Την Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014 η αριστερήΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ διοργάνωσε μια ενημερωτική εκδήλωση στο Εργατικό Κέντρο Καρδίτσας με θέμα το ΤΣΜΕΔΕ και την Τράπεζα Αττικής και ομιλητές τον κ. Παναγιώτη Μούζιο, ΗΜ, Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Μηχανικών του Δημοσίου και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΣΜΕΔΕ και τον κ. Νίκο Ανδρεδάκη, ΠΜ, πρώην μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΣΜΕΔΕ. Στη συνέχεια παραθέτουμε μια περίληψη των όσων αναφέρθηκαν από τους συναδέλφους κατά την ομιλία τους αλλά και κατά τη συζήτηση που ακολούθησε.
Την τελευταία εικοσαετία, μετά την επικράτηση των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων, το ΤΣΜΕΔΕ, όπως και το υπόλοιπο Ασφαλιστικό Σύστημα, οδηγείται στην πλήρη αποδόμηση μέσα από μία σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων με δυσμενείς συνέπειες για τους ασφαλισμένους, όπως ο διαχωρισμός τους σε παλιούς και νέους, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, η κατάργηση ή ο περιορισμός ευνοϊκών ρυθμίσεων για ευαίσθητες κατηγορίες ασφαλισμένων, οι δραματικές μειώσεις των συντάξεων και των παροχών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, οι αυξήσεις εισφορών, η συνεχιζόμενη και διευρυνόμενη ληστεία των αποθεματικών των Ασφαλιστικών Ταμείων και η μείωση των προσφερόμενων παροχών.
Περισσότεροι από τους μισούς ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς δεν εξοφλούν πλέον τις ασφαλιστικές τους εισφορές με αποτέλεσμα χιλιάδες μηχανικοί και οι οικογένειές τους να παραμένουν χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Ελάχιστοι είναι όσοι έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η πλειοψηφία των οποίων μετά από 2-3 μήνες αδυνατούν να καταβάλλουν τις δόσεις με αποτέλεσμα η ρύθμιση να χάνεται και πλέον, λόγω απώλειας της ενημερότητας, να μη μπορούν να ασκήσουν το επάγγελμα.
Παρά την απελπιστική αυτή κατάσταση, και παρά το γεγονός ότι το ΤΣΜΕΔΕ ακόμα παρουσιάζει πλεονάσματα (σε ετήσια μεγέθη 100-150 εκ. €), αντί να υπάρξουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις για ελάφρυνση των υποχρεώσεων εν μέσω της οξύτατης κρίσης στον κλάδο (η οποία μάλιστα ξεκινάει πριν την κρίση στην υπόλοιπη οικονομία και είναι κατά πολύ βαθύτερη, με σχεδόν μηδενισμό της δραστηριότητας) ζητείται από τους ασφαλισμένους να πληρώσουν ακόμα υψηλότερες εισφορές. Χαρακτηριστικό είναι ότι ένας ασφαλισμένος με περίπου 12 έτη ασφάλισης θα πρέπει να πληρώνει περίπου 650€/μήνα απλά και μόνο για να μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα και εάν δεν το κάνει θα απειλείται με κατάσχεση οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου διαθέτει.
Ο συνδυασμός της έλλειψης αντικειμένου και των υψηλότατων εισφορών έχει ως αποτέλεσμα να μειωθούν περισσότερο από 50% οι αιτήσεις για συμμετοχή στις εξετάσεις για χορήγηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος τα τελευταία χρόνια και να εκτοξευθεί ο αριθμός όσων βγαίνουν στη σύνταξη, με συνέπεια ο δείκτης ασφαλισμένων προς συνταξιούχους από το εξαιρετικό για τη βιωσιμότητα του ταμείου 7,2 πριν από λίγα χρόνια να βρίσκεται ήδη στο 5, με τάσεις ακόμα μεγαλύτερης μείωσης. Ακόμα χαρακτηριστικότερο όμως της κατάστασης που επικρατεί είναι η ύπαρξη πάρα πολλών αιτήσεων διαγραφής από το ΤΕΕ, προκειμένου να μην χρεώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές. Έχουμε φτάσει λοιπόν στο σημείο πολλοί μηχανικοί να παρακαλούν να τους αφαιρεθεί η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, να μη μπορούν δηλαδή να δουλέψουν, προκειμένου να γλιτώσουν τις εισφορές. Με στοιχεία του 2013 περίπου 1.200 τέτοιες αιτήσεις είχαν εγκριθεί από το ΤΕΕ και άλλες περίπου 3.000 εκκρεμούσαν.
Εν μέσω αυτής της κατάστασης σχεδόν καμία μέριμνα δεν υπάρχει για τους μηχανικούς που αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Επίδομα ανεργίας δεν δικαιούνται, παρότι πρέπει να πληρώνουν 10€/μήνα για τον ΟΑΕΔ, ούτε μπορούν να καλυφθούν με κάποιο τρόπο ιατροφαρμακευτικά. Ο νομοθετημένος από το 2006(!) Κλάδος Ειδικών Παροχών, που προβλέπει τη χορήγηση επιδόματος σε περιπτώσεις ανεργίας ή πολύ χαμηλού εισοδήματος, κάλυψη των εισφορών όσων έχουν ανάγκη, πρόσθετες παροχές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.α. παραμένει στα συρτάρια του υπουργείου, παρότι το ΤΣΜΕΔΕ έχει καταθέσει πάνω από 5-6 χρόνια, έτοιμο, τον κανονισμό λειτουργίας και την αναλογιστική μελέτη, από την οποία προβλέπεται κάλυψη των απαιτούμενων ποσών από ίδιους πόρους, χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού! Διαδοχικές όμως ηγεσίες του υπουργείου, δεν βάζουν την απαιτούμενη υπογραφή για την ενεργοποίησή του.
Η ακολουθούμενη όμως πολιτική έχει ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια, πέραν των παραπάνω να χαθούν πάνω από 2,5 δις € λόγω του αναγκαστικού κουρέματος των ομολόγων (και εν μέσω τουλάχιστον περίεργων και αδιαφανών πρακτικών από την Τράπεζα της Ελλάδος), ενώ συνεχίζεται τεχνηέντως η απομείωση των αποθεματικών λόγω του τρόπου διαχείρισης της ΤτΕ. Η πλέον του 700 εκ. €, οφειλή του Ελληνικού Κράτους από την θεσμοθετημένη συμμετοχή του στα πλαίσια της τριμερούς χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος εξακολουθεί να αυξάνεται, η δραματική μείωση των συντάξεων που ξεπερνά το 30%, την ίδια στιγμή που ο υποχρεωτικός χρόνος ασφάλισης από 35 χρόνια ορίστηκε στα 40, η πλήρης απόσυρση του Κράτους από το 2015, από τη συμμετοχή του ακόμα και στο πενιχρό βοήθημα των 360 €, η απώλεια σημαντικού μέρους των εκτός εισφορών πόρων, η αυξανόμενη φυγή προσωπικού (συνταξιοδοτήσεις), ταυτόχρονα με την άρνηση για προσλήψεις νέου προσωπικού έχουν δραματικά αποτελέσματα στην εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και οδηγούν το ταμείο στην πλήρη απαξίωση.
Την ίδια στιγμή παρατηρούνται περίεργες κινήσεις σε σχέση με την επένδυση του ταμείου στην AtticaBank, με τις πληροφορίες που υπάρχουν να μιλάνε από υπερεκτίμηση των απαιτήσεων κεφαλαιακής επάρκειας από πλευράς Τράπεζας της Ελλάδος μέχρι παιχνίδια ξένων κερδοσκοπικών funds που σκοπό έχουν τον εκμηδενισμό της αξίας της συμμετοχής του ΤΣΜΕΔΕ και τον πλήρη έλεγχο της τράπεζας από αυτά. Εν μέσω μάλιστα κενού πληροφόρησης, για μία υπόθεση που απειλεί να προκαλέσει σημαντικές απώλειες στα αποθεματικά του ταμείου.
Ως απαραίτητα πρώτα μέτρα για την ανακούφιση των μηχανικών, τη δυνατότητα άσκησης του επαγγέλματος και την ανάσχεση της ασφαλιστικής περιθωριοποίησης χιλιάδων συναδέλφων θεωρούμε τα εξής:
1. Διαχωρισμός του Κλάδου Υγείας από τις λοιπές Ασφαλιστικές Εισφορές.
2. Διαγραφή των ποσών που αντιστοιχούν στο Κλάδο Υγείας για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο ασφαλισμένος παρέμενε ανασφάλιστος χωρίς Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη λόγω μη καταβολής Ασφαλιστικών Εισφορών.
3. Άμεση ενεργοποίηση του Κλάδου Ειδικών Παροχών με άμεση έκδοση της απαραίτητης Υπουργικής Απόφασης
4. Διευθέτηση των λοιπών ληξιπρόθεσμων οφειλών σε πολλές δόσεις (100) με ταυτόχρονη διαγραφή προστίμων και τόκων υπερημερίας για τους αυτοαπασχολούμενους, τις ατομικές και τις μικρές επιχειρήσεις.
5. Κατάργηση του Πιστοποιητικού Ασφαλιστικής ενημερότητας προκειμένου να ασκήσουν το επάγγελμα οι αυτοαπασχολούμενοι και την επιχειρηματική δραστηριότητα οι ατομικές και οι μικρές επιχειρήσεις.
6. Ακύρωση του Ν 3986/2011 με τον οποίο επιβάλλονται δυσβάστακτες αυξήσεις ειδικότερα γιά ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993.
7. Καθιέρωση επιδόματος ανεργίας για τους μη απασχολούμενους Μηχανικούς.
8. Ακύρωση των ενεργειών του ΕΤΑΑ για την αναγκαστική είσπραξη (μέσω ΚΕΑΟ) των ληξιπρόθεσμων οφειλών των αυτοαπασχολούμενων, των ατομικών και μικρών επιχειρήσεων.