Το άλσος της Παπαράντζας ή “Χίλια δένδρα”


 

Το δάσος της Παπαράντζας ή “Χίλια Δένδρα” βρίσκεται μόλις σε απόσταση 3ών χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Είναι η αναπνοή της πόλης, ότι πιο κοντινό και όμορφο υπάρχει δίπλα μας. Τα δέντρα της τεράστια, αιωνόβια. Κάτω από αυτά τα ίδια δέντρα ξαπλώσαμε εμείς, οι γονείς μας, οι παππούδες μας. Σήμερα οι νέοι αλλά και οι μεγαλύτεροι προτιμούμε να πάμε μακρύτερα, πιο πάνω στη Λίμνη Νικ. Πλαστήρα.

Το δάσος της Παπαράντζας όπως διαπιστώνουμε από τις διηγήσεις και καταγραφές του παρελθόντος χρησίμευε ως χώρος αναψυχής των γυναικών των Οθωμανών, οι οποίες πήγαιναν εκεί και διασκέδαζαν τραμπαλιζόμενες στις κούνιες, κρεμασμένες από πανύψηλα δένδρα.

Ίσως το δάσος να διατηρήθηκε διότι το χρησιμοποιούσαν οι Οθωμανοί για τη διασκέδασή τους και το προστάτευαν. Διαφορετικά, πιθανόν και αυτό να είχε την τύχη του υπόλοιπου δάσους αφού μπορούμε να υποθέσουμε ότι το δάσος Παπαράντζας είναι ότι απόμεινε από το παλαιό τεράστιο δάσος που καταλάμβανε ολόκληρο το Θεσσαλικό χώρο.

Σε πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Ελλάδα από ειδικούς ξένους επιστήμονες, με βάση την ανάλυση γύρης, φαίνεται ότι η Ελλάδα, και ειδικότερα η Θεσσαλία, στις αρχές της περιόδου που ακολούθησε την πλειστόκαινο, σκεπάζονταν από πυκνά δάση ασπροβελανιδιάς και μερικώς, από δάση φτελιάς.
Ένα ελάχιστο κομμάτι αυτής της αυτοφυούς πανάρχαιας βλάστησης του κάμπου της Θεσσαλίας είναι το δάσος της Παπαράντζας.
Αυτή η άποψη, ενισχύεται από το γεγονός πως τεχνητά δάση ήταν σπάνια εκείνη την εποχή σε προηγμένες χώρες, πόσο μάλλον θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο από τους Οθωμανούς σε κάποια άκρη της αυτοκρατορίας τους και σε περιοχή γεμάτη έλη και με πληθυσμό που αποδεκατίζονταν συχνά από ελονοσία, πανώλη κλπ.

Το δάσος καταστράφηκε μερικώς το 1897 με την κατοχή για ένα χρόνο της Καρδίτσας από τους Οθωμανούς. Αναβλάστησε ωστόσο και πήρε τη σημερινή του μορφή παρ’ όλες τις επεμβάσεις που δέχτηκε κατά καιρούς. Προσπάθεια αξιοποίησης έγινε το 1985 με σχέδιο που εκπονήθηκε και εφαρμόστηκε.
Τα ερείπια αυτής της επέμβασης (λιμνούλες, πάγκοι κλπ) είναι ορατά σήμερα και θυμίζουν το ρητό “το φυλάττειν τ’ αγαθά χαλεπώτερον του κτήσασθαι”.
Άποψη που ελέχθη και ανήκει στο δασολόγο κ. Ροβολή Γεώργιο και σημαίνει ότι η καλύτερη αξιοποίηση είναι η μη αξιοποίηση. Να δεχθούμε το δάσος στην πραγματική του διάσταση όπου εκεί θα πάμε να ηρεμήσουμε, να ονειροπολήσουμε, να μείνουμε μόνοι ή παρέα με τους φίλους μας, να κάτσουμε στη σκιά του κλπ. Οτιδήποτε ανατρέπει αυτή την κατάσταση είναι μη φυσικό.
Η Παπαράντζα ήταν πάντα τόπος ελκυστικός, ειδικά την Πρωτομαγιά, το Πάσχα, τις Κυριακές του καλοκαιριού, την εορτή του Προφήτη Ηλία (υπάρχει και το εκκλησάκι στην είσοδο του δάσους) αλλά και όλες τις ημέρες του χρόνου.

Το Πάσχα, ο κόσμος πήγαινε την παραμονή και ξενυχτούσε, έψηναν αρνιά και έρχονταν συνέχεια συντροφιές με καλάθια. Όσοι χωρούσαν έμεναν μέσα στο εκκλησάκι το βράδυ. Οι υπόλοιποι την έβγαζαν έξω.

Σήμερα, στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία γίνεται κάποιος γάμος ή βάφτιση, σποραδικά όμως.
Αυτά μέχρι το 1960 κυρίως. Μέχρι τότε οι αστοί Καρδιτσιώτες εκεί πήγαιναν και διασκέδαζαν. Τώρα πλέον οι ίδιοι επιζητούν τη διασκέδαση σε μακρινότερα μέρη και σε τίποτε πλέον η Παπαράντζα δεν θυμίζει την παλιά της αίγλη.

Προηγούμενο άρθρο Ανταμώνουν οι απανταχού καραγκούνηδες στον Παλαμά
Επόμενο άρθρο Η μόνη χρήσιμη ψήφος