Στις 20 Νοεμβρίου του 1989 γεννήθηκε η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Convention on the Rights of the Child).
Η Σύμβαση είναι μια διεθνής συνθήκη ανθρωπίνων δικαιωμάτων που λέει πως όλα τα παιδιά γεννιούνται με βασικές ελευθερίες και δικαιώματα.
Μια τέτοια συνθήκη αποτελεί μια συμφωνία μεταξύ ανθρώπων ή κρατών όπου όλοι συμφωνούν να υπακούουν στον ίδιο νόμο. Η Σύμβαση καθορίζει το εύρος των δικαιωμάτων τα οποία οφείλουν να απολαμβάνουν τα παιδιά οπουδήποτε. Θέτει τις βασικές προϋποθέσεις για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής τους και είναι ο πρώτος παγκόσμιος, νομικά δεσμευτικός, κώδικας δικαιωμάτων των παιδιών στην ιστορία.
Η UNICEF καθοδηγείται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και αγωνίζεται να καταστήσει τα δικαιώματα των παιδιών ως αταλάντευτες ηθικές αρχές και διεθνές πρότυπο συμπεριφοράς.
Σήμερα ζούμε σε ένα κόσμο όπου σχεδόν όλοι συμφωνούν πως οποιοσδήποτε κάτω των 18 ετών είναι παιδί και έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και προστασία. Όμως, κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και στο παρελθόν. Μόνο μετά την 20η Νοεμβρίου του 1989 όταν η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, άρχισε η ανθρωπότητα να επωφελείται από μια δέσμη δικαιωμάτων για όλα τα παιδιά και τους νέους.
Σήμερα, 193 χώρες έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Στην πραγματικότητα, μόνο δύο χώρες στον κόσμο – Η Σομαλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες – δεν έχουν δώσει στη Σύμβαση νομική ισχύ, αν και οι δύο την έχουν υπογράψει.
Η Σύμβαση είναι η πιο ευρέως αποδεκτή συμφωνία ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο. Περιγράφει τα δικαιώματά σου και το πως αυτά πρέπει να τηρούνται στα 54 της άρθρα, καθώς και σε δύο μεταγενέστερα προαιρετικά πρωτόκολλα.
Η Σύμβαση καθορίζει με σαφήνεια πως οι γονείς έχουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην ανατροφή των παιδιών.
Στο κείμενό της ενθαρρύνει τους γονείς να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα δικαιωμάτων με τα παιδιά τους “με τρόπο που ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του” (άρθρο 5). Οι γονείς, που γνωρίζουν και διαισθάνονται το επίπεδο ανάπτυξης του παιδιού τους, θα το κάνουν αυτό με φυσικό τρόπο. Τα θέματα που συζητούν, ο τρόπος με τον οποίο απαντούν σε ερωτήσεις και οι πειθαρχικές μέθοδοι που χρησιμοποιούν, θα διαφέρουν ανάλογα με το αν το παιδί είναι 3, 9 ή 16 ετών.
Η Σύμβαση δηλώνει πως οποιοσδήποτε κάτω των 18 ετών (ο ορισμός του παιδιού), ανεξαρτήτως φύλου, καταγωγής, θρησκείας ή πιθανής αναπηρίας, χρειάζεται ειδική φροντίδα και προστασία επειδή τα παιδιά είναι συχνά τα περισσότερο ευάλωτα άτομα.
Παρότι η Σύμβαση έχει συνολικά 54 άρθρα, διέπεται από τέσσερις θεμελιώδεις αρχές:
- Μη-Διάκριση (άρθρο 2): Δεν πρέπει ούτε να επωφελείσαι, ούτε να υποφέρεις εξ’ αιτίας φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, ή εθνικής, κοινωνικής ή εθνοτικής καταγωγής, ή εξ’ αιτίας οποιασδήποτε πολιτικής ή άλλης θέσης, εξ’ αιτίας της κοινωνικής σου θέσης ή της περιουσίας ή της οικογένειας στην οποία γεννήθηκες, ή επειδή έχεις κάποια αναπηρία.
- Το Καλύτερο Συμφέρον του Παιδιού (άρθρο 3): Νόμοι και δράσεις που επηρεάζουν παιδιά πρέπει να θέτουν προτεραιότητα στο τι είναι το καλύτερο για σένα και να σε ωφελούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
- Επιβίωση, Ανάπτυξη και Προστασία (άρθρο 6): Οι αρχές στη χώρα σου πρέπει να σε προστατεύουν και να βοηθούν ώστε να εξασφαλισθεί η ολοκληρωμένη ανάπτυξή σου – φυσική, πνευματική, ηθική και κοινωνική.
- Συμμετοχή (άρθρο 12): Έχεις το δικαίωμα να εκφράζεις τη γνώμη σου για τις αποφάσεις που αφορούν τη ζωή σου και οι απόψεις σου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
Οι παιδικές βιβλιοθήκες θα εκθέσουν το απόγευμα στους χώρους τους βιβλία με τα δικαιώματα των παιδιών, όπου θα μπορούν να τα δανειστούν μικροί και μεγάλοι.
Παράλληλα προτείνουμε παρακάτω μια σειρά από βιβλία, που έχουν σα θέμα τους τα δικαιώματα των παιδιών.
- Η λευκή και η μαύρη σοκολάτα . Λένα Χρηστίδη .Εκδ. Ανεμόμυλος
- Η Μίλι η Μόλι και ο Αλφ.Gill Pittar Εκδ. Σαβάλλας
- Ο Ρίκο Κοκορίκο. Σοφία Μαντουβάλου Εκδ. Μικρή Μίλητος
- Η παράξενη αγάπη του αλόγου και της λεύκας. Χρήστος Μπουλώτης. Εκδ. Κέδρος
- Το χαρούμενο λιβάδι . Φιλιώ Νικολούδη. Εκδ. Ελλ. Γράμματα.
- Κάποιος μ’ ενοχλεί. Βιρτζίνι Ντυμόν. Εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες
- Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αι- Βασίλη . Λότη Πετρόβιτς –Ανδρουτσοπούλου. Εκδ. Πατάκης.
- Καφέ Αηδιαστικό μπαλάκι . Βαγγέλης Ηλιόπουλος. Εκδ. Πατάκης.
- Ο μαύρος Κότσυφας κι ο άσπρος γλάρος. Εκδ.Πατάκης.
- Τα δικαιώματα των παιδιών. Ζαrina Khan.Eκδ. Πατάκης.
- Ελευθερώστε τον πατέρα μας . Anatol Feid. Eκδ.Θυμάρι.
- Γράμματα των παιδιών στο Θεό. Εκδ. Θυμάρι.
- Γράμματα των παιδιών για τους γονείς. Richard Exley. Eκδ. Θυμάρι.
- Δυο παιδιά στη φάρμα των Λευκών . Franz Stork.Εκδ.Θυμάρι.
- Το Τουρκάκι, εγώ και το Αραπάκι. Καραγιάννη Ματούλα. Εκδ.Καστανιώτης.
- Ο κόσμος βαριέται να διαβάζει θλιβερές ιστορίες. Μαρούλα Κλιάφα. Εκδ.Κέδρος.
- Μάθε για το ρατσισμό. Εκδ. Ερευνητές.
- Το μήνυμα του φτερωτού Ερμή. Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου, Λότη. Εκδ. Πατάκης
- Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί. Μπότσης, Γιώργος. Εκδ. Μεταίχμιο
- Τα δικαιώματα των παιδιών (Σειρά 10 βιβλίων). Cabrera, Aleix. Εκδ. Μεταίχμιο