Στην 11η Πανελλήνια Σύνοδος των Φο.Δ.Σ.Α. (Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) που διεξάγεται στα Τρίκαλα, μίλησε ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών, Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός. Στην τοποθέτησή του μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής:
«Κυρίες και Κύριοι
Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στην Περιφέρεια μας και στην Πόλη των Τρικάλων και να συγχαρώ το Δίκτυο ΦΟΔΣΑ για την πολυετή διοργάνωση ετήσιων Πανελληνίων Συνόδων με αντικείμενο τα προβλήματα και τις λύσεις που αφορούν στην ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων στην χώρα μας αλλά και την ΠΑΔΥΘ ως συνδιοργανωτή της Συνόδου.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι η πιο «πράσινη» Περιφέρεια της χώρας με ούτε έναν ΧΑΔΑ (Χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων) ενεργό, με τρεις ΧΥΤΑ οι οποίοι επεκτάθηκαν πρόσφατα και χωρίς περιβαλλοντικά πρόστιμα από την Ε.Ε.
Πρέπει να ξεκολλήσει άμεσα το υδροηλεκτρικό έργο της Μεσοχώρας, καθώς είναι ένα έργο που μόνο οφέλη έχει και σας ευχαριστώ για τη συνεργασία σας στο ζήτημα αυτό, όπως και πρέπει να δούμε το θέμα των δασικών χαρτών για να μην δημιουργηθούν στρεβλώσεις στη τοπική οικονομία και κοινωνία.
Είναι αλήθεια ότι η χώρα μας καλείται σε λίγα χρόνια το 2020 να κάνει άλματα από την εποχή των ΧΑΔΑ και των εθνικών προστίμων, που ακόμη πληρώνουμε ως χώρα για λίγες εναπομείνασες περιπτώσεις, στην εποχή της Κυκλικής Οικονομίας με στόχους ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή της τάξης του
α. 65% κατ ελάχιστο για Χαρτί – Πλαστικό- Μέταλλο – Γυαλί και
β. 40% κστ ελάχιστο για οργανικά ( κουζίνας και πράσινα/κλαδέματα)
γ. 50% κατά μέγιστο επεξεργασία συμμίκτων και 27% κατά μέγιστο ταφή υπολείμματος επεξεργασίας σε ΧΥΤΥ (όχι ΧΥΤΑ)
βάσει του νέου Εθνικού Σχεδιασμού – και μάλιστα σε συντομότερο κατά 15 έτη διάστημα ( 2020 αντί για το 2035) από αυτό που προβλέπουν οι υφιστάμενες και νέες οδηγίες της Ε.Ε.
Είναι αλήθεια ότι το κύριο βάρος της επίτευξης των παραπάνω στόχων πλέον καλούνται να το σηκώσουν οι Δήμοι είτε αυτοτελώς είτε μέσω των ΦΟΔΣΑ που συμμετέχουν ,
αλλά λόγω του περιφερειακού χαρακτήρα :
1.του συνολικού σχεδιασμού ( ΠΕΣΔΑ )
2.της διαχείρισης των χρηματοδοτήσεων ( ΠΕΠ)
3.της αδειοδότησης των εγκαταστάσεων μικρής κλίμακας με Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις όπως τα μικρά Πράσινα Σημεία ( Δομές Περιβάλλοντος , Βιομηχανίας των Περιφερειών)
4.των οριζόντιων ενεργειών όπως οι Στρατηγικές Πρόληψης, οι Καμπάνιες Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης ,
5.της τεχνικής υποστήριξης που προσφέρουν οι Περιφέρειες σε Δήμους/ΦΟΔΣΑ στις περιπτώσεις που πιθανά χρειάζεται ισχυρότερη διαχειριστικά ικανότητα για την υλοποίηση σύνθετων έργων ώστε να παραδοθούν λειτουργικά έργα στους Δήμους/ΦΟΔΣΑ.
αντιλαμβάνεστε τον καθοριστικό συνεργατικό ρόλο των Περιφερειών και γι’ αυτό το λόγο απαιτείται συντονισμός μεταξύ του Α και Β Βαθμού και αλληλοσεβασμός των ρόλων.
Το τελευταίο διάστημα έχουμε γεγονότα λόγω συσσώρευσης σκουπιδιών εντός των πόλεων, σε νοσοκομεία, σε κοινόχρηστους χώρου πρασίνου, που πέραν του κινδύνου δημόσιας υγείας ζημιώνουν την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό και σε μια ευαίσθητη για την οικονομία μας τουριστική περίοδο.
Ας έρθουμε ξανά όμως στο ευρύτερο θέμα της ολοκληρωμένης διαχείρισης και ειδικότερα στην Περιφέρεια μας που:
- Έχει διαμορφώσει διαχρονικά και ιδιαίτερα στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ που έληξε το 2015, ένα λειτουργικό πλαίσιο με Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) και Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), έχοντας ταυτόχρονα προχωρήσει στην αποκατάσταση όλων των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ),
- Ολοκλήρωσε πρώτη τον νέο ΠΕΣΔΑ (Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων) και την ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) αυτού
- Το σύνολο των 24 Δήμων της εκπόνησαν Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων στο πλαίσιο του νέου ΠΕΣΔΑ Θεσσαλίας.
- Που πρώτη εισήγαγε τον προγραμματισμό έργων Α και Β Χρηματοδοτικής Προτεραιότητας που αποτέλεσε και πανελλαδικό πλαίσιο μετά για τους άλλους ΠΕΣΔΑ
- Που έδωσε την σκυτάλη στους Δήμους/ΦΟΔΣΑ που ήδη ωριμάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό των έργων του ΠΕΣΔΑ ( πχ ΦΟΔΣΑ Λάρισας Μελέτη 6 Μικρών Πράσινων Σημείων, ΠΑΔΥΘ Μελέτη Δικτύωσης Πράσινων Σημείων, Μελέτη ΜΕΑ Τρικάλων – Καρδίτσας κοκ)
- Έχει εξασφαλισμένους πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 της τάξης των 54 εκ ευρώ για έργα – δράσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και αναζητεί – διεκδικεί από την Κεντρική Κυβέρνηση που ενέκρινε τον νέο Εθνικό Σχεδιασμό με ΚΥΑ τον Δεκέμβρη του 2015,και τους απαραίτητους πρόσθετους πόρους για υλοποίηση των έργων Α Χρηματοδοτικής Προτεραιότητας που θα ωριμάζουν σταδιακά
- Έχει αποφασίσει την σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης με τον ΦΟΔΣΑ Λάρισας για την υλοποίηση του έργου ΜΕΑ (Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων) και επέκταση ΧΥΤΥ Ν. Λάρισας που βρίσκεται στο Ελ. Συνέδριο για έγκριση σήμερα
- Προετοιμάζει την πρώτη πρόσκληση χρηματοδότησης των Δήμων για δράσεις οικιακής κομποστοποίησης που αποτελούν ένα μικρό τμήμα του ευρύτερου σχεδιασμού διαχείρισης οργανικών αποβλήτων
Συμπεράσματα :
– η καλή και στενή συνεργασία που υπήρξε στη Θεσσαλία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών κατά το σχεδιασμό του ΠΕΣΔΑ , η εργασία που εκτελέστηκε και οι ταχείς ρυθμοί, οδήγησαν επιτυχώς στην έγκαιρη έγκρισή του. Αυτό πρέπει να συνεχιστεί για να έχουμε και πραγματικά αποτελέσματα .
– απαιτείται να ενισχυθεί η χρηματοδότηση του κράτους στον τομέα «απορρίμματα»: είτε με πόρους ΕΣΠΑ είτε με εθνικούς πόρους. Και έγκαιρα, ώστε και τα έργα να έχουν υλοποιηθεί και να έχουν λειτουργήσει στα ορόσημα που έχουν τεθεί : 2019 και 2020.
– Για να επιτευχθούν οι στόχοι του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου και εξ αυτού και των 13 ΠΕΣΔΑ, απαιτείται εκτός των έργων, πλήρης ενημέρωση των πολιτών . Ευαισθητοποίησή τους, για το τι σημαίνει απορρίμματα, τι πρέπει και μπορούν να κάνουν, ίσως και με θεσμοθέτηση κάποιων κινήτρων, ώστε να έχουμε και στα επόμενα χρόνια μια «πράσινη Θεσσαλία» και χώρα.
-Το νομοθετικό πλαίσιο, είτε αυτό αφορά στις αδειοδοτήσεις των έργων, είτε στους «Περιφερειακούς» ΦοΔΣΑ, είτε στον χρόνο έναρξης επιβολής τέλους ταφής κ.α., πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα και ορθολογικά από τα αρμόδια υπουργεία.
Κυρίες και Κύριοι
Με βάση τω ανωτέρω, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η Περιφέρεια σε συνεργασία με τους Δήμους και ΦΟΔΣΑ θα συνεχίσει την συστηματική δουλειά ώστε έως το 2020 να έχουμε πλέον προχωρήσει σε υλοποίηση δράσεων
- διαλογής στην πηγή ( Πράσινα Σημεία και Καφέ Κάδος Συλλογής Οργανικών
- τελικής επεξεργασίας οργανικών και υπολειπόμενων σύμμεικτων ( Μονάδες Επεξεργασίας-Κομποστοποίησης)
- Ευαισθητοποίησης- Ενημέρωσης Πολιτών ( Περιφερειακός Σχεδιασμός Καμπάνιας και Τοπική υλοποίηση)
Δράσεις, που στο πλαίσιο της Περιφερειακής βιώσιμης ανάπτυξης θα
1.προσφέρουν νέες θέσεις εργασίας
2.επιπλέον κύκλο εργασιών στις τοπικές επιχειρήσεις
3.μειώσουν τις επιπτώσεις της ταφής στους τρεις μεγάλους ΧΥΤΑ με την μετατροπή τους σε μικρούς ΧΥΤΥ
4.αποτρέψουν τον κίνδυνο επιβολής εθνικών ( τέλος ταφής ανεπεξέργαστων απορριμμάτων υπέρ Πράσινου Ταμείου και Ευρωπαϊκών Προστίμων ) που δεν αντέχουν ούτε οι δήμοι ούτε η τοπική μας κοινωνία
Ευχόμαστε καλές εργασίες στην Σύνοδο σας και αναμένουμε με ενδιαφέρον τα συμπεράσματα της».
Τοποθέτηση Πρόεδρου ΕΝ.ΠΕ, Περιφερειάρχη Θεσσαλίας στην 11η Πανελλήνια Σύνοδος Φο.Δ.Σ.Α.
