Συζητήθηκε στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση πού κατέθεσε προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Χρυσούλα Κατσαβριά με θέμα την “Ορθή Διαχείριση, τιμολόγηση και αξιοποίηση υδάτινων πόρων των λιμνών Πλαστήρα και Σμοκόβου”.
Η κ. Κατσαβριά τόνισε, επικαλούμενη επιστημονικές μελέτες, ότι: «το πρόβλημα του νερού στην Ελλάδα, τη Θεσσαλία και την Καρδίτσα, οφείλεται στο γεγονός ότι τα υδατικά ισοζύγια στις υδρολογικές λεκάνες της επικράτειας έχουν από καιρό διαταραχθεί. Με αποτέλεσμα εκτός των ανανεώσιμων, να καταναλώνεται εδώ και χρόνια κι ένα σημαντικό μέρος των μόνιμων υδατικών μας αποθεμάτων. Το αδιέξοδο αυτό είναι σαφές ότι οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη για την υδατική και γενικότερα περιβαλλοντική πολιτική».
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ανέλυσε την υφιστάμενη κατάσταση στην Καρδίτσα την οποία χαρακτήρισε χαοτική ως προς την οργάνωση και τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Συγκεκριμένα είπε: «Οι εμπλεκόμενοι με την διαχείριση φορείς είναι οι Τ.Ο.Ε.Β και οι Δήμοι της περιοχής. Το κόστος νερού από τους δύο ταμιευτήρες κυμαίνεται από 1 έως 18€/στρ. Στα δίκτυα από γεωτρήσεις το κόστος άρδευσης κυμαίνεται από 40-60€/στρ. Οι αγωγοί μεταφοράς είναι τάφροι, διώρυγες και κλειστοί αγωγοί για τις εντός δικτύων αρδευόμενες εκτάσεις και αποστραγγιστικά κανάλια ή κοίτες χειμάρρων και ξεροπόταμων για τις εκτός δικτύων. Οι απώλειες από εξάτμιση και διαρροές είναι πολύ μεγάλη. Σ’ αυτές τις συνθήκες η σπατάλη νερού είναι τεράστια, η κοστολόγηση γρίφος και η κατανάλωση ξεπερνά τα 700m3/στρ.»
Η κ. Κατσαβριά τόνισε ότι η κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα:
- την δραστική μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων, την εκτόξευση του κόστους άρδευσης, και την δραστική μείωση των μόνιμων υδατικών αποθεμάτων λόγω άντλησης και
- τη δημιουργία μεγάλων αδικιών και ανισοτήτων μεταξύ των αγροτών, λόγω της μεγάλης διαφοροποίησης του κόστους παραγωγής στην ίδια περιοχή.
Κατόπιν αυτών, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε από τον Υπουργό κ. Τσιρώνη την ίδρυση Ενιαίων Φορέων Διαχείρισης των αρδευτικών νερών και τη θέσπιση ενιαίων κανόνων τιμολόγησης του νερού.
Η κ. Κατσαβριά αιτιολογώντας περαιτέρω την ερώτησή της, υπογράμμισε ότι: «Με δεδομένο το εξαιρετικά οξυμμένο υδατικό πρόβλημα της Καρδίτσας και της Θεσσαλίας γενικότερα, οι δράσεις που πρέπει να αναδειχθούν και τα αντίστοιχα μέτρα, θα πρέπει να κινούνται πάνω σε 4 βασικούς άξονες:
- την εξοικονόμηση του χρησιμοποιούμενου νερού
- τη βιώσιμη αξιοποίηση των αποθεμάτων
- την αύξηση της αποδοτικότητας των υδραυλικών έργων και
- την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει υποστεί το υδατικό σύστημα.
Υπάρχει βεβαίως, και η ανάγκη κατασκευής έργων τα οποία όμως θα εντάσσονται στο πλαίσιο της οριστικής επίλυσης των προβλημάτων ύδρευσης και άρδευσης, έστω και σε βάθος χρόνου. Νομίζω ότι οι παρεμβάσεις αυτές είναι κατά κύριο λόγο θεσμικές οι οποίες δεν προκαλούν δημοσιονομικό κόστος. Αντίθετα, σίγουρα θα έχουμε δημοσιονομικό όφελος».
Επίσης, επισήμανε με ένταση ότι: «Είναι τεράστιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς όταν επιχειρεί να προσεγγίσει θεσμικά και πολιτικά το πρόβλημα του νερού. Από την κατασκευή των υδραυλικών έργων μέχρι τη συντήρησή και τη διαχείρισή τους, ανακαλύπτονται πολλά υπουργεία, υπηρεσίες και φορείς. Είναι νομίζω καιρός να μπεί ένα τέρμα σε αυτό το χάος. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Εθνικό Συμβούλιο Υδάτων οφείλουν να αναλάβουν τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για την άσκηση μιας σοβαρής, συνεκτικής και αποτελεσματικής πολιτικής».
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας απαντώντας, ευχαρίστησε την κ. Κατσαβριά διότι με την Επίκαιρη Ερώτηση ανέδειξε το σημαντικό πρόβλημα της Προστασίας, της Διαχείρισης και της τιμής του αρδευτικού νερού. Ο κ. Τσιρώνης, συμφωνώντας με τη βουλευτή, σημείωσε ότι παρέλαβε μια άναρχη κατάσταση και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου καθώς κινδυνεύουν οι υδροφόροι ορίζοντες από υφαλμύρωση και κατάρρευση. Επίσης, άσκησε κριτική στις προηγούμενες κυβερνήσεις οι οποίες θεωρούσαν ότι είναι αέναοι, δηλαδή ατελείωτοι οι υδατικοί πόροι και ότι ολιγώρησαν ως προς την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 60/2000 με αποτέλεσμα να μην καταγραφούν οι γεωτρήσεις και να μην συνταχθούν τα αναγκαία Διαχειριστικά Σχέδια ανά λεκάνη απορροής.
Ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι ολοκληρώνονται σύντομα τα νέα Διαχειριστικά Σχέδια έτσι ώστε να υπάρξει ορθολογική διαχείριση της προσφοράς νερού, καλλίτερη χημική ποιότητα και οικολογική αξιοποίηση των ποταμών. Δήλωσε επίσης ότι στη φάση ολοκλήρωσης βρίσκεται και η οικονομική ανάλυση κόστους χρήσης του νερού ανά Περιφέρεια. Χαρακτήρισε μάλιστα αδιανόητη τη σπατάλη νερού εξαιτίας των απωλειών από ανοιχτά δίκτυα μεταφοράς, κακή συντήρηση των δικτύων, από εξάτμιση, αλόγιστη χρήση και υδροβόρα συστήματα άρδευσης, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την καλλιέργεια του βαμβακιού, το οποίο θα έπρεπε να καταναλώνει 379 κυβικά ανά στρέμμα και όχι 700 όπως συμβαίνει σήμερα.
Ο κ. Τσιρώνης τόνισε ότι σε αυτή τη φάση οι Διευθύνσεις Υδάτων θα έχουν “οιωνεί” το ρόλο των Φορέων Διαχείρισης και ότι θα επιδιώξει την εφαρμογή Ενιαίων Κανόνων Τιμολόγησης προκειμένου να στηριχτεί η αγροτική παραγωγή με τρόπο δίκαιο και αποτελεσματικό. Ο Υπουργός αναγνώρισε και την επισήμανση της κ. Κατσαβριά ότι η πανσπερμία φορέων γύρω από την πολιτική για το νερό προκαλεί σύγχυση και δεσμεύθηκε ότι θα επιδιώξει την καθετοποίηση των αρμοδιοτήτων.
Τέλος, ο Υπουργός απέρριψε κάθε ιδέα ιδιωτικοποίησης του νερού καθώς αυτό είναι κοινό αγαθό ενώ και τα δίκτυα μεταφοράς του είναι δημόσιο αγαθό, ιδιοκτησία δηλαδή των ίδιων των πολιτών.
