Στη χρηματοδότηση εγγειοβελτιωτικών έργων συνολικού προϋπολογισμού 15,2 εκατ. ευρώ προχωρά η Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς μετά την έγκριση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστού, εκδόθηκε η αντίστοιχη πρόσκληση από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Θεσσαλίας. Η Πρόσκληση εντάσσεται στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 για τη Δράση «Υποδομές εγγείων βελτιώσεων» με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και από εθνικούς πόρους.
Τα έργα που υποστηρίζονται από την παρούσα δράση αφορούν σε μέτρα διαχείρισης της ζήτησης του νερού στη γεωργία που συμπεριλαμβάνονται στα εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) της Θεσσαλίας.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο κ. Κ. Αγοραστός: «Ως αιρετή Περιφέρεια στεκόμαστε με σεβασμό και ενδιαφέρον απέναντι στα ζητήματα που αφορούν την σκληρή καθημερινότητα των παραγωγών και των ανθρώπων της υπαίθρου. Έμπρακτα, με έργα και όχι λόγια στηρίζουμε με παρεμβάσεις ουσίας τον αγροτικό τομέα, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει μια από τις λύσεις στην κρίση, αν αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες και τα πλεονεκτήματα του τόπου μας. Μέσω της πρόσκλησης αυτής πρόκειται να υλοποιήσουμε απαραίτητα εγγειοβελτιωτικά έργα, ενώ δίνουμε τη δυνατότητα στους ενδιαφερομένους να καταθέσουν τις προτάσεις τους για χρηματοδότηση. Τα έργα αυτά δίνουν ζωή στην ύπαιθρο, αλλά παράλληλα τονώνουν όχι μόνο την τοπική οικονομία αλλά και την κοινωνία γενικότερα, γιατί διατηρούν και δημιουργούν θέσεις εργασίας».
Η Πρόσκληση απευθύνεται δε στις Υπηρεσίες Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Θεσσαλίας, σε όλους τους Δήμους της Θεσσαλίας και αφορά στην υποβολή προτάσεων υλοποίησης τεχνικών έργων και των αντίστοιχων συνοδευτικών μελετών τους σε υποδομές εγγείων βελτιώσεων, με προϋπολογισμό για κάθε πρόταση από 100.000 ευρώ έως 2.200.000 ευρώ. Η αξιολόγηση των προτάσεων είναι συγκριτική. Οι προτάσεις υποβάλλονται από την 22α /10/2018 (ημερομηνία έναρξης υποβολής) έως την 21η /12/2018 (ημερομηνία λήξης υποβολής).
Η παρούσα Πρόσκληση εκδίδεται στο πλαίσιο της διαχείρισης των «εκχωρημένων» πόρων του Π.Α.Α. 2014-2020 στην Ε.Υ.Δ. Ε.Π. Περιφέρειας Θεσσαλίας. Βρίσκεται αναρτημένη με τα συνημμένα της, στους δικτυακούς τόπους της Ε.Υ.Δ.Ε.Π. Περιφέρειας Θεσσαλίας (www.thessalia-espa.gr ), του ΠΑΑ (www.agrotikianaptixi.gr) και του ΕΣΠΑ (www.espa.gr).
Πρώτης προτεραιότητας είναι τα έργα που στοχεύουν στη μείωση απωλειών και στην εφαρμογή μεθόδων άρδευσης υψηλής αποδοτικότητας (π.χ. κλειστά δίκτυα σε συνδυασμό με στάγδην άρδευση) με αντικατάσταση υπαρχόντων πεπαλαιωμένων δικτύων άρδευσης. Τα έργα αυτά συμβάλλουν άμεσα στην αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στη γεωργία.
Επιπλέον, δίνεται προτεραιότητα και σε έργα που χρησιμοποιούν εναλλακτικές πηγές νερού (ανακυκλωμένα ύδατα).Στο πλαίσιο αυτό στηρίζεται η υλοποίηση τεχνικών έργων και των αντίστοιχων συνοδευτικών μελετών τους, όπως:
– εκσυγχρονισμός των υπαρχόντων δικτύων άρδευσης καθώς και των σχετικών υποστηρικτικών τους υποδομών,
– ανακαίνιση και αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού,
– χρήση ανακυκλωμένων υδάτων.
Συμπληρωματικά και στο πλαίσιο της ολιστικής προσέγγισης της εξυπηρέτησης του στόχου για αύξηση της αποδοτικότητας του νερού στη γεωργία, σημαντικό ρόλο παίζει η καλύτερη διαχείριση της απόληψης του νερού που χρησιμοποιείται στη γεωργία. Βασικό Μέτρο διαχείρισης της απόληψης αποτελεί η αντικατάσταση της ανεξέλεγκτης ιδιωτικής άρδευσης – με απολήψεις από υπόγεια ή/και επιφανειακά σώματα – από συλλογικά ολοκληρωμένα έργα, η διαχείριση των οποίων βασίζεται στον προγραμματισμό των αρδεύσεων και στη μέτρηση του εφαρμοζόμενου νερού, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των πιέσεων από τη γεωργία τόσο στα υπόγεια όσο και στα επιφανειακά υδατικά σώματα.
Η καλύτερη παρακολούθηση της κατανάλωσης του αρδευτικού νερού καθώς και ο έλεγχος των εφαρμοζόμενων μεθόδων άρδευσης, συμβάλλει έτσι στη μείωση των απολήψεων του νερού και συνεπώς στη βελτίωση της αποδοτικότητας του νερού. Για τον λόγο αυτό είναι αναγκαία η ύπαρξη ή η πρόβλεψη εγκατάστασης υδρομετρητή σε κάθε επιλέξιμη πράξη.
Σημειώνεται ότι η ανεξέλεγκτη ιδιωτική άρδευση με απόληψη κυρίως από υπόγεια υδατικά σώματα αποτελεί τη βασική αιτία υποβάθμισης των υπόγειων υδατικών σωμάτων στην Ελλάδα. Η συγκράτηση των χειμερινών απορροών και η διάθεση αυτών κατά τους θερινούς μήνες, όπου η ζήτηση για νερό άρδευσης είναι αυξημένη, οδηγεί σε μείωση των πιέσεων των υπόγειων υδάτων. Σε συνδυασμό δε με την κατασκευή σύγχρονων αρδευτικών δικτύων επιτυγχάνεται συνολικά μείωση της κατανάλωσης του νερού και συνεπώς αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στη γεωργία.
Στο ίδιο πλαίσιο, και οι τεχνητοί εμπλουτισμοί, ως έργα αποκατάστασης της ποσότητας και της ποιότητας των υπόγειων υδάτων, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση προβλημάτων υφαλμύρυνσης και στην αποκατάσταση προβληματικών υπόγειων υδάτινων συστημάτων εξασφαλίζοντας παράλληλα νερό για την γεωργία. Τα έργα αυτά συμβάλλουν μόνο έμμεσα στη στόχευση του παρόντος Υπομέτρου και γι’ αυτό προτείνονται ως επιλέξιμα, μόνο όταν είναι συμπληρωματικά έργα άλλων προτεινόμενων δράσεων με άμεση στόχευση τη μείωση της κατανάλωσης του νερού (π.χ. ανακαίνιση αρδευτικού δικτύου με απόληψη από γεωτρήσεις). Σε συμφωνία με τα ανωτέρω, η συγκεκριμένη δράση περιλαμβάνει επιπλέον μελέτες και αντίστοιχες κατασκευές έργων:
– ταμίευσης νερού και συνοδών αρδευτικών δικτύων
– τεχνητού εμπλουτισμού υπόγειων υδάτων σε ανακαίνιση δικτύου από γεωτρήσεις.
