Με κατάπληξη πληροφορήθηκα μέσω ανοιχτής επιστολής του κ. Σωκράτη Βασιλάκου ότι ο Τ.Ο.Ε.Β. ξήλωσε τις μπάρες στο ανάχωμα του ποταμού Γαβρά, οι οποίες τοποθετήθηκαν με πολύ μόχθο, σχεδιασμό και κινητοποίηση στις 29-4-2012 μετά από παρέμβαση της ΟικόΣφαιρας, στην οποία συμμετείχαν επίσης ο Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας, η Πολιτιστική Παρέμβαση Συνοικίας Αγ. Παντελεήμονα, οι κάτοικοι της συνοικίας Αγ. Παντελεήμονα και Καροπλεσίτικων περιοχής Αγ. Μηνά, η ομάδα «Δασοπόνοι ενεργοί φοιτητές Καρδίτσας», το Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, το Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου του Παραρτήματος Καρδίτσας – ΤΕΙ Λάρισας, ο Σπηλαιολογικός όμιλος Καρδίτσας, ο Ποδηλατικός Σύλλογος Καρδίτσας, ομάδες φοιτητών από την Κτηνιατρική σχολή, η Διεθνής Ένωση Αστυνομικών – Παράρτημα Καρδίτσας, ο Kiss FM 100.4, το Δίκτυο της ΕΡΑ Θεσσαλίας, η Δημοτική Κοινότητα Καρδίτσας, η Λέσχη 4x4 Καρδίτσας, οι μαθητές του μουσικού γυμνασίου, κ.α. Ο Δήμος Καρδίτσας τότε υποστήριξε πολύ ενεργά την παρέμβαση διαθέτοντας μηχανήματα, εργαλεία και προσωπικό, ενώ χορηγός της παρέμβασης ήταν η Κλινική Κασταλία Α.Ε..
Σύμφωνα με το Ν.4258/2014, στο άρθρο 5 δεν προβλέπεται αποψίλωση της βλάστησης και δεν μπορεί να γίνεται χωρίς στοιχεία που να τεκμηριώνουν τον υψηλό κίνδυνο πλημμύρας σε κάθε συγκεκριμένη θέση και χωρίς να ορίζεται η μέθοδος και τα κριτήρια επιλογής της βλάστησης που θα αφαιρεθεί και χωρίς αναφορά στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο σύνολο του οικοσυστήματος.
Στην περίπτωση της Ηπείρου, η Περιφέρεια σε συνεργασία με τους ΤΟΕΒ θέλησε να καθαρίσει τους τάφρους για να αποφευχθούν πλημμυρικά φαινόμενα και το Δασαρχείο είχε βάλει φρένο, με αποτέλεσμα οι δύο πλευρές να βρεθούν στον Εισαγγελέα, μετά από εξώδικα των Τ.Ο.Ε.Β.. Θεωρώ λοιπόν ότι:
- Οι αρμοδιότητες της κάθε υπηρεσίας οφείλουν να είναι ξεκάθαρες μέσω ενός σαφούς νομοθετικού πλαισίου, ώστε να μην υπάρχει αλληλοκάλυψη ευθυνών, γιατί συχνά οι «αρμόδιοι» ενδιαφέρονται μόνο να αποποιηθούν τις ευθύνες τους και να τις μεταβιβάσουν σε άλλους «αρμοδίους», οι οποίοι έχουν μάθει να ελίσσονται πίσω από διαδικαστικούς λαβύρινθους.
- Να διατηρείται και να προστατεύεται η αυτοφυής βλάστηση στις όχθες των ρεµάτων με την κατασκευή µικρών έργων αντιπληµµυρικής προστασίας µετά από εγκεκριµένη µελέτη, επειδή το ρέμα ευνοεί την ανάπτυξη ποικίλης χλωρίδας, αλλά και την προσέλκυση πανίδας σχηματίζοντας σημαντικούς υγροβιότοπους.
- Να αντικατασταθεί η μηχανική αντιμετώπιση των καθαρισμών με χειρωνακτική μέθοδο, δεδομένου ότι το κόστος της χειρωνακτικής εργασίας διαφοροποιείται ελάχιστα έναντι της μηχανικής , ενώ ο χειρωνακτικός καθαρισμός μπορεί να επιτευχθεί με παράλληλη προστασία των οικοσυστημάτων και δημιουργία θέσεων εργασίας για ανέργους.
- Να απαγορευτεί η κοπή δέντρων εκτός αν υπάρχει άδεια ∆ασαρχείου, αλλά και η φύτευση ειδών ξένων προς τα είδη που συνθέτουν τις φυσικές φυτοκοινωνίες εκτός αν η παρέµβαση , συνοδεύεται από πλήρη εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
- Να απαγορεύονται ενέργειες ή δραστηριότητες που µπορούν να επιφέρουν καταστροφή, φθορά ή αλλοίωση των προστατευόµενων φυσικών σχηµατισµών, των προστατευόµενων τοπίων ή στοιχείων του τοπίου σύμφωνα με τον αντίστοιχο νόμο. Να δηµιουργηθούν βασικά κατασκευαστικά και µορφολογικά πρότυπα για την εκτέλεση έργων υποδοµών, όπως τα εγγειοβελτιωτικά, έτσι ώστε να διατηρηθεί η αισθητική του τοπίου.
- Να εκπονηθούν ειδικά διαχειριστικά σχέδια για τα αυτόχθονα, ενδηµικά και σπάνια φυτά, όπως επίσης και για τα «µνηµειώδη δέντρα», τα δε νέα έργα να είναι µικρής κλίµακας, ώστε αντίστοιχου επιπέδου να είναι και οι επιπτώσεις τους σύμφωνα με τη διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας που θεσµοθετήθηκε µε τον Ν.3937/2011 “ως πολύτιµου, αναντικατάστατου και σπουδαίας σηµασίας εθνικού κεφαλαίου”.
Τα πρανή της κοίτης, ανήκουν στο δημόσιο και προστατεύονται για περιβαλλοντικούς και άλλους λόγους. Οι αλόγιστες επεμβάσεις είναι αυτές που ευθύνονται για τον υποβαθμισμένο χαρακτήρα των περιοχών των ρεμάτων. Οι φυσικές περιοχές που δεν υπάγονται σε κάποιο καθεστώς προστασίας, όπως εκβολές χειµάρρων, παραρεµάτια οικοσυστήµατα, είναι αναγκαίο να προστατευτούν .
Πριν λοιπόν από κάθε παρέμβαση του Τ.Ο.Ε.Β. ή οποιουδήποτε άλλου φορέα του Δημοσίου είναι απαραίτητη η Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, η Κατάρτιση µελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η επιβολή και τήρηση περιβαλλοντικών όρων, καθώς επίσης και ο σεβασμός στη βούληση, τις προσδοκίες και τις προσπάθειες ανάδειξης συγκεκριμένων περιοχών από τους φορείς της τοπικής κοινωνίας, την οποία οι αρμόδιες υπηρεσίες οφείλουν να κρατούν ενήμερη για τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
Κρύστα Λάππα
Πρόεδρος ΟικόΣφαιρας
(Κίνηση για το περιβάλλον, τον άνθρωπο και την ποιότητα ζωής)
