Το πρόβλημα στην υγεία δεν είναι η έλλειψη πόρων, αλλά η κακοδιαχείριση


[Συνέντευξη του βουλευτή Καρδίτσας της Νέας Δημοκρατίας και υπέυθυνου τομέα Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Κώστα Τσιάρα].

(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «διάγνωση» 29/10/2008).

 «Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας και είμαι σίγουρος ότι, εντός των ημερών θα βρεθεί λύση στο θέμα των εφημεριών, η οποία και θα εναρμονίζεται πλήρως και με τις οδηγίες τις Ε.Ε..», υποστηρίζει στην Εβδομαδιαία εφημερίδα Πολιτικής και Οικονομικών της Υγείας «δ» ο Υπεύθυνος του Τομέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Καρδίτσας, κ. Κώστας Τσιάρας. Ο κ. Τσιάρας αναγνωρίζει τις δυσκολίες  που υπάρχουν σε διαφόρους τομείς του Εθνικού Συστήματος Υγείας, αλλά παράλληλα υποστηρίζει ότι, έγιναν σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια. «Οι απαξιώσεις και οι απορρίψεις, πρώτα απ’ όλα δεν έχουν σχέση με τη νοοτροπία της ίδιας της δημοκρατίας, n οποία απαιτεί από όλους  μας συνεννόηση και συνεργασία», τονίζει και καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς  να δουλέψουν υπεύθυνα για να ξεφύγει το ΕΣΥ από την κρίσιμη καμπή στην οποία βρίσκεται.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι πολίτες ανησυχούν όλο και περισσότερο για το θέμα της ακρίβειας και την οικονομική πολιτική γενικότερα. Ο προϋπολογισμός για το 2009, απογοήτευσε γενικά και πολλοί κάνουν λόγο για τις ακόμη πιο δύσκολες μέρες που έρχονται. Θα ήθελα το σχόλιο σας.

 Είναι γεγονός ότι, πρόκειται για γενικότερη κρίση που αντιμετωπίζει η οικονομία παγκοσμίως. Τα πράγματα δυσκόλεψαν σε ολόκληρο τον κόσμο, δυσκόλεψαν και για τον τόπο μας. Δυσκόλεψαν την καθημερινότητα των πολιτών. Γνωρίζω πολύ καλά, ότι πολλοί Έλληνες και αναφέρομαι στους οικονομικά ασθενέστερους, άνεργους, χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, «τα φέρνουν δύσκολα». Οι πολίτες περιμένουν από εμάς ξεκάθαρα μηνύματα και αποφασιστικότητα. Γι’ αυτό και ο προϋπολογισμός του 2009 έχει μια έντονη κοινωνική διάσταση. Οι πιστώσεις που προβλέπονται για κοινωνικές δαπάνες – όπως χρηματοδοτήσεις επιδομάτων, προγραμμάτων, απασχόλησης και της  συμμετοχής του κράτους  στο ασφαλιστικό σύστημα – είναι αυξημένες κατά 13% σε σχέση με το 2008. Η οικονομική πολιτική οφείλει να έχει συνέχεια και συνέπεια. Γι’ αυτό, συνεχίζουμε τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις. Στόχος της κυβέρνησης είναι να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στη ζωή του μέσου πολίτη. Αυτή η προσπάθεια είναι διαρκής, συνεχής. Δεν είναι αγώνας που κερδίζεται από τη μία ημέρα στην άλλη.

Που αποδίδετε το γεγονός ότι, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν μετά από πάρα πολύ καιρό το ΠΑΣΟΚ να προηγείται;

Οι δημοσκοπήσεις δεν αποτυπώνουν, παρά στιγμιαίες τάσεις. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, στις  οποίες αναφέρεστε είναι η φωτογραφία μιας κακής  στιγμής για την κυβέρνηση. Ήρθαν σε μια -ομολογουμένως- δύσκολη συγκυρία εν μέσω των αναταράξεων που προκαλούν οι δυσκολίες από την παγκόσμια οικονομική κρίση και την υπόθεση του Βατοπεδίου. Το κλίμα δεν είναι ευχάριστο, αυτό το ξέραμε και το περιμέναμε. Δεν σημαίνει, όμως, ότι δεν είναι ανατάξιμο και αναστρέψιμο. Η παράσταση νίκης που είναι ένας από τους κρισιμότερους  δείκτες σε όλες τις δημοσκοπήσεις δείχνει ξεκάθαρα προβάδισμα της Ν.Δ.. Και το μεγαλύτερο κεφάλαιο αυτής της  κυβέρνησης δεν είναι άλλο, από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Αυτό καταγράφεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις, μαζί με το γεγονός ότι, οι Έλληνες πολίτες θεωρούν πως ο πρωθυπουργός μπορεί αποτελεσματικότερα από τον καθένα, να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν τη χώρα. Και η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει πολύ δουλειά μπροστά της, για να ολοκληρώσει το έργο της και να κριθεί από αυτό.

Αφού αναφερθήκαμε στον προϋπολογισμό, να δούμε λίγο το θέμα των δαπανών υγείας. Οι εργαζόμενοι στο ΕΣΥ υποστηρίζουν χαρακτηριστικά ότι, οι προβλεπόμενες για το 2009 δαπάνες, «υπολείπονται δραματικά των αναγκών». Θα ήθελα το σχόλιό σας.

Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που έχουμε μετά από την κατάθεση του προσχέδιου του προϋπολογισμού και εν αναμονή των τελικών προβλέψεων, οι δαπάνες για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 11%, με εγγεγραμμένες δαπάνες για την πρόσληψη νέου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Στα 5 χρόνια που κυβερνά η Ν.Δ., σε κάθε προϋπολογισμό που κατέθεσε, και σε αυτόν του 2009 βεβαίως, οι δαπάνες για την υγεία προβλέπονται συνεχώς αυξανόμενες σε ποσοστά μεγαλύτερα του παρελθόντος.  Βέβαια τα ποσά που έχουμε, δεν είναι απεριόριστα και εντάσσονται στους περιορισμούς της γενικότερης δημοσιονομικής πολιτικής. To πρόβλημα στην υγεία δεν εντοπίζεται, όμως, τόσο στην έλλειψη των αναγκαίων πόρων, όσο στην κακοδιαχείριση. Και εκεί από την πλευρά του υπουργείου Υγείας λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα, ώστε το φαινόμενο να περιοριστεί. Με τον τρόπο  αυτό θα μπορέσουμε να εξοικονομήσουμε πόρους,  που θα διατίθενται για τις πραγματικές ανάγκες της Υγείας.

Οι κινητοποιήσεις των γιατρών για τo θέμα των εφημεριών και το σχετικό Π.Δ. συνεχίζονται ασταμάτητα τον τελευταίο χρόνο. Μετά μάλιστα και από την απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πολλοί κάνουν λόγο πάλι, για επικείμενο εφημεριακό κραχ. Τι θα γίνει με αυτό το θέμα;

Γνωρίζω απόλυτα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στο ζήτημα των εφημεριών. Υπάρχει και εξελίσσεται μια σοβαρή προσπάθεια, που αν αντιμετωπιστεί υπεύθυνα από όλους, είναι ικανή να δώσει λύση στο θέμα των εφημεριών. Γι’ αυτό και βρισκόμαστε σε συνεχείς συνεννοήσεις και διαβουλεύσεις με πολλούς συνδικαλιστικούς φορείς του κλάδου. Υπάρχουν όμως, και δεν τις παραγνωρίζουμε, δικαστικές αποφάσεις που ακυρώνουν μέχρι στιγμής, τις όποιες συμφωνίες έχουν γίνει με τους συνδικαλιστικούς φορείς. Συνεχίζουμε, όμως, τις προσπάθειές μας και είμαι σίγουρος ότι, εντός των ημερών θα βρεθεί λύση, η οποία και θα εναρμονίζεται πλήρως και με τις οδηγίες της E.E.. Πιθανολογώ μάλιστα να υπάρχει ουσιαστική λύση στο θέμα, μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης αυτής της συνέντευξης.

Προβλήματα έχουν παρατηρηθεί και στο θέμα των προμηθειών. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το νέο σύστημα δεν λειτουργεί και υπάρχουν συνεχώς φωνές διαμαρτυρίας, από νοσοκομεία που «ξεμένουν» από σημαντικά ιατρικά υλικά. Τι δεν πάει καλά;

Η παρατήρηση αυτή υπολείπεται της πραγματικότητας, γιατί δεν λαμβάνει υπόψη της ότι, η ρύθμιση για τις προμήθεια προέβλεπε ένα χρόνο, ως μεταβατικό στάδιο. Δημιουργήσαμε ένα νέο ολοκληρωμένο σύστημα προμηθειών, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, που διασφαλίζει τη διαφάνεια και τον θεμιτό ανταγωνισμό. Συγκεντρώσαμε τις ανάγκες όλων των νοσοκομείων της χώρας, ώστε να υπάρχει ισορροπημένο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών, που στόχο έχει να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν στο χώρο των φορέων Υγείας. Η στελέχωση της Ε.Π.Υ. έχει προχωρήσει με γρήγορους  ρυθμούς. ‘Hδn από τις αρχές Σεπτέμβρη έχουμε την έναρξη των διαδικασιών με το νέο καθεστώς, για προκήρυξη μεγάλων διαγωνισμών, σύμφωνα με το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Δίκαιο για την καθαριότητα, την ασφάλεια, την σίτιση, την προμήθεια νοσοκομειακού υλικού.

Το νέο σύστημα προμηθειών που ισχύει ήδη στη χώρα μας, είναι βέβαιο ότι θα μας επιτρέψει την διαμόρφωση ενός ευέλικτου συστήματος, για την ελεγχόμενη (από πλευράς άσκοπων δαπανών), αλλά απρόσκοπτη, προμήθεια των Νοσοκομείων.

θα εξασφαλίζει μέσω οικονομιών κλίμακος, υψηλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών για τον πολίτη, σημαντική εξοικονόμηση πόρων, ευνοώντας ταυτόχρονα τον υγιή ανταγωνισμό.

Με τα Βαρέα και Ανθυγιεινά τι γίνεται; Θα υλοποιηθεί η δέσμευση της κυβέρνησης για την ένταξη γιατρών και νοσηλευτών;

Είναι ξεκάθαρη ως προς το σημείο αυτό η θέση του Υπουργείου και απηχεί και την δική μου πεποίθηση. Το σχετικό αίτημα είναι απολύτως δίκαιο.

Είναι καταγεγραμμένη η πρόθεση του Υπουργού Υγείας για την ένταξη των γιατρών και των νοσηλευτών στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Η σχετική συζήτηση για το νέο κατάλογο των επαγγελμάτων που εντάσσονται στα βαρέα και ανθυγιεινά, μόλις άνοιξε στο Υπουργείο Απασχόλησης με αίσθημα δικαίου και με σεβασμό προς τον κάθε εργαζόμενο. Θα αξιοποιήσουμε το πλαίσιο των σχετικών διαβουλεύσεων, που γίνονται με τα Υπουργεία Οικονομίας και Απασχόλησης με συγκεκριμένες προτάσεις και μέσα από την εξέταση όλων των δεδομένων.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα οι χαμηλοί μισθοί και οι ελλείψεις στο ΕΣΥ, δείχνουν την πόρτα της εξόδου σε ένα γιατρό κάθε μέρα, το τελευταίο δίμηνο. Γιατί να θέλει να εργαστεί κάποιος στο ΕΣΥ, όταν οι συνθήκες χαρακτηρίζονται τριτοκοσμικές;

Αυτές οι γενικεύσεις που συνηθίζονται στην Ελλάδα, οι απαξιώσεις, οι απορρίψεις, πρώτα απ’ όλα δεν έχουν σχέση με τη νοοτροπία της ίδιας της δημοκρατίας, η οποία  απαιτεί από όλους μας  συνεννόηση και συνεργασία. Δεν νομίζω να υπάρχει κανείς που να πιστεύει, ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχει υπάρξει βελτίωση. Και αυτό το λέω, γιατί σε πρόσφατη αξιολόγηση της E.E., το Ε.Σ.Υ. κατετάγη σε αρκετά υψηλή θέση, συγκρινόμενο με άλλα συστήματα της Ευρώπης. Σε μια περσινή έκθεση του ΟΟΣΑ, ενός αξιόπιστου οργανισμού, που αξιολογεί και τις υπηρεσίες υγείας, η Ελλάδα πήρε τη 13η θέση παγκοσμίως, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πήραν την 24η.

Το ΕΣΥ, στηρίζεται στην ευαισθησία και την επαγγελματική συνείδηση αυτών των ανθρώπων. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όλα αυτά τα χρόνια προσφέρει χρήσιμες υπηρεσίες. Βρίσκεται, όμως, σε μια κρίσιμη καμπή και είναι δεδομένη η βούληση μας, να το αναβαθμίσουμε ακόμη περισσότερο, προασπίζοντας το δημόσιο χαρακτήρα του και βελτιώνοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας επ’ ωφελεία των πολιτών.

Για να το πετύχουμε αυτό, όμως, χρειάζεται η σύνθεση όλων των παραγωγικών δυνάμεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Υγείας και της Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η στιγμή έφτασε, για να αναλογισθούμε τις ευθύνες μας συνολικά ως κοινωνία και να προχωρήσουμε στην σύνταξη συγκεκριμένου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Υγεία με ορίζοντα το 2020, που θα αποτελεί τη δέσμευση μας απέναντι στον πολίτη, με στόχο τη διαρκή προσφορά στον άνθρωπο και την κοινωνία.

Με το θέμα της Π.Φ.Υ. που βρισκόμαστε; Ακούσαμε και διαβάσαμε ότι η Υπουργός Απασχόλησης δεν συμφωνεί με την ένταξη των πολϋιατρείων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ, κάτι που ανατρέπει τον αρχικό σχεδιασμό.

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.) αποτελεί αναμφίβολα τη βάση του συστήματος υγείας κάθε χώρας και το βασικό πυλώνα για την προαγωγή υγείας, την πρόληψη της αρρώστιας, την περίθαλψη, την παρακολούθηση, καθώς και την  αποκατάσταση και επανένταξη των ασθενών. Σε όλο τον κόσμο, η αποδοτικότητα των συστημάτων βασίζεται στην εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής και όχι στον υδροκεφαλισμό της δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας.

Το ΙΚΑ έχει αναπτύξει στα 70 χρόνια λειτουργίας του, προοδευτικά, ένα πανελλαδικό δίκτυο Κέντρων πρωτοβάθμιας φροντίδας, που εξασφαλίζει, τόσο την εύκολη πρόσβαση και κάλυψη των αναγκών των ασφαλισμένων, με ποιότητα και εύρος υπηρεσιών, όσο και την αποσυμφόρηση, λειτουργική και οικονομική, των νοσοκομείων.

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι η μεγάλη πρόκληση για την περίοδο 2007-2013.· Το σχετικό νομοσχέδιο εξακολουθεί να βρίσκεται σε διαβούλευση. Σήμερα και για το μέλλον, με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, προωθούμε μία πολιτική ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που καλύπτει τις ανάγκες όλων των πολιτών, βελτιώνοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες στις αγροτικές περιοχές και αναπτύσσοντας νέες στις αστικές  και ημιαστικές περιοχές. Στόχος μας είναι η ισχυρή πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς τον πολίτη στην πρώτη επαφή του με το σύστημα υγείας. Πιστεύουμε, πως o πολίτης έχει ανάγκη από σύγχρονες και ευέλικτες δομές Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, εύκολα προσβάσιμες και λειτουργικά ενταγμένες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Ποια θεωρείτε εσείς τα πιο σημαντικά βήματα προόδου που έγιναν τα τελευταία 3 χρόνια στον τομέα της  Υγείας;

Τα τελευταία τριάμισι χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα, τα οποία δημιούργησαν τις προϋποθέσεις, για να προχωρήσουμε τώρα σε κινήσεις που θα αλλάξουν δραστικά τον ευρύτερο χώρο της υγείας. Σίγουρα έχουμε πολλά να κάνουμε ακόμη. Αλλά έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια πολλές από τις πτυχές της υγείας. Κορυφαία νομοθετική παρέμβαση ήταν το νομοσχέδιο για τις προμήθειες, που βάζει τέλος σε μια άναρχη κατάσταση, εμπεδώνει τη διαφάνεια και τη χρηστή διαχείριση και οδηγεί στην εξοικονόμηση χρημάτων. Θέλει όμως να περιμένουμε, γιατί τα αποτελέσματα του θα γίνουν πλήρως αντιληπτά σε βάθος χρόνου. Και όταν θα αλλάξει το τοπίο, τα φαινόμενα κακοδιαχείρισης θα εξαλειφθούν. Σκοπός μας δεν είναι να παραμερίσουμε τα προβλήματα για να μη φαίνονται, αλλά να εξαλείψουμε τους λόγους, που τα δημιουργούν. Για να πούμε την αλήθεια, οι σημαντικές αλλαγές στο χώρο της υγείας θα προέλθουν από μια ριζική αναθεώρηση αντιλήψεων που αφήνουν την υγεία σε ένα επίπεδο, που κανείς δεν επιθυμεί.

Η πολιτική του νοικοκυρέματος, που έχουμε ξεκινήσει, μας επιτρέπει να προχωρήσουμε με τόλμη στη ριζική επανίδρυσή του, με πρώτη φροντίδα, όπως σας ανέφερα, τη δημιουργία ενός σύγχρονου δικτύου πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Προηγούμενο άρθρο Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις επόμενες εκλογές
Επόμενο άρθρο «Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους υδατικούς πόρους της χώρας