναι ενημερωμένοι σχετικά με τους κινδύνους από την κακή χρήση του, ώστε να είναι σε θέση να συζητούν και να ενημερώνουν σωστά τα παιδιά τους από μικρή ηλικία σχετικά με την ασφαλή χρήση του. Η ποιοτική σχέση γονέων-παιδιών, ο χρόνος που οι γονείς αφιερώνουν στα παιδιά και η ενασχόληση στο ίντερνετ μαζί τους συμβάλλουν στην αποφυγή του φαινομένου. Γονείς και εκπαιδευτικοί μπορούν να συνεργάζονται με στόχο την καλύτερη δυνατή ενημέρωση και προφύλαξη των νέων. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί συγκλίνουν στην άποψη ότι η κατάργηση του ίντερνετ στην αίθουσα διδασκαλίας ή στο σπίτι, δε βοηθά επί της ουσίας τους εφήβους. Αντιθέτως, τους ωθεί να το αναζητήσουν σε άλλες πηγές, όπως τα ίντερνετ cafe ή στους φίλους. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί συμφωνούν ότι η παραχώρηση μερικών λεπτών πλοήγησης στο ίντερνετ μετά το πέρας της διδασκαλίας, είναι η ‘‘μέση” λύση για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
-Ο ρόλος των ΜΜΕ
Σημαντικός μπορεί να αποβεί ο ενημερωτικός ρόλος των ΜΜΕ ειδικά σε ότι αφορά τα θέματα ασφάλειας του Διαδικτύου. Και στην Ελλάδα, όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μπορούν να αναπτυχθούν καμπάνιες με σύντομα σποτ στην τηλεόραση, τους κινηματογράφους, καθώς και καταχωρήσεις στα γραπτά μέσα, που να παρακινούν το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων για τα θέματα ασφάλειας, όταν χρησιμοποιούν τον Η/Υ και όταν ταξιδεύουν στον παγκόσμιο ιστό. Ήδη μια περιορισμένη τέτοια εκστρατεία ξεκίνησε από τις αρχές του φθινοπώρου 2007 στη δημόσια ραδιοτηλεόραση, με τη συμμετοχή των αρμόδιων φορέων s@aferinternet και Safeline. Η διεύθυνση http://www.saferinternet.gr/ παρέχει χρήσιμες συμβουλές για μικρούς και μεγάλους για την ασφαλέστερη χρήση του διαδικτύου. Και ας μην ξεχνάμε ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία.
