Επιστημονική ημερίδα με θέμα: «Θεσμοθέτηση πλαισίου διασφάλισης ποιότητας ενεργειακών υπηρεσιών», συνδιοργάνωσε το Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας του ΤΕΕ με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2019, στη Λάρισα, με αυξημένη συμμετοχή και ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους μηχανικούς.
Ο πρόεδρος του τμήματος, Νίκος Παπαγεωργίου, κατά την έναρξη της εκδήλωσης τόνισε :
«Οι συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης και οι εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών, είναι η σύγχρονη λύση για τα έργα ενεργειακής αποδοτικότητας, δημόσια και ιδιωτικά, αλλά και για την απελευθέρωση ιδιωτικών κεφαλαίων σε αυτήν την αγορά. Το σημερινό παγκόσμιο δυναμικό για την χρηματοδότηση της ενεργειακής απόδοσης, στο πλαίσιο των υφιστάμενων εγκαταστάσεων είναι πολύ μεγαλύτερη από 100 δις. €. Αν συνυπολογίσουμε και την αξία της ενεργειακής αποδοτικότητας ως το πιο οικονομικά αποδοτικό τρόπο για την μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος και την βελτίωση του ελέγχου του κλίματος, οι ευκαιρίες είναι ακόμη μεγαλύτερες.
Υπάρχουν όμως σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Ένα από τα πιο σημαντικά εμπόδια είναι η έλλειψη εμπορικά βιώσιμης χρηματοδότησης, που προκαλείται από την έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων, αλλά και από την αδυναμία πρόσβασης στην υπάρχουσα χρηματοδοτική ικανότητα σε τοπικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με εμπορικά ελκυστικούς όρους.
Αυτή η έλλειψη πρόσβασης προκαλείται από ένα χάσμα μεταξύ της παραδοσιακής πρακτικής δανεισμού και τις χρηματοδοτικές ανάγκες των έργων ενεργειακής απόδοσης. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συνήθως εφαρμόζουν την παραδοσιακή «βάσει των στοιχείων ενεργητικού» προσέγγιση για εταιρικό δανεισμό. Δυστυχώς, συχνά υπάρχει ελάχιστη ή καμία αξία εξασφαλίσεων στον εξοπλισμό ενεργειακής αποδοτικότητας μόλις εγκατασταθεί, ενώ η αξία είναι η ταμειακή ροή που παράγεται από τον εξοπλισμό μετά την εγκατάσταση.
Μέχρι σήμερα, τα περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (λόγω έλλειψης γνώσεων) δεν έχουν αναγνωρίσει ούτε φαίνεται να πιστεύουν ότι μπορεί να δημιουργηθεί ουσιαστική ταμειακή ροή από τα έργα ενεργειακής απόδοσης, ή ότι αυτή η ταμειακή ροή μπορεί να στηρίξει την αποπληρωμή των σχετικών δανείων. Κατά συνέπεια, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα γενικώς δεν δίνουν καμία αξία στην ταμειακή ροή που παράγεται, επιβαρύνοντας έτσι τους ιδιοκτήτες για την πιστοληπτική τους ικανότητα, για τη χρηματοδότηση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Οι μεγάλοι κίνδυνοι στην παροχή ενός δανείου της ενεργειακής απόδοσης είναι η αρχική εκτίμηση των δυνατοτήτων του έργου και οι μηχανισμοί υπολογισμού, η εφαρμογή σύμφωνα με το σχεδιασμό, και τελικά, βιώσιμη εξοικονόμηση και συμφωνημένες μετρήσεις.
Η απόκτηση ή η εκπαίδευση του προσωπικού για την αξιολόγηση της επιθεώρησης ενός τέτοιου έργου είναι σχετικά απλή. Αν μια Επιχείρηση Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ / ESCO) εμπλέκεται στο έργο, οι κίνδυνοι του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος μειώνονται σημαντικά λόγω της ανάληψης των κινδύνων της απόδοσης από την ΕΕΥ. Η ΕΕΥ είναι μια εταιρεία βασισμένη στην απόδοση που αναπτύσσει, χρηματοδοτεί και υλοποιεί έργα εξοικονόμησης ενέργειας με το “κλειδί στο χέρι”, και ρισκάρει την πληρωμή της για τις υπηρεσίες της στην πραγματική απόδοση της εξοικονόμησης του εγκατεστημένου εξοπλισμού.
Η ΕΕΥ συνήθως εγγυάται ότι η εξοικονόμηση ενέργειας από το έργο θα καλύψει τα κεφάλαιά της και το κόστος χρηματοδότησης, το οποίο περιλαμβάνει την αποπληρωμή του δανείου σε κάποιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή σε κάποιον επενδυτή.
Μόλις τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατανοήσουν συγκριτικά τις επιχειρηματικές προτάσεις και θα μπορέσουν αποτελεσματικά να αξιολογήσουν τα οφέλη και τους κινδύνους από τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης που προτείνονται, θα διαπιστώσουν ότι η χρηματοδότηση της ενεργειακής απόδοσης φέρνει πολύ μικρότερο κίνδυνο από τη χρηματοδότηση επεκτάσεων των επιχειρήσεων και άλλες επενδύσεις κεφαλαίου.
Αν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συμμετάσχουν στην εξυπηρέτηση των ενεργειακών, οικονομικών και περιβαλλοντικών αναγκών του κόσμου, μέσω της μεγαλύτερης ενεργειακής απόδοσης, θα πρέπει να κατανοήσουν τις δυνατότητες της αγοράς και να έχουν τη δυνατότητα να την εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά. Ακόμη μόλις κατανοήσουν τα πολλαπλά οφέλη της χρηματοδότησης της ενεργειακής απόδοσης, δεν μπορεί παρά να βελτιώσουν τις αντίστοιχες επιχειρήσεις τους, αλλά και να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην εξήγηση των οικονομικών δεδομένων στους πελάτες τους, οι οποίοι, τελικά, είναι οι ιδιοκτήτες των έργων ενεργειακής αποδοτικότητας.
Για την Θεσσαλία η αξία της ηλεκτρικής ενέργειας δείχνει το περιθώριο ανάπτυξης της εν λόγω αγοράς:
- για Δημόσιες και Δημοτικές αρχές: 18 εκ. € ετησίως, από τα οποία τα 7 εκ. € για φωτισμό οδών και πλατειών και τα υπόλοιπα 11 εκ. € για τις λοιπές εγκαταστάσεις του Δημοσίου.
- η βιομηχανική χρήση ηλεκτρικού ρεύματος στην Θεσσαλία που αγγίζει τα 125 εκ. € ετησίως
Στην Ελλάδα, 5 χρόνια μετά την πρώτη νομοθεσία για τις εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών ακόμη βρισκόμαστε το μηδέν.
Πρέπει άμεσα να υιοθετηθούν το Διεθνές Πρωτόκολλο Χρηματοδότησης Ενεργειακών Έργων και το Διεθνές Πρωτόκολλο Μέτρησης Απόδοσης και Επαλήθευσης, ώστε να προσελκύσουμε επενδύσεις και ιδιωτικά κεφάλαια στον τόπο μας.
Οφείλουν όμως και οι Δημοτικές Αρχές, να στραφούν σε αυτό το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο.
Καλούμε λοιπόν σήμερα, τόσο τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όσο και την τοπική αυτοδιοίκηση Α Βαθμού, να τολμήσει το βήμα στις συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης.»
Στην ημερίδα συμμετείχαν εισηγητές από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα:
- Ο ρόλος και η εμπειρία του ΚΑΠΕ στην ανάπτυξη της αγοράς των ενεργειακών υπηρεσιών – (Αριστοτέλης Μπότζιος-Βαλασκάκης)
- Η εξέλιξη του θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου των ενεργειακών υπηρεσιών στην Ελλάδα – Το Μητρώο Εταιρειών Ενεργειακών Υπηρεσιών – (Χάρης Ανδρεοσάτος)
- Το Ευρωπαϊκό έργο QualitEE και η θεσμοθέτηση πλαισίου διασφάλισης ποιότητας για τις ενεργειακές υπηρεσίες με Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης – (Αριστοτέλης Μπότζιος -Βαλασκάκης)
- Μηχανισμός χρηματοδότησης έργων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης – Βασικές Αρχές – (Φωτεινή Καραμάνη)
- Περιεχόμενο μιας Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης – (Χάρης Ανδρεοσάτος)
- Παραδείγματα εφαρμογής ΣΕΑ στο Δημόσιο και στον Ιδιωτικό Τομέα – (Αριστοτέλης Μπότζιος-Βαλασκάκης).
