Η συζήτηση που διεξάγεται τις δύο τελευταίες ημέρες στην Εθνική Αντιπροσωπεία, αλλά και τις προηγούμενες ημέρες στις διαρκείς επιτροπές, οδηγεί σε ένα συμπέρασμα. Ότι για πρώτη φορά τόσο στην Εθνική Αντιπροσωπεία, όσο και στην ελληνική κοινωνία ακούγονται τοποθετήσεις από όλα τα κόμματα και από το κόμμα της πλειοψηφίας, από τους πολίτες, τους φορείς, ότι το σχέδιο «Καλλικράτης», όπως έρχεται έχει αστοχίες, έχει αδυναμίες και τα επιχειρήματα είναι τέτοια που θα έπρεπε να κάνουν και την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών να τα παρακολουθήσει από την άποψη ότι ο διάλογος και η συμβολή των συναδέλφων Βουλευτών ακριβώς γι’ αυτό το λόγο υπάρχει εδώ στην Βουλή.
Έχουμε δει μία άκαμπτη τοποθέτηση, η οποία λέει ότι όπως ήρθε το νομοσχέδιο, ή θα το ψηφίσετε έτσι ή θα το απορρίψετε. Αυτό τουλάχιστον για όσα χρόνια εγώ ενθυμούμαι, είναι πρωτόγνωρο. Και δεν είναι μόνο ο αντιπολιτευτικός λόγος, που αυτό άλλωστε είναι και από το Σύνταγμα το χρέος των κομμάτων και της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και της ελάσσονος Αντιπολίτευσης, να αρθρώνουν την άλλη άποψη από την κυβερνητική πρόταση να διαφωνούν, να συμφωνούν. Φαίνεται ότι δεν συγκινείστε, γιατί φοβάστε ότι αν πειράξετε κάτι, αυτό μπορεί να δημιουργήσει τεράστια ζητήματα και να καταρρεύσει το οικοδόμημα.
Θα ξεκινήσω, με τη μεγάλη κακοδαιμονία που υπάρχει στην πατρίδα μας σε ό,τι αφορά βασικά ζητήματα, που αλλού έχουν λυθεί εδώ και δεκάδες χρόνια και πάνω σε αυτό χτίζουν όλες οι κυβερνήσεις. Υπάρχει μία κινούμενη άμμος. Φτιάξαμε την αιρετή νομαρχιακή αυτοδιοίκηση το 1994 και δεκαέξι χρόνια μετά ερχόμαστε και την καταργούμε. Ποιές ήταν οι συνέπειες της αιρετής νομαρχιακής αυτοδιοίκησης; Όλα τα κόμματα το λέγαμε το 1994 εδώ ότι κάνατε ένα πείραμα που δεν υπήρχε πουθενά στον κόσμο. Θα αποδιοργανώσει το ελληνικό κράτος, θα αποδιοργανώσει την ελληνική περιφέρεια. Οι μισοί νομάρχες με την εκάστοτε κυβέρνηση και οι άλλοι μισοί νομάρχες απέναντι και όλοι εργαζόμενοι με μία λογική πώς θα εκλεγούν την επόμενη φορά. Αυτό δημιούργησε την υστέρηση στην
ελληνική περιφέρεια.
Έγινε κάποια αξιολόγηση ποια ήταν τα αποτελέσματα της λειτουργίας της αιρετής νομαρχιακής αυτοδιοίκησης; Πιστεύω, όχι. Είμαστε δώδεκα χρόνια μετά τον «Καποδίστρια», που ο εμπνευστής αυτού του νόμου ήταν ένας πολύ μεγάλος Έλληνας πολιτικός, ο Αλέκος Παπαδόπουλος. Πιστεύω ότι δεν θα τον ακούσατε και καθόλου, ούτε ζητήσατε ενδεχομένως τη γνώμη του, τι λέει για τον «Καλλικράτη» και γιατί αυτό δεν γίνεται «Καποδίστριας 2».Τον ρωτήσατε να σας πει την γνώμη του, τα συμπεράσματά του;
Χίλιοι εκατόν πενήντα δήμοι και κοινότητες, που από το Σύνταγμα επιτρέπεται και τώρα να υπάρχουν Κοινότητες. Μπορείτε τώρα να έχετε κοινότητες και όχι μόνο δήμους, για να λύσετε σημαντικά προβλήματα σε περιοχές, στις οποίες οφείλουμε να τις στηρίζουμε.
Βλέπω δίπλα τον ήρωα αυτής της χώρας, τον άνθρωπο που κατέβασε τη σβάστικα από την Ακρόπολη, το Μανώλη το Γλέζο με την Απείρανθο. Τι θα πείραζε αν στη Νάξο εκτός από το Δήμο τον οποίο δημιουργείτε, ήταν και η Κοινότητα Απειράνθου, για να τιμήσουμε όχι μόνο το Μανώλη Γλέζο που κατάγεται από εκεί, αλλά και για να τιμήσουμε αυτή την ιστορική, παραδοσιακή
Πόλη της Απειράνθου.
Δεν είναι μόνο εκεί, είναι και το Νυμφαίο. Ό,τι μπορούμε να σεμνυνόμεθα από πλευράς ανάπτυξης. Γιατί το ενώνετε σε Δήμο και δεν το αφήνετε κοινότητα; Τουλάχιστον δεν σας το απαγορεύει κανένας.
Δημιουργείτε θέμα με το Δοξάτο. Άκουσα το επιχείρημα του Υπουργού, επειδή έγινε ένα κτίριο. Τα κτίρια είναι άψυχα. Οι άνθρωποι όμως, και ο ηρωισμός του Δοξάτου που τρεις φορές καταστράφηκε, κάηκε ολόκληρο, οφείλουμε όλοι μέσα σε αυτή την αίθουσα να το σεβαστούμε.
Θα μπορούσα να σας αναφέρω δεκάδες παραδείγματα. Ήρθατε στη Διαρκή Επιτροπή και προσθέσατε τις ιστορικές έδρες χωρίς να πείτε τι σημαίνει αυτό. Είναι μόνο αυτές οι τριάντα επτά περιπτώσεις, που θα μπορούσατε να κάνετε αυτή την τιμή; Θα μπορούσα να σας αναφέρω δεκάδες. Αλλά το σημαντικό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ότι είδα Βουλευτές από όλα τα κόμματα σε νομούς να έχουν την ίδια ακριβώς άποψη, πράγμα σπάνιο σ’ αυτή την αίθουσα, σε όποιο κόμμα και να ανήκουν με αυτή τη διάρθρωση την οποία κάνετε στην πρώτου βαθμού τοπική αυτοδιοίκησης.
Παρακολούθησα τους συναδέλφους μου Βουλευτές Καρδίτσας. Και οι πέντε με μία φωνή σας έθεσαν το ζήτημα της διάρθρωσης των δήμων. Ένας δήμος έχει 120 χιλιόμετρα. Από την πρωτεύουσα του Δήμου μέχρι την ιστορική Ρεντίνα.
Ιστορική Ρεντίνα, όχι από την πλευρά που σας το λέει ένας πολιτικός του φιλελεύθερου χώρου, αλλά από τη δικιά σας την πλευρά, την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, της αριστεράς. Και δεν το έκανε τυχαία ο Αλέκος Παπαδόπουλος. Ή η γενέτειρα του Γεωργίου Καραϊσκάκη στο Μαυρομάτι Καρδίτσας, το ιστορικό επίσης Ταμάσι, θα μπορούσαν να γίνουν ιστορικές έδρες το ελάχιστο αφού βεβαίως προσδιορίσετε τι σημαίνει ιστορική έδρα. Ούτε αυτά τα ακούτε.
Εγώ πιστεύω ότι μέχρι αύριο το βράδυ θα έχετε τη δυνατότητα να αλλάξετε θέση, με διάλογο, με επιχειρήματα. Διότι δεν συζητήσατε καθόλου. Κάνει ένα Κόμμα -και δεν εννοώ μόνο το ΠΑΣΟΚ ή τη Νέα Δημοκρατία- μια μεγάλη μεταρρύθμιση και την κάνει μόνο του, χωρίς να καθίσει σε ένα τραπέζι να συνεννοηθεί με όλες τις πολιτικές δυνάμεις και όλους τους φορείς.
Έχετε κανέναν από τους φορείς της αυτοδιοίκησης της κοινωνίας μαζί σας αυτή την ώρα; Έχετε τους πολίτες; Οι Βουλευτές, αν μπορούσαν να μιλήσουν ελεύθερα, δεν θα σας έλεγαν τα ίδια πράγματα τα οποία λένε μεταξύ τους, με τους δημάρχους που έχουν κατακλείσει το Κοινοβούλιο; Είχε γίνει τέτοιο θέμα το 1998, όταν πέρασε ο «Καποδίστριας»; Υπήρχαν αντιρρήσεις, υπήρχαν αντιθέσεις, αλλά αυτό το πράγμα δεν είχε γίνει.
Οδηγείτε την Ελλάδα από τις έξι χιλιάδες κοινότητες που είχε και δέχθηκε το 1998 το ισχυρότερο χτύπημα στον κοινοτισμό, τους χίλιους εκατόν πενήντα δήμους και κοινότητες που είχε, στην Ελλάδα των τριακοσίων είκοσι πέντε πόλεων. Αυτή είναι η Ελλάδα την οποία σχεδιάζετε για όλο το επόμενο διάστημα. Το ίδιο και για τη νησιωτική Ελλάδα.
Μπορείτε να μου απαντήσετε ο Νομός Αιτωλοακαρνανίας ή ο Νομός Ιωαννίνων, που ουσιαστικά είναι ολόκληρες περιφέρειες, το Ηράκλειο, η Λάρισα, η Κοζάνη πώς θα λειτουργήσουν με τέσσερις, έξι και με επτά δήμους; Όλο το νησί της Ρόδου ένας δήμος; Η Μυτιλήνη, η Χίος, η Σάμος. Υποκαθιστάτε, δηλαδή, τις νομαρχίες με δήμους, χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως στην προκειμένη περίπτωση δικαιολογία και υποδομή.
«Ναι» στις μεταρρυθμίσεις, αλλά μεταρρυθμίσεις με εξαντλητικό διάλογο και όχι βιαστικά, ενόψει των εκλογών, όπως έγινε το 1994 με την αιρετή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και βλέπετε που φτάσαμε.
Θα μου επιτρέψετε, γιατί τώρα θα έχουμε έναν μέσο πληθυσμό ανά δήμο περίπου τριανταδυόμισι χιλιάδες κατοίκους, να σας πω ότι στη Γαλλία υπάρχουν τριάντα έξι χιλιάδες εξακόσιοι ογδόντα τέσσερις δήμοι εδώ και διακόσια είκοσι χρόνια. Ό,τι παρεμβάσεις γίνονται, γίνονται μόνο σε αρμοδιότητες και στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η συγκεκριμένη χώρα, με εκατό διαμερίσματα και με είκοσι περιφέρειες.
Και έρχομαι τώρα στη διοικητική διαίρεση της χώρας: Δεκατρείς αιρετές περιφέρειες. Για μένα τόσες πρέπει να είναι και οι κρατικές περιφέρειες. Και εδώ θα έχετε τα ζητήματα τα οποία σας ανέφερα πριν και για τον τρόπο με τον οποίο θα εκλέγεται ο περιφερειάρχης και ο αντιπεριφερειάρχης, που υποτίθεται ότι θα κάνει τα καθήκοντα του νομάρχη και κάνετε άμεση εκλογή. Θα τις δείτε τις συνέπειες. Στις περισσότερες χώρες, η εκλογή του αιρετού περιφερειάρχη είναι έμμεση. Θα το δείτε και θα το βρείτε μπροστά σας και δεν θα μπορείτε απολύτως τίποτα να απαντήσετε. Θα το χρεωθείτε στην ιστορία.
Θέλατε να κάνετε οικονομίες; Μεγάλο λάθος ότι συνδέσατε την μεταρρύθμιση με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και με την τριμερή συμφωνία την οποία κάνατε στο εξωτερικό, ενώ θα μπορούσατε, ακόμα και οικονομίες αν κάνατε με αυτό το πράγμα, να μην έχει καμία σύνδεση αυτή η μεταρρύθμιση με το Πρόγραμμα Σταθερότητος ή με την εξασφάλιση της χρηματοδότησης της χώρας από την Τρόικα.
Το ΘΗΣΕΑ να περιορίζατε, το πρόγραμμα της νέας Δημοκρατίας που αναγέννησε την Αυτοδιοίκηση με 21.000 έργα. Τα νομικά πρόσωπα, τα οποία τα περιορίζετε, θα σας έδιναν αυτά τα χρήματα τα οποία θέλατε να σας περισσέψουν, από το να έχει αναστατωθεί ολόκληρη η Ελλάδα.
Στην Ισπανία είναι οκτώ χιλιάδες εκατόν δέκα δήμοι, στη Γερμανία δώδεκα χιλιάδες τετρακόσιοι τριάντα ένας δήμοι, στην Ιταλία οκτώ χιλιάδες εκατόν ένας δήμοι.
Βλέπετε τους αριθμούς τους οποίους σας ανέφερα.
Η παραίνεσή μου είναι οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας σε τέτοια μεγάλα θέματα να βρουν τρόπο να συνεννοηθούν πριν έρθει ένα νομοθέτημα, για να υπάρχει ένα μίνιμουμ συναίνεσης. Και εδώ έχετε όλη την Αντιπολίτευση απέναντί σας. Και βεβαίως, σκέφτομαι ειλικρινά και τους συναδέλφους Βουλευτές που σας κάνουν προτάσεις, σας κάνουν παρατηρήσεις, τις οποίες και δεν τις δέχεστε. Μέχρι αύριο το βράδυ έχετε τη δυνατότητα να ξανασκεφτείτε. Και σκεφτείτε και τη λύση των κοινοτήτων, που δεν τη χρησιμοποιείτε καθόλου σ’ αυτό το νομοσχέδιο, από τους γίγαντες δεινόσαυρους που κάνετε για το πώς θα λειτουργήσουν χωρίς υποδομές και μάλιστα, από την 1-1-2011 θα αναλάβουν και την ευθύνη να τρέξουν το ΕΣΠΑ.