Η μεταμόσχευση του μυελού των οστών είναι μια θεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την θεραπεία ορισμένων περιπτώσεων καρκίνου και ιδιαίτερα για τις Λευχαιμίες και τα Λεμφώματα.
Η μεταμόσχευση τoυ μυελού των οστών είναι αντικατάσταση του μυελού των οστών του πάσχοντα με κύτταρα από υγιή δότη. Κατά την τελευταία δεκαετία έχει αναπτυχθεί μέθοδος ,όπου τα κύτταρα τα οποία είναι απαραίτητα για να ελεγχθεί η συμβατότητα , περισυλλέγονται από το περιφερειακό αίμα του δότη ,όχι πλέον απευθείας από το μυελό των οστών .
Στις μέρες μας η διαδικασία είναι να δίνετε δείγμα από σίελο για να ταυτοποιηθεί ο ιστικός τύπος και έτσι μπορούν να δώσουν δείγμα και οι έγκυες γυναίκες.
Ο μυελός των οστών είναι ο σπογγώδης ιστός που υπάρχει μέσα στις κοιλότητες των οστών όπου παράγονται όλα τα κύτταρα του αίματος που αποτελούν και το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτά περιλαμβάνουν τα λευκά αιμοσφαίρια που καταπολεμούν τις λοιμώξεις, τα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρουν οξυγόνο και τα αιμοπετάλια που συμμετέχουν στην πήξη του αίματος και κάθε αλλαγή στην λειτουργία του μυελού των οστών θα είναι επικίνδυνη για την ζωή του ανθρώπου.
Ο μυελός των οστών δεν έχει καμιά σχέση με τον νωτιαίο μυελό ο οποίος βρίσκεται στο νωτιαίο σωλήνα της σπονδυλικής στήλης και είναι ιστός του νευρικού συστήματος.
Το είδος της μεταμόσχευσης εξαρτάται από το ποιος είναι ο δότης και μπορεί να είναι:
1)Συγγενής μεταμόσχευση.
Το άτομο που δίνει τον μυελό των οστών είναι μέλος της οικογένειας π.χ. αδερφός, αδερφή, ή άλλος συμβατός συγγενής. Συχνά ένας αδελφός ή αδελφή ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας, τότε 25% είναι η πιθανότητα να ταιριάζει το μόσχευμα ενώ αν είναι δίδυμος αδελφός τότε υπάρχει πλήρη συμβατότητα.
2)Μη συγγενική, αλλογενής μεταμόσχευση
Τα άτομα αυτά δεν σχετίζονται συγγενικά με τον ασθενή. Πρέπει να βρεθεί συμβατός μη συγγενής δότης από τον γενικό πληθυσμό δότης . Στη περίπτωση που ένας ασθενής δεν έχει συγγενή δότη θα πρέπει να γίνει έρευνα για μη συγγενή δότη .Σε αυτό το είδος της μεταμόσχευσης πρέπει να βρεθεί δότης σε τράπεζα δοτών στη χώρα μας και διεθνώς. Ευτυχώς κάθε μήνα που περνάει γίνεται όλο και ευκολότερο για τους ασθενείς να βρουν συμβατούς δότες λόγω της συνεχούς αύξησης του αριθμού εθελοντών δοτών.
Ο εθελοντής δότης υποβάλλεται σε λήψη μικρής ποσότητας αίματος 15ml προκειμένου να καθοριστεί τα αντιγόνα των ανθρωπίνων λευκοκυττάρων για να μπορεί να συγκριθεί με εκείνα των ασθενών ή σίελο για να ταυτοποιηθεί ο ιστικός τύπος. Αυτά τα κύτταρα του εθελοντή δότη καταγράφονται στο αρχείο, στο κέντρο δοτών.
Διαδικασία λήψης μυελού των οστών
Μια βελόνα εισέρχεται στο πίσω μέρος της λεκάνης και αναρροφάται ο μυελός και στον ασθενή χορηγείται ενδοφλέβια, με παρόμοια διαδικασία μετάγγισης αίματος. Ο δότης δεν αισθάνεται τίποτα κατά την συλλογή του μυελού. Μπορεί να έχει ενοχλήσεις σε εκείνη την περιοχή για 1-2 μέρες.
Συλλέγεται μόνο 5-10% του μυελού του δότη που ο οργανισμός το αντικαθιστά σε μερικές βδομάδες. Τα κύτταρα θα ταξιδέψουν με το αίμα και θα μεταναστεύσουν στο μυελό των οστών, μέσα στα οστά.
Ο εθελοντής δότης αιμοποιητικών κυττάρων (μυελό των οστών ή αιμοπετάλια) μπορεί να γίνει σε ηλικία από 18-50 ετών και να μην έχει ιστορικό μεταδοτικού νοσήματος, καρδιοπάθειες κ.λ.π. όπως στην αιμοδοσία.
Η μεταμόσχευση μυελού των οστών είναι πολύ διαφορετική της μεταμόσχευσης άλλων οργάνων για έναν κυρίως λόγο, δεν υπάρχει χειρουργική επέμβαση για τον ασθενή την ημέρα της μεταμόσχευσης. Χορηγείται ενδοφλεβίως όπως μία απλή μετάγγιση αίματος.
Εάν δεν βρεθεί συμβατός δότης μπορεί να ξεκινήσει ιδιαίτερη διαδικασία παίρνοντας ένα μικρό δείγμα αίματος από εθελοντές οι όποιοι κατόπιν καταχωρούνται στη τράπεζα δοτών .Θα έχετε πιθανόν ακούσει ή διαβάσει στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο στις εφημερίδες που ζητούνται εθελοντές, συνήθως χρειάζεται πολύ χρόνο και δημοσιότητα και μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να σωθεί μία ζωή .
Το αίμα και ο μυελός των οστών δεν παρασκευάζονται ούτε πωλούνται μόνο χαρίζονται .
Οι ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΩΖΟΥΝ ΖΩΕΣ
ΧΡΟΥΜΠ ΙΩΣΗΦ
ΕΙΔ.ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ
