Κάθε χρόνο στις 28 Ιουλίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας, η οποία καθιερώθηκε το 2004 από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Οι πιο γνωστοί ιοί ηπατίτιδας, είναι οι Α, Β, C, D και Ε. Εκτός από τους παραπάνω ιούς ηπατίτιδας υπάρχουν και κάποιοι άλλοι ιοί που δεν προσβάλλουν αποκλειστικά το ήπαρ, αλλά μπορεί να προκαλέσουν ηπατίτιδα ταυτόχρονα με προσβολή και άλλων οργάνων του ανθρώπου και χαρακτηρίζονται ως ηπατοτρόποι ιοί.
Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα ζωτικό όργανο που βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιακής χώρας. Έχει πολλές λειτουργίες και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό, στη σύνθεση παραγόντων πήξης του αίματος για τον έλεγχο αιμορραγιών, στην παραγωγή ουσιών απαραίτητων στη μάχη κατά των λοιμώξεων καθώς και στην απομάκρυνση τοξικών ουσιών και φαρμάκων από τον οργανισμό. Εάν το ήπαρ προσβληθεί από ιούς ή υποστεί βλάβη από άλλα αίτια όπως τοξίνες, φάρμακα, αλκοόλ, αναπτύσσεται φλεγμονή (ερεθισμός) και νέκρωση, κατάσταση η οποία ονομάζεται ηπατίτιδα. Τα κύρια συμπτώματα της οξείας ηπατίτιδας είναι: έντονη αδυναμία, καταβολή, ανορεξία, ναυτία, έμετοι, διάρροιες, μυαλγίες, αίσθημα βάρους στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιάς, αρθραλγίες, πονοκέφαλος, πυρετός, αποστροφή στο κάπνισμα. Επίσης κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν: ίκτερο (κιτρινίζουν), σκουρόχρωμα ούρα, αποχρωματισμό κοπράνων. Μερικές φορές δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα ή είναι πολύ ήπια.
Χρόνια ιογενής ηπατίτιδα προκαλείται από τους ιούς της ηπατίτιδας Β, C και D και αναπτύσσεται στους ασθενείς που το αμυντικό τους σύστημα δεν κατορθώνει να αποβάλλει τον ιό. Στους ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα, παρά την έλλειψη συμπτωμάτων πολλές φορές, η ύπαρξη του ιού εξακολουθεί να προκαλεί ερεθισμό και να καταστρέφει το ήπαρ. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ανάπτυξη ινώδους ιστού (ουλή) μέσα στο ήπαρ. Οι ασθενείς με κίρρωση μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί στα πρώτα στάδια της κίρρωσης, αλλά καθώς η ηπατική νόσος προοδευτικά επιβαρύνεται μπορεί να εμφανισθεί: ασκίτης (υγρό στην κοιλιά), αιμορραγία από φλέβες του οισοφάγου (κιρσοί), εγκεφαλοπάθεια (αλλαγή της διανοητικής κατάστασης και συμπεριφοράς) ή ίκτερος. Όλοι οι ασθενείς με κίρρωση έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος.
Υπάρχουν δύο είδη αιματολογικών εξετάσεων για την ηπατίτιδα: οι μη ειδικές εξετάσεις που αφορούν τη λειτουργία του ήπατος, η ανεύρεση αυξημένης τιμής ενζύμων (αμινοτρανσφεράσες ή τρανσαμινάσες) και η ανεύρεση αυξημένης τιμής χολερυθρίνης, καθώς και οι ειδικές εξετάσεις που αφορούν στην ανίχνευση των ιών: οι εξετάσεις αυτές ανιχνεύουν είτε ειδικά τμήματα των ιών (αντιγόνα), είτε αντισώματα έναντι αυτών, που παράγει ο οργανισμός σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της λοίμωξης. Αξίζει να σημειωθεί πως μπορείτε να εμβολιασθείτε για την ηπατίτιδα Α και Β, αλλά δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της ηπατίτιδας C. Παρόλα αυτά υπάρχουν νέοι τρόποι αντιμετώπισης της νόσου. Μπορείτε να απευθυνθείτε στον οικογενειακό ιατρό σας, με σκοπό την παραπομπή για έλεγχο των αντισωμάτων της νόσου, καθώς προβλέπεται εμβολιασμός των ατόμων άνω των 40 ετών.
Από τα μέλη της 1ης Τ.ΟΜ.Υ. Καρδίτσας
