Είναι αλήθεια πως αξίζει να τιμάς με ιδιαίτερο τρόπο κάτι που το θεωρείς ξεχωριστό. Βέβαια, ο τρόπος της τιμής έχει την δική του σημασία. Καθημερινά, υπάρχουν επέτειοι στις οποίες αναφερόμαστε είτε για να αντλήσουμε συμπεράσματα, είτε για να τονίσουμε το ξεχωριστό και ιδιαίτερο, είτε απλά για να τιμήσουμε το γεγονός. Σ’ αυτή την οπτική, πρέπει να παραδεχτούμε πως υπάρχει και μια «αδυναμία». Καθιερώνεις μια επέτειο και ξεμπερδεύεις όλον τον άλλο καιρό από την σημασιολογία της. Το πιο δημιουργικό, θα ήταν κατά τη γνώμη μας, να υπήρχε διάχυση του νοήματος σ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Με διάφορες ευκαιρίες να επανέρχεσαι και να σηματοδοτείς την καθημερινότητα με αυτό που θεωρείς μείζον. Πόσο ωραία θα ήταν κάτι τέτοιο να συνέβαινε, ας πούμε, με τις έννοιες δικαιοσύνη, αντίσταση, αλληλεγγύη …
Επί του προκείμενου τώρα. Έχουμε για πρώτη φορά (αυτή η πρώτη φορά μας έχει τσακίσει) γενικευμένη αργία για τα σχολεία μας, την ημέρα των Τριών Ιεραρχών. Κάτι, που προφανώς, για τον κάθε καλόπιστο, είναι ένδειξη ευγνωμοσύνης του Υπουργείου για να τιμήσει τους προστάτες των γραμμάτων. Και ω του θαύματος! (γιατί θαύματα γίνονται εντός και εκτός του χώρου της Εκκλησίας) αποδομείς εντελώς αυτό που υποτίθεται ότι θέλεις να τιμήσεις. Αυτή η μέρα γίνεται μια «νεκρή μέρα». Αργία και δεν κινείται τίποτα. Ούτε καν εκκλησιασμός. Τι και αν οι συγκεκριμένοι Άγιοι συμπυκνώνουν με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είπαμε παραπάνω, τις έννοιες δικαιοσύνη, αντίσταση, αλληλεγγύη. Τι και αν οι ίδιοι στα συναξάρια τους, όχι μόνο δεν αναδεικνύονται αργόσχολοι αλλά αντιθέτως ιδιαίτερα δημιουργικοί!!! Θρησκευτική γιορτή χωρίς καν εκκλησιασμό; Η πρόταση, της εγκυκλίου που στάλθηκε στα σχολεία, για ένα δίωρο αφιέρωμα την προηγούμενη μέρα, μόνο ως άλλοθι μπορεί να εκληφθεί.
Ας αναλογιστούμε πώς δραστηριοποιείται το σχολείο σε άλλες περιπτώσεις. Υπάρχει ημέρα αφιερωμένη στον αθλητισμό. Φυσικά, δεν είναι αργία, αλλά αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στην άθληση. Όπως και η επέτειος του Πολυτεχνείου, που είναι επίσης κάτι το ιδιαίτερο για την μαθητική – εκπαιδευτική κοινότητα, δεν είναι αργία, αλλά μέρα δράσης στο νόημα της επετείου με σχολική γιορτή. Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα που θα μπορούσαν να αναφερθούν, αλλά δεν υπάρχει λόγος, γίνεται κατανοητό.
Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, η οπτική που αναπτύσσεται εδώ, είναι από την πλευρά του θρησκευόμενου. Γιατί υπάρχει και η άλλη προσέγγιση που λέει πως δεν χρειάζεται το σχολείο να ασχολείται με τέτοια πράγματα. Ειλικρινής και ξεκάθαρη άποψη. Αλλά μέχρι να γίνει επίσημη θέση (γιατί πλειοψηφική στην κοινωνία λίγο δύσκολο φαίνεται), ας κρατάμε έστω τα προσχήματα και ας είμαστε πιο προσεκτικοί. Αν δούμε δε, το όλο πλαίσιο των κυβερνώντων σχετικά με θέματα πατρίδας και θρησκείας, τότε δύσκολα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι όλα αυτά είναι αθώα. Ίσως είναι πιο έντιμο να την καταργήσουμε εντελώς ως γιορτή, παρά να την αποδομούμε.
Το οξύμωρο είναι ότι δεν είχαμε αντιδράσεις ή έστω ενστάσεις από τους χώρους της εκκλησίας και των εκπαιδευτικών. Και καλά οι εκπαιδευτικοί βολεύονται με την αργία. Πού είναι όμως η φωνή των ιεραρχών; Οι σύλλογοι των θεολόγων; Όχι, πως όλα πέρασαν αβρόχοις ποσί, αλλά λείπουν οι επίσημες θέσεις. Βέβαια μίλησαν κάποιοι Επίσκοποι. Αλλά οι περισσότεροι Δεσποτάδες μας… όπως και ο Αρχιεπίσκοπος, μάλλον κατάπιαν τη γλώσσα τους. Σημεία των καιρών;
Κοντολογίς, αν πρόκειται για λάθος ή υπερβολή στον τρόπο του εορτασμού, μπορεί να διορθωθεί. Αν πρόκειται όμως για σκοπιμότητα;
Γράφει ο Γιώργος Ηλ. Τσιτσιμπής