Έχει υπηρετήσει τον πολιτισμό επί σειρά ετών και μέσα από διάφορες θέσεις και αγαπάει ιδιαίτερα το θέατρο, την παράδοση, αλλά και την έρευνα. Η Πρόεδρος του Κέντρου Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο Απόλλων» και εκπαιδευτικός κ. Βάσω Κοζιού – Κολοφωτιά μας μιλάει για τη μέχρι τώρα πορεία και το έργο της και μας αποκαλύπτει τα επόμενα σχέδιά της.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Ερ.: Είστε ένας άνθρωπος με πλούσια πολιτιστική δράση και έχετε καταφέρει να αφήσετε το αποτύπωμά σας σε πολλές διοργανώσεις, Συλλόγους και όχι μόνο. Θα θέλαμε να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας με το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο Απόλλων» του οποίου είστε Πρόεδρος. Μιλήστε μας για τις κύριες δράσεις του αλλά και τους στόχους του.
Απ.: Το Κ.Ι.Λ.Ε. Απόλλων δημιουργήθηκε το 1989 και κύριος σκοπός του είναι η έρευνα, η καταγραφή και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας και όχι μόνον. Δραστηριοποιούμαι σε αυτό τον Σύλλογο από την αρχή σχεδόν από την ίδρυσή του και σε αυτό βρήκα ένα καταφύγιο στις ανησυχίες μου και στην αγάπη μου που είχα για την έρευνα. Γι ΄ αυτό και μόλις πήγα η πρώτη ομάδα που δημιουργήσαμε ήταν η ομάδα καταγραφής στην οποία είμαι υπεύθυνη σχεδόν από τη δημιουργία της. Καταγράψαμε πάρα πολλά τραγούδια, συνταγές, παραμύθια και επισκεφθήκαμε σχεδόν όλο το Νομό. Συνεργαστήκαμε και με το Αρχείο Ελληνικής Μουσικής που είχε τον κατάλληλο εξοπλισμό και αυτό με εξυπηρετούσε. Εγώ έβρισκα τις πηγές, έκλεινα τα ραντεβού και αυτοί ερχόντουσαν και κάναμε τις καταγραφές. Και σήμερα αυτό το αρχείο από την ομάδα καταγραφής, από το προσωπικό μου αρχείο, αλλά και μέσα από τους μαθητές μου, συγκεντρώθηκε ένας μεγάλος όγκος τραγουδιών. Είναι πάνω από 2.000 τραγούδια τα οποία είναι ψηφιοποιημένα και υπάρχει ένα πολύ καλό ηλεκτρονικό αρχείο το οποίο είναι προσβάσιμο στον καθένα. Πολλά από αυτά τα ηχογραφήσαμε με τη χορωδία παραδοσιακής μουσικής του Κέντρου που είναι η πρώτη που δημιουργήθηκε στην Καρδίτσα. Έχουμε 7 cds και συμμετείχαμε και σε διάφορα άλλα.
Ερ.: Μία από τις δράσεις του «Απόλλωνα» είναι και η διοργάνωση ενός Πανελλήνιου Συνεδρίου κάθε χρόνο. Πού θα είναι αφιερωμένο το επόμενο Συνέδριο που θα διεξαχθεί τον Οκτώβριο του 2017 και τι άλλο θα πρέπει να γνωρίζουμε γι ΄ αυτό;
Απ.: Το Κέντρο, πέρα από την έρευνα που αναφέραμε παραπάνω, ασχολήθηκε πάρα πολύ με την οργάνωση Συνεδρίων που γίνονται κάθε χρόνο. Επειδή όμως το μεράκι δεν ήταν αρκετό, φρόντισα από την αρχή να βρω έναν φορέα για να το στηρίξει επιστημονικά. Το Παν/μιο Θεσσαλίας αμέσως μας απάντησε θετικά στο αίτημά μας αυτό έτσι τα δύο πρώτα Συνέδρια τα οργανώσαμε με το Τμήμα Προσχολικής Εκπ/σης με Πρόεδρο του Συνεδρίου τον ομότιμο καθηγητή του Παν/μιου κ. Βασίλη Αναγνωστόπουλο που του χρωστώ μεγάλη χάρτη γιατί μας στήριξε στα πρώτα μας βήματα.
Το 1ο Συνέδριο ήταν «Λαϊκά Μουσικά Όργανα-Λαϊκοί Οργανοπαίχτες», το 2ο είχε τίτλο «Η πολιτιστική κληρονομιά στη Θεσσαλία-Χορός-Τραγούδι-Ενδυμασία», στο 3ο το θέμα μας ήταν «Γυναίκα και Παράδοση-Η γυναίκα στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή, την παιδεία και την εργασία» και έγινε με το Παιδαγωγικό Τμήμα, το 4ο ήταν «Λαϊκός πολιτισμός και παράδοση» και το 5ο είχε θέμα «Δημοτικά τραγούδια και Ιστορία». Αυτά τα δύο Συνέδρια έγιναν με το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας όπου Πρόεδρος είναι ο κ. Βαγγέλης Αυδίκος ο οποίος έκανε φίλους στην Καρδίτσα και την αγάπησε.
Το 6ο Συνέδριο το οργανώνουμε πάλι με το Παν/μιο Θεσσαλίας και σε συνεργασία και με άλλους φορείς, την Περιφέρεια, τον Δήμο Καρδίτσας, την Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων και την Α ΄θμια. Το θέμα του 6ου Συνεδρίου είναι «Φυτά και βότανα στο λαϊκό πολιτισμό και την επιστήμη». Θέλαμε και μέσα από το λαϊκό πολιτισμό να δούμε τι πίστευαν για τα φυτά, πού τα χρησιμοποιούσαν αλλά και πως τεκμηριώνονται όλα αυτά μέσα από την επιστήμη. Και ζητήσαμε τη συνεργασία και του Ιατρικού και του Φαρμακευτικού Συλλόγου. Το Συνέδριο αυτό θα πραγματοποιηθεί στις 20,21 και 22 Οκτωβρίου.
Για όλα τα Συνέδρια βγήκαν οι αντίστοιχοι τόμοι των Πρακτικών και είναι πολύτιμο αυτό το υλικό που βγαίνει. Γιατί Συνέδριο χωρίς Πρακτικά δεν είναι Συνέδριο. Κάναμε επίσης πολλά Εργαστήρια που είχαν σχέση με την ενδυμασία, με μουσειοπαιδαγωγικές ασκήσεις σε συνεργασία με την Α ΄θμια και τη Β΄θμια και αυτό αφήνει πολλά. Επίσης φέτος πήγαμε σε Παιδικούς Σταθμούς και πάντα μαζί με τους εκπαιδευτικούς.
Ερ.: Ένας άνθρωπος σαν και εσάς δεν θα μπορούσε να μην ασχοληθεί και με τη συγγραφή. Έχετε γράψει αρκετά βιβλία, με τελευταία τις «Γεύσεις και προϊόντα της Καρδίτσας» και «Τα παραδοσιακά τραγούδια της Καρδίτσας και της ευρύτερης περιοχής» για τα οποία κάνατε μια συστηματική και πολύ εμπεριστατωμένη καταγραφή. Τι σας οδήγησε στη συγγραφή;
Απ.: Η δεύτερη μεγάλη μου αγάπη ήταν η έρευνα και ειδικά η τοπική ιστορία που με απασχολούσε πάρα πολύ, όπως και η λαογραφία της περιοχής μας. Και ως εκπαιδευτικός συγκέντρωνα υλικό με τα παιδιά τα οποία γίνονταν μικροί ερευνητές φέρνοντας ένα τραγούδι, μια συνταγή ή μια ιστοριούλα που θα μάθαιναν από τη γιαγιά τους. Και στο πλαίσιο διάφορων προγραμμάτων που υλοποιήσαμε τότε στα σχολεία επιλέγαμε ένα θέμα, όπως η λαϊκή Αγορά χθες και σήμερα, το άλσος της Παπαράντζας.
Έχοντας εγώ πάντα το λαϊκό πολιτισμό στο μυαλό μου ασχολήθηκα και με το θέμα «Παραδοσιακό τραγούδι και χοροί μέσα από το περιβάλλον», δηλαδή πως υμνήθηκε η φύση. Έμαθαν τα παιδιά να κατατάσσουν τα τραγούδια, να αντιλαμβάνονται τα μηνύματα και σε ποια περίσταση τα λέμε. Και τα παρουσιάζαμε όλα αυτά για να γίνεται η διάχυση στην κοινωνία, ενώ τα βγάλαμε και σε τέσσερα βιβλία. Επειδή υπήρχε πολύ υλικό που είχε να κάνει με τραγούδι, παραμύθι, γεύσεις το έχω χαρίσει στον Απόλλωνα και μόνον αυτός μπορεί να το εκμεταλλευτεί.
Καταφέραμε τις γεύσεις και τα δημοτικά τραγούδια, μπαίνοντας ο Απόλλων στο πρόγραμμα Leader, να τα εκδώσει βγάζοντας 1.000 και 1.000 βιβλία και βγάλαμε ως Κέντρο στη συνέχεια άλλα 500 και 500 βιβλία. Πήγαν πολύ καλά και μέχρι και χθες μου τα ζήτησε ένας κύριος από την Κοζάνη. Έγινε η παρουσίαση και από την εκπομπή «Το αλάτι της γης» και τον κ. Λιάβα και βοήθησε και αυτό. Ιδίως οι ερευνητές τα ψάχνουν πολύ.
Έτσι λοιπόν έχω 6 βιβλία που έγραψα και μαζί και με τον Αυδίκο και με τον κ. Σακκή έχω την επιμέλεια των Πρακτικών των Συνεδρίων, ενώ πολλές εισηγήσεις μου υπάρχουν και σε συλλογικούς τόμους.
Ερ.: Παράλληλα είστε και Α ΄ Γραμματέας της Αμφικτιονίας των Θεσσαλών Καραγκούνηδων. Ποιο είναι το έργο της Αμφικτιονίας και ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι της;
Απ.: Δραστηριοποιήθηκα όλα αυτά τα χρόνια στην Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων και το 2010 με δική μου ευθύνη παραιτήθηκα γιατί πλέον ό, τι είχα να δώσω το έδωσα και έπρεπε να δώσουμε τόπο στα νέα παιδιά που θα έρχονταν. Ένας λόγος που παραιτήθηκα ήταν και το γεγονός ότι τότε εγώ άρχισα, μαζί και με κάποιους άλλους φίλους, να σκεφτόμαστε τη δημιουργία της Αμφικτιονίας Θεσσαλών Καραγκούνηδων.
Οι Θεσσαλοί Καραγκούνηδες είναι γηγενείς και αυτόχθονοι πληθυσμοί που είχαν καταλάβει το πεδινό μέρος. Επειδή όμως εμείς δεν είχαμε να αποδείξουμε σε κανέναν τίποτα, μας βρήκαν όλοι εδώ πέρα και δεν είχαμε οργανωθεί και συσπειρωθεί για να κάνουμε κάτι, το αποτέλεσμα ήταν η ταυτότητά μας να αρχίσει να ξεθωριάζει. Καραγκούνης είναι ένα προσωνύμιο που μας δόθηκε επί Τουρκοκρατίας και έγινε ενδωνύμιο αργότερα και δεν το δεχτήκαμε κιόλας αδιαμαρτύρητα. Όταν λέμε Καραγκούνηδες είναι οι κάτοικοι της πεδιάδας που υπήρχαν από παλιά και τους βρήκαν όλοι οι υπόλοιποι που ήρθαν αργότερα.
Σε μια σύσκεψη που έγινε στον Παλαμά, που είναι και η έδρα της Αμφικτιονίας, βάλαμε το θέμα της δημιουργίας μιας Ένωσης και έτσι δημιουργήθηκε η Αμφικτιονία που είναι οι πόλεις οι κοντινές που ενώνονται για έναν σκοπό. Και λειτουργεί με ισόβια και αιρετά μέλη. Εγώ είμαι ένα από τα 9 ισόβια μέλη. Διοργανώσαμε 4 Εθνολογικά Συνέδρια και εκδώσαμε τα Πρακτικά τους. Το 1ο Αντάμωμα έγινε στον Παλαμά όπου βγήκε και το πρώτο Συμβούλιο. Πάμε πολύ καλά. Μας στήριξαν οι Δήμοι Φαρσάλων, Παλαμά, Πύλης, Κιλελέρ και το 2018 το ανέλαβε ο Αντιπεριφερειάρχης Τρικάλων και θα γίνει στα Μεγάλα Καλύβια. Μάλλον θα είναι Διεθνές γιατί υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για συμμετοχή από το εξωτερικό.
Τα δύο πρώτα Συνέδρια τα κάναμε μόνοι μας, το 3ο έγινε και με την Ακαδημία Αθηνών και το 4ο με το Παν/μιο Θεσσαλίας που θα το έχουμε και στο 5ο. Και φιλοδοξούμε το 6ο να το κάνουμε στο Βελεστίνο γιατί ο Βελεστινλής μίλησε πολύ για τους Καραγκούνηδες και μας άφησε σημαντικά στοιχεία.
Κύρια με τον Αποστόλη Φιρφιρή συνεργαστήκαμε και το στήσαμε αυτό. Μοιραστήκαμε την ίδια ανησυχία και δεν θέλουμε να βλέπουμε την ταυτότητα να ξεθωριάζει.
Ερ.: Όποιος σας γνωρίζει, ξέρει πολύ καλά ότι τρέφετε μία πολύ μεγάλη και ιδιαίτερη αγάπη για το θέατρο το οποίο έχετε υπηρετήσει επί σειρά ετών μέσα από την Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων και συνεχίζετε να προσφέρετε όποτε κι αν σας το ζητήσουν. Τι είναι για εσάς το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Καρδίτσας; Μπορείτε να ξεχωρίσετε κάποιες από τις πολλές στιγμές και τις αμέτρητες συγκινήσεις που σας έχει προσφέρει;
Απ.: Η αγάπη μου για τον πολιτισμό ήταν έντονη από πολύ νωρίς και είχα ξεκινήσει να κάνω κάποια πράγματα στον Σύλλογο Γυναικών Κρανιάς όπου ήμουν αρχικά. Ακόμα και εκεί ίδρυσα θεατρικό τμήμα που έδωσε πολλές παραστάσεις και μάλιστα λάβαμε μέρος στα τρία πρώτα Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου και πήραμε και βραβεία μουσικής και κοστουμιών. Ήταν περισσότερο παιδικές παραστάσεις. Το θέατρο το αγαπούσα πολύ και το παρακολουθούσα σαν συντελεστής γιατί είχα την ευθύνη του θεατρικού τμήματος του Συλλόγου Γυναικών, μαζί με άλλους, και το Φεστιβάλ Θεάτρου βέβαια το έζησα από μέσα από τον πρώτο χρόνο δημιουργίας.
Το Φεστιβάλ ξεκίνησε το 1984 και έγινε με πρωτοβουλία της Νομαρχίας. Εγώ τότε συμμετείχα ως εκπρόσωπος της Νομαρχιακής Πολιτιστικής Επιτροπής και ενεπλάκην από την πρώτη στιγμή. Την επόμενη χρονιά παρέδωσαν τη σκυτάλη σε εμάς, στην Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων, και ξεκίνησα πλέον κανονικά. Για 26 χρόνια τον υπηρέτησα αυτό το θεσμό με πολύ αγάπη και μεράκι. Τα παιδιά μου τα μεγάλωσα μέσα στο Δημοτικό Κιν/θέατρο και τους μετέδωσα και την αγάπη αυτή για το θέατρο.
Όσο για το ποιες στιγμές ξεχωρίζω, είναι πολλές στιγμές ωραίες και καλές. Τα πρώτα χρόνια δεν ήταν όλα τόσα ρόδινα στο Φεστιβάλ Θεάτρου. Είναι αλήθεια ότι δεν είχαμε εμπειρία. Επειδή όμως άρχισαν να έρχονται αξιόλογα άτομα στην Κριτική Επιτροπή – γιατί στην αρχή είχαμε εκπροσώπους από διάφορα σωματεία – σιγά σιγά, με τη βοήθεια ανθρώπων όπως ο Δημήτρης Παπαχρήστος, ο Μηνάς Βιντιάδης, ο Τάσος Ζωγράφος, η Μπέτυ Βαλάση και άλλοι ηθοποιοί που ήρθαν και είδαν τι γίνεται εδώ πέρα, λειτούργησαν ως πρεσβευτές μας. Όσον αφορά τώρα τον κόσμο δεν είχαμε εισιτήριο και ο καθένας έμπαινε-έβγαινε. Αποφασίσαμε να βάλουμε ένα συμβολικό εισιτήριο για να σέβεται ο άλλος τη θέση που κάθεται. Δεν υπήρχε από την αρχή θεατρόφιλο κοινό. Κανά δυο χρόνια είχαμε τρεις παραστάσεις την ημέρα, μία κανονική και δύο παιδικές. Μετά μπήκαμε σε μια σειρά.
Τα πρώτα τρία χρόνια ήταν πανθεσσαλικό και μετά έγινε πανελλήνιο. Και όλα αυτά τα χρόνια πέρασε από το Φεστιβάλ Θεάτρου όλος ο πνευματικός κόσμος και όλοι συγκινούνταν από το μεράκι και την αγάπη. Δεθήκαμε κιόλας με αυτούς τους ανθρώπους. Ποιος δεν πέρασε από Φεστιβάλ ως τιμώμενο πρόσωπο; Ο Σπύρος Ευαγγελάτος, ο Θύμιος Καρακατσάνης, ο Γιώργος Αρμένης, ο Τίτος Βανδής, η Μπέτυ Βαλάση, ο Σκούρτης, πάρα πολλοί. Καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα θεατρόφιλο κοινό πιστό που βοηθάει και τις άλλες επαγγελματικές παραστάσεις που έρχονται στην Καρδίτσα. Επίσης, στην αρχή δεν είχαμε αφιερώματα. Ξεκινήσαμε με αφιερώματα μνήμης στην Καρέζη, τη Μερκούρη και τον ζωγράφο Πωλ και μετά ξεκινήσαμε τα κανονικά αφιερώματα.
Το Φεστιβάλ Θεάτρου είναι η Τέχνη που εγώ ξεχωρίζω από όλες τις Τέχνες. Είναι αδιανόητο να έρθει θεατρική παράσταση και να μην πάω. Είναι ανάγκη για μένα το να πάω. Αυτή ήταν η συμβολή μου στο Φεστιβάλ Θεάτρου. Και ευχαριστώ πολύ την Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων για το αφιέρωμα που μου έκανε στα 30χρονα για τη συμβολή μου στην επιτυχία του θεσμού.
Ερ.: Πιστεύετε ότι η Καρδίτσα έχει αξιοποιήσει όσο και όπως θα έπρεπε τον πολιτισμό της και όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν την πολιτιστική της ταυτότητα; Είστε ικανοποιημένη από την εικόνα που παρουσιάζουμε ως περιοχή στον τομέα αυτό;
Απ.: Η Καρδίτσα μέσα από το Φεστιβάλ Θεάτρου είχε πολλά οφέλη. Τουριστικά έγινε γνωστή γιατί όλοι όσοι έρχονταν επισκέπτονταν τη λίμνη Πλαστήρα, το Μουσείο, την Πινακοθήκη και έγιναν πρεσβευτές μας. Είχε οικονομικό κέρδος. Μιλούσαν όλοι για την πολιτιστική και πνευματική κίνηση στην Καρδίτσα. Ούτε όταν ήρθε ο Θύμιος Καρακατσάνης στο 14ο Φεστιβάλ ήταν εύκολο, αλλά ήρθε και έμεινε εντυπωσιασμένος.
Ερ.: Με δεδομένο ότι είστε και εκπαιδευτικός, θεωρείτε ότι η νέα γενιά ασχολείται όσο θα έπρεπε με τον πολιτισμό μας, τις παραδόσεις και τα έθιμά μας; Έρχονται τα νέα παιδιά στο Σύλλογό σας για να μάθουν τα τραγούδια και τους χορούς μας;
Απ.: Δυστυχώς – και αυτό με λυπεί πολύ – δεν συσπειρώνονται νέα άτομα στους Συλλόγους. Ελάχιστοι είναι αυτοί οι Σύλλογοι για να μην πω οριακά. Ίσως η κρίση, τα προβλήματα τα πολλά, η πλύση εγκεφάλου που γίνεται από τα μέσα ενημέρωσης να ευθύνονται για όλα αυτά. Τα παιδιά δεν συσπειρώνονται. Ωστόσο, υπάρχουν χορευτικά, αλλά βλέπω μεγάλο κόσμο. Αυτό είναι λυπηρό. Εγώ βλέπω και σε εμάς, στον Απόλλωνα, στη χορωδία που συγκεντρωνόμαστε κάθε Τετάρτη απόγευμα γύρω στα 150 άτομα. Αλλά η μαμά, η γιαγιά θα ψιθυρίσει ένα νανούρισμα και αυτό είναι σημαντικό. Ίσως γίνει με έναν διαφορετικό τρόπο η παράδοση στη νέα γενιά αυτών των χορών και των τραγουδιών. Εγώ γι ΄ αυτό κρατάω τη χορωδία και το χορευτικό των παραδοσιακών τραγουδιών.
Ερ.: Συμφωνείτε με την άποψη ότι οι Τέχνες και ο πολιτισμός γενικότερα αποτελούν το αντίδοτο απέναντι σε όσα δύσκολα βιώνουμε ως κοινωνία και απέναντι σε όλη αυτή την ηθική και κοινωνική κρίση; Για εσάς προσωπικά πού «κρύβεται» η ουσία της ζωής;
Απ.: Στις δύσκολες στιγμές που περνάει η χώρα μας, η μοναδική αχτίδα φωτός που μας έμεινε είναι ο πολιτισμός. Σε δύσκολες περιόδους διαχρονικά ο πολιτισμός είναι το αποκούμπι που δίνει λίγο φως στη μαύρη ψυχή του ανθρώπου. Δυστυχώς όμως δεν δίνουν τη σημασία που πρέπει στον πολιτισμό. Χρηματοδοτούνται ελάχιστες δράσεις, που εγώ έχω τις επιφυλάξεις μου, και δεν δίνουν τη σημασία που πρέπει. Το πολιτιστικό επίπεδο ενός λαού δείχνει και το οικονομικό επίπεδο του λαού. Ευτυχώς όμως λειτουργεί ο εθελοντισμός και αυτό με χαροποιεί. Και δεν είναι τυχαίο που στη δύναμη της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων μόνο υπάρχουν 220 Σύλλογοι. Και ειδικά σήμερα που δεν υπάρχει στήριξη από πουθενά και οι περισσότεροι Σύλλογοι δεν έχουν καν στέγη.
Ερ.: Τελικά με μια φράση τί σημαίνει για εσάς η ενασχόλησή σας με τον πολιτισμό, την παράδοση, το θέατρο;
Απ.: Είναι η ζωή μου. Είναι ανάγκη. Εγώ αναπνέω μέσα από τον πολιτισμό.
Ερ.: Όπως φαίνεται έχετε μεταλαμπαδεύσει την αγάπη σας αυτή για τα πολιτιστικά και για τα Γράμματα και στις κόρες σας. Πόσο συγκινητικό είναι να βλέπετε τη Σόνια (τη μεγάλη σας κόρη) να κυκλοφορεί το πρώτο της βιβλίο και να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο;
Απ.: Όταν ήμουν Πρόεδρος στον Μορφωτικό Σύλλογο Κρανιάς τα παιδιά μου ήταν 4-5 χρονών και από πολύ μικρά τα έπαιρνα μαζί μου σε όλες τις εκδηλώσεις. Τους πέρασα την αγάπη αυτή. Την είχα μάθει έτσι την οικογένεια ώστε το θεωρούσαν δεδομένο ότι η μαμά θα είναι στη δουλειά. Το είχαν συνηθίσει τόσο πολύ που όταν το 2010 παραιτήθηκα είπαν «όχι μαμά». Τα παιδιά αγάπησαν την παράδοση. Το διδακτορικό της Σόνιας ήταν «Φύλο και παραδοσιακή μουσική στην περιοχή της Καρδίτσας» που το έκανε και βιβλίο. Ασχολήθηκε με γυναίκες που η κάθε μια εκπροσωπούσε και μια περίπτωση. Την αντάρτισσα, την αγρότισσα, την επαγγελματία και τη νεαρά τραγουδίστρια και παρακολουθεί το φάσμα της εξέλιξης από το χοροστάσι στην πίστα. Μάλιστα διδάσκεται και στο Τμήμα Παραδοσιακών Οργάνων της Άρτας και στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Παν/μιου Θεσσαλίας που είναι τώρα. Και νιώθω μια ηθική ικανοποίηση για το γεγονός ότι αυτός ο αγώνας που έκανα πέρασε χωρίς πίεση στα παιδιά μου. Το ότι τα ενέταξα σε αυτό το κομμάτι ήταν κέρδος. Όταν θέλεις κάτι το πετυχαίνεις. Αρκεί να έχεις πρόγραμμα και σωστή χρήση του χρόνου.
Ερ.: Κλείνοντας, ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Υπάρχει κάποιο ανεκπλήρωτο όνειρο σε ό, τι αφορά στο έργο σας;
Απ.: Καταρχήν θα επιθυμούσα πάρα πολύ, όπως πέτυχε η Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων, αν τα κατάφερνε και η Αμφικτιονία να πάει μπροστά αυτό θα ήταν το ιδανικό για μένα. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε για να αφήσουμε πίσω κάποια πράγματα έτσι ώστε να γνωρίζουν την ταυτότητα των Καραγκούνηδων οι επόμενες γενιές και όχι μόνο. Και οι ιστορικοί. Επιθυμία μου είναι αυτός ο στόχος και βέβαια να πετύχουν τα Συνέδρια. Να πετύχει η Αμφικτιονία, να έχει ανοδική πορεία ο Απόλλωνας και να πάει καλά και το Φεστιβάλ Θεάτρου. Μέχρι τότε, αυτό το Σάββατο 11 Μαρτίου έχουμε τη συνεστίαση του Απόλλωνα και στις 18 του μήνα έχουμε την παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Αυδίκου με τίτλο «Τελευταίες πεντάρες».
