Ο εορτασμός των επετείων της Επανάστασης του 1821 και του έπους του 1940 αποτελεί τη συνεπή και θεσμική υπόμνηση εκ μέρους της συντεταγμένης ελληνικής πολιτείας εκείνων των ιστορικών περιόδων εθνικής αφύπνισης και ανασυγκρότησης που ανέδειξαν μέσα από νίκες και θυσίες τη σύγχρονη συλλογική ιστορική μνήμη. Ωστόσο, αυτή η συλλογική ιστορική μνήμη δεν οργανώνεται μόνο γύρω από τις ένδοξες και νικηφόρες σελίδες του Ελληνισμού, αλλά κυρίως συγκροτείται με κεντρικό άξονα αναφοράς τον πόνο και τις θυσίες, τα δεινά και τις διώξεις που κομμάτια του ελληνισμού έχουν υποστεί, ακριβώς λόγω της απαράμιλλης έκφρασης της ελληνικότητάς τους, ουσιαστικά της ασύγκριτης πολιτισμικής υπεροχής τους.
Δυστυχώς, μαζί με την πολιτική της ανάδειξης, το ελληνικό κράτος έχει υιοθετήσει και την πολιτική της λήθης. Η επίσημη ελληνική πολιτεία έχει επιλέξει εδώ και δεκαετίες να αφηγηθεί την ένδοξη ιστορία εκείνου του κομματικού του ελληνισμού που κείται εντός των συνόρων, και αγνοεί συστηματικά την ευρύτερη ιστορία και διαδρομή του ελληνισμού, ειδικά της Ανατολής. Κι αν ο ψυχροπολεμικός κόσμος για δεκαετίες δεν άφηνε σημαντικά περιθώρια στις ελληνικές κυβερνήσεις και αρχές για ιδιαίτερα εύγλωττες αναφορές στη συστηματική καταπίεση της ελληνικής μειονότητας στη Β. Ήπειρο, στην ψευδεπίγραφη «μακεδονικότητα» της μετέπειτα ΠΓΔΜ, στην τραγωδία του μικρασιατικού ξεριζωμού, στον γενιτσαρισμό σε βάρος των ελληνοπαίδων στις πρώην ανατολικές χώρες, στους εκτοπισμένους Έλληνες στα βάθη της Κεντρικής Ασίας και στον αγώνα των Ελληνοκυπρίων για εθνική αυτοπραγμάτωση, σήμερα, είκοσι χρόνια σχεδόν από την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου, περίπου τίποτα δεν έχει αλλάξει. Τα ιστορικά σχολικά εγχειρίδια συνωστίζονται στις αποβάθρες της μητροπολιτικής Ελλάδας ακρωτηριάζοντας τη συλλογική ιστορική μνήμη, ενώ η εξωτερική πολιτική παρά τις όποιες προσπάθειες αδυνατεί να διαχειριστεί τα ερείσματα και τα απομεινάρια της ελληνικότητας, ειδικά στο χώρο της Ανατολής.
Τέτοια είναι και η περίπτωση του ξεριζωμού ων Ελλήνων από τις πατρογονικές εστίες στη Μ. Ασία, ειδικότερα δε η περίπτωση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. Δεν είναι ίσως σκόπιμο να προβούμε σε μια προσπάθεια τεκμηρίωσης της γενοκτόνου πολιτικής που εφάρμοσε το κεμαλικό καθεστώς σε βάρος του ποντιακού ελληνισμού. Άλλωστε αυτό το έχουν κάνει ήδη και μάλιστα τεκμηριωμένα, καταξιωμένοι ιστορικοί. Επιπλέον, διεθνή κείμενα, όπως η Σύμβαση για την Πρόληψη και την Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας περιγράφουν και θέτουν εκτός νομιμότητας και πολιτισμού ακριβώς την κεντρικά σχεδιασμένη και εκτελεσμένη γενοκτονία που επόπτευσαν οι αρχές του νεότευκτου τότε τουρκικού κράτους.
Ωστόσο σκοπός μας μέσα από αυτές τις αράδες, δεν είναι να τροφοδοτήσουμε και να εξυπηρετήσουμε έναν στείρο εθνικισμό μέσα από την κατάθεση ενός κατηγορητηρίου. Ούτε αναζητούμε τη συναισθηματική έξαρση., όντα και ο γράφων φορέας των οικογενειακών διηγήσεων για τις αλησμόνητες πατρίδες, το μεγαλείο τους, αλλά και τα δεινά και τις καταστροφές που οι πρόγονοί μας υπέστησαν. Το ζητούμενο βρίσκεται στην ελλιπή ιστορική μας εμπέδωση. Τόσο στα σχολεία, όσο και στα πλαίσια της εξωτερικής μας πολιτικής αφηγούμαστε μια ακρωτηριασμένη ιστορική διαδρομή, γεγονός που συμβάλλει σε μια επιλεκτική και ημιτελή ιστορική αυτοκατανόησή μας. Το χρέος προς την ιστορική αλήθεια, αν όχι προς τους προγόνους μας, επιτάσσει τη συνολική γνώση της διαδρομής του ελληνισμού ως ιστορικού υποκειμένου. Και ακόμη περισσότερο, το χρέος μιας συνεπούς εξωτερικής πολιτικής, ελεύθερης από πατριδοκάπηλες φανφάρες και εξάρσεις, συνίσταται στην ανάδειξη εκείνων των πτυχών της ιστορίας, που αποτελούν τους απαραίτητους όρους για την καλή γειτονία και συνεργασία, όσο σκοτεινές ή αιμοβόρες κι αν αυτές υπήρξαν. Αν το επίσημο τουρκικό κράτος αρνείται την ύπαρξη της Γενοκτονίας σε βάρος των Ελλήνων του Πόντου, αυτό δεν είναι πρόβλημα της Ελλάδας. Είναι πρόβλημα της Τουρκίας και ουσιαστικά αδυναμία να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της, αδυναμία να συνταχθεί με τη διεθνή νομιμότητα, αδυναμία να συντηρήσει έναν συμπαγή διαπολιτισμικό κοινωνικό ιστό, αδυναμία να αφηγηθεί την ιστορική της διαδρομή πέρα από τις αράδες της σουλτανικής μεγαλοπρέπειας και της κεμαλικής «αναμόρφωσης».
Ωστόσο, είναι πρόβλημα της Ελλάδας η συστηματική παράλειψη να φέρει την Τουρκία ενώπιον των σκοτεινών σελίδων της ιστορίας της. Είναι απλά δείγμα καλής θέλησης, ή συνέχιση της [εξωτερικής πολιτικής του ζεϊμπέκικου», το γεγονός ότι η ελληνική πολιτεία επιλέγει την πολιτική της λήθης; Ή μήπως οι συνέπειες της Γενοκτονίας των Ποντίων δεν έφθασαν ετεροχρονισμένα ως την μητροπολιτική Ελλάδα ταξιδεύοντας με την πλημμυρίδα των νεοπροσφύγων Ελληνοποντίων αδελφών μας, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, θέτοντας το ελληνικό κράτος προ των ευθυνών του;
Τελειώνοντας αυτές τις σύντομες σκέψεις, δεν μπορώ να μην σχολιάσω την πρωτοβουλία της Γαλλίας, με την ενεργοποίηση του αρμενικού λόμπυ, να υιοθετήσει νόμο που ποινικοποιεί την άρνηση της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Μάλιστα ο αρνητής της Αρμενικής Γενοκτονίας απειλείται με ποινή φυλάκισης ενός έτους και χρηματικό πρόστιμο 45.000 ευρώ. Ακόμη πιο σημαντικό, σύσσωμος ο γαλλικός πολιτικός κόσμος υπογράμμισε ότι ο δρόμος της Τουρκίας προς την Ευρώπη, περνά και μέσα από την επίσημη αναγνώριση από το τουρκικό κράτος της Αρμενικής Γενοκτονίας. Κι ας αρνείται το τουρκικό κράτος την ύπαρξη της αρμενικής γενοκτονίας. Κι ας την αντιμετωπίζει ως μια εμφύλια διαμάχη ανάμεσα σε Αρμένιους Χριστιανούς Ορθόδοξους και σε Τούρκους Μουσουλμάνους,
Η ελληνική πολιτεία, γιατί δυσκολεύεται να θέσει τους δικούς της όρους στην Τουρκία; Δεν πρόκειται για μισαλλοδοξία, ούτε για επίδειξη ανωτερότητας, ούτε για συμψηφιστική μικροπολιτική. Πρόκειται για γεγονότα, πάνω στα οποία φτιάχτηκαν κράτη, χαράχτηκαν σύνορα και εξωτερικές πολιτικές, κατασκευάστηκαν κοινωνικές και πολιτικές ταυτότητες και συνειδήσεις. Και κυρίως, πρόκειται για την αξιοπρέπεια του Ποντιακού Ελληνισμού.
Εκ του Συλλόγου Ποντίων Καρδίτσας
Ο Πρόεδρος
Κων/νος Κελεσίδης
